Het Weernieuws: September 2025

IETS TE WARM en VRIJ ZONNIG

De eerste herfstmaand van dit jaar gaat de boeken in als iets te warm en vrij zonnig, waarbij er de normale hoeveelheid neerslag viel. Tijdens buien gingen deze soms vergezeld van onweer en hagel. Tenslotte beleefden we op 15 september de eerste herfststorm van het jaar. 

TEMPERATUUR

September verliep warm met in De Bilt een gemiddelde etmaaltemperatuur van 15,0°C tegen een langjarig gemiddelde van 14,7°C. Het was daarmee de zevende maand op rij die warmer was dan het langjarig gemiddelde. Langs de kust was het deze maand het warmst met gemiddeld 16,3°C in Vlissingen en 16,2°C in Hoek van Holland. Eelde had met gemiddeld 14,5°C de laagste etmaaltemperatuur. In Berkel-Enschot kwam de gemiddelde etmaaltemperatuur uit op 16,4°C (normaal 16,3°C). Deze was verdeeld over een gemiddelde temperatuur overdag van 21,3°C tegen normaal 21,2°C en ’s nachts werd het gemiddeld 11,2°C tegen normaal 11,3°C. 

De maand begon warm met in de eerste vijf dagen maximumtemperaturen van 20 tot 25 graden. Vanaf de 6e werd het tot en met de 8e zomers met minstens 25 graden, zoals in Tilburg, en op enkele plaatsen zelfs tropisch. De dag van 6 september begon echter nog fris met 7 tot 8 graden. In Eelde en Deelen werd het respectievelijk 6,2°C en 6,5°C. Aan de grond was het een flink stuk kouder: Eelde 2,6°C en Eindhoven en Hupsel ieder 2,8°C. Maar overdag werd het dus zomers. In die periode werd dan ook de hoogste temperatuur van de maand gemeten. En dat gebeurde op 7 september in Westdorpe die 30,7°C noteerde en Woensdrecht had nog 30,0°C. Vervolgens koelde het flink af, waardoor het kwik op de 9e de 20 graden niet haalde met uitzondering van Zeeland. Het was het begin van een periode, waarbij de temperaturen tot en met 18 september rond de warme grens van 20 graden schommelde. Daarna keerde de zomerse warmte heel even terug met op de 19e een temperatuur van 29,0°C in Berkel-Enschot. Westdorpe had 28,6°C, Woensdrecht 28,5°C, Eindhoven 28,3°C en Gilze-Rijen 28,0°C. Daarmee was het voor Midden-Brabant de op één na warmste 19e september ooit waargenomen. Alleen in 1961 werd het met 30,4°C nog wat warmer. Vanaf de 21e begonnen de temperaturen te dalen en kwamen vaak onder de 20 graden terecht. Vervolgens verliepen de nachten koud met op sommige plaatsen zelfs vorst aan de grond. Op 22 september bij aanvang van de astronomische herfst daalde het kwik op neushoogte tot 2,5°C in Twenthe en 3,9°C in Hoogeveen. Aan de grond, op tien centimeter hoogte, kwam het bijna tot vorst: 0,7°C in Hupsel en Eindhoven, 0,8°C in Twenthe en op vliegveld Gilze-Rijen kwam het tot 1,7°C. De daarop volgende nacht werd het nog wat kouder met in Twenthe 2,1°C en Deelen had nog 3,1°C. Bij datzelfde Twenthe kwam het alleen daar tot vorst aan de grond met een temperatuur van -0,2°C. In de nacht naar 24 september gebeurde dat alleen op vliegveld Eelde (-0,4°C) en dat was de op twee na laagste temperatuur van 24 september ooit gemeten. Op de 25e overheerste de bewolking, waardoor de temperatuur in Tilburg overdag bleef steken op 13,9°C. En in combinatie met die harde wind lag de gevoelstemperatuur rond de 10 graden! Het werd de koudste septemberdag van de maand. In Limburg was het helemaal een koude dag. Maastricht registreerde slechts 11,4°C en Ell 11,7°C. Vooral ’s nachts koelde het onder een heldere hemel ook nog eens flink af. De laatste dagen van de maand was het rustig nazomerweer, met koude nachten en overdag temperaturen die opliepen tot rond de 20 graden. Zo ging de dag van 28 september in nevelige sferen van start, maar ook met lage temperaturen. In Berkel-Enschot zakte het kwik naar 5,7°C en zo koud is het sinds 23 mei niet meer geweest toen het 5,6°C werd. Op andere plaatsen werd het nog kouder, waarbij Woensdrecht met 3,2°C het koudst was. Aan de grond kwam het nergens tot vorst. Eindhoven had daarbij met 0,5°C de laagste temperatuur. 

De maand telde in De Bilt twee zomerse dagen van minstens 25 graden en dertien warme dagen van minstens 20 graden, tegen normaal 2 en 12 van zulke dagen. De maand telde bij het KNMI geen enkele vorstdag, wat normaal is voor september. Berkel-Enschot noteerde 19 warme dagen, waarvan er vier zomers waren. Normaal zouden we ook een tropische dag van minstens 30 graden moeten noteren, maar dat gebeurde niet omdat de temperatuur op 7 en 19 september op 29 graden bleef steken. 

NEERSLAG

De landelijk gemiddelde hoeveelheid neerslag was met 72 mm vrijwel gelijk aan het langjarig gemiddelde van 73 mm. De verschillen in het land waren echter groot. In Zeeland werd de minste neerslag opgevangen. Noordgouwe ving 34 mm op, gevolgd door Ovezande, ’s Heerenhoek en Wolphaartsdijk die allemaal 35 mm in de regenmeter kregen. De droogste KNMI-stations waren Vlissingen en Rotterdam met ieder 37 mm. In het noordwestelijk kustgebied, rond de Veluwe en in Twente was het juist natter dan gebruikelijk. Zo tapte Lochem 144 mm af, Terschelling 137, Denekamp 135 en het Noord-Hollandse Hoogwoud had nog 127 mm. In Brabant waren de natste plaatsen Leende en Maarheeze met respectievelijk 93 en 92 mm. En de minste neerslag had Ginneken met 36 mm gevolgd door Oosterhout met 48 mm. Berkel-Enschot ving nog 86 mm, waarvan op vier dagen minstens tien millimeter. Dat waren 9, 11, 13 en 15 september. Soms gingen buien ook vergezeld van hagel (13 september) en onweer (3, 4, 13 en 20 september). Tenslotte werd ook mist waargenomen op de 10e en 28e. 

Vooral de eerste twintig dagen van de maand waren nat. Op 3 september trokken buien over die met onweer gepaard gingen. Dat begon in de middag al, waarbij vooral het noorden de buien over zich heen kregen. Hensbroek ontving 22 mm in de regenmeter, Terschelling 21, Medemblik 18 en Wijk aan Zee 17. In de avond zagen we vanuit België een enorm onweerscomplex onze kant op komen en zorgde in Berkel-Enschot voor slechts twee donderslagen aan het begin van de avond. Op andere plaatsen ging het flink te keer, zoals rond Den Bosch en Zundert. Met name Limburg en Gelderland hadden overlast van zware onweersbuien die met windstoten gepaard gingen. Dit zorgde voor plaatselijk wat stormschade in beide provincies. Op de 9e was het regenachtig toen een front heel langzaam over het land trok. In Limburg en het oosten van Brabant kwam het met bakken naar beneden: Herkenbosch ving 60 mm op, Neerkant 52, Ell 45, Bakel 39, Arcen 38, Maastricht 33, Volkel 31, Veghel 27 en Eindhoven had nog 26 mm. Twee dagen later viel net na middernacht buien die in de loop van de dag steeds intensiever werden en zorgden wederom voor goed gevulde regenmeters: Berkel-Enschot 16 mm, Tilburg 11 en tenslotte Boxtel en Rotterdam met ieder 10 mm. De herfststorm van de 15e ging gepaard met veel neerslag tot 14 mm in Berkel-Enschot en 15 mm in Deelen. Op 13 september vielen er buien die gepaard gingen met onweer en hagelstenen, waarbij in Berkel-Enschot 15 donderslagen werden geteld in bijna een uur tijd. Dit zorgde in Waalwijk en Sprang-Capelle voor stormschade en in Dinteloord voor wateroverlast. De meeste neerslag had Den Helder die 26 mm aftapte, gevolgd door Herwijnen met 20 mm. Vanaf 21 september waren er nog af en toe wat buien. 

Op 30 september eindigt ook het groeiseizoen en daarmee de berekening van het neerslagtekort. Door de neerslag in september nam het neerslagtekort landelijk gemiddeld wat af en eindigt op 234 mm. Het was daarmee droger dan het langjarig gemiddelde, maar het groeiseizoen hoort niet meer bij de 5% droogste jaren. De verschillen in het land zijn echter heel groot. In het zuidwesten van het land was het een zeer droog groeiseizoen, met aan het eind van september een neerslagtekort van rond de 400 mm. In het noordoosten van het land en op de Veluwe ligt het neerslagtekort juist lager dan het langjarig gemiddelde. 

WIND

Op 15 september konden we de eerste herfststorm van dit jaar noteren toen IJmuiden een uur lang windkracht 9 had. Deze ging gepaard met zware windstoten, waarbij op de Houtribdijk een windstoot van 102 km/uur werd geregistreerd. Vlieland had nog 97 km/uur en rondom Tilburg bleef het beperkt tot 65 km/uur. Na de Nieuwjaarsstorm en de Driekoningenstorm was het de derde storm van dit jaar. In de nacht van 20 op 21 september begon de wind opnieuw flink aan te trekken. Texel, Vlieland en IJmuiden registreerde windkracht 8. Deze gingen vergezeld van windstoten tot 94 km/uur in IJmuiden en 84 km/uur op Vlieland. In onze regio bleef het beperkt tot windkracht 4 met een windstoot van 42 km/uur in Tilburg. 

ZONNESCHIJN

Met gemiddeld over het land 188 uur zon tegen een langjarig gemiddelde van 159 uur was de maand zonnig. Het jaar 2025 verloopt daarmee tot nu toe recordzonnig, met alleen in januari minder zon dan gebruikelijk. De meeste uren zonneschijn waren er van 5 tot en met 7 september en op 19 september. De somberste dag van de maand was 17 september, waarop de zon zich niet of maar heel kort liet zien. Het zonnigst was het in de kustgebieden met in het gebied Den Helder-Terschelling-Friesland meer dan 200 zonuren. Stavoren was met 204 uren zonneschijn het zonnigst. Het minst zonnig was het in het zuidoosten van het land met in Maastricht 165 uren zon, gevolgd door Ell met 168 zonuren. In De Bilt en Berkel-Enschot scheen de zon respectievelijk 195 en 182 uur tegen normaal 153 en 173 uren zonneschijn. Daarbij werd in Berkel-Enschot één zonloze dag waargenomen en dat vond op 17 september plaats. Sinds 24 mei is dat niet meer gebeurd. Daarnaast konden we acht zeer zonnige noteren waar de zon minstens 9 uur scheen.