Oktober 2022 was een zeer warme maand en is in de top-10 beland van warmste én zonnigste oktobermaanden ooit. Daarbij werden twee warmte-dagrecords gebroken. Daarnaast viel er maar weinig neerslag. Het was vooral genieten geblazen die af toe werd afgeremd met regen- en onweersbuien.
TEMPERATUUR
Met een gemiddelde temperatuur van 13,1°C in De Bilt, tegen 10,9 °C normaal, was oktober zeer zacht. De maand komt daarmee op de 6e plaats van warmste oktobermaanden ooit sinds 1901. Het warmst werd het in Vlissingen met gemiddeld 14,8°C en dat is daar de op één na warmste oktober ooit. In onze regio noteerde Gilze-Rijen 13,5°C en Berkel-Enschot 14,1°C als gemiddelde etmaaltemperatuur. Bij dat laatste station werd het overdag gemiddeld 19,0°C en in de nachten was dat gemiddeld 9,2°C, tegen normaal 15,8°C en 8,2°C.
In de eerst dagen lagen de temperaturen rond de 19 graden in Tilburg. Vanaf Dierendag werd tijdelijk wat zachte lucht aangevoerd en werd een dag later zelfs de 21 graden bereikt in het oosten van Brabant en geheel Limburg. Daarbij was Ell met 21,7°C de warmste plaats. Daarna bleef het met 18 tot 19 graden zacht voor de tijd van het jaar. De nachten gingen daarbij steeds helder verlopen en dan kan het flink afkoelen. In Brabant zakte de temperatuur op neushoogte vrijwel overal naar de 2 graden. Aan de grond zakte het kwik tot -1,0°C in Gilze-Rijen en -1,5°C op vliegveld Eindhoven. In Twenthe daalde het kwik nog iets verder tot -1,9°C. Zowel voor Eindhoven als voor Gilze-Rijen leverde dat zelfs bijna een koude-dagrecord voor 9 oktober op sinds het begin van de waarnemingen in 1950. Voor Gilze-Rijen staat het dagrecord op tien centimeter hoogte namelijk op -2,2°C uit 1994 en voor Eindhoven is dat -2,0°C waargenomen op 9 oktober 1959. Vanaf de 10e begonnen de temperaturen overdag te zakken tot een graad of 15 op de 12e. Bij weinig wind koelde het in de nachten opnieuw flink af, soms tot net boven het vriespunt. In Deelen daalde het kwik op 11 oktober tot 0,8°C en dat is meteen de laagste temperatuur van de maand. Aan de grond kwam het in het oosten tot vorst: Twenthe had -1,6°C, Eindhoven -1,4°C en Hupsel -0,9°C. Een nacht later opnieuw vorst aan de grond in Twenthe (-1,7°C), Eindhoven (-1,4°C) en Hupsel met -1,3°C. Halverwege de wijnmaand steeg het kwik richting de 16 tot 17 graden. In Maastricht en Eindhoven werd het zelfs 19,5°C en zulke temperaturen van rond de 19 graden werden tot en met de 18e in Limburg nog gehaald. Maar een dag later deed de temperatuur een stap terug en werd het in het noorden niet warmer dan 13 tot 14 graden wat eigenlijk normaal is voor die periode. Terschelling en Eelde noteerde ieder 12,8°C en in Nieuw Beerta werd het niet warmer dan 12,5°C. Terwijl het uiterste zuidwesten in Westdorpe en Woensdrecht met 19,8°C nog bijna een warme dag konden noteren. En die warmte stroomde een dag later (21 oktober) over het land uit, waarbij langs de hele Belgische grens de 20 graden werd overschreden. Dat merkten we meteen al in de nacht toen de temperatuur in Vlissingen niet verder zakte dan 14,4°C en dat is een evenaring van het dagrecord van hoogste minimumtemperatuur ooit waargenomen op 21 oktober sinds 1901. Dit record wordt gedeeld met 1969 en 1989 ook beide waargenomen in hetzelfde Vlissingen. De dagen erna bleef het met 17 tot 18 graden zeer zacht. Maar vanaf de 26e was het helemaal raak en konden zelfs 4 tot 5 warme dagen van minstens 20 graden achtereen worden geregistreerd. In de nacht naar 27 oktober werd zelfs de op één na hoogste nachttemperatuur ooit gemeten. Hoek van Holland registreerde namelijk 15,0°C, waardoor het record uit 1937 met 15,1°C nog net overeind bleef. De dag van 28 oktober had met 24,6°C in Eindhoven de hoogste temperatuur van deze maand. Nooit eerder was het zo laat in de herfst zo warm. In Berkel-Enschot werd met 25,2°C zelfs een zomerse dag genoteerd. De Bilt noteerde met 28 en 29 oktober twee datumrecords op rij wat betreft de hoogste maximumtemperatuur. Zo werd het op de 28e 20,5°C, waarmee het record uit 2005 met 19,5°C ruim werd overschreden. Een dag later steeg het kwik naar 21,1°C en toen werd de 19,7°C uit 2005 naar de tweede plaats verwezen van warmste 29 oktober ooit gemeten sinds 1901. Voor het KNMI in De Bilt was het de 10e warmterecord van dit jaar tot nu toe. Ook landelijk gezien werd het de warmste 28 en 29 oktober ooit gemeten: Maastricht registreerde op de 28e namelijk 23,5°C (oude record 22,5°C uit 2005 in Maastricht) en Eindhoven dus 24,6°C (oude record 22,3°C uit 2005 in Maastricht). In totaal braken 10 weerstations het dagrecord van 29 oktober. Pas op de laatste oktoberdag werd nergens meer de 20 graden bereikt.
De Bilt telde uiteindelijk drie warme dagen hetgeen normaal is voor oktober. De warme dagen vielen in een serie aan het eind van de maand (28, 29 en 30 oktober) en dat was nog niet eerder gebeurd sinds het begin van de metingen. In het zuiden telde de maand echter 5 tot 8 warme dagen en dat is twee keer zoveel als normaal. Maastricht en Eindhoven hadden ieder 7 warme dagen en Berkel-Enschot telde 8 dagen van minstens 20 graden, waarvan er één dus zomers was.
NEERSLAG
Met gemiddeld over het land van 38 mm was oktober zeer droog, want normaal valt er 75 mm. Ook in De Bilt was dat het geval met 38 mm tegen 81 mm normaal. Het natst was het deze maand, zoals vaak in de herfst, in het westen en noorden, met plaatselijk meer dan 90 mm. Zo ving Kloosterburen (Groningen) 99 mm op, Leiden 96, Lisse 87 en Wognum (Noord-Holland) kreeg nog 80 mm in de regenmeter. Het droogst was het in het zuiden met in het Limburgse Vredepeel slechts 16 mm, gevolgd door Nieuw Bergen met 18, Volkel had 20 en Heerlen, Weert, Oploo en Overloon tapte ieder 22 mm af. Berkel-Enschot ving 33 mm op en daarbij was 17 oktober de natste dag toen 10 mm naar beneden kwam. In totaal viel daar op 16 dagen neerslag, waarvan op twee dagen de buien gepaard gingen met onweer (17 en 23 oktober). Tenslotte werd op drie dagen ook mist waargenomen (18, 29 en 31 oktober).
De eerste dag van de maand was met 10 mm meteen ook gemiddeld de natste dag van het land. Oorzaak was de passage van een actief front, met vrij veel wind en (onweers)buien, waarbij Lisse meteen al 26 mm te verwerken kreeg. Ook 13 oktober was vrij nat ten noorden van de lijn Rotterdam-Lelystad-Nieuw Beerta. De regenmeters werden daar goed gevuld met 21 mm in Kijkduin, 15 mm in Voorschoten en 13 mm in Hoek van Holland. Op de 17e trok een actieve buienzone over het land die in de buurt van Arnhem 17 mm achterliet. Op de 21e viel boven de Utrechtse Heuvelrug ruim 20 mm en op 23 oktober trokken enkele stevige onweersbuien over het land die in Zeeland tot 20 mm aan neerslag leidde.
ZONNESCHIJN
Oktober
was tenslotte zeer zonnig, met gemiddeld over het land 159 uren zon tegen
120 zonuren normaal. Daarmee is het de negende zonnige maand op een rij en komt
het op de 6e plaats van zonnigste wijnmaanden sinds 1901. Op de eerste plaats
staat oktober 1951 (183 zonuren) en daarna volgen 1920, 2018, 2005 en 1965. Het
zonnigst was het langs de kust en het oosten van Brabant. Zo kreeg Den Helder
(De Kooy) 174 uren zon te zien gevolgd door Volkel met 168 zonuren. Vlissingen
en Eindhoven registreerde ieder 167 uren zonneschijn. Het somberst was het in het
midden en zuidwesten, met 141 zonuren in Rotterdam, 145 zonuren in Herwijnen en
147 in De Bilt. En doordat De Bilt zoveel uren had is 2022 nu al het zonnigste
jaar ooit waargenomen. Inmiddels staat de teller namelijk op 2054 zonuren en
daarmee is het record uit 2018 met 2045 zonuren nu al gebroken en ….. we hebben
nog twee maanden te gaan. Vooral van 6 tot en met 12 oktober was het erg
zonnig, met dagelijks gemiddeld zo’n 8 uren zon. Sombere dagen waren er
nauwelijks, alleen op 5, 13 en 14 oktober kwam het plaatselijk tot een zonloze
dag. In Berkel-Enschot vond dat op de 13e plaats en was meteen de enigste
zonloze dag van de maand. Ook 17 en 23 oktober verliepen op de meeste plaatsen
overwegend grijs. Oktober kende in De Bilt geen sombere dagen, normaal zijn dat
er vier. Met 162 zonuren was het in Berkel-Enschot zonniger dan normaal (124
zonuren). Daarbij scheen de zon op tien dagen minstens 7 uur, tegen normaal
maar vijf dagen.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten