Het Weernieuws: Juli 2022

Juli was een maand, waarbij warme en koele dagen elkaar steeds afwisselden. Langer dan vier dagen duurde zo’n periode niet. Hierdoor was het bijna een normale maand geworden qua temperatuur ondanks dat we bijna de 40 graden haalden. Daarnaast was het een zeer droge maand en werd het de op acht na droogste juli sinds 1901 en voor wat betreft zonneschijn was het de op vier na zonnigste juli ooit waargenomen. Kortom, een heerlijke zomermaand. 

TEMPERATUUR

Met 18,6°C in De Bilt lag de gemiddelde etmaaltemperatuur in deze maand net iets boven het klimatologische gemiddelde van 18,3°C. In Gilze-Rijen werd het gemiddeld 17,5°C en in Berkel-Enschot maar liefst 19,7°C (normaal 19,5°C). Dat laatste komt door het stadseffect. Overdag werd het daar gemiddeld 26,0°C en in nachten was dat 13,3°C gemiddeld. Er waren echter grote uitschieters deze maand en op 19 juli werd het plaatselijk zelfs recordwarm. De eerste dagen van de maand lagen de temperaturen rond normaal. Vanaf de 6e werd er tijdelijk koelere aangevoerd en zakte het kwik rond de 20 graden; in het noordoosten en in Wijk aan Zee werd het nog geen 18 graden. In de dagen daarna klom de temperatuur uit het dal en ging richting normale waarden voor de tijd van het jaar. Vanaf de 11e brak een zomerse periode aan en werd in het zuidwesten van het land de 25 graden gehaald. Op 12 juli werd het bijna overal zomers; in Tilburg werd zelfs de tropische waarde met 30,1°C net aangetikt. Een dag later gebeurde dat op veel meer plaatsen: Twenthe 30,9°C, Maastricht 30,7°C en Hupsel had 30,6°C. Vanaf de 14e daalde de temperatuur weer tot een graad of 20 in het noorden van het land en aan de kust, maar in Limburg werd het nog zomers warm. De dagen erna werden die laatste kwikstanden nergens meer gehaald. Er glipten daarbij enkele koude nachten tussendoor. In sommige duinpannen in Noord-Holland kwam het in de ochtend van 14 juli en later nog een keer in de ochtend van 17 juli op een hoogte van 10 centimeter zelfs tot vorst. Koploper was beide keren een duinpan in de buurt van Castricum aan Zee, waar het op 10 centimeter hoogte respectievelijk tot -0,8 en -0,5°C afkoelde. Ook in andere duinpannen kwam het kwik onder nul. En toen kwamen de heetste dagen van juli. Met een zuidelijke stroming werd zeer warme lucht aangevoerd en daarbij loste alle bewolking op, waardoor de zon haar kracht kon laten zien. En dat hebben we gemerkt. In De Bilt steeg het kwik op de 18e tot boven de 30 graden en daarmee was de eerste officiële tropische dag van dit jaar een feit. Op andere plaatsen werd zelfs de 35 graden bereikt. Dat gebeurde in Westdorpe, Tilburg en Berkel-Enschot. Arcen had nog 34,8°C, Ell 34,7°C en Maastricht 34,3°C. Doordat alle bewolking verdween kon het in de nacht van 16 op 17 juli nog flink afkoelen. In Deelen, Hupsel en Twenthe zakte de temperatuur tot 5,7°C. Aan de grond werd het allemaal nog kouder tot 0,5°C in Twenthe. Daarmee werd het zelfs de op één na koudste start van 17 juli ooit waargenomen sinds 1901. Alleen in 1971 werd het kouder met 0,1°C in Rotterdam en 0,3°C in Eindhoven. De daarop volgende nacht noteerde Hupsel nog 8,9°C en Hoogeveen 9,8°C. De dag van 19 juli was de warmste dag, met bijna overal temperaturen boven de 35 graden en in de zuidelijke helft was het puffen geblazen waar de 40 graden net niet werd bereikt. Deze bleef steken op 39,5°C in Maastricht en 39,4°C in Berkel-Enschot waarmee het de hoogste temperaturen van de maand werden. Het was voor de vierde keer dat het kwik het oude hitterecord van Warnsveld uit 1944 (38,6°C), dat tot de zomer van 2019 bijna 75 jaar standhield, oversteeg. Op maar liefst 9 stations steeg het kwik op de 19e tot boven 38 graden. Den Helder en Wijk aan Zee boekten een lokaal hitterecord en in Leeuwarden kwam het tot een evenaring van het lokale hitterecord. Twaalf stations registreerden de op één na hoogste temperatuur ooit. Verder werd het oude dagrecord van 37,1°C uit 2006 verpulverd. Bovendien kwam het in Vlissingen tot 2 tropennachten op rij. Op 18 en 19 juli werd het niet kouder dan respectievelijk 20,1 en 22,2°C. Ook Hoek van Holland noteerde op 19 juli een tropennacht en de 22,2°C. In Vlissingen leverde dat uiteindelijk een nieuw landelijk dagrecord op. Nooit eerder was de minimumtemperatuur ergens in ons land zo hoog op 19 juli. Op de 20e werd de hitte vanuit het westen verdreven, maar daar vooruit werd het in het oosten nog overal tropisch warm tot 31,8°C in Twenthe. In Berkel-Enschot leverde dat zelfs nog een tropennacht op van 20,3°C in de nacht van 19 op 20 juli. Vervolgens zette de afkoeling overdag verder door en werd het een dag later op veel plaatsen de 20 graden niet meer gehaald. Gilze-Rijen en Woensdrecht waren met ieder 18,5°C de koudste stations. Alleen in het noorden en oosten was het nog warm tot 22,5°C in Heino. En toen werd het vanaf 23 juli weer zomers en werd op de 24e met een zuidelijke stroming opnieuw warme lucht aangevoerd. In het zuiden en oosten werd het meer dan 30 graden. En, zoals gebruikelijk in deze hooimaand, werd de warmte alweer snel verdreven en was het op 26 en 27 juli met 20 tot 23 graden vrij koel. De nachten waren toen ook behoorlijk fris. In de nacht van 26 op 27 juli zakte het kwik zelfs tot onder de 9 graden in Brabant. En in de daarop volgende nacht was het in het noordoosten nog kouder met in Eelde en Hoogeveen respectievelijk 6,4°C en 6,3°C. Maar wat dacht je van de temperatuur aan de grond op tien centimeter hoogte: 2,2°C in Eelde en 2,8°C in Twenthe. Dat is gewoon koud te noemen. De maand eindigde daarna met drie zomerse dagen van minstens 25 graden in het zuiden van het land. 

De maand telde in De Bilt 29 warme dagen, waarvan er acht zomers waren twee tropisch, tegen 23, negen en twee respectievelijk. In het zuidoosten waren er 31, warme dagen, vijftien zomerse dagen en vijf tropische dagen; het noordelijk kustgebied moest het met vier zomerse en één tropische dag doen. Het aantal mooi-weerdagen komt in De Bilt uit op 7 en dat is precies normaal. Op een mooi-weerdag is het droog, schijnt de zon meer dan de helft van de tijd en is het warmer dan normaal. Berkel-Enschot noteerde 31 warme dagen van minstens 20 graden en daarvan verliepen er 16 zomers en 4 tropisch. 

NEERSLAG

Met gemiddeld over het land van 23 mm tegen 78 normaal was juli een zeer droge maand. Sinds het begin van de landelijke neerslagmetingen in ons land in 1870 verliep de maand maar 10 keer droger, waarvan acht keer na 1900. Het droogste is 2018 met 10,3 mm. Op de meeste plaatsen bleef het op zo’n 23 dagen droog en in het zuiden zelfs op 26 dagen. Toch telde de maand maar 14 dagen, waarop het overal droog bleef. Vaak ging het om plaatselijke buien en kleine neerslaghoeveelheden. Alleen op 7, 21, 26 en 31 juli regende het in (vrijwel) het hele land. Op de 21e viel er op uitgebreide schaal 10 tot 20 mm en op de laatste dag van de maand viel er in het noorden circa 20 mm. Het natst was het deze maand in het noordoosten met plaatselijk meer dan 60 mm. Ameland kwam op 90 mm uit en was de natste plek. Daarna volgt het Drentse Holsloot met 74 mm. In het westen en zuiden viel lokaal minder dan 20 mm; in het Brabantse Meeuwen viel maar 2 mm gevolgd door Rotterdam met 6 mm, Veen had 9 mm en Hank ving nog 10 mm op. Berkel-Enschot en De Bilt kwamen tot respectievelijk 15,7 mm en 15,8 mm, goed voor een vierde plaats in de lijst met droogste julimaanden ooit sinds 1901. De natste dag was die van 21 juli toen 6,0 mm werd afgetapt. Door de aanhoudende droogte liep het neerslagtekort op tot 221 mm op de laatste dag van de maand, normaal is dat ongeveer de helft. 

Op 7 juli viel tegen de ochtend regen gevolgd door wat motregen. Dit leverde in Berkel-Enschot nog 0,9 mm op. In het noordoosten vielen er veel meer door buien: Roodeschool had 12 mm, Winsum 9, Veenhuizen 8 en Diever ving nog 7 mm op. Op 20 juli trok in de middag een onweerszone over Tilburg en Berkel-Enschot wat nog 5 donderslagen opleverde. Daarbij viel in Tilburg neerslag, maar in Berkel-Enschot bleef het droog. Op 21 juli trok een lagedrukgebied over Nederland en toen viel op veel plaatsen 5 tot 15 millimeter, in het noordoosten en zuidwesten meer dan 20 mm. Zeer lokaal viel door stilhangende plensbuien in het noorden nog veel meer en ontstond wateroverlast. Op Ameland en in Nieuwolda viel 64 mm, Akamrijp 50 mm en Lemmer had meer dan 40 mm. 

ZONNESCHIJN

Met gemiddeld over het land 258 uren zon tegen een langjarig gemiddelde van 220 uur was juli ook zeer zonnig en tevens de zesde zonnige maand op een rij. Juli verliep maar 4 keer zonniger, voor het laatst in 2018. Dat was de zonnigste juli ooit met gemiddeld over het land 332 zonuren. In De Bilt scheen de zon 274 uur, tegen 214 uur normaal, een achtste plek in de lijst met zonnigste julimaanden. Het zonnigst was het deze maand in Zeeland met 299 zonuren in Vlissingen gevolgd door 288 in Wilhelminadorp en 281 in Westdorpe. Het minst zonnig was het in het noordoosten van het land, waarbij Nieuw Beerta 199 zonuren noteerde. Eelde en Lauwersoog volgen met respectievelijk 208 en 217 uren zonneschijn. De Bilt registreerde 274 zonuren en Berkel-Enschot 273. Bij dat laatste station werd één zonloze dag waargenomen (21 juli) en negen dagen waarop de zon minstens 12 uur scheen. De periode van 16 t/m 19 juli was het meest zonnig, met plaatselijk helemaal geen bewolking of alleen wat sluierwolken.