Weerspreuk van de week: 31 mei - 6 juni 2024

 

Modder in mei,

geeft aren in augustus.

 

Juni-regen is Gods zegen en komt de zon daarbij,

dan maakt hij de boer en stadslui blij.

Weekendweersverwachting: 1-2 juni 2024

 Totaal verschillende dagen 

Dat mei recordnat zou worden was vorige week al bekend, maar dat er in de laatste week nog steeds bakken met regen naar beneden kwam is ongekend. Gisteren werd in onze regio nog 18 mm afgetapt, waarmee de teller op dit moment op 186 mm staat. Zo’n enorme hoeveelheid aan neerslag is sinds augustus 2006 niet meer voorgekomen toen in Berkel-Enschot 214 mm werd opgevangen. Vandaag werd in De Bilt het neerslagrecord van de bloeimaand gebroken. De neerslagteller steeg namelijk naar 139 mm en daarmee werd het meirecord van 2007 met 138 mm net overschreden. Op enkele stations is zelfs de 200 mm-grens voorbij gegaan. Zo kreeg Eersel 202 mm in de regenmeter, Leende 203, Gilze-Rijen 204, Hoek van Holland 208 en de meeste neerslag viel tot heden in het Limburgse Schaesberg met 212 mm. Landelijk is dat meteen ook een nieuw record dat voorheen op 190 mm stond waargenomen in Hoogeveen tien jaar geleden. Tja, en dan gisteren waar weer een zondvloed over ons heen kwam en dan vooral in de nacht naar woensdag toe. Deze ging in de middag over in buien. Roelofarendsveen tapte toen 40 mm af, Vinkeveen 35, Schiphol en Landsmeer ieder 33 en Purmerend 32 mm. Deze donderdag was eindelijk weer eens een prima dag. Het bleef rondom Tilburg overwegend droog en pas aan het begin van de avond viel er een buitje. Eindelijk even bijkomen bij een temperatuur die vandaag nog naar de 19 graden is gegaan. 

Op dit moment hebben we te maken met een hogedrukgebied boven de Atlantische Oceaan bij de Ierse kust en lagedrukgebieden boven de rest van Europa, waarvan eentje boven de Noordzee. In een noordelijke stroming wordt dan koele en vochtige lucht aangevoerd bestaande uit lichte regen en buien. De vrijdag is daar dan een mooi voorbeeld van. In de ochtend grijs met wat lichte regen gevolgd door opklaringen in de middag waar buien kunnen ontstaan. Met zo’n 20 graden zitten we op normale waarde voor de laatste dag van mei. 

In het weekeinde start de maand juni en tevens de zomer voor weerkundigen. Maar van zomerweer is geen sprake, alhoewel het op zondag heerlijk warm zal aanvoelen. Temperatuur stijgt namelijk naar een aangename 21 graden met veel zonneschijn. De zaterdag daarentegen is somber, nat en met 19 graden wat koeler. Dat komt omdat het hogedrukgebied op zaterdag nog op haar plaats blijft liggen en op zondag aan de wandel gaat en onze kant is opgekomen. Het zal echter een stuiptrekking zien, want na het weekeinde trekt het hogedrukgebied zich terug naar de oceaan. Dit maakt de weg vrij voor depressies die vanuit het noorden langzaam komen opdraven. Maandag is een overwegend bewolkte dag bij kwikstanden van een graad of 19. Het blijft droog bij een matige west tot noordwestenwind. De wind neemt op dinsdag verder af en kunnen er enkele buitjes vallen, waarbij de zon het opnieuw zal afweten. Met 17 graden wordt het zelfs nog wat frisser. Op woensdag trekt de wind flink aan en wordt zelfs matig tot krachtig, 4 tot 5. Voor de kust van Noorwegen komt namelijk een depressie te liggen die zich tot over onze regio probeert uit te breiden. Een bui is dan ook niet uit te sluiten met af en toe wat zon in de middag. Wel stijgt de temperatuur naar zo’n 20 graden. Een dag later zal het zomers aanvoelen als de barometer 23 graden zal aanwijzen. En doordat de wind volledig wegvalt zal het veel warmer aanvoelen. 

Prettig weekend!

Weersverwachting deze week: 27-31 mei 2024

 Van de regen in de drup 

Daar gaan we weer! Het houdt maar niet op met al die neerslag. Zoals afgelopen vrijdag waar het in de middag begon te regenen. Pas in de loop van zaterdagochtend werd het droog en liet een bak met millimeters achter. In Berkel-Enschot werd in die periode 38 mm opgevangen. Maastricht had 46, Woensdrecht 47, Rozenburg 60 en Volendam 77 mm. In Hoek van Holland en in Hoogerheide was er sprake van een zondvloed met respectievelijk 90 en 96 mm!. Hiermee werd het etmaalrecord van hoogste neerslagsom ooit in 24-uur tijd, gebroken. Dat stond voorheen op 94 mm waargenomen op 27 mei 1920 in Wapenveld. Het is ook niet gek dat dit in die regio leidde tot ondergelopen kelders en straten. Hierdoor wordt de kletsnatte maand mei alleen maar groter en groter. In Tilburg en Berkel-Enschot staat het totaal al op respectievelijk 145 en 153 mm en daarmee is het meteen de natste mei ooit waargenomen sinds het begin van de waarnemingen rondom Tilburg in 1878. Daarmee is 2014 met 133 mm naar de tweede plaats gedreven. Op andere plaatsen staat de neerslagteller voor deze bloeimaand nog veel hoger. Zo heeft Maastricht al 209 mm in de regenmeter opgevangen, Noorbeek 193 mm, Schaesberg 184, Eindhoven 177, Ubachsberg 176 en Eersel tapte 175 mm af. Hierdoor heeft de Limburgse hoofdstad landelijk gezien een nieuw neerslagrecord te pakken van natste meimaand allertijden. Dat stond voorheen op 190 mm waargenomen in mei 2014 in Hoogeveen. Ook voor Brabant zijn het nieuwe neerslagrecords. Op de eerste plaats stond Gilze-Rijen met 137 mm uit 1979. Maar vrijwel alle neerslagstations in deze provincie hebben dit aantal millimeters al overschreden. En, ik durf het bijna niet zeggen, er komt nog meer regen en buien aan waardoor de 200 millimetergrens plaatselijk in het land zal worden overschreden. Het is echt niet te geloven wat er op dit moment aan de hand is. 

Ook deze zondag is weer een dag, waarbij het KNMI een weerwaarschuwing van code geel heeft doen uitgaan voor onweersbuien met deze keer ook windstoten tot 70 km/uur. Die zullen in de loop van de middag en begin van de avond over Brabant trekken. In de ochtend trok al een regenzone Zeeland binnen en is verder naar het noorden gegaan. Deze hoorde bij een depressie boven de Britse Eilanden die vanmiddag wat dichterbij komt. En dan is het wachten op de buien die er achteraan komen. Daar vooruit is het bewolkt waar de zon zich af en toe laat zien. Hierdoor loopt de temperatuur nog op naar een aangename 21 tot 22 graden. In de middag neemt de bewolking verder toe en vallen er dus buien met onweer en windstoten. 

Op maandag trekt de depressie zich tijdelijk terug naar Atlantische Oceaan, maar de randen ervan weten ons nog steeds te bereiken. De dag start droog met opklaringen, maar in de middag verschijnen er stapelwolken en kunnen er opnieuw regen- en onweersbuien vallen. Met 19 graden is het daarbij wat minder zacht. Op dinsdag keert de depressie terug en nestelt zich boven de Britse Eilanden. Wederom begint de dag nog aardig, waarbij we regelmatig de zon zullen zien gevolgd door buien in de middag. De dag erna kunnen we de regenjas aan als een regengebied overtrekt doordat het lagedrukgebied is opgeschoven naar de Noordzee. De temperatuur blijft hierdoor achter en warmer dan een graad of 17 op de woensdag zal het niet worden. Ook op donderdag is het koel voor de tijd van het jaar als we helemaal in de greep zijn gekomen van een enorm lagedrukgebied dat zich uitstrekt vanaf de Noordzee tot aan Italië toe. We beginnen met regen die in de middag overgaat in buien die met donder en bliksem gepaard kunnen gaan. Op vrijdag wisselen zon en wolken elkaar af, maar vallen er nog steeds enkele buien. Hiermee eindigt dan de recordnatte meimaand. In het weekeinde begint de klimatologische zomer, maar van zomerweer is nog lang geen sprake. Zaterdag staan namelijk perioden met regen op het programma, waardoor het zelfs nog iets kouder wordt. Daarna krabbelt de temperatuur omhoog en komt een hogedrukgebied dichterbij. Of dit het einde betekent van een kletsnatte periode die al 8 maanden (!) duurt is afwachten. 

Prettige week!

Weerspreuk van de week: 24-30 mei 2024

 

Regent het op St. Urbijn (25 mei),

zo is er weinig wijn.

 

Een vloed aan regen in mei,

is nog nooit goed geweest.

Weekendweersverwachting: 25-26 mei 2024

 Regen en (onweers)buien 

Wat een week was dit zeg! Maar liefst vijf onweersdagen achtereen werden in onze regio geregistreerd en dat is sinds het begin van de waarnemingen in 1998 niet eerder gebeurd. Wel af en toe vier onweersdagen achter elkaar, zoals in 2018 en dat vond overigens ook in de maand mei plaats. Namelijk van 21 t/m 24 mei. Wat natuurlijk het meest opviel deze week was de dag van 20 mei. Tilburg en Berkel-Enschot kwamen goed weg waar in de middag een enkele onweersbui werd waargenomen met slechts 0,4 mm. Maar op heel veel plaatsen kwam er zoveel neerslag naar beneden dat het tot wateroverlast leidde. In het Friese Buitenpost viel in 35 minuten tijd in totaal zo’n 95 mm waar ook hagel bij zat. Dit was zo heftig dat de hagel uit de toiletten kwam. In het Groningse Ulrum werd zelfs 110 mm afgetapt. Wat een gekkenhuis. Ook een dag later trokken zware regen- en onweersbuien over het land. Ik zat er toevallig middenin toen ik naar huis fietste van mijn werk tussen 17:00 en 17:30 uur. Natuurlijk is dat voor een weerman fantastisch, want het weer moet je letterlijk proeven, maar het ging nu wel erg hard tekeer. Overal bliksem en gedonder om je heen en het water gutste naar beneden. De regenmeter liep daarbij op tot 20 mm in Berkel-Enschot. Maar het kan opnieuw veel erger. Zo tapte Opperdoes vanaf dinsdagavond tot in de nacht naar woensdag 95 mm af. Medemblik had 72 mm, Wieringerwaard 71, Rijnsburg 63, Winkel 56 en Enkhuizen noteerde 54 mm. Opnieuw werd er hagel waargenomen, maar ook windstoten tot 88 km/uur zoals in IJmuiden. Het was die dinsdag ook de warmste dag van de week met 24 tot 25 graden. Vanaf woensdag daalde het kwik tot een graad of 20. Op deze donderdag konden we eindelijk bijkomen van al het onweersgeweld en van al die weerwaarschuwingen van het KNMI met code geel. Oef. Maar het blijkt van korte duur, want opnieuw is code geel alweer uitgevaardigd. Vanaf vrijdag 8:00 uur tot en met zaterdag 14:00 uur worden stevige onweersbuien verwacht met kans op veel regen (30 tot 40 mm) in korte tijd en hagel. Dus hou je maar vast. 

Boven het midden van Europa ontwikkelt zich namelijk een onweerszone die via Duitsland over ons land zal trekken. De vrijdag start met bewolking gevolgd door perioden met regen die overgaat in buien waar onweer en hagel bij kan zitten. Hoe warm het zal worden hangt af wanneer de neerslag gaat vallen. Komt de neerslag vroeg dan wordt het slechts 16 graden, maar komt deze later dan kan het nog een graad of 20 worden. Bij dit alles staat er vrijwel geen wind. In de nacht arriveert alweer de volgende buienzone waar we hele zaterdag mee te maken krijgen. Wel nemen de buien in de loop van de dag af en worden deze afgewisseld met opklaringen. Met 19 graden wordt het warmer en neemt de wind iets toe. Op zondag wordt het nog iets warmer en laat de thermometer een waarde zien van zo’n 22 graden. De wind draait namelijk naar het zuiden door de komst van een depressie boven de Britse Eilanden. Die dag begint nog prima met droog weer en af en toe de zon. Maar in de middag ontstaan stapelwolken en kunnen er weer regen- en onweersbuien vallen. Na het weekeinde houdt het wisselvallige weer aan. Elke dag vallen er buien bij temperaturen die rond de normale waarde van 19 tot 20 graden komen te liggen. We beleven dan ook één van de natste lentes ooit. In Berkel-Enschot staat de neerslagteller inmiddels op 268 mm. Nu al goed voor de 5^e plaats van natste voorjaren sinds 1878. 

Prettig weekend!

Weersverwachting deze week: 20-24 mei 2024

 Wisselvallig en zomers warm op dinsdag 

Deze maand is er in onze regio al 83 mm gevallen en daarmee is het nu al de natste maand sinds mei 2016 toen in totaal 124 mm werd opgevangen. De meeste neerslag ooit in een meimaand, sinds de metingen in 1878, viel in 2014 met 133 mm. Tevens is mei 2024 in Berkel-Enschot en Tilburg de achtste (!) maand achtereen dat we een natte maand kunnen registreren. Op andere plaatsen is in deze maand al de 100 millimeter gepasseerd als gevolg van veel neerslag in korte tijd. Dat gebeurde in het zuidoosten van Brabant en Zuid-Limburg. Zo tapte Noorbeek tot nu toe 127 mm af, gevolgd door Vaals met 117 mm, Leende en Someren met ieder 114 mm en tenslotte Waalre met 112 mm. En daar komt deze week nog vele millimeters bij. Ook gisteren, zaterdag, was het weer raak toen in de loop van de middag een gebied met regen- en onweersbuien het land binnentrokken. In Boven-Hardinxveld viel in een half uur tijd 35 mm. In Berkel-Enschot slechts 4 mm, maar daar was het onweer zelf die de dienst uitmaakte. In veertig minuten tijd werden daar tussen 16:42 uur en 17:22 uur in totaal 96 donderslagen geteld. Al die buien hoorde bij een depressie boven Duitsland die daar de afgelopen dagen plaatselijk voor overstromingen zorgde. Het zijn zulke zware buien, waardoor het KNMI ook steeds code geel afkondigde. Ook op deze eerste Pinksterdag is dat weer het geval. In de loop van de middag worden in onze regio zware buien verwacht die met onweer, hagel en windstoten tot 60 km/uur gepaard kunnen gaan. Daarbij kan in zeer korte tijd veel regen vallen met wateroverlast tot gevolg. ’s Avonds verdwijnen langzaam de buien, wordt het droog en verschijnen er opklaringen. Hierdoor kan er tegen de ochtend wat nevel of mist ontstaan waar tweede Pinksterdag ook mee van start gaat. 

Zodra alle neveligheid is verdwenen krijgen we op maandagochtend een afwisseling van wolkenvelden en zonneschijn. Maar opnieuw komen in de middag buien met donder en bliksem tot ontwikkeling waar dus weer veel neerslag kan vallen. Het KNMI heeft nog geen weerwaarschuwing doen uitgaan, maar het zal me niet verbazen dat dit nog gaat gebeuren. Daarbij wordt het, bij een zwak tot matige wind uit het noorden, een graad of 20. Inmiddels hebben we dan te maken met een depressie die vanuit het zuiden van Europa onze kant is opgekomen en inmiddels België heeft bereikt. In de loop van dinsdag komt de depressie steeds dichterbij en dat zullen we zien aan de vele sluierwolken. In de middag neemt de bewolking toe en dan gaat het regenen. Als dit pas in de avond gebeurt dan krijgen we nog een zomerse dinsdag van zo’n 25 graden. Komt de regen eerder, dan wordt het iets minder warm. Op woensdag schuift de depressie door richting de Noordzee en dan krijgen we te maken met perioden met regen en volgt er afkoeling. Warmer dan 18 graden zal het op woensdag niet worden en de zon zullen we vrijwel niet zien. Ondertussen beginnen hogedrukgebieden zich te roeren en deze zorgen ervoor dat de depressie verder naar het noorden worden geduwd. Vanaf donderdag krijgen we dan ook beter weer met een mix van wolken en zon met elke dag kans op een buitje. Temperaturen lopen daarbij op naar een graad of 22 in het weekeinde. 

Prettige week!

Het Weernieuws: Pinksterweer 2024

 De oorsprong van Pinksteren ligt in de Mozaïsche wetten die aan het volk Israël gegeven waren na hun exodus uit Egypte. In het Bijbelboek Leviticus staat dat op de vijftigste dag, op de dag na de zevende sabbat vanaf Pesach nieuwe offers voor God moest worden gebracht, als een soort afsluiting van Pesach. Het feest werd ook wel het 'wekenfeest' genoemd. Er moesten 'eerstelingen' van de graanoogst en het vee worden geofferd en er moest een samenkomst worden gehouden en niemand mocht zijn gewone werk doen. In het christendom werd het wekenfeest 'Pinksteren' genoemd, naar het Griekse woord 'pentekostos' (=vijftigste). Tijdens het pinksterfeest wordt herdacht dat de Heilige Geest, de derde persoon van de drie-eenheid, neerdaalde uit de hemel op de apostelen. De Heilige Geest openbaarde zich zichtbaar als vuur en hoorbaar als wind. Pinksteren valt altijd op de 7e zondag na Pasen. 

Als we kijken naar het weer dan heeft Pinksteren de beste weercijfers van alle feestdagen. Zon en warmte overheersen gewoonlijk met Pinksteren, waarvan de uiterste data vanaf 10 mei tot en met 13 juni liggen. Gemiddeld is deze periode de zonnigste van het jaar met dagelijks zo'n 7 à 8 uur zon (soms meer dan 15 uur, zoals vorig jaar) en een middagtemperatuur van 15 à 16 graden aan zee tot 18 à 20 graden in het binnenland. In 2008 viel deze op 11 mei en de uiterste datum van 13 juni hebben we in 1943 gehad. 

TEMPERATUUR

Uiteraard kan het weer van jaar tot jaar behoorlijk verschillen, maar de kans op warm weer is in het algemeen tamelijk groot: op 54 eerste Pinksterdagen werd het in De Bilt sinds 1901 minstens 20 graden, waarvan er 18 zomers waren met temperaturen van 25 graden of hoger. De laatste tropische Pinksteren met meer dan 30 graden hadden we in ons land in 1985, toen op 26 en 27 mei temperaturen zijn gemeten van 27 tot 31 graden. Ook in 1979 (3 juni) was eerste Pinksterdag op sommige plaatsen tropisch warm, maar in De Bilt bleef het kwik steken op 29,9°C en dat tevens de hoogste temperatuur daar ooit gemeten. Op tweede Pinksterdag daarentegen werd in De Bilt een keer de tropische grens gehaald en dat gebeurde op 29 mei 1944 met 30,0°C. Gemiddeld over beide Pinksterdagen was de warmste in 1903 toen op 31 mei en 1 juni samen een gemiddelde temperatuur van 29,3°C werd gemeten. Maar koud kan het ook zijn, want op 21 van die eerste Pinksterdagen was het in De Bilt kouder dan 15 graden. Zoals in 2021 toen het kwik bleef steken op 14,9°C. Acht jaar geleden werd het op 15 mei 2016 in Tilburg zelfs 12,6°C en in De Bilt 12,1°C. Alleen op 31 mei 1936 was het nog kouder met 11,6°C. Ook in 2001 was het behoorlijk fris toen Berkel-Enschot op 3 juni 14,2°C noteerde en De Bilt 13,0°C. De laagste minimumtemperatuur ooit gemeten met Pinksteren vond plaats op tweede Pinksterdag op 1 juni 1936 toen het kwik in De Bit zakte naar 0,0°C. Voor eerste Pinksterdag staat het kouderecord daar op 0,9°C waargenomen op zowel 19 mei 1907 als op 20 mei 1956. 

NEERSLAG

Voor wat betreft neerslag kunnen we zeggen dat sinds 1906 ongeveer de helft van de Pinksterdagen droog verloopt en de andere helft met wat neerslag. Volledig verregende Pinksterdagen zijn uitzonderlijk. Op slechts vijf dagen viel op eerste Pinksterdag meer dan 10 mm. De laatste keer gebeurde in 2022 (5 juni) toen De Bilt op Pinksterzondag 25,9 mm opving, waarmee het record uit 1945 met 23,3 mm uit de boeken werd geschreven. Op andere plaatsen was er op die dag sprake van een zondvloed. Het regende vanaf het middaguur tot in de avond en dat leverde indrukwekkende neerslaggegevens op: Geldermalsen 76 mm, Veghel 65, Budel 64, Waalwijk 61, Herwijnen 56, St. Hubert 54, Alterweerderheide 51, Eindhoven 48, Arcen 39 en in mijn eigen Berkel-Enschot werd 38 mm afgetapt. Op amateurstations is in de buurt van hetzelfde Geldermalsen 95 tot meer dan 100 mm gemeten. Niet normaal. Deze plens met regen zorgde voor een nieuw neerslagrecord van 5 juni, want dat stond eerst nog op 46 mm waargenomen in Deelen in 2011. Een dag later, tweede Pinksterdag, was het noorden van het land de klos. Zo kreeg Uithuizen 33 mm in de regenmeter, Terschelling 28, Leeuwarden 21, Lauwersoog 20 en Eelde 19 mm. De Bilt registreerde op die tweede Pinksterdag 11,4 mm, waardoor het totaal van Pinksteren op 37,3 mm kwam. En dat was niet genoeg om het record van 42,2 mm uit 1945 te breken, waarmee Pinksteren in zijn geheel de op één natste is geworden sinds 1901. 

Ook op 13 juni 2011 (tweede Pinksterdag) kwam het met bakken eruit, waarbij 59 mm geregistreerd werd en dat is bijna de maandhoeveelheid van juni. Vaak komen enorme neerslaghoeveelheden voort uit onweersbuien na zeer hoge temperaturen. Zo zagen we dat gebeuren in 1985 (26 mei) wat ontaardde plaatselijk met tientallen millimeters regen. In 2003 passeerde op eerste Pinksterdag (8 juni) een bijzonder actieve buienlijn met onweer en zelfs windhozen. Ook op Pinksteren 2004 (30 mei) leidde het warme weer met zomerse temperaturen in het oosten tot hevige buien, waarbij plaatselijk meer dan 30 mm viel. Zeer warm weer is voor deze tijd van het jaar nog vrij uitzonderlijk en leidt gemakkelijk tot onweer. 

STORM

De waarschijnlijk slechtste Pinksteren uit de geschiedenis beleefde ons land in 1860 toen een zware storm met windstoten van meer dan 120 km/u op 26 en 27 mei enorme schade aanrichtte. In Utrecht werden windsnelheden gemeten van 115 km/u en in Vlissingen waaide het nog harder met 151 km/u. Het gevolg was dat een deel van de Scheveningse vloot verloren ging. In die tijd bestond er nog geen weersverwachting en was zo'n storm een ramp. Die beruchte Pinksterstorm bracht toenmalig KNMI-directeur Buys Ballot op de gedachte om stormwaarschuwingen te geven, waardoor Nederland als één van de eerste landen een stormwaarschuwingsdienst kreeg die in 1864 van start ging. 

ZONNESCHIJN

De zon zien we eigenlijk altijd wel op eerste Pinksterdag. De jaren 1937, 1973 en 1992 zijn de enige uitzonderingen, waarbij deze dag in De Bilt zonloos verliep. In 1973 en 1992 werd dat wel gecompenseerd met een zeer zonnige tweede Pinksterdag, maar dat gebeurde niet in 1937 die de boeken ingaat als de somberste Pinksteren ooit waargenomen. Op tweede Pinksterdag scheen de zon namelijk 0,3 uur. Op de tweede plaats staat overigens 1965, waarbij zowel op eerste als tweede Pinksterdag 0,2 zonuren werden waargenomen en het totaal van Pinksteren op 0,4 uren zonneschijn kwam. Recordzonnig daarentegen verliepen Pinksteren 1903 en 1929 met in totaal 28,1 zonuren. Daarbij voert eerste Pinksterdag de lijst aan met maar liefst 16,4 uren zonneschijn. Vier jaar geleden was het ook een zeer zonnige Pinksteren met in totaal 27,4 zonuren verdeeld over 15,2 uur op eerste Pinksterdag en 12,2 zonuren de dag erna. Maar wat dacht je van vorig jaar (28 mei): op eerste Pinksterdag scheen de zon in De Bilt 11,2 uur en een dag later 14,5 uur. 

PINKSTERWEER 2015-2023

Vorig beleefden we op 28-29 mei één van de mooiste Pinksteren. Op beide dagen wisselden zon en hoge sluierwolken elkaar af met in totaal ruim 26 zonuren. Het bleef droog en de temperatuur liep in Berkel-Enschot op naar 25,2°C op eerste Pinksterdag en 20,4 op tweede Pinksterdag. Wel stond er eer matige noordenwind, kracht 4. In 2022 viel Pinksteren op 5 en 6 juni. Deze verliep ’s middags kletsnat, waarbij we alleen in de ochtend af en toe de zon zagen. Met 21,9°C was het wel een warme dag, maar op tweede Pinksterdag gingen we terug naar 19 graden. Ook toen hadden we een droge ochtend, gevolgd door regen in de middag en avond. In 2022 (23-24 mei) hadden we een tweedeling met Pinksteren. Pinksterzondag verliep droog met een afwisseling van zon en wolken. Pas in de loop van de avond begon het licht te regenen en dat hield de hele tweede Pinksterdag aan. Met 16 tot 17 graden op beide dagen was het een frisse Pinksteren rondom Tilburg. Pinksteren 2020 daarentegen behoort, net als vorig jaar, tot één van de mooiste ooit. Het zeer zonnige, droge en warme weer van die laatste weken wist van geen wijken en zette met Pinksteren gewoon door. Op zondag 31 mei werd het in Berkel-Enschot 23,6°C met alleen maar zonneschijn afgewisseld met sluierwolken. Een dag later werd op de eerste dag van de meteorologische zomer meteen de zomerse grens van 25 graden bereikt: 27,4°C en een dag na Pinksteren werd het op 2 juni zelfs tropisch tot 30,6°C in Tilburg. Nadeel op beide dagen was de zonkracht, want die was erg hoog waardoor je snel verbrandde. Van neerslag was geen sprake en de scheen op beide Pinksterdagen in Berkel-Enschot maar liefst 29 uur! 

Vijf jaar geleden startten we met een onstuimige Pinksterzaterdag, waarbij in Brabant windstoten werden geregistreerd van zo’n 70 km/uur en 90 km/u aan de kust. Maar met Pinksteren zelf (9-10 juni 2019) was het rustig en kregen we een afwisseling van wolken en zonneschijn. Op eerste Pinksterdag was het vooral sluierbewolking. Later op de dag werd deze zo dik dat er enkele druppels uitvielen. Een dag later passeerde op het einde van de middag een buienzone dat gepaard ging met onweer wat nog twaalf donderslagen opleverde. De temperaturen lagen op beide dagen boven de 20 graden met respectievelijk 22,2°C en 24,3°C. In 2018 was het tijdens de Pinksterdagen zomers warm die overigens met mist begon. Toen de zon erdoor kwam liep het kwik op eerste Pinksterzondag naar de 26,0°C. Een dag later werd het zelfs nog iets warmer met 27,7°C. Maar toen werd de warmte in de Limburgse heuvels afgestraft met noodweer: in Noorbeek viel op tweede Pinksterdag (21 mei) in korte tijd 40 mm. In Berkel-Enschot onweerde het pas laat op de avond, maar neerslag viel er niet. In 2017 (4-5 juni) was het prima weer. Het bleef op beide dagen droog en de temperatuur lag op eerste en tweede Pinksterdag op respectievelijk 21,6°C en 23,9°C. Daarbij wisselden zon en wolken elkaar af. In 2016 (15-16 mei) beleefden we daarentegen een zeer koude en natte Pinksteren. De temperaturen zakten tot 11 á 13 graden, waarbij het Pinksterweekend uitzonderlijk koel verliep. Het werd de koudste Pinksteren sinds 1951 en de op één na koudste eerste Pinksterdag ooit! Daarnaast viel er op beide dagen buien of wat lichte regen. Pinksteren 2015 kende twee gezichten. Een prachtige eerste Pinksterdag (24 mei 2015) met 13 uur zonneschijn en temperaturen die opliepen naar 22 graden. Een dag later was het echter somber en half tot zwaar bewolkt. In de nacht en ochtend viel daar wat lichte regen uit en warmer dan 17 graden werd het niet. 

PINKSTERWEER 2014 - ONWEER

Tien jaar geleden beleefden we één van de warmste pinksterdagen (8-9 juni) en dat hebben we geweten. Het werd dan wel in 2014 op beide dagen meer dan 28 graden, maar het weerbeeld viel tegen. Er was veel bewolking en er vielen buien, waarvan sommige gepaard gingen met hagel en onweer. Op Pinksterzaterdag werd het in Brabant nog tropisch met bijna 31 graden. Maar de atmosfeer werd onstabiel wat gevolgen had voor de pinksterdagen. In de ochtend van eerste Pinksterdag vielen de eerste buien en in de nacht naar tweede Pinksterdag werden we wakker geschud met 14 donderslagen in Berkel-Enschot. Vervolgens trok aan het begin van de middag een onweersgebied over het midden van Brabatn met tientallen donderslagen, waarbij het vijf minutenlang heeft gehageld en er zware windstoten werden geregistreerd. Noodweer dus. In de avond volgde de laatste onweersbui die 15 donderslagen telde. Kortom, het was een onweerstaanbare Pinksteren 2014. 

PINKSTERWEER 2007-2013

In 2013 kregen we opnieuw twee verschillende pinksterdagen te zien. Eerste Pinksterdag (19 mei) was prima met heel veel zonneschijn en temperaturen die in de middag opliepen naar 18 tot 19 graden. Het bleef droog. In de avond werd het echter zwaar bewolkt en dat hoorde bij een neerslaggebied dat op tweede Pinksterdag over ons land trok. Alleen in de nacht naar tweede Pinksterdag viel rondom Tilburg wat regen, maar voor de rest van de maandag bleef het gewoon droog. Het was wel somber, want de zon kwam er de gehele dag niet aan de pas en het was behoorlijk koud met een temperatuur die met moeite de 13 graden haalde. Pinksteren 2012 was om door een ringetje te halen. Op beide dagen (27-28 mei) bepaalde zonneschijn het weerbeeld met soms wat hoge sluierbewolking. De kwikstanden lieten daarbij zomerse waarden zien van respectievelijk 28 en 27 graden. In 2011 (12-13 juni) hadden deze feestdagen ook verschillende weerbeelden. Op eerste Pinksterdag begonnen we nog zonnig dat langzaam overging in sluierbewolking en in de nacht gevolgd door regen. Op tweede Pinksterdag daarentegen was het meest bewolkt. Verspreid viel in het land wat lichte regen en op sommige plaatsen was het zelfs helemaal droog gebleven. De kwikstanden lagen op niveau met op beide dagen een graad of 21. De jaren 2010 en 2009 waren opnieuw mooi. In Tilburg werd het op beide dagen (23-24 mei 2010) zomers met 26,7°C bij volop zonneschijn. Vijftien jaar geleden (31 mei-1 juni) was het ook erg zonnig en deze liet de temperatuur eveneens naar zomerse waarden stijgen. Op eerste Pinksterdag werd het in 2009 in Berkel-Enschot 25,2°C en een dag later werd het nog warmer met ruim 28 graden. Wel ontstond in de middag een onweersbui, maar neerslag leverde dat niet op. Ook in 2008 was Pinksteren prachtig met gemiddeld 27 graden in Tilburg.  Heel anders dan in 2007 toen het sombere Pinksteren waren op 27 en 28 mei. Het was meest bewolkt weer, waaruit later op tweede Pinksterdag zelfs wat lichte regen viel. Was het op zondag nog een graad of 20, de dag erop werd het slechts 16 graden. 

Dit jaar moeten we rekening houden met buien in de middag. Beide Pinksterdagen gaan nog van start met droog en vrij zonnig weer. Maar in de loop van elke Pinksterdag ontstaan er stapelwolken die uit kunnen gaan groeien tot buien die met onweer gepaard kunnen gaan. Met 22 graden op zondag en 20 op Pinkstermaandag zijn het prima kwikstanden voor de tijd van het jaar.

Weerspreuk van de week: 17-23 mei 2024

 

Het onweer in de zonnige mei,

doet de koren bloeien op de hei.

 

Een natte mei,

geeft boter in de wei.

Weekendweersverwachting: 18-19 mei 2024

 Met Pinksteren knapt het weer tijdelijk op 

Een stabiele warme periode zit er tot dusver gewoon niet in. Steeds wordt deze afgestraft met regen- en onweersbuien en dan daalt de temperatuur weer. Deze week begon zomers met vanaf zondag vier dagen achtereen temperaturen van minstens 25 graden. De hoogste temperatuur werd afgelopen dinsdag gemeten toen in Berkel-Enschot het kwik naar de 29 graden ging. Tevens de hoogste temperatuur van het jaar tot nu toe. Maar op die dinsdag vond de natuur het wel genoeg en liet de atmosfeer in de avond letterlijk exploderen met wolkbreuken in Oisterwijk en Kaatsheuvel tot gevolg. In Nuland viel zelfs een boom door een felle windstoot. In zeer korte tijd viel zoveel neerslag dat straten en kelders onder water liepen. In Berkel-Enschot goot het ook met bakken er uit (14 mm in tien minuten tijd) en daar begonnen de wasbakken en toiletten te borrelen. Gelukkig bleef het daarbij en trokken de buien snel weg. Het koelde ook meteen snel af, want de temperatuur zakte meer dan tien graden terug naar een graad of 18. Op woensdag werd het dan ook niet warmer dan een graad of 19 met perioden met regen in de middag en avond wat in Tilburg nog 10 mm opleverde. In Flevoland viel de meeste neerslag met in Almere 35 mm en in Zeewolde 38 mm. Afgelopen nacht viel er lichte regen, wat vanochtend leidde tot mist. Overdag loste deze snel op en kwam er weer buien opdraven wat nog 4 mm opleverden. In totaal is er in deze maand in onze regio alweer 64 mm in de regenmeter opgevangen wat nu al bijna de maandhoeveelheid is van 68 mm. Gezien de neerslagverwachtingen voor de komende dagen kunnen we nu al spreken van een kletsnatte maand. De zoveelste al dit jaar. Op het einde van de middag werd het eindelijk droog in Brabant, maar dat kan niet vanaf Gelderland tot aan Friesland gezegd worden. Voor vier provincies werd tot 20:00 uur zelfs code geel afgekondigd voor onweersbuien met lokaal veel neerslag en kans op hagel. Kortom, we bevinden ons nog steeds in een onstabiele atmosfeer en dat gaat door tot in het Pinksterweekeinde. 

We bevinden ons namelijk in een omvangrijk lagedrukgebied met een komen en gaan van buien. We zien wel een hogedrukgebied, maar die ligt midden op de Atlantische Oceaan en kan ons niet bereiken. De vrijdag start overwegend droog met veel bewolking. In de middag gaat het regenen en dat duurt tot in de avond, waardoor er zo’n 10 millimeter kan vallen bij een graad of 18. In het Pinksterweekeinde begint het weer langzaam op te knappen. Dat zien we nog niet op de zaterdag die met regen begint en in de middag overgaat in buien. Wel gaat de temperatuur omhoog richting de 20 graden. Op zondag, eerste Pinksterdag valt er in de loop van de dag nog een enkele bui, waarbij zon en wolken elkaar afwisselen. Opnieuw wijst het kwik zo’n 20 graden aan. Tweede Pinksterdag is meteen de mooiste van zowel Pinksteren als van de hele volgende week. Het blijft namelijk droog! Met een mix van zonneschijn en wolkenvelden wordt het met 21 graden nog iets warmer. En doordat er weinig wind staat zal het lenteachtig aanvoelen. Geniet er maar van, want daarna keren neerslaggebieden keihard weer terug. Dinsdag ziet er op dit moment zelfs kletsnat uit, waarbij er meer dan 20 millimeter kan vallen. Wel wordt het met 23 graden wat warmer, maar dat is dan ook het enige goede eraan. Vanaf woensdag dalen de temperaturen naar een graad of 20 en blijft het wisselvallig. 

Prettig weekend!

Weersverwachting deze week: 12-16 mei 2024

 Wisselvallig en minder warm 

Gisteren, 11 mei, zijn de IJsheiligen van start gegaan die tot en met de 14e zullen duren. De IJsheiligen ontlenen hun benaming aan het gevaar van koud voorjaarsweer voor het gewas, dat in deze tijd in volle bloei staat. Een late vorstnacht kan nu veel schade aanrichten. Het is echter niet zo dat tijdens de IJsheiligen de kans op een overgang naar koud weer groter is dan op andere dagen in het voorjaar. Abrupte klimaatveranderingen, die onder andere het gevolg zijn van het nog relatief koude zeewater, zijn kenmerkend voor dit hele jaargetijde en kunnen ook in juni nog voorkomen. Wel neemt na half mei de kans op vorst sterk af en aan het eind van deze maand zijn temperaturen onder nul heel uitzonderlijk. In dat opzicht markeren de IJsheiligen meestal de overgang naar een periode met een meer zomers karakter. En dat laatste hebben we geweten. Want meteen op de eerste dag van de IJsheilige St. Mamertus steeg de temperatuur in het midden van Brabant naar de zomerse waarde van 25 graden. Op deze Moederdag wordt het nog iets warmer en kan het 26  graden worden. 

Naast dit zomerse weekeinde gebeurde er nog iets prachtigs in de afgelopen nachten: het noorderlicht. Dit was zelfs in Brabant te zien en dat is vrij uniek. Het noorderlicht, ook genoemd Poollicht of Aurora Borealis komt voor als er geladen deeltjes van de zon met bijvoorbeeld zuurstof- en stikstofatomen hoog in de atmosfeer reageren. Deze geladen deeltjes van de zon komen vrij in bijvoorbeeld een zonnewind, maar ook vooral tijdens een uitbarsting op de zon (ook wel een zonnevlam genoemd). Zo'n zonnevlam kan dan heel veel van deze geladen deeltjes richting de aarde sturen. Een deze keer was er sprake van een ongekend heftige geomagnetische storm die de aarde raakte. Vanwege het magneetveld van de aarde bereiken deze geladen deeltjes niet het aardoppervlak, maar worden ze afgebogen naar de poolstreken. En dan komt er een magisch kleurenspel voor. Vooral in de nacht van vrijdag op zaterdag leek het wel een lichtshow. Urenlang danste het noorderlicht boven ons land. Afgelopen nacht was het af en toe zichtbaar. 

Terug naar deze zondag die fantastisch is begonnen met een stralende zon die afgewisseld werd met een reeks vliegtuigstrepen. Temperatuur loopt vanmiddag daarbij op naar een zomerse waarde. In de loop van dag zien we sluierwolken verschijnen die steeds dikker worden en daarbij kan in de avond al een (onweers)bui vallen. Een Scandinavisch hogedrukgebied is de oorzaak van dit prachtige en vooral zonnige weer dat vanaf Hemelvaartsdag van start ging. Bij Ierland komt vandaag echter een depressie tot ontwikkeling met uitlopers tot onze regio. Dat verklaart de toename van de bewolking en de kans op buien. Op maandag en dinsdag blijft de depressie op haar plek liggen. De wind draait naar het zuiden, waardoor de aanvoer van warme lucht in stand blijft en kan het op maandag nog 23 en dinsdag zelfs 26 graden worden. Maar er wordt wel onstabiele lucht aangevoerd. Beide dagen beginnen met een afwisseling van zon en wolken en in de middag en avond ontstaan er buien die met onweer gepaard kunnen gaan. Vanaf woensdag tot in het weekeinde wordt het minder warm en laat de thermometer waardes zien van gemiddeld zo’n 20 graden. Dat is warm voor de tijd van het jaar en ook het enige positieve, want daarnaast is het behoorlijk wisselvallig met perioden met regen en/of buien. We komen namelijk onder invloed van lagedrukgebieden die de hogedrukgebieden om ons heen op afstand houden. 

Prettige week!

Het Weernieuws: April 2024

 VRIJ WARM, EXTREEM NAT en SOMBER

April was een maand met twee gezichten, waarbij koude en warme periodes elkaar afwisselden. De warmte overheerste, waardoor deze in de top-10 belandde van warmste grasmaanden ooit. We noteerden de eerste officiële warme dag van het jaar en ook de eerste lokale zomerse dag. Maar het meest opvallende is wel de neerslag die bijna recordnat was voor april. Tenslotte was het een sombere maand. 

TEMPERATUUR

Met een gemiddelde etmaaltemperatuur van 10,8°C in De Bilt tegen 9,8°C normaal was deze april een vrij warme maand. Het komt daarmee op de 9e plaats van warmste aprilmaanden ooit. Het zuiden was het warmst met zowel in het Zeeuwse Westdorpe als in het Limburgse Arcen een gemiddelde van 11,2°C. Veel frisser was het rond de Waddeneilanden met op Terschelling gemiddeld 9,8°C. In Berkel-Enschot kwam het gemiddelde uit op 11,7°C. Deze was verdeeld over een gemiddelde middagtemperatuur van 16,0°C (normaal 16,3°C) en in de nachten was het gemiddeld 7,3°C tegen normaal 5,4°C. De laatste drie jaar was april juist kouder dan normaal. In 2021 was het gemiddeld 6,7°C, in 2022 9,3°C en vorig jaar 8,7°C. 

De verschillen tussen de eerste en tweede maandhelft waren echter heel groot. We begonnen meteen met hoge kwikstanden voor de tijd van het jaar met op de eerste april een temperatuur van 15,4°C in het midden van Brabant. Daarna koelde het iets af, maar vanaf de 5e stroomde zeer zachte lucht onze regio binnen wat we te danken hadden aan stormdepressie ‘Kathleen’. Overdag werd het in het zuiden al 18 tot 19 graden en een dag later werd het heel warm, waarbij lokaal de eerste zomerse dag van dit jaar werd geregistreerd. Berkel-Enschot en Tilburg noteerden 26,0°C en Arcen 25,7°C en daarmee werden de hoogste temperaturen van deze maand bereikt. Op deze 6e april werd zowel de eerste lokale als de eerste officiële warme dag van minstens 20 graden van het jaar genoteerd; De Bilt had namelijk 24,1°C. Daarmee werd het zelf de warmste 6e april ooit waargenomen sinds 1901. Het record uit 2020 met 23,0°C wordt daarmee naar de tweede plaats verdreven. Landelijk gezien werd het record ook gebroken, want in Arcen steeg het kwik dus naar 25,7°C. Op diezelfde plaats werd het in 2020 nog 24,5°C, wat het oude record was. Ook de dagen erna bleef het, met op 7 en 8 april middagtemperaturen van minstens 20 graden, vrij warm. Ook de nachten waren tussen 5 en 9 april boterzacht met gemiddeld 10 tot zelfs 13 graden, tegen normaal een graad of 5. 

Die warme periode van 5 tot en met 8 april, heeft gezorgd voor maar liefst vier nieuwe datumrecords voor wat betreft de gemiddelde etmaaltemperatuur. En eigenlijk moet je zeggen dat dit de beste kwalificatie is van warmste dag ooit in plaats van de hoogste temperatuur op die dag. En daar gaan we dan. Op 5 april werd het gemiddeld in De Bilt 13,4°C (vorige record 12,7°C uit 1957), op 6 april gemiddeld 18,0°C (vorige record 15,1°C uit 1960), op 7 april 16,8°C (vorige record 15,6°C uit 2014) en op die 8e april werd het over 24 uur gemiddeld 15,3°C, waarmee het record uit 2018 met 15,2°C net werd verslagen. Vervolgens koelde het af en dook het kwik tot en met de 10e onder de 20 graden. Daarna keerde het warme weer voor twee dagen even terug. De wind draaide naar het zuiden en meteen konden we enkele warme dagen noteren; Berkel-Enschot registreerde met 25,0°C op 13 april zelfs de tweede zomerse dag van deze maand. Deze periode werd afgesloten met regen- en onweersbuien en toen die voorbij waren stroomde koude lucht het land binnen. Daarbij werd tot en met de 26e de 15 graden niet meer gehaald. Ook de nachttemperaturen daalde flink tot richting het vriespunt. Op 17 april kwam de temperatuur niet of nauwelijks boven de 10 graden en in de nacht vroor het plaatselijk licht; Twenthe noteerde -0,4°C. Een dag later vroor het ook in Deelen, Twenthe, Hoogeveen, Woensdrecht, Wijk aan Zee en Eelde had met -2,3°C de laagste temperatuur. Aan de grond vroor het op veel plaatsen enkele graden en in Eelde daalde de temperatuur naar matige vorst met -5,7°C. Een paar dagen later beleefden we de koudste nacht en tevens de laagste minimumtemperatuur van de maand. Vrijwel overal in het land dook het kwik onder het vriespunt, waarbij het aan de kust het koud was met -3,5°C in Wijk aan Zee. In Eelde werd het -3,4°C en in Twente -3,3°C. Aan de grond vroor het opnieuw matig met wederom op vliegveld Eelde: -7,1°C, gevolgd door Woensdrecht met -6,1°C en in Hoek van Holland werd het -5,5°C. In de laatste week van april kroop de temperatuur langzaam omhoog van 11 graden op de 24e tot bijna 25 graden op 30 april in Berkel-Enschot, Hupsel en Twenthe. Toen Koningsdag 2024 aanbrak kwam er een einde aan een koude periode die op 15 april begon. Het kwik steeg namelijk naar bijna 18 graden in zowel Tilburg als Berkel-Enschot. En zo’n hoge temperatuur hebben we sinds de 13e niet meer gehad toen het meteen zomers was. 

April kende in De Bilt slechts één vorstdag (-1,9°C op 23 april) en normaal zijn dat er vier. In het (zuid)oosten waren er regionaal drie vorstdagen. Het aantal warme dagen van minstens 20 graden kwam in De Bilt uit op vijf en dat is precies het langjarig gemiddelde. In het zuiden werden zeven van zulke dagen geteld, zoals in Berkel-Enschot. Een zomerse dag van 25 graden of meer registreerde alleen Limburg en delen van Brabant. Berkel-Enschot had zelfs twee van zulke dagen. 

NEERSLAG

Met gemiddeld over het land van 82 mm tegen 40 mm normaal, was april een extreem natte maand. In 1932 viel gemiddeld 93 mm en staat op de eerste plaats van natste aprilmaanden ooit. In 1998 viel gemiddeld over het land 92 mm. Vorig jaar verliep april ook kletsnat met 79 mm. Op veel plaatsen viel dit jaar meer dan twee keer de normale maandhoeveelheid. In De Bilt viel 98 mm en dat is goed voor de tweede plek in de lijst met natste aprilmaanden sinds het begin van de metingen. Alleen april 1965 was nog natter met 108 mm. Ook het aantal droge dagen lag met zeven ruim onder het gemiddelde van 13 à 14. 

Het natst was het in het midden van het land, met Lelystad als natste station met 123 mm. Op de Veluwe, de Utrechtse Heuvelrug en in de Flevopolder viel plaatselijk nog meer, met 130 tot 150 mm. Woudenberg had met 149 mm de meeste neerslag. In Biddinghuizen viel 134, in Soest 132 en in Voorthuizen 131 mm. Dat is maar liefst drie keer meer dan normaal. Het minst nat was het in Limburg met 50 tot 70 mm, waarbij in Maastricht 57 mm werd afgetapt, gevolgd door Montfort met 59 mm en Arcen met 63.  De natste Brabant plaats was Cuijk waar 106 mm werd opgevangen en in Vierlingsbeek werd ‘slechts’ 72 mm opgevangen. In Berkel-Enschot steeg de regenmeter tot 85 mm tegen normaal 48 mm over de periode 1998-2023. Op vier dagen viel daar geen neerslag en bleef het droog. Daarnaast viel op 16 dagen minstens één millimeter, waarbij 16 april de natste dag was toen er 23 mm naar beneden kwam. Naast regen kwamen ook onweersbuien voor en dat vond plaats op 15 en 17 april. Dit ging gepaard met hagel. Op 17 april kleurde het centrum van Tilburg rondom 10:40 uur zelfs helemaal wit van de hagel en de temperaturen daalde daardoor naar 3 tot 4 graden! Over hagel gesproken, op de 24e vielen er in de middag alleen maar hagelbuien. 

Deze maand ging meteen nat van start. In de eerste drie dagen viel in Berkel-Enschot 15 mm. Buien en van tijd tot tijd regen hebben daarvoor gezorgd. Op 4 april kwamen ook buien opzetten met in Herwijnen 18 mm, gevolgd door Cabauw en Deelen met ieder 16 mm. In Brabant waren de natste plaatsen Eindhoven en Woensdrecht met respectievelijk 10 en 9 mm; Tilburg ving 7 mm op. Op 16 april was het een komen en gaan van buien, waarbij in Berkel-Enschot 23 mm werd opgevangen. Het Limburgse Ell ving 20 mm op en Voorschoten 18 mm. Daarmee was het landelijk gezien de op één natste 16e april ooit gemeten en bleef het record uit 2009, met 26 mm gemeten in Eindhoven, staan. De dag van 19 april was een barslechte dag. De regen in de ochtend ging over in buien die de hele dag aanhielden. Daarbij tapte Berkel-Enschot nog 8 mm af. Deelen, Lelystad en De Bilt kregen nog 17 mm in de regenmeter. Daarmee werd het officieel de op één na natste 19e april ooit waargenomen sinds 1901. Het record in De Bilt bedraagt namelijk 19 mm waargenomen in 1910. Twee dagen later vielen in Limburg buien die met hagel en zelfs sneeuw gepaard gingen. Op de Vaalserberg was sprake van sneeuwbuien overgaand in lichte sneeuw. Het geeft maar aan in wat voor koude lucht we zaten dat rechtstreeks vanaf de poolstreken werd aangevoerd. 

Het jaar 2024 is op de kletsnatte tour. Het is al de derde maand die natter verloopt dan normaal. Alleen maart was iets droger dan gebruikelijk. Gemiddeld valt in de eerste vier maanden van het jaar 239 mm. Dit jaar staat de teller op 344 mm en daarmee zijn de eerste vier maanden van het jaar de natste ooit. In 1988 viel van 1 januari tot en met 30 april 340 mm en in 1995 viel 338 mm. 

ZONNESCHIJN

De zon scheen in april gemiddeld over het land 167 uur tegen 196 zonuren normaal, waarmee de maand aan de sombere kant was. Toch was de zonneschijn wel redelijk gelijkmatig verdeeld over de maand; er waren weinig uitgesproken zonnige of sombere dagen. Op de 11e scheen de zon in een groot deel van het land helemaal niet; de meeste stations telden dan ook één sombere (zonloze) dag en dat is normaal voor april. In Limburg verliep de maand het somberst, met in Maastricht 135 zonuren gevolgd door Arcen met 136 uren. De meest zon zagen ze langs de kust met in Vlissingen 185 zonuren en Den Helder en Hoek van Holland met ieder 184 uren zonneschijn. In Tilburg en Berkel-Enschot scheen de zon in deze aprilmaand  161 uur tegen 201 uur normaal. Daarbij werd die eerder genoemde zonloze dag genoteerd en op twee dagen was het zeer zonnig en scheen de zon minstens 10 uur en dat waren 10 en 13 april.

Weerspreuk van de week: 10-16 mei 2024

 

Zijn de IJsheiligen (11-14 mei) in het land,

vroege bloesem houdt maar kort stand.

 

Avonddauw en zon in mei,

geeft hooi met karren op de wei.

Weekendweersverwachting: 11-12 mei 2024

 Hééérlijk lenteweer 

We hebben een prachtige Hemelvaartsdag achter de rug. Het bleef droog en de zon liet zich veelvuldig zien, ondanks dat deze soms achter de hoge sluierwolken verdween. Maar met 20 graden in onze regio was het gewoon heerlijk weer. Ook afgelopen dinsdag werd het een warme dag en met 21,7°C in Berkel-Enschot een stuk warmer. Daar tussendoor zat de woensdag en die bleef met een graad of 15 flink achter. Overigens heel kenmerkend dit jaar voor deze maand. Want in de eerste twee meidagen was het zelfs zomers warm gevolgd door een afkoeling van meer dan tien graden op 3 mei. Kenmerkend voor Hemelvaartsdag is het zogenaamde dauwtrappen. Dit is niets anders dan vroeg opstaan en in groepsverband een wandeling of fietstocht door het buitengebied maken. En dat kon afgelopen nacht volop, want rond 03:00 uur ontstond er in het midden van Brabant mist die pas rond 7:00 uur weer verdween. Hierdoor is het gras kletsnat geworden en kon je letterlijk door de dauw heen trappen. Oorzaak van deze mooie donderdag is een hogedrukgebied boven onze omgeving en trekt op vrijdag naar de Noordzee. Hierdoor draait de wind naar het oosten en later oosten tot zuidoosten en komt er nog meer warme lucht onze kant op. 

De komende uren verdwijnt de bewolking en krijgen we opnieuw te maken met een heldere nacht, waarbij de temperatuur naar 10 graden zal dalen. De vrijdag start meteen zeer zonnig, gevolgd door sluier- en stapelwolken in de loop van de dag. Met 21 graden op de thermometer en een zwakke wind is het rustig en mooi lenteweer. In het weekeinde is het de start van de IJsheiligen die tot en met dinsdag duurt. Zodra deze voorbij zijn kunnen de planten naar buiten, want de kans op nachtvorst is dan vrijwel voorbij. Overigens hoeven we dit jaar niet bang te zijn voor deze heiligen, want we zijn in een warme periode beland, waarbij de nachttemperaturen steeds in de dubbele cijfers lopen. Van vorst is dan ook nu al geen sprake meer. Op zaterdag profiteren we nog van het hogedrukgebied. En dat betekent prachtig en warm lenteweer met temperaturen van zo’n 23 graden. Zondag wordt de warmste dag van dit Hemelvaartsweekeinde als de thermometer 25 graden zal aanwijzen. Maar er gaat wel wat veranderen. We zullen namelijk steeds meer sluierwolken zien, waardoor de hemel een melkachtige kleur zal krijgen. Daarnaast trekt de wind aan en wordt matig. Oorzaak is de komst van een depressie die voor de kust van Ierland ligt en deze duwt langzaam het hogedrukgebied naar de Oostzee. In de avond en nacht wordt de bewolking zo dik dat er al een bui kan vallen die met onweer gepaard kan gaan. 

Inmiddels schuift de depressie op maandag verder over Ierland heen, waardoor de wind bij ons naar het zuiden draait. De neerslaggebieden weten ons dan in de loop van maandag te bereiken. Er gaan buien vallen die donder en bliksem met zich mee kunnen dragen. Voordat deze vallen kan het nog 22 graden worden. Het is meteen het einde van de warmte, want daarna zet de afkoeling in. Op dinsdag blijft het kwik dan ook op zo’n 18 graden steken en dat houden we voor de rest van de week. Daarbij is het ook nog eens wisselvallig en valt er regelmatig een bui afgewisseld door enkele opklaringen. 

Prettig weekend!

Het Weernieuws

 HEMELVAARTSWEER 2024

Op Hemelvaartsdag vieren christenen dat Christus na de kruisiging en opstanding ten hemel is gevaren. De Hemelvaart betekent in het christendom de terugkeer van Jezus van Nazareth naar zijn vader in de hemel. Het Lucas-evangelie en de Handelingen van de Apostelen verhalen dat Christus na de verrijzenis meerdere keren verschenen is aan zijn apostel en leerlingen. Veertig dagen na zijn opstanding, terwijl de leerlingen naar boven keken, werd Jezus aan het zicht onttrokken door een wolk, waaruit geconcludeerd werd dat hij ten hemel voer. Hemelvaartsdag valt op de 40e dag gerekend vanaf eerste Paasdag, waardoor de datum elk jaar anders is. Wel valt Hemelvaartsdag altijd op een donderdag en tien dagen vóór Pinksteren. Vroeger stonden de mensen op Hemelvaartsdag al voor dag en dauw om drie uur 's morgens op. Men ging zingend met blote voeten door het gras lopen, omdat men verwachtte dat dit ritueel een magische of genezende werking zou hebben. Dit werd dauwtrappen genoemd. 

2024

Na een koude nacht met lokaal mist is het op veel plaatsen dauwtrappen geblazen. Daarna krijgen we een prachtige 9e mei voorgeschoteld, waarbij zon en wolken elkaar afwisselen. Met 20 graden en weinig wind is het genieten geblazen. Het is het begin van een warme periode van een reeks dagen van minstens 20 graden, waarbij in het weekeinde de zomerse grens van 25 graden zal worden aangetikt. 

2017-2023

Vorig jaar viel Hemelvaart op 18 mei en ook toen kon je het dauwtrappen uitstekend doen. Want in de nacht koelde het flink af met vorst aan de grond. Daardoor ontstond er condens en werd het gras kletsnat. Woensdrecht noteerde -0,3°C, Hupsel -0,8°C Hoogeveen -1,0°C, Deelen -1,6°C, Heino -2,0°C en in Twenthe daalde het kwik zelfs tot -2,9°C. Zon en sluierwolken wisselden elkaar overdag af met een temperatuur die nog opliep naar 17 graden. De zon scheen zo’n 12 uur bij een zwak tot matige noordoostenwind. In 2022 viel Hemelvaartsdag op 26 mei die vaak bewolkt verliep. Alleen in de ochtend waren er flinke opklaringen. Met een matige wind uit het zuidwesten, die in de loop van de dag toenam, werd het met 21,6°C nog heerlijk warm. Drie jaar geleden was 13 mei de dag van Hemelvaart en deze begon droog met een afwisseling van zon en wolken. In de middag nam de bewolking verder toe en begon het te regenen. In de avond was het weer droog. Met 21 graden en ruim 7 uur zonneschijn was het een normale Hemelvaartsdag. In 2020 was het een dag om door een ringetje te halen. De zon scheen op 21 mei meer dan 14 uur met af en toe wat sluierwolken. Het werd een zomerse dag die zelfs bijna tropisch werd, want de temperatuur steeg naar de 29,6°C in Berkel-Enschot. Een jaar eerder (30 mei) was het meest bewolkt. Maar desondanks liep de temperatuur nog op naar een graad of 23 en bleef het droog. In 2018 werd het, na een zeer warme en zeer zonnige week met vier zomerse dagen van gemiddeld 28 graden, met Hemelvaart (10 mei) ineens 10 tot 12 graden kouder! Het kwik bleef namelijk steken op een graad of 18 en door de matige wind voelde het fris aan. Alleen in de nacht naar Hemelvaart vielen enkele buien, maar overdag bleef het droog en overheerste de bewolking. Op het einde van de middag kwam de zon erdoor. In 2017 begon Hemelvaartsdag (25 mei) met mistbanken bij een temperatuur die terugzakte tot een graad of 8 rondom Tilburg. Maar in de loop van de ochtend brandde de zon al het grijs weg en wat we overhielden was een warme en zeer zonnige lentedag. De temperatuur liep daarbij op bijna 27 graden. Opvallend daarbij was de waarschuwing die werd uitgegeven zijnde zonkracht 6. In deze tijd van het jaar betekent dit snelle verbranding van de huid na 25 minuten. Het was de opmaat voor een tropische weekeinde, want twee dagen later werd het maar liefst 34 graden en lag de zonkracht zelfs op zonkracht 7. 

2010-2016

In 2016 viel Hemelvaartsdag tegelijkertijd met Bevrijdingsdag en die 5e mei was schitterend. De zon scheen bijna het maximaal aantal uren en met een oost tot zuidoostelijke wind werd het een aangename 21 graden. In 2015 begon Hemelvaartsdag (14 mei) fris. Eindhoven noteerde zelfs vorst aan de grond op 10 cm hoogte met -2,8°C. In de ochtend kwam er bewolking binnendrijven gevolgd door opklaringen in de middag, waardoor het kwik naar de 18 graden ging. Op het einde van de middag werd het bewolkt gevolgd door regen in de avond. In 2014 viel Hemelvaartsdag op 29 mei en dat was een troosteloze dag. De gehele dag bleef het bewolkt, waarbij de temperatuur niet hoger uitkwam dan een graad of 14. In De Bilt werd het zelfs nog geen 12 graden en dat is behoorlijk koud voor eind mei. Heel anders dan in 2013 toen het een prachtige lentedag werd. Op 9 mei begon de dag met zonneschijn en in de middag kwamen er wat wolken bij. Maar met ruim tien uur zon en een temperatuur die in Tilburg op 18 graden uitkwam was het heerlijk genieten. Ook het jaar ervoor begon Hemelvaart prachtig. De zon scheen op 17 mei volop, maar het was wel erg fris in 2012 en op sommige plaatsen gewoon koud. Het vroor zelfs, met in Twenthe -0,6°C en aan de grond was het een flink stuk kouder met -7,0°C. In de loop van de dag verdween de zon achter de wolken, maar het bleef droog bij een temperatuur van 17 graden in Brabant. In 2011 (2 juni) beleefden we één van de mooiste Hemelvaartsdagen ooit. Met het maximale aantal zonuren van ruim 15 uur liep het kwik op naar zomerse waarden van ruim 25 graden in Berkel-Enschot. Een paar dagen later zou zelfs de tropische grens worden overschreden, waarbij het in Tilburg 30,6°C werd. Veertien jaar geleden was 13 mei de datum van Hemelvaartsdag en deze verliep miezerig. Pas na de middag werd het droog, maar het bleef bewolkt. Het kwik bleef overdag onder de 10 graden en met een zwakke noord tot noordwestenwind voelde het koud aan. In De Bilt was het in 2010 zelfs de koudste Hemelvaartsdag sinds 1901 met een temperatuur van 9,2°C. Ook Twenthe noteerde 9,2°C, Cabauw had 9,1°C en Stavoren en Den Helder hadden ieder 9,0°C. De koudste plaats in ons land was in Maastricht waar de temperatuur niet verder kwam dan 7,7°C in 2010. Brrrrr. 

TEMPERATUUR
Meestal duurt het zomerse voorjaarsweer kort en soms is het in deze tijd zelfs nog ronduit koud. In 1997 vielen er daags voor Hemelvaart (8 mei) aan de kust sneeuwbuien en overdag werd het in De Bilt niet warmer dan een graad of 10. In 1996 was het zogenaamde “dauwtrappen” op 16 mei meer rijptrappen met in de ochtend zelfs een paar graden vorst. Sinds 1901 was Hemelvaartsdag in De Bilt slechts zes keer een zomerse dag (met een temperatuur van 25 graden of hoger). Het laatst was in 2020 op 21 mei toen de thermometer een waarde aangaf van 26,7°C. Daarvoor was het op 29 mei 2003 met 25,9°C, en in de extreem warme mei van 1992 met op de 28e een temperatuur van 27,2°C. Het warmst was Hemelvaartsdag 1954 met in De Bilt op 27 mei een temperatuur van 29,2°C en Eindhoven had 29,7°C. Een dag met een temperatuur van 20 graden of hoger wordt een warme dag genoemd en dat kwam sinds 1901 op Hemelvaartsdag 32 keer voor. De laatste keer dus vier jaar geleden. Op 38 dagen was deze dag fris met een temperatuur onder de 15 graden. Het koudst was in 2010 met een kwikstand van 9,2°C. Het vorige record stond op 9,9°C gemeten op 18 mei 1950, dat is ongeveer acht graden lager dan normaal in die tijd van het jaar. De laatste keer dat het zo koud was vond plaats in 1997 toen het op 8 mei overdag ook niet warmer werd dan 10 graden.

NEERSLAG, STORM EN ZONNESCHIJN

Onweer, windstoten en stortregen stonden op het menu van 25 mei 1995. Toen werd in de regenmeter plaatselijk 45 mm opgevangen. Deze buien sloten toen een korte zomerse periode af. Zulke natte dagen zijn een uitzondering, want op slechts zeven Hemelvaartsdagen werd in De Bilt sinds 1901 meer dan 10 millimeter regen afgetapt en op 20 dagen viel meer dan 5 millimeter. Zo werd twee jaar geleden in De Bilt nog 8,7 mm afgetapt. De beruchtste Hemelvaartsdag was 12 mei 1983, toen een zeer korte maar plotseling opstekende storm rampzalige gevolgen had en in ons land tien mensen het leven kostte. Storm en regen zijn tussen 1 mei en 3 juni, de uiterste data waarop Hemelvaart valt, uitzonderlijk. Maar het kan ook droog en zonnig zijn: sinds 1901 scheen de zon op 30 Hemelvaartsdagen minstens 10 uur in De Bilt en op maar 9 dagen scheen de zon helemaal niet. De laatste keer dat we een zonloze Hemelvaartsdag noteerden was in 2014 en in 2010 en daarvoor pas op 27 mei 1976.

Weersverwachting deze week: 6-10 mei 2024

 Vanaf woensdag schitterend lenteweer 

Zoals eerder gezegd is de maand mei met warmte en onweer van start gegaan. Zo werd het in de eerste twee dagen zomers warm met in Berkel-Enschot op beide dagen 27 graden. Dit werd dus afgestraft met donder en bliksem omdat koude lucht arriveerde. Zo werd het afgelopen vrijdag niet warmer dan 15 graden, maar die temperatuur werd pas in de avond gehaald. Overdag werd het slechts een graad of 11. Hierdoor kon de jas weer uit de kast gehaald worden en was van warm lenteweer geen sprake meer. Het leek ook meer op een herfstdag, want tot in de middag waren er perioden met regen afgewisseld met motregen. Gisteren, zaterdag, begon de dag nog prima. De zon kwam in de ochtend goed te voorschijn. In de middag nam de bewolking echter toe gevolgd door buien die soms met onweer gepaard ging. In de avond passeerde een regenzone en dat gebeurde ook afgelopen nacht. Dat gebeurde overigens ook in Amsterdam tijdens de Dodenherdenking.

De regenmeters werden in deze maand tot nu toe goed gevuld. In Berkel-Enschot is er al 37 mm gevallen, maar op andere plaatsen is al de complete maandhoeveelheid van 70 mm naar beneden gekomen. Zo ving Barneveld al 77 mm op en Venlo meer dan 80 mm. Dit heeft allemaal te maken met de zware regen- en onweersbuien die op donderdag over het land trokken. Zo tapte Venlo 76 mm af, Hengelo 67, Doetinchem 60, Kerkrade 58 en Weert 50 mm. Ondergelopen straten en kelders waren het gevolg. Ook afgelopen nacht vielen er weer tientallen millimeters in met name het noordwesten: Landsmeer 20 mm en Medemblik en Zuiderwoude ieder 18 mm. Tilburg ving 8 mm op. Vanochtend lag het neerslaggebied in het noordoosten en op veel plaatsen is deze Bevrijdingsdag dan ook droog van start gegaan. En deze dag doet haar naam eer aan, want we zijn vandaag ‘bevrijd’ van alle neerslag van de afgelopen dagen. De zon brak in Berkel-Enschot al eventjes door alle bewolking heen en dat gaat de komende uren nog meer gebeuren. Maar het mooiste nieuws is wel dat het droog blijft. En met 18 graden en een matige wind is het prima 5 mei-weer. Ga er maar heerlijk van genieten, want morgen moeten we de paraplu weer bij de hand houden. 

Op dit moment zijn we in een stabiele atmosfeer terecht gekomen, maar dat gaat morgen dus veranderen. Boven Frankrijk ligt namelijk een depressie en deze schuift in de loop van maandag onze kant op, waardoor buien ons kunnen bereiken. Dit kan opnieuw gepaard gaan met donder en bliksem. Temperatuur ligt met 18 graden op niveau voor begin mei. In de nacht van maandag op dinsdag krijgen we te maken met een nieuwe regenzone die overtrekt. Hierdoor kan het op dinsdagochtend nog nadruppelen. Het zullen de laatste druppels zijn van deze week, want daarna krijgen we te maken met prachtig lenteweer waarbij het steeds warmer zal gaan worden. We hebben dit te danken aan een hogedrukgebied voor de kust van Frankrijk en een hogedrukgebied boven Zweden die in de loop van dinsdag met elkaar een verbinding aangaan. Hierdoor een groot langgerekt hogedrukgebied waar we optimaal van gaan profiteren. Er ontstaat in eerste instantie een noordelijke stroming en deze brengt ons temperaturen van rond de 18 graden. Op donderdag draait het hogedrukgebied naar Rusland, waardoor de wind gaat draaien naar het noordoosten en later oosten. De aanvoer van warme lucht komt dan op gang en krijgen we aantal warme dagen van minstens 20 graden en dat begint vanaf donderdag, Hemelvaartsdag. In het weekeinde kan het zelfs 22 tot 24 graden worden. Het weerbeeld zelf ziet er vanaf woensdag heerlijk uit. Zon en (sluier)wolken wisselen elkaar af en van neerslag is voorlopig geen sprake meer. Eindelijk. 

Prettige week!

Het Weernieuws

BEVRIJDINGSWEER 

De officiële eerste viering van de bevrijding vond niet plaats op 5 mei 1945, maar op de verjaardag van koningin Wilhelmina, op 31 augustus 1945. In datzelfde jaar stelde, op voorspraak van de commissie Nationale Herdenking, het kabinet voor om met ingang van 1946 op 4 mei de oorlogsdoden te herdenken en op 5 mei de overwinning te vieren. 

Maar in de weerboeken wordt toch het weer van 5 mei 1945 meegenomen en dat komt vooral omdat meteen ná de bevrijding Nederland in een jubelstemming verkeerde. En dat gold niet alleen voor alle Nederlanders, maar ook voor het weer. De dag van 5 mei 1945 mei was met een temperatuur van rond de 12 graden nog een frisse dag, maar vormde wel de afsluiting van periode met guur weer en veel neerslag. Daarna volgde twee weken zonnig en warm zomerweer en zelfs tropische temperaturen tot 33 graden in Limburg. In Maastricht werd het vanaf 9 mei 1945 vijf dagen achtereen tropisch warm met meer dan 30 graden. In mei is zo'n reeks tropische dagen heel bijzonder.

TEMPERATUUR
Bevrijdingsdag zelf was in De Bilt nog nooit tropisch geweest, maar wel zomers warm met minstens 25 graden. Dat vond plaats in 1990, 1995, 2000 en 2006. De warmste Bevrijdingsdag hadden we in 1990 met een maximum van 27,8°C in De Bilt. Overigens leverde dat geen warmterecord op voor de warmste 5e mei ooit, want zowel in 1916 als in 1923 werd het nog warmer met respectievelijk 29,3°C en 28,3°C. In Brabant was het in 1990 ook zomers met 27,9°C in Eindhoven en 27,4°C in Gilze-Rijen en zo warm is Bevrijdingsdag nog nooit geweest. Daarna volgde nog de jaren 1995, 2000 en 2006 waar het kwik de 25 graden overschreed. In De Bilt is sinds 1948 zestien keer meer dan 20 graden gemeten en dan spreken we van een warme dag. De laatste keer was in 2018 toen het 22,0°C werd. 

ZONNESCHIJN

Met 14 uur zon waren 2000, 2008, 2018 en 2020 de zonnigste Bevrijdingsdagen. Acht jaar geleden was het in 2016 ook prachtig met 14 uren zonneschijn, maar ook in 1992, 1993 en 2007 was deze dag met bijna 12 zonuren fraai.

GRILLIG
De eerste helft van de bloeimaand vertoont nog alle kuren van het grillige voorjaarsweer. Zo viel er in mei 1979 nog bijna een week lang dagelijks sneeuw: op de stormachtige 2e mei lag de sneeuw plaatselijk enkele centimeters dik en ook op 5 en 6 mei vielen er nog sneeuwbuien. Ook in 1957 vielen op deze feestdag buien met sneeuw, hagel en onweer en was het, met de zware windstoten erbij en 14 mm aan neerslag, de guurste en natste Bevrijdingsdag. In 1997 kwamen er op 5 mei fikse onweersbuien tot ontwikkeling met plaatselijk tientallen millimeters regen (24 mm in Vlissingen en 21 mm in Tilburg) en ook hagel. Vorig jaar ontstonden in Berkel-Enschot net na de middag ook onweersbuien. Dit duurde tien minuten en leverde drie donderslagen op. In 2009 viel in het noordoosten van het land nog 13 tot 15 mm en in 2015 was het ook erg nat in Berkel-Enschot waar 16 mm werd afgetapt. Voor wat betreft Bevrijdingsdag 2015 later meer. In 2021 kregen we te maken met regen- en hagelbuien en twee dagen later viel er zelfs sneeuw in Berkel-Enschot. 

1957
Met middagtemperaturen in De Bilt van respectievelijk 7,8°C en 7,2°C was de vijfde mei in 1957 en 1979 de koudste in de serie. In beide jaren kwam het op en rond die datum op veel plaatsen tot lichte vorst, maar dat komt in de week voor IJsheiligen wel vaker voor. De koudste plaats in 1957 was Eindhoven waar het overdag niet warmer werd dan 6,4°C. Daarnaast stond er op die dag een stevige noordwestenwind, en werden we gegeseld door felle hagelbuien. De gevoelstemperatuur kwam in Den Helder daarbij uit op -4,8°C. Daardoor moesten ook enkele voetbalwedstrijden in Den Haag worden afgelast, een unicum voor mei. In België werd de wielerklassieker Luik-Bastenaken-Luik in de sneeuw verreden en op de Limburgse Vaalserberg lag een sneeuwtapijt van 15 cm.

Bevrijdingsdag 2011-2014

Op 5 mei 2011 werd een nieuw kouderecord gebroken. In de vroege ochtend registreerde Eelde namelijk een minimumtemperatuur van -3,2°C en Nieuw Beerta had -2,9°C. Zo koud is Bevrijdingsdag nog nooit begonnen. Het vorige record stond op -2,3°C waargenomen in 1996 en 2010 in respectievelijk Gilze-Rijen en Twenthe. Aan de grond op 10 cm hoogte was het in Eelde in 2011 allemaal nog kouder met een temperatuur van -8,0°C! Ook dat was een nieuw kouderecord. Veel gewassen, waaronder aardbeien en aardappelen, hadden onherstelbare schade opgelopen. Na die ijskoude start beleefden we een zeer zonnige Bevrijdingsdag van ruim 14 uur. Er hing wel veel sluierbewolking, maar de zon scheen er goed doorheen. Daarbij liep de temperatuur in Brabant en Limburg op tot boven de 20 graden. In 2012 was het een sombere en koude 5 mei. Het was de gehele dag bewolkt en in de middag viel daar wat lichte regen uit. Meer dan 10 graden werd het niet en bij dit alles stond er een zwak tot matige noordoostenwind. Zowel op Bevrijdingsdag 2013 als 2014 daarentegen kregen we prachtig weer voorgeschoteld. Met een afwisseling van wolken en zon liep het kwik in Berkel-Enschot nog op naar ruim 21 graden (2013) tot bijna 23 graden (2014) bij zo’n twaalf zonuren. Het bleef droog. 

Bevrijdingsdag 2015 - 70 jaar Bevrijding in een explosieve atmosfeer

Negen jaar geleden werd Bevrijdingsdag 70 jaar gevierd en de weergoden maakten er een compleet spektakel van. Het KNMI had voor de middag al een weerwaarschuwing doen uitgaan met code geel. Zware onweersbuien met zware windstoten zouden over het land trekken en dat gebeurde ook. De dag begon in Vlissingen toen volgens een NOS-verslaggever ‘de moeder aller wolkbreuken’ overtrok. Zelfs de 5-mei-lezing die daar in de kerk werd gehouden hield het niet droog. Daarna trokken de onweersbuien met hagel en windstoten verder het land in en zorgden voor veel problemen. In Gasselternijveen (Drenthe) vielen hagelstenen van zo’n 5 cm. In Lansingerland (Zuid-Holland) kwamen dakplaten naar beneden en werden er omgewaaide bomen gemeld in het oosten van het land. Bevrijdingsfestivals in het hele land werden dan ook tijdelijk stilgelegd of zelfs letterlijk afgeblazen. Pas op het einde van de middag was het noodweer ons land uitgetrokken en brak overal de zon door en werd het alsnog een stralende Bevrijdingsdag. Oorzaak was een zuidelijke stroming die op de avond van 4 mei subtropische lucht onze kant liet opkomen met aanvoer van warme en zeer vochtige lucht. In de nacht naar 5 mei werd het namelijk niet kouder van 14 graden en het regende flink door. In Berkel-Enschot en Veen viel 11 mm, Breda en Volkel hadden ieder 17 mm en in het Zeeuwse Westdorpe werd 23 mm afgetapt. Al die regen gaf nog meer vocht in de lucht en in combinatie met de zeer warme lucht (23 graden in Berkel-Enschot) explodeerde de atmosfeer met alle gevolgen van dien. 

Bevrijdingsdag 2016-2023

Wat een verschil met 2016 die opnieuw één van de mooiste Bevrijdingsdagen werd. Deze was namelijk zonovergoten en alleen sluierwolken en wat vliegstrepen bedekten de hemel. Het kwik liep op naar een prachtige 21 graden rondom Tilburg en het bleef droog en bij dit alles waaide er een matige oosten tot zuidoostenwind. Opvallend voor die dag was de waarschuwing die uitgegeven werd voor de zonkracht. Deze kwam namelijk uit op zonkracht 5 tot 6 en in deze tijd van het jaar betekent dit snelle verbranding van de huid na 20 minuten. Dat was dus goed insmeren in 2016. En toen kregen we 2017 die somber en kil verliep. In De Bilt werd het niet warmer dan 11,1°C en in Berkel-Enschot was dat 12,3°C. Het zou de koudste meidag worden van de maand. In Nieuw Beerta en Twenthe werd het op die dag allemaal nog kouder met ieder 9,4°C en in Hoogeveen zelfs 9,3°C. Daarmee was Bevrijdingsdag 2017 zelfs kouder dan de Kerst ervoor. In 2018 was 5 mei om door een ringetje te halen. De hele dag scheen de zon maximaal, er was geen wolkje aan de lucht en het kwik liet in Tilburg en omstreken 23 graden aantekenen. Het werd samen met 2000 en 2008 de zonnigste Bevrijdingsdag ooit waargenomen. Daarna zou de bloeimaand van 2018 alleen maar warmer worden en werd het de warmste mei ooit waargenomen, waarmee 2008 van de troon werd gestoten. Wat een verschil met 2019, waarbij je echt wel een jas nodig had. Die 5e mei begon al met temperaturen rond het vriespunt en op uitgebreide schaal vorst aan de rond. Overdag werd het niet warmer dan een graad of 12. Dat we in koude lucht zaten zagen we al in de nacht van 3 op 4 mei waar in de Limburgse heuvels sneeuw werd gemeld. Het Drielandenpunt had zelfs een sneeuwdek en in de Ardennen werd het helemaal wit. Bevrijdingsdag 2019 was dus kil, waarbij in de middag nog enkele buien vielen maar dat stelde niet veel voor. Zon en wolken bepaalden het weerbeeld wat nog zo’n 5 zonuren opleverde. In 2020 was het 75 jaar Bevrijdingsdag, maar door corona kon het nergens gevierd worden. Alle festivals en bijeenkomsten werden afgelast. En dat was erg jammer, want het weerbeeld was prachtig. Doordat het vrijwel helder was begon deze dag fris met 4 graden in Berkel-Enschot, maar in het oosten en noordoosten had het gevroren. Eelde en Hupsel melden beide -1,1°C en in Twente zakte het kwik tot -1,0°C. Aan de grond werd op dat laatste station zelfs bijna matige vorst geregistreerd, maar bleef steken op -4,9°C. Een koud begin dus en dat werd alleen nog kouder door de matige noordoostenwind, kracht 3. Maar toen de zon erbij kwam werd het heerlijk warm en liep het kwik op naar een graad of 17. Zon en sluierwolken wisselden elkaar af, waarbij we ruim 14 uur van de zon konden genieten. In 2021 zaten we in ijskoude en onstabiele lucht en dat zagen we op 4 mei al toen stevige buien over het land trokken met onweer, hagel en vooral zware windstoten. Door omgevallen bomen viel zelfs een dode. In de Bevrijdingsnacht hielden de buien aan en viel er in Brabant 3 mm. Op Bevrijdingsdag zelf vielen de hele dag regen- en hagelbuien en dat kwam omdat de lucht op 5 km hoogte ijskoud was tot -35 graden! Met nog geen 11 graden als maximum was het een vrij koude 5e mei. Pas in de avond was het droog. Wat een verschil met het jaar daarop. Overdag was het in 2022 overwegend bewolkt en pas in de loop van de middag begon de bewolking te breken. Het bleef droog. Daarbij liep de temperatuur nog op naar een aangename 20,8°C in het midden van Brabant bij een zwakke variabele wind. Vorig jaar begon nog met wat lichte bewolking, maar al snel nam de bewolking toe en later in de ochtend vielen al de eerste druppels. Na het middaguur ging de kraan open toen regen- en onweersbuien ons passeerden, waarbij in Berkel-Enschot 14 mm werd afgetapt bij een temperatuur die nog opliep naar zo’n 19 graden. Herwijnen had nog 15 mm en Lelystad eveneens 14 mm. 

Bevrijdingsdag 2024

Het weer voor Bevrijdingsdag ziet er beter uit dan op de dag van vandaag Dodenherdenking waar regen- en onweersbuien ons de komende uren zullen passeren. De zon laat zich namelijk op 5 mei nog meer zien en het blijft tot in de avond droog. Heerlijk weer dus voor alle festivals en om erop uit te trekken. Met 18 graden is het ook nog eens prima uit te houden bij een matige wind uit het zuiden.

Weerspreuk van de week: 3-9 mei 2024

 

Vóór IJsheiligen (11-14 mei) de bloemen buiten,

veelal kan je daar naar fluiten.

Wacht tot deze dagen zijn voorbij,

de bloemen zijn dan pas echt blij.