Weerspreuk van de week: 10-16 november

 

Wolken op St. Maarten (11 november),

geven een onbestendige winter aan.

 

Zijn droevig de novemberdagen,

winterkoude zal ons zeker plagen.

Weekendweersverwachting: 11-12 november

 Rustig en overwegend droog 

Het blijft maar nat. Op alle dagen van november is er al regen gevallen en staat de teller in Berkel-Enschot inmiddels op 35 mm. De laatste keer dat we een droge dag konden noteren was op 17 oktober. Dat betekent dat we al drie weken achtereen de paraplu bij de hand hebben gehad. In die periode is er tot nu toe 130 mm afgetapt, waarmee het jaartotaal in onze regio al op 970 mm is uitgekomen, tegen normaal  847 mm. Kortom, 2023 is niet alleen een zeer warm jaar maar ook een kletsnat jaar en dat kunnen we nu al zeggen. Aan de kust werd het allemaal nog natter. Mijn collega Jan Visser uit Purmerend ving tot nu toe al 1170 mm op. Daar hebben ze al zeven maanden minstens 100 mm opgevangen. In De Bilt is overigens ook al meer dan 1000 millimeter gevallen. Door alle nattigheid bleven de temperaturen deze week overdag met 11 tot 12 graden rond normaal. Het weerbeeld was niet echt slecht, want er waren ook droge momenten waarbij we de zon zelfs even zagen. Zo verliep afgelopen dinsdag best aardig. Overdag was het droog en pas in de avond kregen we te maken met buien. Ook vandaag was het prima weer. Pas op het einde van de middag passeerde een actieve buienlijn onze regio, waaruit ook onweer werd gemeld in Berkel-Enschot. Al snel werd het droog en is het wachten op de volgende buienzone die de komende uren gaat overtrekken. In de nacht zijn er wat opklaringen en zakt de temperatuur terug naar een graad of 7. 

De vrijdag begint bewolkt en dat blijft het de hele dag. In de middag wordt de bewolking dikker en dikker door de komst van een neerslaggebied dat over onze regio gaat trekken. Daarbij staat er een matige wind en loopt het kwik op naar 10 graden. We hebben te maken met een depressie die de naam Elisa heeft gekregen en die op vrijdag boven de Noordzee ligt. Vervolgens trekt deze in het weekeinde weg naar Polen. Ondertussen ligt er op de Atlantische Oceaan een nieuw lagedrukgebied klaar. Maar deze ligt nog ver weg, waardoor we in het weekeinde precies tussen deze twee weersystemen in komen te liggen. Dat betekent dat de wind afneemt, het droog wordt en we regelmatig de zon zullen zien. Eindelijk kunnen we dan even bijkomen van het onstuimige en natte herfstweer. In de loop van zaterdag passeren nog wel enkele buien, maar daar blijft het dan wel bij. Zondag wordt helemaal de mooiste dag als we een mix krijgen van zon en wolken en van neerslag geen sprake is. Met 9 tot 10 graden is het wel fris. Dat zal het vooral zondagochtend zijn, waarbij de temperatuur aan de grond tot onder het vriespunt gaat dalen en wellicht dat het plaatselijk zelfs tot de eerste vorst komt op neushoogte. 

Na het weekeinde hebben uitlopers van de Atlantische Oceaan-depressie onze regio bereikt. De wind trekt aan, van matig tot vrij krachtig, en er vallen regelmatig buien. Wel komen we tijdelijk in wat zachtere lucht terecht en kan het op maandag nog zo’n 15 graden worden. Vanaf dinsdag draait de herfst weer op volle toeren. Er zijn perioden met regen afgewisseld met buien. Wel neemt de wind elke dag af en beginnen de temperaturen te dalen. Is het op dinsdag nog een graad of 13, op het einde van de week zitten we weer op de normale waarden van 10 graden. 

Prettig weekend!

Weersverwachting deze week: 6-10 november

 Hondenweer 

Wat een onstuimig begin van de maand november die het weer van oktober heeft voortgezet. Het hoogtepunt was wel storm Ciarán die afgelopen donderdag over ons land raasde en een nieuw luchtdrukrecord vestigde voor 2 november. Veel neerslag werd daarbij niet achtergelaten. Dat was wel het geval in oktober die we achter ons hebben gelaten. Die maand is de boeken ingegaan als zeer warm en officieel als recordnat. Zo kwam het op de vijfde plaats van warmste wijnmaanden ooit sinds 1901 en de neerslag kwam uit op 219,9 mm. En zoveel neerslag is er in De Bilt in oktober nog nooit afgetapt sinds het begin van de metingen. Het record stond op 215 mm waargenomen in 1852. Voor onze regio kwamen we uit op 165 mm en dat is goed voor een derde plaats van natste oktobermaanden ooit. Aan kop gaat 1932 met 198 mm gevolgd door 1960 toen Tilburg 177 mm aftapte. En dan nog even over de luchtdruk die afgelopen donderdag recordlaag was voor 2 november met 965,2 hpa op Vlieland. Want het bleef niet alleen op deze dag, want zowel op vrijdag als gisteren sneuvelden opnieuw luchtdrukrecords. Zo daalde het kwik in de barometer op 3 november tot 969,5 hPa op Vlieland, waarmee het oude record van die dag van 971,8 hPa (Den Helder, 1930) naar de tweede plaats werd verdreven. Vervolgens ging het luchtdrukrecord van 4 november eraan, waarbij Vlieland opnieuw recordhouder werd met 968,4 hPa. Vorige record stond op 978,8 hPa (Vlissingen, 1910). Tja, en dan vandaag, want het gaat maar door. Afgelopen nacht zakte de barometer op alle weerstations tot onder het oude luchtdrukrecord van 5 november van 973,4 hPa die in 1985 in Leeuwarden werd waargenomen. Om 03:00 uur in Vlissingen werd het zelfs 968,3 hPa en kunnen we het vierde dagrecord achterelkaar noteren. 

Genoeg over al die cijfers. Dit weekeinde begon nog aardig met zonneschijn op zaterdagochtend. Maar als snel nam de bewolking toe en begon het in de middag te regenen gevolgd door felle buien in de avond. Daarbij viel in Berkel-Enschot 12 mm. Oorzaak was een nieuwe stormdepressie die de naam Domingos heeft gekregen die vandaag via de Noordzee naar Denemarken trekt. Vandaag zetten de buien dan ook gewoon door, waarbij het met 12 graden iets zachter wordt dan gisteren. Daarbij trekt de wind de komende uren flink aan en kunnen in het (noord)westen zware windstoten voorkomen. KNMI heeft daarvoor een weerwaarschuwing uitstaan (code geel). 

Op maandag ligt de depressie boven Scandinavië en heeft zich uitgebreid tot aan de Middellandse Zee. Bij ons begint de dag nog met opklaringen en droog weer, maar in de middag ontstaan buien en moeten we de paraplu weer bij de hand houden. Daarbij wordt het een graad of 12 en dat is een normale waarde voor de tijd van het jaar. Op datzelfde moment zien we voor de kust van Portugal een hogedrukgebied liggen en deze duwt de enorme depressie op dinsdag naar het noorden. Hierdoor zal het op dinsdag overwegend droog blijven, maar wel bewolkt waar verspreid een enkele bui uitvalt. Vanaf woensdag keert het onstuimige en vooral natte herfstweer opnieuw  terug. Oorzaak is een nieuwe depressie die op dinsdag nog bij Groenland ligt en daarna met grote stappen naar Schotland koerst die daar in de loop van donderdag aankomt. Daaromheen draaien allemaal neerslaggebieden die ons zullen gaan passeren. De woensdag start nog met droge momenten, maar in de loop van de dag is het gedaan en vallen er van tijd tot buien afgewisseld met perioden met regen. Op vrijdag ligt de depressie boven de Noordzee en dan trekt de wind stevig aan tot vrij krachtig, kracht 5. De temperaturen deze week zakken terug van 12 graden op maandag tot een graad of 10 op het einde van de week. In het weekeinde neemt de wind iets af omdat het lagedrukgebied naar het oosten trekt. Maar een volgende depressie ten zuiden van Groenland ligt alweer klaar. Het lijkt erop dat deze daar blijft rondtollen en niet echt onze kant op komt. 

Prettige week!

Het Weernieuws: Oktober 2023

 ZEER WARM EN KLETSNAT

Oktober 2023 was de op vijf na zachtste oktobermaand ooit gemeten in De Bilt. Ook was de maand uitzonderlijk nat, waarbij in De Bilt een recordhoeveelheid regen viel. Wat zonneschijn betreft was het een iets te sombere maand. Daarnaast kregen we te maken met de randen van storm Babet die voor veel onstuimig weer zorgde. 

TEMPERATUUR

Met een gemiddelde etmaaltemperatuur van 13,2°C in De Bilt, tegen 10,9°C normaal, gaat oktober als zeer zacht de boeken in. De maand eindigt daarmee op de zesde plek in de top tien van warmste oktobermaanden sinds 1901. Het warmste station dit jaar was Vlissingen met gemiddeld 14,5°C en de koudste plaats moeten we zoeken in het uiterste noordoosten waarbij Eelde 12,2°C als gemiddelde had. In Berkel-Enschot kwam het etmaalgemiddelde uit op 13,8°C. Deze was verdeeld over een gemiddelde middagtemperatuur van 17,3°C en in de nachten werd het gemiddeld 10,3°C, tegen normaal respectievelijk 15,8°C en 8,2°C. 

De maand kende een duidelijke tweedeling. Het zeer zachte septemberweer zette zich aanvankelijk voort aan het begin van oktober. Op zowel 1 als 2 oktober werden in het zuiden van het land nog zomerse temperaturen behaald van minstens 25 graden. In Berkel-Enschot werd het respectievelijk 25,3°C en 26,1°C. In Beek bij Maastricht werd het op de 2e ook 26,1°C en daarmee was het de hoogste temperatuur van deze maand. De nacht van 2 naar 3 oktober was ongekend. Eerst koelde het nog af naar een graad of 18, maar rond vier uur stroomde warme lucht het land binnen. In De Bilt werd het meer dan 20 graden en dat is daar in een oktobernacht nog nooit geregistreerd. In Tilburg steeg het kwik naar 19,2°C en het Limburgse Ell maakte het helemaal bont: 21,6°C. Het waren meteen de maximumtemperaturen van die dag voor die weerstations. Daarna koelde het wat af, maar vanaf de 5e kwamen we weer boven de grens van 20 graden uit tot 23,6°C op 7 oktober en 24,5°C drie dagen later, beide waargenomen in Tilburg. Dit alles zorgde ervoor dat de eerste decade (1-10 oktober) recordwarm verliep met in De Bilt een gemiddelde temperatuur van 16,6°C tegen normaal 12,2°C. Ofwel meer dan vier graden verschil! Daarmee werd oktober 2001 met een gemiddelde van 15,5°C naar de tweede plaats verdreven en staan 1995 en 1997 met ieder 14,9°C over de eerste tien oktoberdagen, op de derde plaats. Daarna lag de temperatuur nog steeds ruim boven normaal, met op 13 oktober in het hele land nog maximumtemperaturen van ruim boven de 20 graden. Zoals in Eindhoven met 23,7°C en Ell met 24,0°C. Tijdens de nachten lag het kwik in deze periode tussen de 11 en 15 graden. Op de 13e gebeurde nog iets bijzonders. Het was namelijk de 149e dag op rij met een maximumtemperatuur van 15 graden of meer in De Bilt en dat is een record. Het vorige record stond op 148 dagen uit 1982 (10 mei t/m 4 oktober). Inmiddels is het record later in de maand verder aangescherpt. In De Bilt werden in de eerste helft van de maand (t/m de 16e) zeven warme dagen genoteerd met een maximumtemperatuur van 20 graden en meer. In Westdorpe, Gilze-Rijen en Ell werden zelfs tien warme dagen genoteerd. Een record is dat niet, want in oktober 1921 noteerde Maastricht zestien warme dagen. Normaal komt het in De Bilt in die periode tot twee warme dagen; in het zuiden zijn drie warme dagen de norm. Vanaf de 14e werd het tijdelijk kouder, waarbij op 15 oktober het overdag niet warmer was dan 11 tot 12 graden. In zowel Maastricht als Hupsel bleef de thermometer zelfs steken op 10,6°C. Het was voor het eerst sinds 2 mei dat nergens meer in het land de 15 graden gehaald werd. Vervolgens koelde het in de avond al heel snel af en daalde de temperatuur in Deelen op klomphoogte naar -0,2°C oftewel vorst aan de grond. In de daaropvolgende nacht daalde de temperatuur ook in Ell op tien centimeter hoogte tot onder nul: -1,1°C. Op normale neushoogte werd daar met 0,8°C de laagste temperatuur van de maand gemeten. In de nacht naar 16 oktober werd het daar met -1,5°C nog kouder aan de grond. Tot en met het einde van de maand lag de temperatuur op de meeste dagen boven normaal. Op 25 oktober werd de koudste dag van de maand genoteerd met in het midden van het land kwikstanden tussen 10 en 11 graden. Daarbij was De Bilt met 10,3°C de koudste plaats. 

De Bilt telde in deze wijnmaand zeven warme dagen van minstens 20 graden en dat zijn er normaal drie. Oktober telde geen enkele vorstdag, terwijl we toch op één dag mogen rekenen dat het heeft gevroren. Berkel-Enschot had nog negen warme dagen, waarvan er twee zomers waren met minstens 25 graden. 

NEERSLAG

Oktober was klets- en kletsnat. Gemiddeld over het land viel namelijk 150 mm neerslag en dat is precies twee keer zoveel als de normale hoeveelheid van 75 mm. In De Bilt was het zelfs de natste oktobermaand sinds het begin van de waarnemingen met 220 mm neerslag. Het vorige record stond op 215 mm, waargenomen in 1852. Het natst was het deze maand in het midden van het land en langs de kust. Vlieland had met 221 mm de meeste neerslag, gevolgd door Oost-Vlieland en De Bilt met ieder 220 mm, Terschelling 219 en Honselersdijk tapte 217 mm. Het minst nat was het in Limburg, met in Beek (Maastricht) 81 mm neerslag. Daarna komen Echt met 85 mm en Oost-Maarland en Roermond met ieder 87 mm. Voor Brabant waren de natste plaatsen Volkel (171 mm) en daarna Berkel-Enschot en Esbeek die beide 165 mm in de regenmeter hadden. Naast regen had Berkel-Enschot ook nog drie dagen met mist te maken, waarbij op 26 oktober sprake was van dichte mist met een zicht minder dan 100 meter. 

De maand begon rustig, met alleen op 3 oktober een storing die in het hele land voor wat neerslag zorgde. Verder viel er tot en met de 10e weinig neerslag, alleen in het noorden van het land viel af en toe wat regen. Vanaf de 11e werd het in het hele land uiterst wisselvallig. De eerste neerslag viel in de nacht naar 12 oktober met 21 mm in Lauwersoog en Wapse; Diever en Terschelling tapte nog 17 mm af. Nadat deze regenzone het land uit was naderde vanuit het westen nog veel meer neerslag. Het kwam er overdag met bakken uit met soms ook onweer. Rijnsburg kreeg 43 mm in de regenmeter, gevolgd door Voorschoten 41, Hoek van Holland 39, De Bilt 35, Leiden 34 en Kijkduin 30 mm. In De Bilt viel in twee dagen tijd 73 mm. Ook in de avond van 13 oktober ging het flink te keer, waarbij plaatselijk ook onweer werd gemeld. Vanaf 18 oktober trok storm Babet over de Britse Eilanden noordwaarts. In Nederland veroorzaakte dit in het hele land voor veel neerslag. Op 18 en 19 oktober viel 10 tot 20 mm en op 20 oktober gemiddeld over het land 23 mm. Daarmee was het de natste dag van de maand. De meeste neerslag viel die dag in het noorden met op Lauwersoog 36 mm. Ook in Noord-Brabant viel veel neerslag nadat het 11 uur lang achtereen had geregend: Tilburg 34, Berkel-Enschot 37, Luijksgestel 40 en Eindhoven had 46 mm. Dit leverde landelijk de natste 20e oktober ooit waargenomen. Het vorige record stond namelijk op 32,3 mm waargenomen in Rotterdam in 2021. Daarnaast is het ook officieel de natste sinds 1901, want in De Bilt werd 19,4 mm afgetapt. Daarmee werd het neerslagrecord van 20 oktober 1986 met 19,1 mm naar de tweede plaats gedreven. Vervolgens trok het regengebied verder naar het noorden waar eveneens meer dan 30 mm werd opgevangen. Zo kreeg Lauwersoog 36 mm, Hitzum 35, Dieverbrug 34 en Terschelling had nog 31 mm. Op de 25e trok een klein lagedrukgebied over het zuidoosten van het land, waarbij Volkel 23 mm aftapte. Ook 29 en met 30 oktober waren erg natte dagen met lokaal 15 tot 20 mm neerslag. Op 31 oktober viel tijdens felle (onweers)buien in de noordwestelijke helft van land op veel plaatsen nog 20 tot 25 mm.  

WIND

In de avond van vrijdag de 13e ging het flink te keer, waarbij plaatselijk ook onweer werd gemeld. Deze buien gingen gepaard met zware windstoten. Zo registreerde Texel een windstoot van 114 km/uur en Lauwersoog 95 km/uur. Bij dat laatste station werd zelfs even windkracht 9 gemeten. Maar omdat dit geen uur lang was, is het officieel geen storm. Vanaf 18 oktober trok storm Babet over de Britse Eilanden noordwaarts. In Nederland kwam het niet tot storm, maar het lagedrukgebied veroorzaakte in het hele land wel veel wind. Storm Babet zorgde twee dagen later, op 20 oktober, ook voor een uitzonderlijk sterke stormachtige oostenwind in het noorden. Dit zorgde ervoor dat veerboten van en naar Friesland uitvielen. De harde wind zorgde er namelijk voor dat het water vanaf de kustgebieden en de Waddeneilanden de zee werd opgeblazen, waardoor er lage waterstanden stonden. En wel zodanig dat veerboten er niet doorheen konden. In de nacht naar 29 oktober werd in IJmuiden windkracht 8 gemeten net als op Texel en Vlieland en dan spreken we van een stormachtige wind. Daarbij werden ook windstoten gemeten tot wel 109 km/uur in IJmuiden, en dat is kracht 11. 

ZONNESCHIJN

Oktober was iets aan de sombere kant, met gemiddeld over het land 111 uren zon tegen 120 zonuren normaal. De eerste tien dagen was zonniger dan normaal, maar daarna verliep de maand somberder dan normaal. Het zonnigst was het in het zuiden van het land, met in Vlissingen en Beek (Maastricht) 132 uren zonuren. Het minst zonnig was het in het noorden van het land, waarbij Leeuwarden de zon maar 90 uur zag schijnen. In De Bilt scheen de zon 101 uur tegen 119 uur normaal en in Berkel-Enschot 125 tegen 124 normaal. Zowel De Bilt als Berkel-Enschot kende vier zonloze dagen, terwijl we op vijf van zulke dagen mogen rekenen. Dat geldt overigens ook voor het aantal zeer zonnige dagen, waarbij de zon minstens 8 uur scheen. Dat kwam in Tilburg uit op vier dagen, tegen normaal vijf. De zonnigste was meteen de allereerste oktoberdag met ruim tien zonuren.

Weerspreuk van de week: 3-9 november

 

Houdt de tak het blad nu vast,

dan wordt een strenge winter onze gast.

 

Het weer van Leonardusdag (6 november),

blijft tot de Kerstdag.

Weekendweersverwachting: 4-5 november

 Treurig met een krachtige wind 

Vandaag was het hoogtepunt van het onstuimige herfstweer van de afgelopen weken. Storm Ciarán trok namelijk vanaf de Atlantische Oceaan naar de kust van Frankrijk en ging daarna via Het Kanaal naar de Noordzee. Meest opzienbarende is wel dat ik deze storm al vorige week had aangekondigd en de weerinstituten daar nog geen enkele aandacht aan had besteed. Dat maakt het weer zo fascinerend. Pas sinds dinsdag werd duidelijk dat het stormachtig zou worden, waarvoor code geel werd afgekondigd. Maar een dag later werd deze omgezet in code oranje, want het zou wel eens uit de hand kunnen lopen. En dat gebeurde ook. Zowel Vlissingen als Hoek van Holland kregen op deze donderdag te maken met minstens een uur lang windkracht 9, en dan spreken we officieel van een storm. Aan het begin van de avond sloten Texel en Vlieland zich daarbij toen de storm op de Noordzee aankwam. In IJmuiden kwam het zelfs tijdelijk tot windkracht 10. Bij dit alles werden windstoten gemeten tot 115 km/u in IJmuiden, 112 km/u in Hoek van Holland en 110 km/u in Vlissingen. In Brabant was de maximale wind kracht 7 met windstoten tot 100 km/u in Eindhoven en 97 km/u rondom Tilburg. Opvallend hierbij zijn de windstoten in Brabant en Limburg, waardoor het KNMI ook voor deze provincies code oranje had moeten uitgeven. Het gaf dan ook enorme overlast door vooral omgevallen bomen. Daarbij viel er één dode en tientallen gewonden. Zoals op de N65 bij Berkel-Enschot waar een boom op rijdende auto’s viel en voor enkele gewonden zorgde. Storm Ciarán liet de barometers gigantisch dalen, waardoor dagrecords sneuvelden. Het record stond op 973 hPa waargenomen op 2 november 1930 in Den Helder (De Kooy), maar vandaag gingen vrijwel alle weerstations er flink onder. De laagste luchtdruk werd op Vlieland gemeten met 965,3 hPa. Op de platforms op de Noordzee werd zelfs 956,2 hPa afgelezen. Op deze avond hebben we nog steeds last van zware windstoten, maar de piek is er in onze regio wel af. De barometer is dan ook flink aan het stijgen. Naast alle wind hielden we het ook niet droog en viel er regelmatig regen en motregen. Tussendoor was het droog en zagen we af en toe de zon. Met 14 graden op de thermometer is het zacht voor begin november en meer naar het oosten werd op veel plaatsen nog de 15 graden gehaald. 

De komende uren krijgen we te maken met een nieuw regengebied, inclusief zware windstoten tot meer dan 70 km/u. Het is echt hondenweer. Pas in de nacht neemt de wind af, maar valt er van tijd tot tijd nog steeds regen. Vrijdag start ook regenachtig gevolgd door enkele buien in de middag. Bij een matige tot vrij krachtige wind loopt het kwik op naar slechts 11 graden, maar het zal veel kouder aanvoelen. 

Het eerste weekeinde van november ziet er maar treurig uit. De bewolking overheerst met alleen op zondag kans op een opklaring. Daarnaast krijgen we op zaterdag te maken met een regenzone die ons zal passeren, gevolgd door buien die op zondag aanhouden. De wind neemt verder toe en zal op zondag stevig zijn, kracht 5. Dat komt omdat we te maken krijgen met een nieuwe stormdepressie die op zaterdag bij Ierland komt te liggen. Op zondag is deze verhuisd naar de Noordzee en dat verklaart meteen de toename van de wind. De barometers schieten dan meteen weer naar beneden. Na het weekeinde houdt het onstuimige herfstweer aan. We komen namelijk in een west tot zuidwestelijke stroming terecht met een komen en gaan van lagedrukgebieden. Dit wordt in stand gehouden door hogedrukgebieden rond de Middellandse Zee. Het ene na het andere neerslaggebied brengt ons dan een bezoek, waardoor de regenmeters goed gevuld zullen worden bij temperaturen die rond de 12 graden komen te liggen. 

Prettig weekend!