Weekendweersverwachting: 18-19 mei 2024

 Met Pinksteren knapt het weer tijdelijk op 

Een stabiele warme periode zit er tot dusver gewoon niet in. Steeds wordt deze afgestraft met regen- en onweersbuien en dan daalt de temperatuur weer. Deze week begon zomers met vanaf zondag vier dagen achtereen temperaturen van minstens 25 graden. De hoogste temperatuur werd afgelopen dinsdag gemeten toen in Berkel-Enschot het kwik naar de 29 graden ging. Tevens de hoogste temperatuur van het jaar tot nu toe. Maar op die dinsdag vond de natuur het wel genoeg en liet de atmosfeer in de avond letterlijk exploderen met wolkbreuken in Oisterwijk en Kaatsheuvel tot gevolg. In Nuland viel zelfs een boom door een felle windstoot. In zeer korte tijd viel zoveel neerslag dat straten en kelders onder water liepen. In Berkel-Enschot goot het ook met bakken er uit (14 mm in tien minuten tijd) en daar begonnen de wasbakken en toiletten te borrelen. Gelukkig bleef het daarbij en trokken de buien snel weg. Het koelde ook meteen snel af, want de temperatuur zakte meer dan tien graden terug naar een graad of 18. Op woensdag werd het dan ook niet warmer dan een graad of 19 met perioden met regen in de middag en avond wat in Tilburg nog 10 mm opleverde. In Flevoland viel de meeste neerslag met in Almere 35 mm en in Zeewolde 38 mm. Afgelopen nacht viel er lichte regen, wat vanochtend leidde tot mist. Overdag loste deze snel op en kwam er weer buien opdraven wat nog 4 mm opleverden. In totaal is er in deze maand in onze regio alweer 64 mm in de regenmeter opgevangen wat nu al bijna de maandhoeveelheid is van 68 mm. Gezien de neerslagverwachtingen voor de komende dagen kunnen we nu al spreken van een kletsnatte maand. De zoveelste al dit jaar. Op het einde van de middag werd het eindelijk droog in Brabant, maar dat kan niet vanaf Gelderland tot aan Friesland gezegd worden. Voor vier provincies werd tot 20:00 uur zelfs code geel afgekondigd voor onweersbuien met lokaal veel neerslag en kans op hagel. Kortom, we bevinden ons nog steeds in een onstabiele atmosfeer en dat gaat door tot in het Pinksterweekeinde. 

We bevinden ons namelijk in een omvangrijk lagedrukgebied met een komen en gaan van buien. We zien wel een hogedrukgebied, maar die ligt midden op de Atlantische Oceaan en kan ons niet bereiken. De vrijdag start overwegend droog met veel bewolking. In de middag gaat het regenen en dat duurt tot in de avond, waardoor er zo’n 10 millimeter kan vallen bij een graad of 18. In het Pinksterweekeinde begint het weer langzaam op te knappen. Dat zien we nog niet op de zaterdag die met regen begint en in de middag overgaat in buien. Wel gaat de temperatuur omhoog richting de 20 graden. Op zondag, eerste Pinksterdag valt er in de loop van de dag nog een enkele bui, waarbij zon en wolken elkaar afwisselen. Opnieuw wijst het kwik zo’n 20 graden aan. Tweede Pinksterdag is meteen de mooiste van zowel Pinksteren als van de hele volgende week. Het blijft namelijk droog! Met een mix van zonneschijn en wolkenvelden wordt het met 21 graden nog iets warmer. En doordat er weinig wind staat zal het lenteachtig aanvoelen. Geniet er maar van, want daarna keren neerslaggebieden keihard weer terug. Dinsdag ziet er op dit moment zelfs kletsnat uit, waarbij er meer dan 20 millimeter kan vallen. Wel wordt het met 23 graden wat warmer, maar dat is dan ook het enige goede eraan. Vanaf woensdag dalen de temperaturen naar een graad of 20 en blijft het wisselvallig. 

Prettig weekend!

Weersverwachting deze week: 12-16 mei 2024

 Wisselvallig en minder warm 

Gisteren, 11 mei, zijn de IJsheiligen van start gegaan die tot en met de 14e zullen duren. De IJsheiligen ontlenen hun benaming aan het gevaar van koud voorjaarsweer voor het gewas, dat in deze tijd in volle bloei staat. Een late vorstnacht kan nu veel schade aanrichten. Het is echter niet zo dat tijdens de IJsheiligen de kans op een overgang naar koud weer groter is dan op andere dagen in het voorjaar. Abrupte klimaatveranderingen, die onder andere het gevolg zijn van het nog relatief koude zeewater, zijn kenmerkend voor dit hele jaargetijde en kunnen ook in juni nog voorkomen. Wel neemt na half mei de kans op vorst sterk af en aan het eind van deze maand zijn temperaturen onder nul heel uitzonderlijk. In dat opzicht markeren de IJsheiligen meestal de overgang naar een periode met een meer zomers karakter. En dat laatste hebben we geweten. Want meteen op de eerste dag van de IJsheilige St. Mamertus steeg de temperatuur in het midden van Brabant naar de zomerse waarde van 25 graden. Op deze Moederdag wordt het nog iets warmer en kan het 26  graden worden. 

Naast dit zomerse weekeinde gebeurde er nog iets prachtigs in de afgelopen nachten: het noorderlicht. Dit was zelfs in Brabant te zien en dat is vrij uniek. Het noorderlicht, ook genoemd Poollicht of Aurora Borealis komt voor als er geladen deeltjes van de zon met bijvoorbeeld zuurstof- en stikstofatomen hoog in de atmosfeer reageren. Deze geladen deeltjes van de zon komen vrij in bijvoorbeeld een zonnewind, maar ook vooral tijdens een uitbarsting op de zon (ook wel een zonnevlam genoemd). Zo'n zonnevlam kan dan heel veel van deze geladen deeltjes richting de aarde sturen. Een deze keer was er sprake van een ongekend heftige geomagnetische storm die de aarde raakte. Vanwege het magneetveld van de aarde bereiken deze geladen deeltjes niet het aardoppervlak, maar worden ze afgebogen naar de poolstreken. En dan komt er een magisch kleurenspel voor. Vooral in de nacht van vrijdag op zaterdag leek het wel een lichtshow. Urenlang danste het noorderlicht boven ons land. Afgelopen nacht was het af en toe zichtbaar. 

Terug naar deze zondag die fantastisch is begonnen met een stralende zon die afgewisseld werd met een reeks vliegtuigstrepen. Temperatuur loopt vanmiddag daarbij op naar een zomerse waarde. In de loop van dag zien we sluierwolken verschijnen die steeds dikker worden en daarbij kan in de avond al een (onweers)bui vallen. Een Scandinavisch hogedrukgebied is de oorzaak van dit prachtige en vooral zonnige weer dat vanaf Hemelvaartsdag van start ging. Bij Ierland komt vandaag echter een depressie tot ontwikkeling met uitlopers tot onze regio. Dat verklaart de toename van de bewolking en de kans op buien. Op maandag en dinsdag blijft de depressie op haar plek liggen. De wind draait naar het zuiden, waardoor de aanvoer van warme lucht in stand blijft en kan het op maandag nog 23 en dinsdag zelfs 26 graden worden. Maar er wordt wel onstabiele lucht aangevoerd. Beide dagen beginnen met een afwisseling van zon en wolken en in de middag en avond ontstaan er buien die met onweer gepaard kunnen gaan. Vanaf woensdag tot in het weekeinde wordt het minder warm en laat de thermometer waardes zien van gemiddeld zo’n 20 graden. Dat is warm voor de tijd van het jaar en ook het enige positieve, want daarnaast is het behoorlijk wisselvallig met perioden met regen en/of buien. We komen namelijk onder invloed van lagedrukgebieden die de hogedrukgebieden om ons heen op afstand houden. 

Prettige week!

Het Weernieuws: April 2024

 VRIJ WARM, EXTREEM NAT en SOMBER

April was een maand met twee gezichten, waarbij koude en warme periodes elkaar afwisselden. De warmte overheerste, waardoor deze in de top-10 belandde van warmste grasmaanden ooit. We noteerden de eerste officiële warme dag van het jaar en ook de eerste lokale zomerse dag. Maar het meest opvallende is wel de neerslag die bijna recordnat was voor april. Tenslotte was het een sombere maand. 

TEMPERATUUR

Met een gemiddelde etmaaltemperatuur van 10,8°C in De Bilt tegen 9,8°C normaal was deze april een vrij warme maand. Het komt daarmee op de 9e plaats van warmste aprilmaanden ooit. Het zuiden was het warmst met zowel in het Zeeuwse Westdorpe als in het Limburgse Arcen een gemiddelde van 11,2°C. Veel frisser was het rond de Waddeneilanden met op Terschelling gemiddeld 9,8°C. In Berkel-Enschot kwam het gemiddelde uit op 11,7°C. Deze was verdeeld over een gemiddelde middagtemperatuur van 16,0°C (normaal 16,3°C) en in de nachten was het gemiddeld 7,3°C tegen normaal 5,4°C. De laatste drie jaar was april juist kouder dan normaal. In 2021 was het gemiddeld 6,7°C, in 2022 9,3°C en vorig jaar 8,7°C. 

De verschillen tussen de eerste en tweede maandhelft waren echter heel groot. We begonnen meteen met hoge kwikstanden voor de tijd van het jaar met op de eerste april een temperatuur van 15,4°C in het midden van Brabant. Daarna koelde het iets af, maar vanaf de 5e stroomde zeer zachte lucht onze regio binnen wat we te danken hadden aan stormdepressie ‘Kathleen’. Overdag werd het in het zuiden al 18 tot 19 graden en een dag later werd het heel warm, waarbij lokaal de eerste zomerse dag van dit jaar werd geregistreerd. Berkel-Enschot en Tilburg noteerden 26,0°C en Arcen 25,7°C en daarmee werden de hoogste temperaturen van deze maand bereikt. Op deze 6e april werd zowel de eerste lokale als de eerste officiële warme dag van minstens 20 graden van het jaar genoteerd; De Bilt had namelijk 24,1°C. Daarmee werd het zelf de warmste 6e april ooit waargenomen sinds 1901. Het record uit 2020 met 23,0°C wordt daarmee naar de tweede plaats verdreven. Landelijk gezien werd het record ook gebroken, want in Arcen steeg het kwik dus naar 25,7°C. Op diezelfde plaats werd het in 2020 nog 24,5°C, wat het oude record was. Ook de dagen erna bleef het, met op 7 en 8 april middagtemperaturen van minstens 20 graden, vrij warm. Ook de nachten waren tussen 5 en 9 april boterzacht met gemiddeld 10 tot zelfs 13 graden, tegen normaal een graad of 5. 

Die warme periode van 5 tot en met 8 april, heeft gezorgd voor maar liefst vier nieuwe datumrecords voor wat betreft de gemiddelde etmaaltemperatuur. En eigenlijk moet je zeggen dat dit de beste kwalificatie is van warmste dag ooit in plaats van de hoogste temperatuur op die dag. En daar gaan we dan. Op 5 april werd het gemiddeld in De Bilt 13,4°C (vorige record 12,7°C uit 1957), op 6 april gemiddeld 18,0°C (vorige record 15,1°C uit 1960), op 7 april 16,8°C (vorige record 15,6°C uit 2014) en op die 8e april werd het over 24 uur gemiddeld 15,3°C, waarmee het record uit 2018 met 15,2°C net werd verslagen. Vervolgens koelde het af en dook het kwik tot en met de 10e onder de 20 graden. Daarna keerde het warme weer voor twee dagen even terug. De wind draaide naar het zuiden en meteen konden we enkele warme dagen noteren; Berkel-Enschot registreerde met 25,0°C op 13 april zelfs de tweede zomerse dag van deze maand. Deze periode werd afgesloten met regen- en onweersbuien en toen die voorbij waren stroomde koude lucht het land binnen. Daarbij werd tot en met de 26e de 15 graden niet meer gehaald. Ook de nachttemperaturen daalde flink tot richting het vriespunt. Op 17 april kwam de temperatuur niet of nauwelijks boven de 10 graden en in de nacht vroor het plaatselijk licht; Twenthe noteerde -0,4°C. Een dag later vroor het ook in Deelen, Twenthe, Hoogeveen, Woensdrecht, Wijk aan Zee en Eelde had met -2,3°C de laagste temperatuur. Aan de grond vroor het op veel plaatsen enkele graden en in Eelde daalde de temperatuur naar matige vorst met -5,7°C. Een paar dagen later beleefden we de koudste nacht en tevens de laagste minimumtemperatuur van de maand. Vrijwel overal in het land dook het kwik onder het vriespunt, waarbij het aan de kust het koud was met -3,5°C in Wijk aan Zee. In Eelde werd het -3,4°C en in Twente -3,3°C. Aan de grond vroor het opnieuw matig met wederom op vliegveld Eelde: -7,1°C, gevolgd door Woensdrecht met -6,1°C en in Hoek van Holland werd het -5,5°C. In de laatste week van april kroop de temperatuur langzaam omhoog van 11 graden op de 24e tot bijna 25 graden op 30 april in Berkel-Enschot, Hupsel en Twenthe. Toen Koningsdag 2024 aanbrak kwam er een einde aan een koude periode die op 15 april begon. Het kwik steeg namelijk naar bijna 18 graden in zowel Tilburg als Berkel-Enschot. En zo’n hoge temperatuur hebben we sinds de 13e niet meer gehad toen het meteen zomers was. 

April kende in De Bilt slechts één vorstdag (-1,9°C op 23 april) en normaal zijn dat er vier. In het (zuid)oosten waren er regionaal drie vorstdagen. Het aantal warme dagen van minstens 20 graden kwam in De Bilt uit op vijf en dat is precies het langjarig gemiddelde. In het zuiden werden zeven van zulke dagen geteld, zoals in Berkel-Enschot. Een zomerse dag van 25 graden of meer registreerde alleen Limburg en delen van Brabant. Berkel-Enschot had zelfs twee van zulke dagen. 

NEERSLAG

Met gemiddeld over het land van 82 mm tegen 40 mm normaal, was april een extreem natte maand. In 1932 viel gemiddeld 93 mm en staat op de eerste plaats van natste aprilmaanden ooit. In 1998 viel gemiddeld over het land 92 mm. Vorig jaar verliep april ook kletsnat met 79 mm. Op veel plaatsen viel dit jaar meer dan twee keer de normale maandhoeveelheid. In De Bilt viel 98 mm en dat is goed voor de tweede plek in de lijst met natste aprilmaanden sinds het begin van de metingen. Alleen april 1965 was nog natter met 108 mm. Ook het aantal droge dagen lag met zeven ruim onder het gemiddelde van 13 à 14. 

Het natst was het in het midden van het land, met Lelystad als natste station met 123 mm. Op de Veluwe, de Utrechtse Heuvelrug en in de Flevopolder viel plaatselijk nog meer, met 130 tot 150 mm. Woudenberg had met 149 mm de meeste neerslag. In Biddinghuizen viel 134, in Soest 132 en in Voorthuizen 131 mm. Dat is maar liefst drie keer meer dan normaal. Het minst nat was het in Limburg met 50 tot 70 mm, waarbij in Maastricht 57 mm werd afgetapt, gevolgd door Montfort met 59 mm en Arcen met 63.  De natste Brabant plaats was Cuijk waar 106 mm werd opgevangen en in Vierlingsbeek werd ‘slechts’ 72 mm opgevangen. In Berkel-Enschot steeg de regenmeter tot 85 mm tegen normaal 48 mm over de periode 1998-2023. Op vier dagen viel daar geen neerslag en bleef het droog. Daarnaast viel op 16 dagen minstens één millimeter, waarbij 16 april de natste dag was toen er 23 mm naar beneden kwam. Naast regen kwamen ook onweersbuien voor en dat vond plaats op 15 en 17 april. Dit ging gepaard met hagel. Op 17 april kleurde het centrum van Tilburg rondom 10:40 uur zelfs helemaal wit van de hagel en de temperaturen daalde daardoor naar 3 tot 4 graden! Over hagel gesproken, op de 24e vielen er in de middag alleen maar hagelbuien. 

Deze maand ging meteen nat van start. In de eerste drie dagen viel in Berkel-Enschot 15 mm. Buien en van tijd tot tijd regen hebben daarvoor gezorgd. Op 4 april kwamen ook buien opzetten met in Herwijnen 18 mm, gevolgd door Cabauw en Deelen met ieder 16 mm. In Brabant waren de natste plaatsen Eindhoven en Woensdrecht met respectievelijk 10 en 9 mm; Tilburg ving 7 mm op. Op 16 april was het een komen en gaan van buien, waarbij in Berkel-Enschot 23 mm werd opgevangen. Het Limburgse Ell ving 20 mm op en Voorschoten 18 mm. Daarmee was het landelijk gezien de op één natste 16e april ooit gemeten en bleef het record uit 2009, met 26 mm gemeten in Eindhoven, staan. De dag van 19 april was een barslechte dag. De regen in de ochtend ging over in buien die de hele dag aanhielden. Daarbij tapte Berkel-Enschot nog 8 mm af. Deelen, Lelystad en De Bilt kregen nog 17 mm in de regenmeter. Daarmee werd het officieel de op één na natste 19e april ooit waargenomen sinds 1901. Het record in De Bilt bedraagt namelijk 19 mm waargenomen in 1910. Twee dagen later vielen in Limburg buien die met hagel en zelfs sneeuw gepaard gingen. Op de Vaalserberg was sprake van sneeuwbuien overgaand in lichte sneeuw. Het geeft maar aan in wat voor koude lucht we zaten dat rechtstreeks vanaf de poolstreken werd aangevoerd. 

Het jaar 2024 is op de kletsnatte tour. Het is al de derde maand die natter verloopt dan normaal. Alleen maart was iets droger dan gebruikelijk. Gemiddeld valt in de eerste vier maanden van het jaar 239 mm. Dit jaar staat de teller op 344 mm en daarmee zijn de eerste vier maanden van het jaar de natste ooit. In 1988 viel van 1 januari tot en met 30 april 340 mm en in 1995 viel 338 mm. 

ZONNESCHIJN

De zon scheen in april gemiddeld over het land 167 uur tegen 196 zonuren normaal, waarmee de maand aan de sombere kant was. Toch was de zonneschijn wel redelijk gelijkmatig verdeeld over de maand; er waren weinig uitgesproken zonnige of sombere dagen. Op de 11e scheen de zon in een groot deel van het land helemaal niet; de meeste stations telden dan ook één sombere (zonloze) dag en dat is normaal voor april. In Limburg verliep de maand het somberst, met in Maastricht 135 zonuren gevolgd door Arcen met 136 uren. De meest zon zagen ze langs de kust met in Vlissingen 185 zonuren en Den Helder en Hoek van Holland met ieder 184 uren zonneschijn. In Tilburg en Berkel-Enschot scheen de zon in deze aprilmaand  161 uur tegen 201 uur normaal. Daarbij werd die eerder genoemde zonloze dag genoteerd en op twee dagen was het zeer zonnig en scheen de zon minstens 10 uur en dat waren 10 en 13 april.

Weerspreuk van de week: 10-16 mei 2024

 

Zijn de IJsheiligen (11-14 mei) in het land,

vroege bloesem houdt maar kort stand.

 

Avonddauw en zon in mei,

geeft hooi met karren op de wei.

Weekendweersverwachting: 11-12 mei 2024

 Hééérlijk lenteweer 

We hebben een prachtige Hemelvaartsdag achter de rug. Het bleef droog en de zon liet zich veelvuldig zien, ondanks dat deze soms achter de hoge sluierwolken verdween. Maar met 20 graden in onze regio was het gewoon heerlijk weer. Ook afgelopen dinsdag werd het een warme dag en met 21,7°C in Berkel-Enschot een stuk warmer. Daar tussendoor zat de woensdag en die bleef met een graad of 15 flink achter. Overigens heel kenmerkend dit jaar voor deze maand. Want in de eerste twee meidagen was het zelfs zomers warm gevolgd door een afkoeling van meer dan tien graden op 3 mei. Kenmerkend voor Hemelvaartsdag is het zogenaamde dauwtrappen. Dit is niets anders dan vroeg opstaan en in groepsverband een wandeling of fietstocht door het buitengebied maken. En dat kon afgelopen nacht volop, want rond 03:00 uur ontstond er in het midden van Brabant mist die pas rond 7:00 uur weer verdween. Hierdoor is het gras kletsnat geworden en kon je letterlijk door de dauw heen trappen. Oorzaak van deze mooie donderdag is een hogedrukgebied boven onze omgeving en trekt op vrijdag naar de Noordzee. Hierdoor draait de wind naar het oosten en later oosten tot zuidoosten en komt er nog meer warme lucht onze kant op. 

De komende uren verdwijnt de bewolking en krijgen we opnieuw te maken met een heldere nacht, waarbij de temperatuur naar 10 graden zal dalen. De vrijdag start meteen zeer zonnig, gevolgd door sluier- en stapelwolken in de loop van de dag. Met 21 graden op de thermometer en een zwakke wind is het rustig en mooi lenteweer. In het weekeinde is het de start van de IJsheiligen die tot en met dinsdag duurt. Zodra deze voorbij zijn kunnen de planten naar buiten, want de kans op nachtvorst is dan vrijwel voorbij. Overigens hoeven we dit jaar niet bang te zijn voor deze heiligen, want we zijn in een warme periode beland, waarbij de nachttemperaturen steeds in de dubbele cijfers lopen. Van vorst is dan ook nu al geen sprake meer. Op zaterdag profiteren we nog van het hogedrukgebied. En dat betekent prachtig en warm lenteweer met temperaturen van zo’n 23 graden. Zondag wordt de warmste dag van dit Hemelvaartsweekeinde als de thermometer 25 graden zal aanwijzen. Maar er gaat wel wat veranderen. We zullen namelijk steeds meer sluierwolken zien, waardoor de hemel een melkachtige kleur zal krijgen. Daarnaast trekt de wind aan en wordt matig. Oorzaak is de komst van een depressie die voor de kust van Ierland ligt en deze duwt langzaam het hogedrukgebied naar de Oostzee. In de avond en nacht wordt de bewolking zo dik dat er al een bui kan vallen die met onweer gepaard kan gaan. 

Inmiddels schuift de depressie op maandag verder over Ierland heen, waardoor de wind bij ons naar het zuiden draait. De neerslaggebieden weten ons dan in de loop van maandag te bereiken. Er gaan buien vallen die donder en bliksem met zich mee kunnen dragen. Voordat deze vallen kan het nog 22 graden worden. Het is meteen het einde van de warmte, want daarna zet de afkoeling in. Op dinsdag blijft het kwik dan ook op zo’n 18 graden steken en dat houden we voor de rest van de week. Daarbij is het ook nog eens wisselvallig en valt er regelmatig een bui afgewisseld door enkele opklaringen. 

Prettig weekend!

Het Weernieuws

 HEMELVAARTSWEER 2024

Op Hemelvaartsdag vieren christenen dat Christus na de kruisiging en opstanding ten hemel is gevaren. De Hemelvaart betekent in het christendom de terugkeer van Jezus van Nazareth naar zijn vader in de hemel. Het Lucas-evangelie en de Handelingen van de Apostelen verhalen dat Christus na de verrijzenis meerdere keren verschenen is aan zijn apostel en leerlingen. Veertig dagen na zijn opstanding, terwijl de leerlingen naar boven keken, werd Jezus aan het zicht onttrokken door een wolk, waaruit geconcludeerd werd dat hij ten hemel voer. Hemelvaartsdag valt op de 40e dag gerekend vanaf eerste Paasdag, waardoor de datum elk jaar anders is. Wel valt Hemelvaartsdag altijd op een donderdag en tien dagen vóór Pinksteren. Vroeger stonden de mensen op Hemelvaartsdag al voor dag en dauw om drie uur 's morgens op. Men ging zingend met blote voeten door het gras lopen, omdat men verwachtte dat dit ritueel een magische of genezende werking zou hebben. Dit werd dauwtrappen genoemd. 

2024

Na een koude nacht met lokaal mist is het op veel plaatsen dauwtrappen geblazen. Daarna krijgen we een prachtige 9e mei voorgeschoteld, waarbij zon en wolken elkaar afwisselen. Met 20 graden en weinig wind is het genieten geblazen. Het is het begin van een warme periode van een reeks dagen van minstens 20 graden, waarbij in het weekeinde de zomerse grens van 25 graden zal worden aangetikt. 

2017-2023

Vorig jaar viel Hemelvaart op 18 mei en ook toen kon je het dauwtrappen uitstekend doen. Want in de nacht koelde het flink af met vorst aan de grond. Daardoor ontstond er condens en werd het gras kletsnat. Woensdrecht noteerde -0,3°C, Hupsel -0,8°C Hoogeveen -1,0°C, Deelen -1,6°C, Heino -2,0°C en in Twenthe daalde het kwik zelfs tot -2,9°C. Zon en sluierwolken wisselden elkaar overdag af met een temperatuur die nog opliep naar 17 graden. De zon scheen zo’n 12 uur bij een zwak tot matige noordoostenwind. In 2022 viel Hemelvaartsdag op 26 mei die vaak bewolkt verliep. Alleen in de ochtend waren er flinke opklaringen. Met een matige wind uit het zuidwesten, die in de loop van de dag toenam, werd het met 21,6°C nog heerlijk warm. Drie jaar geleden was 13 mei de dag van Hemelvaart en deze begon droog met een afwisseling van zon en wolken. In de middag nam de bewolking verder toe en begon het te regenen. In de avond was het weer droog. Met 21 graden en ruim 7 uur zonneschijn was het een normale Hemelvaartsdag. In 2020 was het een dag om door een ringetje te halen. De zon scheen op 21 mei meer dan 14 uur met af en toe wat sluierwolken. Het werd een zomerse dag die zelfs bijna tropisch werd, want de temperatuur steeg naar de 29,6°C in Berkel-Enschot. Een jaar eerder (30 mei) was het meest bewolkt. Maar desondanks liep de temperatuur nog op naar een graad of 23 en bleef het droog. In 2018 werd het, na een zeer warme en zeer zonnige week met vier zomerse dagen van gemiddeld 28 graden, met Hemelvaart (10 mei) ineens 10 tot 12 graden kouder! Het kwik bleef namelijk steken op een graad of 18 en door de matige wind voelde het fris aan. Alleen in de nacht naar Hemelvaart vielen enkele buien, maar overdag bleef het droog en overheerste de bewolking. Op het einde van de middag kwam de zon erdoor. In 2017 begon Hemelvaartsdag (25 mei) met mistbanken bij een temperatuur die terugzakte tot een graad of 8 rondom Tilburg. Maar in de loop van de ochtend brandde de zon al het grijs weg en wat we overhielden was een warme en zeer zonnige lentedag. De temperatuur liep daarbij op bijna 27 graden. Opvallend daarbij was de waarschuwing die werd uitgegeven zijnde zonkracht 6. In deze tijd van het jaar betekent dit snelle verbranding van de huid na 25 minuten. Het was de opmaat voor een tropische weekeinde, want twee dagen later werd het maar liefst 34 graden en lag de zonkracht zelfs op zonkracht 7. 

2010-2016

In 2016 viel Hemelvaartsdag tegelijkertijd met Bevrijdingsdag en die 5e mei was schitterend. De zon scheen bijna het maximaal aantal uren en met een oost tot zuidoostelijke wind werd het een aangename 21 graden. In 2015 begon Hemelvaartsdag (14 mei) fris. Eindhoven noteerde zelfs vorst aan de grond op 10 cm hoogte met -2,8°C. In de ochtend kwam er bewolking binnendrijven gevolgd door opklaringen in de middag, waardoor het kwik naar de 18 graden ging. Op het einde van de middag werd het bewolkt gevolgd door regen in de avond. In 2014 viel Hemelvaartsdag op 29 mei en dat was een troosteloze dag. De gehele dag bleef het bewolkt, waarbij de temperatuur niet hoger uitkwam dan een graad of 14. In De Bilt werd het zelfs nog geen 12 graden en dat is behoorlijk koud voor eind mei. Heel anders dan in 2013 toen het een prachtige lentedag werd. Op 9 mei begon de dag met zonneschijn en in de middag kwamen er wat wolken bij. Maar met ruim tien uur zon en een temperatuur die in Tilburg op 18 graden uitkwam was het heerlijk genieten. Ook het jaar ervoor begon Hemelvaart prachtig. De zon scheen op 17 mei volop, maar het was wel erg fris in 2012 en op sommige plaatsen gewoon koud. Het vroor zelfs, met in Twenthe -0,6°C en aan de grond was het een flink stuk kouder met -7,0°C. In de loop van de dag verdween de zon achter de wolken, maar het bleef droog bij een temperatuur van 17 graden in Brabant. In 2011 (2 juni) beleefden we één van de mooiste Hemelvaartsdagen ooit. Met het maximale aantal zonuren van ruim 15 uur liep het kwik op naar zomerse waarden van ruim 25 graden in Berkel-Enschot. Een paar dagen later zou zelfs de tropische grens worden overschreden, waarbij het in Tilburg 30,6°C werd. Veertien jaar geleden was 13 mei de datum van Hemelvaartsdag en deze verliep miezerig. Pas na de middag werd het droog, maar het bleef bewolkt. Het kwik bleef overdag onder de 10 graden en met een zwakke noord tot noordwestenwind voelde het koud aan. In De Bilt was het in 2010 zelfs de koudste Hemelvaartsdag sinds 1901 met een temperatuur van 9,2°C. Ook Twenthe noteerde 9,2°C, Cabauw had 9,1°C en Stavoren en Den Helder hadden ieder 9,0°C. De koudste plaats in ons land was in Maastricht waar de temperatuur niet verder kwam dan 7,7°C in 2010. Brrrrr. 

TEMPERATUUR
Meestal duurt het zomerse voorjaarsweer kort en soms is het in deze tijd zelfs nog ronduit koud. In 1997 vielen er daags voor Hemelvaart (8 mei) aan de kust sneeuwbuien en overdag werd het in De Bilt niet warmer dan een graad of 10. In 1996 was het zogenaamde “dauwtrappen” op 16 mei meer rijptrappen met in de ochtend zelfs een paar graden vorst. Sinds 1901 was Hemelvaartsdag in De Bilt slechts zes keer een zomerse dag (met een temperatuur van 25 graden of hoger). Het laatst was in 2020 op 21 mei toen de thermometer een waarde aangaf van 26,7°C. Daarvoor was het op 29 mei 2003 met 25,9°C, en in de extreem warme mei van 1992 met op de 28e een temperatuur van 27,2°C. Het warmst was Hemelvaartsdag 1954 met in De Bilt op 27 mei een temperatuur van 29,2°C en Eindhoven had 29,7°C. Een dag met een temperatuur van 20 graden of hoger wordt een warme dag genoemd en dat kwam sinds 1901 op Hemelvaartsdag 32 keer voor. De laatste keer dus vier jaar geleden. Op 38 dagen was deze dag fris met een temperatuur onder de 15 graden. Het koudst was in 2010 met een kwikstand van 9,2°C. Het vorige record stond op 9,9°C gemeten op 18 mei 1950, dat is ongeveer acht graden lager dan normaal in die tijd van het jaar. De laatste keer dat het zo koud was vond plaats in 1997 toen het op 8 mei overdag ook niet warmer werd dan 10 graden.

NEERSLAG, STORM EN ZONNESCHIJN

Onweer, windstoten en stortregen stonden op het menu van 25 mei 1995. Toen werd in de regenmeter plaatselijk 45 mm opgevangen. Deze buien sloten toen een korte zomerse periode af. Zulke natte dagen zijn een uitzondering, want op slechts zeven Hemelvaartsdagen werd in De Bilt sinds 1901 meer dan 10 millimeter regen afgetapt en op 20 dagen viel meer dan 5 millimeter. Zo werd twee jaar geleden in De Bilt nog 8,7 mm afgetapt. De beruchtste Hemelvaartsdag was 12 mei 1983, toen een zeer korte maar plotseling opstekende storm rampzalige gevolgen had en in ons land tien mensen het leven kostte. Storm en regen zijn tussen 1 mei en 3 juni, de uiterste data waarop Hemelvaart valt, uitzonderlijk. Maar het kan ook droog en zonnig zijn: sinds 1901 scheen de zon op 30 Hemelvaartsdagen minstens 10 uur in De Bilt en op maar 9 dagen scheen de zon helemaal niet. De laatste keer dat we een zonloze Hemelvaartsdag noteerden was in 2014 en in 2010 en daarvoor pas op 27 mei 1976.