Weersverwachting deze week: 10-14 januari

 Aardig weer met een mix van zon en wolkenvelden 

Na een recordwarme Nieuwjaarsdag van 15,1°C in Maastricht en 14,0°C in Berkel-ENschot, daalde de temperaturen daarna geleidelijk naar normale waarden voor de tijd van het jaar. Vanaf woensdag werd het overdag een graad of 6 en in de nachten lagen de temperaturen rond of iets onder het vriespunt. Daarbij hielden we het niet droog en vielen er buien die op vrijdag tegen de avond gepaard gingen met hagel. Hoog in de atmosfeer werd het namelijk alsmaar kouder en kouder. In de loop van de middag werd op een enkele plaats ook onweer gemeld en daar hebben we een weerspreuk voor ‘onweer in winterse buien dan komt er sneeuw aan kruien’. Sneeuw hebben we in onze regio niet gehad, maar wel in het noorden van het land. Zo stond het verkeer even stil in de nacht van vrijdag op zaterdag op de A3 als gevolg van zware sneeuwval. De temperaturen duikelden dus naar beneden en daar waar het ging opklaren heeft het ook gevroren. Op zaterdag werden we wakker in een winters landschap, waarbij het wit zag van de rijp. Het kwik daalde in Tilburg naar -1 graad, Gilze-Rijen had -1,6°C en de laagste temperaturen noteerde De Bilt en Deelen met respectievelijk -2,6°C en -2,8°C. Aan de grond noteerde alleen De Bilt matige vorst tot -5,8°C. Overigens geen dagrecord want dat staat, op schrik niet, -21,7°C uit 1985. Het was toen zo koud dat ruim een maand later op 21 februari eindelijk weer eens een Elfstedentocht werd verreden na 1963. Terug naar gisteren, want ondanks dat de dag koud, zonnig en met een ochtendrode horizon van start ging kwam al snel bewolking opzetten. In de middag begon het te regenen en dat hield de hele avond en nacht aan. In onze regio viel 13 mm, maar op andere plaatsen werd 20 mm of meer afgetapt. Dat gebeurde in Zaandam, Purmerend, Sint Pancras, Deelen, Roelofarendsveen en Dieverburg. Met die regen werd ook zachte lucht meegevoerd. Overdag werd het nog maar een graad of 4, maar in de avond was deze al opgelopen naar ruim 6 graden. Oorzaak is een depressie tussen IJsland en Schotland, waarbij de neerslaggebieden tot aan de Alpen kwamen te liggen. Ondertussen ligt er voor de kust van Portugal een hogedrukgebied die de depressie vandaag verder naar het noorden probeert te duwen. Op deze zondag krijgen we nog steeds een aantal buien afgewisseld door flinke opklaringen en daarbij loopt het kwik op naar zo’n 6 graden. 

Het zullen de laatste buien zijn, want voor de rest van de week blijft het droog. De regen die nog voor dinsdag werd verwacht is eruit gehaald, doordat het hogedrukgebied veel krachtiger is dan gedacht. Neerslaggebieden worden dan ook op afstand gehouden. Op maandag smelt het hogedrukgebied bij Portugal namelijk samen met een hogedrukgebied boven Scandinavië, waardoor vanaf Marokko tot aan het noordoosten van Rusland een langgerekt hogedrukgebied ontstaat. We zitten nog niet in het centrum ervan, waardoor we nog wel last zullen hebben van bewolking die afgewisseld zullen worden met opklaringen. Op donderdag en vrijdag zitten we wel dicht bij het centrum van het hogedrukgebied. Nadeel is wel dat de kans op mist toeneemt, maar als deze is opgeruimd zijn er perioden met zonneschijn en wolken zullen we amper zien. In het weekeinde zien we dat een depressie boven Rusland de aanval opent op het hogedrukgebied. De zon maakt dan plaats voor wolken, maar het blijft droog. De temperaturen liggen de hele week op 6 tot 7 graden en in de nachten rond het vriespunt. 

Prettige week!

December 2021: zeer zacht, droog en somber

December 2021 was een spectaculaire maand. We begonnen met een storm, gevolgd door de eerste sneeuw van het seizoen. Daarna werd het vanaf de 12e tot 21 december zacht, gevolgd door een ijskoude kerst en we sloten af met een recordwarme 30 december en Oudjaarsdag. Ook was er op enkele dagen sprake van ijzel in sommige delen van het land. Tenslotte hebben we de zon maar weinig gezien.

 

TEMPERATUUR

Met een gemiddelde etmaaltemperatuur van 5,4°C in De Bilt tegen normaal 4,2°C was december een zeer zachte maand. Het extreem zachte einde van december zorgde daarvoor. 

De eerste decemberdag was met zo’n 10 graden al meteen zacht, maar daarna lag tot en met 11 december de gemiddelde temperatuur rond normaal en soms iets eronder. Op enkele plaatsen begon het in de nachten te vriezen tot matige vorst in het noordoosten. Overdag werd het een graad of 5. Toen volgde een zachte week (12-16 december), waarbij vijf opeenvolgende dagen in de dubbele cijfers liepen van meer dan 10 graden. Zo noteerde Tilburg, Gilze-Rijen en Eindhoven op de 16e een temperatuur van 12,5°C. Daarna zakte het kwik langzaam totdat de astronomische winter op de 21 december aanbrak. In De Bilt dook de temperatuur in de vroege ochtend naar -5,5°C en dat betekende de eerste officiële matige vorst van het winterseizoen. Overigens werd op 11 december dit plaatselijk al gehaald: Eelde noteerde als enige toen -6,6°C. Nu gebeurde dat op veel meer plaatsen. De koudste plaats was Eelde met -6,8°C gevolgd door Woensdrecht en Twenthe met respectievelijk -6,6°C en -6,5°C. In onze regio werd met -5,1°C in Berkel-Enschot en -5,9°C in Gilze-Rijen ook matige vorst geregistreerd. De laatste keer dat dit onze regio plaatsvond was in de ochtend van Valentijnsdag toen Berkel-Enschot -8,4°C noteerde. Aan de grond vroor het op de 21e nog harder tot -9,4°C in Hupsel en -9,3°C in Eelde. Overdag werd het op de eerste astronomische winterdag niet warmer dan 3 tot 4 graden. En toen volgde op de 22e de koudste nacht van die week, waarbij het vrijwel overal had gevroren tot op de Waddeneilanden toe. Arcen had samen met Eelde de laagste temperatuur: -7,0°C. Maar ook in Twenthe en Woensdrecht was het met -6,9°C bitterkoud. Tilburg had nog -5,7°C en Gilze-Rijen -6,7°C. Aan de grond vroren de keien uit de grond, want in Eelde vroor het op 10 cm hoogte zelfs streng: -10,2°C. Daar bleef de kou de hele 22 december hangen en kwam het kwik niet boven het vriespunt uit. We spreken dan van een ijsdag en dat gebeurde op zes weerstations, waarbij Eelde het koudst was met een maxima van -0,8°C. De laatste keer dat we een ijsdag konden noteren was op 13 februari toen het in vrijwel het hele land bleef vriezen tot -2,7°C in Hoogeveen. In het midden van Brabant steeg het kwik naar +1,2°C en zo koud overdag hebben we sinds die 13e februari niet meer gehad, want toen registreerde Tilburg -0,7°C. Vervolgens werd het even wat zachter met een vorstloze nacht van 23 op 24 december en overdag werd het op de 24e bijna 10 graden. Maar precies tijdens de kerstdagen stroomde vanuit het noordoosten koude lucht het land binnen. De hoogste temperatuur werd op Eerste kerstdag dan ook niet overdag gemeten, maar al in de kerstnacht: Berkel-Enschot noteerde 5,9°C en zakte overdag naar 1 tot 2 graden. Daarna daalde de temperatuur alleen maar. In de avond dook de temperatuur onder het vriespunt en tegen middernacht werd de laagste temperatuur van 25 december gemeten en dat was -1,9°C. Ondertussen nam de wind overdag flink toe, waardoor het ijs en ijskoud werd. De gevoelstemperaturen lagen ’s avonds in Midden-Brabant op -6 graden, maar in het noordoosten waar het al matig vroor kwam deze op sommige plaatsen al op -12 graden uit. En in de nacht naar Tweede kerstdag werd het met die wind nog kouder tot -15 graden! Het KNMI gaf dan ook een weerwaarschuwing uit in die regio voor extreme kou. In de weerhut zakte de temperatuur in Nieuw-Beerta tot -8,7°C en daarmee was het de laagste temperatuur van deze maand. En voor dat weerstation is het op twee na laagste minimumtemperatuur op 26 december ooit sinds 1950. In 2000 en 1996 werd het namelijk nog kouder met respectievelijk -8,8°C en -10,7°C. In Tilburg vroor het ook, maar tot maximaal -3 graden. Een ijskoud begin dus van Tweede kerstdag en vooral in het noorden van het land. De Waddeneilanden meldden op Tweede kerstdag om 10:00 uur nog een gevoelstemperatuur van -11 tot -12 graden. Zowel op Eerste als Tweede kerstdag bleef het in grote delen van Groningen, Drenthe en Friesland dan ook de hele dag vriezen. Daarbij was Eelde op 25 december de koudste plaats, waarbij het overdag niet warmer werd dan -1,8°C en een dag later bleef het kwik steken in Nieuw Beerta en Lauwersoog met ieder -1,0°C.

De laatste vijf dagen van de maand verliepen boterzacht wat resulteerde in nieuwe warmterecords op 30 en 31 december. De records vlogen letterlijk om je oren, want het waaide ook nog eens stevig. Het begon allemaal met de recordwarme 30 december. Het werd zowel de warmste nacht áls dag ooit. De nachttemperatuur kwam namelijk uit op 13,1°C in Westdorpe en zo warm is het sinds 1901 nog nooit geweest. Alle weerstations braken hun eigen nachtrecord. Het vorige record stond op 30 december 1925 toen het in Maastricht 10,3°C werd. Maar dat was nog maar het begin van de dag, want de aanvoer van extreem zachte lucht kwam daarna pas flink op gang en ging door het dak. Er werden zelfs overdag kwikstanden gemeten van 15 graden en daarmee werd de hoogste temperatuur van deze maand geregistreerd. Dat gebeurde in Eindhoven (15,5), Berkel-Enschot (15,4), Gilze-Rijen, Arcen en Volkel (ieder 15,3), Ell (15,1) en in Westdorpe waar het precies 15,0°C werd. Ook het record in De Bilt sneuvelde met 13,5°C en daarmee is het officieel de warmste 30 december ooit gemeten. Ook hier moeten we voor het oude record aldaar terug naar 1925 toen het bij het KNMI 13,0°C werd. Het gevolg is dat ook het record van de hoogste gemiddelde etmaaltemperatuur werd verpulverd. Want staat nu op een belachelijke 14,2°C uit Gilze-Rijen gevolgd door Westdorpe met 14,1°C. Daarmee ging het record met twee graden eraan, want dat stond op 12,2°C uit 1925 waargenomen in Maastricht. Oorzaak van die warmte is een hogedrukgebied ten zuiden van ons, waarbij een krachtige stroming op gang kwam met aanvoer van oorspong subtropische lucht en dat hogedrukgebied kwam maar niet van zijn plaats. Zo werd ook de laatste nacht van 2021 (30 op 31 december) de warmste ooit waargenomen. In Hupsel kwam het kwik niet lager uit dan 12,4°C, waardoor het record uit 2006 met 9,4°C (Hoek van Holland) werd vermorzeld. Op Oudejaarsdag ging de temperatuur verder omhoog en kwam zelfs in de 15 graden terecht en zo laat in het jaar is dat nog nooit gebeurd. Ell en Eindhoven haalden die temperaturen met respectievelijk 15,1°C en 15,0°C, waarmee het oude record uit 2017 met 14,5°C in Arcen uit de boeken werd geschreven. Het gevolg is dat er een derde weerrecord kon worden bijgeschreven: de hoogste etmaalgemiddelde temperatuur van 31 december. Deze kwam namelijk uit op een bizar gemiddelde van 13,3°C waargenomen in Ell en Arcen. Het oude record stond op 11,6°C uit 2017 ook geregistreerd in het Limburgse El. Wat een afsluiting van de maand. 

Er werden in De Bilt negen dagen geteld, waarop het heeft gevroren en normaal zijn dat er elf. IJsdagen kwamen in de Bilt niet voor, maar dus wel in het noorden waar drie ijsdagen werden geteld en plaatselijk ook 13 vorstdagen. In Vlissingen daarentegen vroor het geheel niet, maar dit station is grotendeels door relatief warm water omgeven. 

Gilze-Rijen, Tilburg en Berkel-Enschot beleefden ook een zachte december. De gemiddelde etmaaltemperatuur kwam uit op respectievelijk 5,6°C en 5,5°C tegen normaal 4,6°C. Overdag werd het gemiddeld 7,7°C (normaal 7,0°C) en in de nachten werd het 3,3°C gemiddeld tegen 2,3°C normaal. De hoogste temperatuur werd op de 30e geregistreerd met 15,4°C in Berkel-Enschot. De daarop volgende nacht was de warmste van de maand: 11,8°C. De koudste dag was op 22 december toen het overdag in Berkel-Enschot niet warmer werd dan 1,2°C. De dag begon met de laagste minimumtemperatuur van de maand met -5,7°C in Tilburg. In totaal werden daar zes vorstdagen gemeld tegen normaal negen voor december.

 

NEERSLAG

Met gemiddeld over het land van 58 mm neerslag tegen een langjarig gemiddelde van 78 mm was december een droge maand. Het natst was het in Zeeland waar in Sluis 125 mm werd opgevangen en in Kapelle-Biezelinge 113 mm. Maar ook in Rolde en Leeuwarden was het met 108 mm nat, gevolgd door Wognum met 101 mm en Brielle met 100 mm. Het natste KNMI-station was Hoek van Holland waar 95 mm werd opgevangen. Voor de droogste plekken moeten we naar Overijssel waar Heino de minste neerslag had met 32 en Nijverdal met 35 mm. Daarna volgt het Brabantse Meeuwen (38 mm) en Vreedepeel en Arcen met ieder 41 mm. Met 71 mm was Steenbergen de natste plaats in Brabant gevolgd door Prinsenbeek met 70 mm. De minste neerslag in onze provincie was dus Meeuwen en daarna komt Berkel-Enschot die 47 mm opving. Op 15 dagen viel bij dat laatste station minstens één millimeter, waarbij op de 2e de meeste neerslag werd afgetapt: 6 mm. Vrijwel elke dag viel er wel neerslag, want op slechts vijf dagen bleef het droog. De meeste regen viel aan het begin van de maand en net na de kerstdagen. Naast regen werd op vier dagen ook mist waargenomen. 

Sneeuw

Regelmatig hebben we in deze maand met winterse perikelen te maken gehad. Sneeuw viel er echter maar weinig. In totaal werd in Berkel-Enschot op vier dagen sneeuw waargenomen en dat was op 2, 6, 7 en 25 december, maar dit leidde niet tot een sneeuwdek. De bovenlucht op 2 december werd alsmaar kouder en er kwamen buien aan. In de ochtend was het kwik op 5 km hoogte gezakt tot -35 graden en toen kregen de buien een winters karakter. In Tilburg viel rond 08:00 uur natte sneeuw en daarmee was de eerste sneeuw van het seizoen in Midden-Brabant een feit geworden. Rond het middaguur daalde de temperatuur nog verder tot -37 graden en vielen er opnieuw sneeuwbuien. Toen Sint en Piet op 6 december waren vertrokken viel in de avond in Berkel-Enschot regen die overging in sneeuw. Deze viel daar tot na middernacht die op auto’s en grasvelden bleef liggen. Het kwik zakte dan ook tot rond het vriespunt. Op andere plaatsen had het nog gevroren tot -1,1°C in Volkel. Zelfs in Zeeland gebeurde dat met -0,2°C in Wilhelminadorp en -0,1°C in Westdorpe. En dat komt in die provincie niet vaak voor, want slechts vier keer sinds 1950 heeft het in Wilhelminadorp gevroren op de 6e december. Het midden en oosten van het land kleurden ’s avonds laat op 6 december echt wit en kon Zeeland op 10 december ook rekenen op een wit laagje. Met kerstavond stroomde koude lucht binnen en botste op Eerste kerstdag met de zachte lucht uit het zuiden. De regen ging rondom Tilburg daardoor vroeg in de ochtend over in natte sneeuw. Een sneeuwdek leverde dat niet op en het was nog te donker om het allemaal te kunnen zien. Gelukkig liet ik op dat moment de honden uit en kon ik het allemaal waarnemen, want sneeuwval tijdens de kerstdagen blijft speciaal. In het oosten van Brabant en Limburg zorgde de sneeuwval nog wel voor een wit waasje op auto’s en gras. 

IJzel

IJzel kwam ook voor en daarvoor werd maar liefst drie keer code oranje uitgegeven door het KNMI. De eerste keer was op 11 december, toen regenbuien over een ijskoud Gelderland trokken terwijl de ondergrond bevroren was. Rond de Veluwe en tussen Nijmegen en Doetinchem leiden deze regendruppels op een bevroren wegdek plaatselijk tot verraderlijke gladheid. Op 23 december was het in een groot deel van het midden en noorden raak en hield de gladheid door ijzel tot in de middag aan. Na een koud kerstweekend, gold op de 27e code oranje in Friesland, Groningen en Drenthe. Er gebeurden toen veel ongelukken door de ijzel.

 

STORM

De maand december was nog niet begonnen of we konden al meteen de eerste winterstorm noteren. Vlieland scoorde namelijk op 1 december minstens een uur lang windkracht 9. Daarbij werden windstoten gemeten van 97 km/uur. In het Groningse Roodeschool werd een schuiver gemeld van 103 km/uur. In het midden van Brabant waaide het ook hard, maar bleef het beperkt tot 65 km/uur.

 

ZONNESCHIJN

De zon scheen deze maand gemiddeld over het land 50 uur terwijl het langjarig gemiddelde 58 uur is en daarmee gaat december 2021 als somber de boeken in. Het zonnigst was het in het noorden met in Eelde 63 uur, gevolgd door Nieuw Beerta met 61 zonuren en Hoogeveen en Lauwersoog met ieder 60 zonuren. Het somberste plekje zien we in Beek bij Maastricht met slechts 33 zonuren. Maar ook in Arcen, Ell en Gilze-Rijen was het een sombere maand met respectievelijk 37 tot 39 zonuren. Er waren veel sombere dagen. Alleen 7, 16, 21 en 22 december verliepen in grote delen van het land zonnig en tijdens de kerstdagen was er in het midden en vooral noorden veel zon. De Bilt kreeg in totaal 50 uur de zon te zien en in Berkel-Enschot was dat 43 uur. Bij dat laatste station werden 14 zonloze dagen geteld, tegen normaal 12, en op vier dagen scheen de zon meer dan 5 uur en dat is precies het langjarige gemiddeld.

Weerspreuk van de week: 7-13 januari

 

Vangt het jaar met regen aan,

dan dreigt de oogst kapot te gaan.

 

Na Driekoningen (6 januari)

wordt elke dag de stap van de haan langer.

Weekendweersverwachting: 8-9 januari

Nat en onstuimig 

Na vier dagen achtereen zeer warm weer rondom de jaarwisseling, waarbij de warmterecords aan elkaar werden geregen, zijn we sinds gisteren weer met beide voeten op de grond beland. Vanaf Nieuwjaarsdag daalde de temperatuur namelijk elke dag van 14,0°C tot 6,1°C zowel op woensdag als deze donderdag. Daarbij zagen we de zon deze week ook steeds minder. Behalve vandaag die de mooiste dag van de week maakte, met meer dan 6 uur zonneschijn. In de middag nam de bewolking toe, maar het bleef droog. Dat waren de vorige dagen echter niet. Buien en regen zorgde voor meer dan 10 mm aan neerslag in Berkel-Enschot. Ondertussen is het dus kouder geworden en dat zagen we vooral vanochtend toen de temperatuur op veel plaatsen onder het vriespunt dook. En dat is voor het eerst dit jaar. In onze regio werd het -1,0°C, Gilze-Rijen noteerde -1,4°C en Eindhoven -2,0°C. Het koudst werd het in Deelen en in Eelde met respectievelijk -3,3°C en -3,2°C. Aan de grond kwam het zelfs tot matige vorst: -5,1°C (Deelen), -5,3°C (Hupsel), -5,4°C (Twenthe) en in het Eelde zakte het kwik op 10 cm hoogte tot -6,1°C. Ondanks alle zonneschijn vandaag voelde het guur aan, want de gevoelstemperatuur lag overdag op 2 tot 3 graden. Inmiddels is deze aan het begin van de avond gezakt tot onder het vriespunt, terwijl het in de weerhut +3 graden is. De bewolking neemt de komende uren steeds verder toe. Oorzaak is een neerslaggebied dat op ons afkomt behorend bij een depressie tussen Schotland en Noorwegen. In de nacht gaat het dan ook regenen en de neemt de wind flink toe en wordt matig tot vrij krachtig. Met 2 graden is het een frisse nacht en met die wind zal het erg koud aanvoelen tot -3 graden. 

Op vrijdag gaat de regen over in buien en deze kunnen van natte sneeuw en hagel gepaard gaan. In de middag is het overwegend droog en komt de zon erbij. Met 6 graden zitten we op normale waarden voor begin januari. In de nacht naar zaterdag zijn er flinke opklaringen en zakt de temperatuur richting het vriespunt en gaat het aan de grond op uitgebreide schaal vriezen. Al snel neemt de bewolking alweer toe, maat tot in de ochtend blijft het op zaterdag droog. Maar vanuit het westen wordt de bewolking alsmaar dikker en uiteindelijk gaat het regenen. De avond verloopt kletsnat en kan er zo’n 15 mm vallen. In de nacht is de meeste regen onze regio uit, maar droog houden we het niet. Zondag wordt daarom een druilerige dag met af en toe wat regen en de zon zullen we niet zien. Met die neerslag wordt zachte lucht aangevoerd en stijgt het kwik op beide dagen naar een graad of 7. Maandag ziet er droog uit, maar op dinsdag zullen we de paraplu erbij moeten houden en wordt het met 9 graden nog wat zachter. De dagen erna zien er veel beter uit. Het is droog en de zon komt erbij. Van winterweer is geen sprake. In de nacht is het een graad of 3 en overdag laat de thermometer waarden zien van rond de 8 graden. 

Prettig weekend!

Weersverwachting deze week: 3-7 januari

 Herfstachtige overgang naar winterweer 

Wat een WEERgaloze jaarwisseling hebben we meegemaakt. Niet normaal. Na een winterse kerst kregen we zowel een recordwarme Oudejaarsdag als Nieuwjaarsdag. De warmterecords vlogen letterlijk om je oren, want het waaide ook nog eens stevig. Het begon allemaal met de recordwarme 30 december. Door een hogedrukgebied ten zuiden van ons, die maar niet van zijn plaats kwam, bleef de aanvoer van oorsprong subtropisch lucht doorgaan. Zo was de nacht van 30 op 31 december de warmste ooit waargenomen. In Hupsel en Twenthe kwam het kwik niet lager uit dan 12,4°C, waardoor het record uit 2006 met 9,4°C (Hoek van Holland) werd vermorzeld. Op Oudejaarsdag ging de temperatuur verder omhoog en kwam zelfs in de 15 graden terecht en zo laat in het jaar is dat nog nooit gebeurd. Ell en Eindhoven haalden die temperaturen met respectievelijk 15,1°C en 15,0°C, waarmee het oude record uit 2017 met 14,5°C in Arcen uit de boeken werd geschreven. Het gevolg is dat er een derde weerrecord kon worden bijgeschreven: de hoogste etmaalgemiddelde temperatuur van 31 december. Deze kwam namelijk uit op een bizarre 13,3°C waargenomen in Ell en Arcen. Oude record stond op gemiddeld 11,6°C uit 2017 gerealiseerd in Ell. En dan de jaarwisseling die ook boterzacht verliep tot 11,8°C in Twenthe. En ja hoor, daar sneuvelde het volgde record dat meer dan honderd jaar oud was: uit 1921 de 10,6°C van Maastricht. En de stroom van zachte bleef maar komen en leidde tot de warmste Nieuwjaarsdag ooit waargenomen sinds 1901. In Maastricht werd het 15,1°C en zo vroeg in het jaar de 15-gradengrens halen is nog nooit gebeurd. Het record stond namelijk op 5 januari toen zowel Oost-Maarland als Arcen boven de 15 graden uitkwamen. De warmste Nieuwjaarsdag ging er dus aan en was ook al meer dan honderd jaar oud en komt uit 1916 toen het in Vlissingen 14,2°C werd. Nu braken zelfs zeven weerstations dit record. Te gek voor woorden. Deze beide weerrecords zorgden ook voor de hoogste etmaalgemiddelde temperatuur van 1 januari ooit. Dat vond plaats in Brabant enwel in Woensdrecht waar het gemiddeld 12,8°C werd. Sinds 2012 hadden Westdorpe en Ell het record nog in handen met gemiddeld 12,3°C. Je zou het er warm van krijgen van al die records. Dus trek je trui maar uit, want ook op deze zondag sneuvelde al twee warmterecords en dat gebeurde allemaal afgelopen nacht! Zowel de hoogste minimum- als maximumtemperaturen bereikten recordhoogten. In Woensdrecht en Rotterdam daalde de temperatuur afgelopen nacht tot 11,5°C, waarmee het record van 9,1°C (Vlissingen) naar de prullenbak werd verwezen. Overigens noteerden vrijwel alle weerstations nieuwe warmterecords van de nacht. Hou je vast, want het kan nog gekker. In het Zeeuwse Westdorpe daalde de temperatuur afgelopen nacht zelfs niet verder dan 14,5°C en in Woensdrecht tot 14,4°C. Het resultaat was dat toen al de warmste 2e januari in de weerboeken kwam, want dat stond eerder op 13,6°C wat in 1998 in Gilze-Rijen werd geregistreerd. Kortom, vier dagen achtereen werden nu weerrecords gebroken. 

De warmte van afgelopen nacht ging gepaard met een neerslagzone en toen begon het ook af te koelen. Aan het begin van de ochtend viel nog wat regen, maar de komende uren zijn er flinke opklaringen en zien we regelmatig de zon afgewisseld door wolkenvelden. Of het allemaal nog warmer wordt dan afgelopen nacht is niet zeker, maar de 14 graden moeten we wel kunnen halen. Inmiddels neemt het hogedrukgebied eindelijk de benen doordat depressies bij IJsland en Noorwegen hiervoor zorgen. De randen ervan hebben afgelopen nacht dan ook onze regio bereikt. In de loop van de dag neemt de wind in kracht toe door de komst van buien. Deze trekken vanavond over en kunnen flink uitpakken met onweer, hagel en windstoten. Het is een koufront en dat betekent dat het kouder gaat worden. Op maandag zitten we met 10 graden nog wel in de dubbele cijfers, maar dan hebben we meteen de warmste dag van de week gehad. De dagen erna zakt de temperatuur steeds verder tot een graad of 5 op het einde van de week. De maandag begint met opklaringen en droog weer. In de middag kan er een bui vallen gevolgd door een bak met regen in de avond en nacht en dat gaat op dinsdag gewoon door. Daarbij kan er zo’n 20 mm vallen. De wind is dan inmiddels gedraaid naar het noordwesten en warmer dan 8 graden wordt het niet. De nachten worden nu kouder en vanaf woensdag gaat het aan de grond vriezen. Woensdag ziet er op dit moment droog uit, waarbij er een mix is van wolken en zonneschijn. Vanuit het noordwesten komen echter winterse buien het land binnen, maar of ze Tilburg en omstreken bereiken is maar de vraag. Donderdag ziet er wel droog uit met wat zon. Vanaf vrijdag gaan we over op wisselvallig weer. Elke dag gaan er buien vallen die met natte sneeuw en hagel gepaard kunnen gaan. 

Prettige week

JAARWISSELING WEER

Dit jaar beleven we een recordwarme Oudejaarsdag waarbij de temperatuur kan oplopen naar 14 tot 15 graden. We hebben zojuist al de warmste nacht van 31 december gehad met vrijwel overal temperaturen van boven de 10 graden. In De Bilt, Hupsel en Twenthe werd het zelfs niet kouder dan 13 graden. Oude record stond op 9,4°C uit 2006 en vond plaats in Hoek van Holland. En dan moet de dag nog beginnen en deze is meteen recordwarm van start gegaan. Want Westdorpe meldde al 14,6°C, waardoor het nu al de warmste Oudejaarsdag ooit is geworden. Oude record dateert uit 2017 met 14,5°C in Arcen. Met die warmte is het wel voor de rest van de dag droog en wisselen wolkenvelden en zon elkaar af, maar staat er wel een stevige wind. De jaarwisseling zelf verloopt met 12 graden boterzacht en neerslag valt er niet. Op Nieuwsjaardag blijft de warmte aanwezig en kan opnieuw de 15 graden worden aangetikt en dat betekent een nieuw warmterecord, want voor 1 januari staat dat op 14,2°C waargenomen in Vlissingen in 1916. Opnieuw is er een mix van zon en wolken en blijft het droog. 

Vorig jaar was de jaarwisseling kil, somber en koud. De zon hebben we op Oudejaarsdag niet gezien, maar het bleef droog bij een graad of 4. De jaarwisseling verliep met veel bewolking en kwikstanden rond het vriespunt. In de loop van de nacht ontstond mist die later weer verdween. Nieuwjaarsdag 2021 was een afwisseling van zon en wolken waar in de middag een uitviel. Warmer dan 5 graden werd het niet. Twee jaar geleden hadden we te maken met mistig weer dat op Oudejaarsdag al begon. Deze ging over in laaghangende bewolking, maar in de avond werd het opnieuw mistig. In combinatie met vuurwerk op middernacht werd op enkele plaatsen extreem dichte mist waargenomen. Nieuwjaarsdag bleef vervolgens de hele dag nevelig en mistig bij 3,5°C. In 2018 was de jaarwisseling naar 2019 zacht, somber en nat. Op het einde van Oudejaarsavond viel er namelijk buien bij een temperatuur van een graad of 8. Overdag was het droog en steeg het kwik nog bijna 10 graden onder een dikke wolkendeken. De zon hebben we niet kunnen zien. Nieuwjaarsdag 2019 was ook somber met soms een knipoog van de zon en wat lichte neerslag. Met 9 graden hield het zachte weer aan. 

Vier jaar geleden beleefden we toen een recordwarme Oudejaarsdag, maar die is dus inmiddels uit de boeken geschreven. De laatste twee dagen van die maand verliepen al boterzacht wat resulteerde in kwikstanden van 12,6°C en 14,2°C in Berkel-Enschot. De warmste 31 december noteerde Arcen met 14,5°C gevolgd door Gilze-Rijen met 14,3°C. Het was wel een herfstachtige en natte dag, waarbij er 13 mm werd opgevangen. Er stond veel wind en van tijd tot tijd viel er wat lichte motregen die in de middag overging in regen. De zon kwam er niet aan te pas. Op de eerste dag van 2018 zakte de temperatuur terug tot onder de 10 graden. De dag begon nog droog, maar in de loop van de middag begon het te regenen en dat hield aan tot in de nacht naar 2 januari. In 2016 verliep de overgang naar 2017 in een klein wereldje, net als twee jaar geleden. De hele Oudejaarsdag was het mistig en koud met maximaal 2 graden. Tijdens het vuurwerk zakte het kwik onder het vriespunt en was er nog steeds sprake van mist. Op Nieuwjaarsdag bleef het grijs en nevelig. In de middag loste het op, maar toen passeerde een dooifront wat resulteerde in ijzel op het einde van de middag. In de avond ging dat nog even door, gevolgd door sneeuwbuien overgaand in motregen. De zon hebben we tijdens deze twee dagen dan ook niet gezien. 

De jaarwisseling daarvoor was een stuk zachter met bijna 11 graden op Oudejaarsdag 2015 en 7 graden op Nieuwjaarsdag 2016. Het was prima weer met op beide dagen enkele uren zonneschijn en het bleef droog. De eerste dag begon met mist, maar die loste snel op. In de avond was het bewolkt geworden als voorbode voor de neerslag die de dagen erna zou vallen. In 2014-2015 hadden we een koude, maar droge jaarwisseling. Toen om middernacht het vuurwerk de lucht in ging lag de temperatuur net boven het vriespunt. Dat kwam vooral door de flinke opklaringen, waardoor het kon afkoelen. In de vroege ochtend van 1 januari 2015 vroor het uiteindelijk -0,9°C in Tilburg. Vervolgens kregen we een prachtige Nieuwjaarsdag voorgeschoteld, waarbij de zon de overhand had, maar met bewolking eindigde. Bij dit alles werd het zo’n 4 tot 5 graden en het bleef droog. Acht jaar geleden was het bewolkt en nat toen de jaarwisseling van 2013-2014 plaatsvond. Daarbij was het een graad of 5. In de ochtend klaarde het op en bleef het droog tot het einde van de middag. Tussendoor was er veel ruimte voor de zon en liep het kwik nog op tot 10,0°C op de eerste dag van 2014. Tegen de avond begon het te regenen die overging in buien. 

In 2013 liep het kwik op Nieuwjaarsdag naar 8 graden en was het tijdens de jaarwisseling licht wisselvallig. Op het einde van de middag klaarde het pas op en scheen de zon nog ruim een uur. De jaarwisseling van 2011-2012 gaf een nieuw neerslag- en warmterecord. Zowel op Oudejaarsdag als op Nieuwjaarsdag viel er geregeld wat motregen. Op de eerste dag van 2012 ging deze op het einde van de middag over in regen, regen en nog eens regen. Op vele weerstations werd het de natste Nieuwjaarsdag ooit. In Berkhout viel 35 mm en langs de kustgebieden viel meer dan 20 mm. Met deze neerslag werd ook zeer warme lucht aangevoerd, waardoor 1 januari 2012 in De Bilt de warmste Nieuwjaarsdag ooit werd sinds 1901. In De Bilt werd het 12,9°C en in Tilburg 13,2°C. Op veel plaatsen in Brabant werd het nog warmer, maar werd de 14 graden net niet gehaald. In Westdorpe (Zeeland) en Ell (Limburg) lukte dat wel met 14,1°C. Daarmee bleef het absolute warmterecord van 14,2°C waargenomen in 1916 in Vlissingen overeind. 

In 2011 kwam er een einde aan de eerste wintermaand en heel langzaam ook aan die bijzondere winter die niet meer terugkwam. Oudejaarsdag was echt een troosteloze dag met typisch dooiweer. De gehele dag was er sprake van motregen en in de avond gevolgd door mist met zicht tot 200 meter. Tijdens de jaarwisseling liep het zicht zelfs terug tot plaatselijk 50 meter. Het kwik schommelde rond het vriespunt en dat maakte het wel gevaarlijk op de wegen. De temperatuur liep overdag nog op naar een graad of 5. De jaarwisseling van 2009-2010 verliep wel in winterse sferen. De gehele dag van Oudjaar bleef het kwik onder het vriespunt en was er sprake van een ijsdag. Ook op Nieuwjaarsdag was daar in het midden van Brabant nog sprake van. De dag van 31 december 2009 was dan ook prachtig. De gehele dag scheen de zon. Zodra de zon op het einde van de middag onderging ontstond er mist en nevel. Dat hebben we de gehele avond en nacht gehouden zodat de jaarwisseling in wat nevelige sferen plaatsvond en dan heb ik het niet over de drank. Daarnaast was het ijskoud, want het kwik lag in de nacht tussen de -7 en -8 graden! Later nam de bewolking toe en viel er wat motsneeuw waar 2010 dan ook mee begon. 

Alhoewel er 13 jaar geleden geen records werden gebroken, was Oudejaarsdag in 2008 een van de koudste ooit. Vooral in delen van Drenthe vroor het overdag zelfs matig, met de hele dag temperaturen rond -6 graden. Maar ook in de Noordoostpolder en in Overijssel was het koud. Pas toen de mist later in de avond verscheen werd het op veel plaatsen ineens minder koud en steeg het kwik nog enkele graden. De laatste keer dat het zo koud was overdag in Nederland was begin januari in 2003. Het was toen nog een tikkeltje kouder met een 24-uurs gemiddelde van -9,6°C in het noordoosten van het land en -4,1°C op Texel. Ook in 1997, de laatste Elfstedenwinter, vroor het op een aantal dagen matig en bleef het soms midden op de dag nog 10 graden vriezen. 

In 2007 verliep Oudejaarsdag nat met in de ochtend en middag enkele buien. Door alle nattigheid was er zoveel vocht ontstaan dat in de avond nevel en mist ging ontstaan. Na het vuurwerk werd het zicht beperkt tot 100 meter en door smogvorming zelf beperkt tot 10 meter. Naast alle wind en neerslag werd er begin 2007 ook zeer zachte lucht aangevoerd. De thermometer liet op Oudejaarsdag 13,2°C en op Nieuwjaarsdag 12,7°C aanwijzen. 

In 2005 kregen we op Oudejaarsdag een heus Weeralarm doordat we precies in de overgangsfase zaten van koud naar zacht weer welke gepaard ging met sneeuw en ijzel. In 2003 hield de Nieuwjaarsnacht dezelfde weersomslag in. De wind ging steeds harder waaien en omdat het kwik in die nacht al onder het vriespunt dook voelde het extra koud aan. Zowel op Nieuwjaarsdag en de dagen erna kwam de temperatuur overdag niet meer boven het vriespunt uit en kregen we een reeks ijsdagen. Ook was de bewolking op 1 januari 2004 zo dik geworden dat daar sneeuw uitviel, vooral in het westen van Brabant. In 2000 en 2001 verliep de jaarwisseling eveneens met winterse trekjes. We begonnen in de Oudejaarsnacht met ijzel, maar deze ging vrij snel over in regen en dat bleef het ook doen de gehele Nieuwjaarsdag met 13 mm aan neerslag tot gevolg. Het jaar daarop (2001-2002) was het echt winters; op 30 december begon het al flink te sneeuwen en dat leverde een sneeuwdek op van 3 cm en dat witte tapijt bleef toen tot 6 januari liggen. Zowel op Oudejaarsavond als op Nieuwjaarsdag viel daarbij ook nog eens wat lichte sneeuw. Tijdens de jaarwisseling was het koud met –1,7°C en op 1 januari 2002 bleef het in Tilburg zelfs de gehele dag vriezen. 

De jaarwisseling is meestal kouder dan de kerstdagen: gemiddeld over een periode van meer dan vijftig jaar is de eerste januari ongeveer een graad kouder dan Eerste kerstdag. Maar in 2004 was dat anders: met de kerstdagen van 2003 werd het toen gemiddeld 4 graden in onze regio, maar op 1 januari 2004 zaten we in de zachte lucht met 8 tot 9 graden en werd het dus vier graden warmer! De jaarwisseling van vijftien jaar geleden was nog uitzonderlijker met hetzelfde principe: hogere kwikstanden met Nieuwjaar. Tijdens de kerstdagen van 2006 werd het namelijk gemiddeld een graad of 4 en toen werd het met Nieuwjaarsdag ruim 3x zoveel! Namelijk 12 tot 13 graden en zo’n groot verschil is toch bijzonder. Alhoewel het dit jaar waarschijnlijk nog erger wordt: 4 tot 5x warmer!!

Van alle nieuwjaarsdagen sinds 1901 waren er in De Bilt 55 vorstdagen, wat betekent dat de laagste temperatuur van die dag onder nul ligt. De laatste keer dat dit gebeurde was dit jaar (2021) met -3,5°C en in 2020 toen het in De Bilt -0,2°C werd. Zes keer was er strenge vorst van meer dan 10 graden onder nul, waarvan de koudste op 1 januari 1979 was met een diepvriestemperatuur van -16,9°C. In Leeuwarden werd het toen -19,3°C. Op 20 nieuwjaarsdagen bleef het de hele dag vriezen, de zogenaamde ijsdagen en dat maakten De Bilt voor het laatst mee in 1997 toen de thermometer op 1 januari in de middag -7,3°C aanwees. Het bleek zelfs de koudste Nieuwjaarsdag sinds 1901 te zijn. Plaatselijk bleef het overdag streng vriezen; in Maastricht en Twenthe was de hoogste middagtemperatuur op deze nieuwjaarsdag respectievelijk -12,3°C en -11,5°C! 

Het bijzondere aan de jaarwisseling van 1996-1997 was de windchill ofwel de gevoelstemperatuur. Door de snijdende oostenwind werd voor het gevoel een temperatuur van –17 tot –20 graden gemeten in De Bilt en in het noordoosten van het land zelfs –25 graden. Heel uitzonderlijk was de jaarwisseling van 1978-1979. Op Oudejaarsdag blies een stormachtige wind, ijzig koude lucht naar ons land. Het koufront ging zuidwaarts vergezeld van een sneeuwstorm en een temperatuurdaling tot -10 à -15 graden in de middag. De eerste dag van het nieuwe jaar begon in het noorden met 19 graden vorst en de hele dag bleef het overal 5 tot 10 graden vriezen. Een ijskoud begin dus van 1979. De sneeuwstorm waarmee 1978 afsloot was de zwaarste sinds 30 december 1962, toen ook veel wegen onbegaanbaar waren door sneeuwduinen tot drie meter hoogte. Op Oudejaarsdag 1962 stak opnieuw een harde oostenwind op waardoor de sneeuw nog meer ging stuiven en wegen versperde. Op Nieuwjaarsdag 1963 kwam de temperatuur in de Bilt niet hoger dan –5°C, het begin van één van de koudste maanden van de eeuw. Oudejaarsdag was in De Bilt sinds 1901 het koudst in 1923 (-16,9°C) en in 1908 (-16,1°C). 

Sneeuw, ijzel, regen, mist of storm hebben met de jaarwisseling de laatste jaren steeds aanleiding gegeven tot grote problemen. Nieuwjaarsdag 1993 begon met zeer dichte mist, smog en spiegelgladde wegen door aanvriezende mist. Het jaar 1993 eindigde met zware regen, die enorme overstromingen veroorzaakte en 1995 begon bijzonder slecht met zware sneeuwbuien, hevige windstoten, onweer en gladde wegen waarop zich talrijke aanrijdingen voordeden. Ook het jaar daarop waren de wegen met de jaarwisseling spiegelglad door ijzel.

Tenslotte wens ik iedereen een weergaloze jaarwisseling en een wervelend gezond 2022! Let goed op elkaar en blijf gezond in deze 2^e corona-jaarwisseling.