Weersverwachting deze week: 28 april-2 mei 2025

 Maandwisseling wordt zomers     

Het lijkt wel alsof de natuur is ontploft. Na de regen van afgelopen week is alles groen geworden en dat water had de natuur erg hard nodig. Nog steeds is er dit jaar een neerslagtekort van tientallen millimeters, maar alles is meegenomen. Nu het einde van april nadert kunnen we nu al zeggen dat het een warme grasmaand is geworden die zacht, droog en zonnig verliep. In Berkel-Enschot staat de gemiddelde maximumtemperatuur tot en met Koningsdag op 18,2°C tegen normaal 16,3°C. Is er nog maar 28 mm aan neerslag opgevangen (normaal 48 mm) en heeft de zon al 212 uren geschenen tegenover het langjarig gemiddelde van 201 zonuren. Dit weekeinde is het overigens het enige weekeinde waarin je de Nederlandse vlag volledig kunt uithangen. Dat heeft alles te maken met vandaag 27 april, de verjaardag van koning Willem-Alexander. Normaal is het dan ook Koningsdag, maar omdat dit op een zondag valt is deze een dag naar voren geschoven Hierdoor kan de vlag zowel op 26 april wapperen in verband met Koningsdag én op deze zondag doordat de koning jarig is. Gisteren werd Koningsdag voor de 2e keer op 26 april gevierd sinds 2014. Die dag begon somber met op veel plaatsen mist. In de ochtend ging deze over in bewolking, maar in de middag scheen de zon volop afgewisseld door wat onschuldige stapelwolken. Temperatuur steeg daarbij naar 19,9°C in Tilburg en 19,8°C in het Limburgse Arcen. In de avond en nacht verdwenen de wolken en werd het kraakhelder waar deze zondag ook mee is begonnen. Het wordt dan ook een prachtige zondag, waarbij we geen enkele wolk zullen zien. Het kwik loopt daarbij op naar een aangename 22 graden. Maar let wel op de kracht van de zon. De UV-index ligt vandaag op 5 en dat betekent insmeren met zonnebrandcrème, want schade op huid is erg groot. Juist in april is het risico op verbranding hoog, omdat veel mensen de zonkracht onderschatten. En dat komt omdat we nog niet aan die warmte gewend zijn nadat we uit de winter zijn gekomen die weinig zonlicht bracht. 

Voor de komende dagen wordt zelfs tot en met Bevrijdingsdag een zonkracht verwacht van 5. Blijf dus niet te lang in de zon, tenzij je je goed insmeert. Die kracht hangt samen met het prachtige en warme lenteweer wat ons te wachten staat. En dat heeft alles te maken met hogedrukgebieden waar we de hele week mee te maken krijgen. Op vrijdag probeert een uitloper van een depressie dit te doorbreken en dit kan wat neerslag opleveren. Op deze 27e april hebben we te maken met een hogedrukgebied boven de Baltische staten, waardoor met een oostenwind droge en warme lucht onze kant op komt. Op maandag breidt deze zich verder uit tot over het midden en zuiden van Europa. De wind draait bij ons naar het noordoosten, waardoor de luchtstroming in stand blijft. En dat betekent een wolkenloze hemel en temperaturen van een graad of 22. Het centrum van dit hogedrukgebied komt op dinsdag boven onze regio te liggen. Het weerbeeld blijft hetzelfde en met 23 graden wordt het nog iets warmer. Bij de overgang van april naar mei, op woensdag en donderdag, wordt het zomers warm met kwikstanden van minstens 25 graden. Dit gaat gepaard met een mix van zonneschijn en wat sluierwolken. In de loop van donderdag komt een depressie vanuit het noorden dichterbij, waardoor het hogedrukgebied in tweeën wordt gesplitst. De bewolking neemt in de nacht naar vrijdag toe en dan kan er een bui vallen, waar we op vrijdag nog last van kunnen hebben. Inmiddels is de wind dan gedraaid naar het noordwesten met als gevolg dat er steeds minder warme lucht wordt aangevoerd dat met wolken gepaard gaat. Temperatuur zakt dan terug naar zo’n 16 graden op zondag. In het weekeinde zien we een hogedrukgebied liggen vanaf Groenland tot aan de Britse Eilanden die neerslaggebieden bij ons op afstand gaat houden. Het blijft dan ook droog, waarbij op zaterdag de zon zich veel laat zien. 

Prettige week!

Het Weernieuws: Koningsdag 2025

Vandaag is het de 12e Koningsdag en wordt dit jaar gevierd in Doetinchem. Sinds 2014 wordt Koningsdag gehouden op de verjaardag van staatshoofd Willem-Alexander (27 april), behalve wanneer dit op een zondag is. In dat geval wordt het op zaterdag gevierd en dat gebeurde meteen al bij de eerste keer in 2014 en nu ook dit jaar. 

Wilhelmina

Op 31 augustus 1885 werd in Nederland ter gelegenheid van de vijfde verjaardag van Prinses Wilhelmina de eerste Prinsessendag gevierd. Deze dag was de voorloper van Koninginnedag. Het initiatief komt van de liberalen, die met het feest de nationale eenheid wilden benadrukken. Na het overlijden van Koning Willem III op 23 november 1890 werd Wilhelmina koningin, onder regentschap van haar moeder Koningin Emma. In 1891 werd in Nederland de eerste echte Koninginnedag gevierd. Koningin Wilhelmina en haar familie waren echter niet aanwezig bij de festiviteiten op Koninginnedag. Koninginnedag was in die jaren ook de laatste dag van de schoolvakantie, waardoor deze dag al snel een feestdag voor kinderen werd. Op 31 augustus 1902 groeide Koninginnedag uit tot een echt volksfeest. De bevolking vierde toen namelijk ook het bericht dat Koningin Wilhelmina net hersteld was van een ernstige ziekte. 

Juliana

In september 1948 volgde Koningin Juliana haar moeder op. Zij vierde net als Koningin Wilhelmina Koninginnedag op haar eigen verjaardag: 30 april, voor het eerst in 1949. De Koningin en haar familie namen op het bordes van Paleis Soestdijk een defilé af. Veel Nederlanders liepen in een kilometerslange rij langs het bordes en gaven de Koninklijke Familie bloemen en geschenken. Dit bloemendefilé was vanaf midden jaren '50 op de televisie te zien. Onder Koningin Juliana werd Koninginnedag een officiële vrije dag en de viering groeide uit tot een nationale feestdag, die in het teken staat van saamhorigheid. 

Beatrix

Koningin Beatrix besloot bij haar aantreden in 1980 als koningin, uit respect voor haar moeder, Koninginnedag op 30 april te blijven vieren. Ze koos ervoor niet de mensen naar haar toe te laten komen, maar juist zelf naar de mensen toe te gaan. Een praktische overweging bij deze datum was dat de activiteiten die onlosmakelijk met deze dag waren verbonden doorgaans in de buitenlucht plaatsvonden en dus gebaat waren bij een gerede kans op weersomstandigheden die zich hiervoor lenen. Samen met andere leden van de Koninklijke Familie bezocht ze ieder jaar een of twee gemeenten in Nederland, om daar Koninginnedag te vieren. 

WEERBEELD        

De allereerste Koningsdag was dus op 26 april 2014 en niet op de 27e omdat dat op een zondag was. Die zaterdag begon met een oranjezonnetje gevolgd door bewolking in de middag. De temperatuur liep nog op naar 20 graden. In 2015 liet de zon zich veel meer zien. Na wat lichte regen in de Koningsnacht was het overdag wisselend bewolkt en scheen de zon negen uur lang. Met 14 graden was het wel fris. Een jaar later was Koningsdag bar slecht. De hele dag vielen er in 2016 buien en de temperatuur kwam niet boven de tien graden uit met 9,9°C als maximum in Berkel-Enschot. In De Bilt werd het 10,7°C en in Maastricht werd het zelfs niet warmer dan 7,7°C. Overigens geen dagrecord, want dat staat voor 27 april op 5,5°C uit 1941 waargenomen in Den Helder (De Kooy). Voor Brabant staat het kouderecord op 7,7°C uit 1985 in Eindhoven en Volkel. Dat we in koude lucht zaten bleek een dag eerder wel. In de vroege ochtend van de 26ste lag op sommige plekken in Drenthe, Overijssel en het zuiden van Friesland 3 cm sneeuw! De buien zorgden voor veel neerslag, zoals 15 mm in Berkel-Enschot. In 2017 was het opnieuw koud. In De Bilt werd het 10,9°C en in Tilburg, waar de Koning met zijn gezin zijn 50e verjaardag vierde, bleef het kwik steken op 11,3°C. De dag begon met een winterjas, want op grote schaal had het gevroren. Twenthe en Gilze-Rijen hadden temperaturen van respectievelijk -3,4°C en -3,2°C. Nog nooit was de minimumtemperatuur zo laag op 27 april, wat meteen een kouderecord opleverde voor diverse weerstations. 

Koningsdag 2018 begon fris met 3 graden, maar wel met veel zonneschijn. In de loop van de dag verschenen er wolken, waaruit enkele druppels vielen. Met 18 graden en weinig wind was het een prima dag om Koningsdag te vieren. Zes jaar geleden was het geen beste feestdag. Van tijd tot tijd vielen op de 27e buien en warmer dan 13,8°C werd het in 2019 niet. Het leek meer op een herfstdag dan op een lentedag. In 2020 was het geen Koningsdag maar ‘Woningsdag’ in verband met corona. En dat was heel jammer, want voor het eerst was het weer om door een ringetje te halen. Het werd zelfs de warmste Koningsdag tot nu toe. De zon scheen meer dan 11 uur en werd afgewisseld met een enkele stapelwolk en later sluierwolken. Het bleef droog. De temperatuur liep in Berkel-Enschot en Tilburg op naar 23,7°C, gevolgd door Arcen en Ell met ieder 23,3°C en Eindhoven met 23,0°C. Deze feestdag werd dan ook veel in tuinen en op balkons gevierd. In 2021 was het opnieuw een schitterende feestdag. De zon scheen volop die het kwik nog deed oplopen naar bijna 18 graden in het midden van Brabant, maar in het noorden was het met 13 tot 14 graden fris. Het begon wel koud met 1,7°C in Tilburg en in het noordoosten had het gevroren tot -3,2°C in Leeuwarden. Aan de grond was daar zelfs sprake van matige vorst: -5,1°C. Van neerslag was geen sprake. 

In 2022 hadden we eveneens een schitterende Koningsdag. Maar in de ochtend was het bibberen geblazen. Tijdens opklaringen koelde het sterk af. Zo daalde het kwik in de Koningsnacht van 26 op 27 april in Twenthe tot -1,6°C en in Deelen werd het -1,5°C. Aan de grond had het vrijwel overal gevroren tot -6,1°C in Twenthe en dan spreken we van matige vorst op 10 cm hoogte. Gilze-Rijen en Woensdrecht zagen het -4,4°C worden. De zon deed daarna flink haar best en scheen meer dan 12 uur, waarbij de temperatuur opliep tot 16 graden in Berkel-Enschot. In het noorden en langs de kust moesten ze het met een graad of 11 doen. Ook in 2023 ging Koningsdag met een winterjas van start. Op veel plaatsen had het op neushoogte gevroren met -2,8°C in Eelde gevolgd door -2,7°C in zowel Deelen als Twenthe. Aan de grond vroor het zelfs matig. Zoals in Hupsel met -6,6°C en Twenthe met -6,0°C. In de middag liep het kwik in Brabant nog op naar 15 graden. Zon en sluierwolken wisselden elkaar af en het bleef droog bij een zwak tot matige oostenwind. Vorig jaar ging Koningsdag 2024 nat van start toen een neerslaggebied over het land trok. Maar daarna werd het snel droog en in de middag kwam de zon er goed door. Daardoor kon het in Tilburg en Berkel-Enschot bijna 18 graden worden. 

Dit jaar is Koningsdag met mist van start gegaan en daalde het kwik afgelopen nacht tot een graad of 4. In Leeuwarden had het met 0,1°C bijna gevroren. Aan de grond gebeurde dat op veel plaatsen, zoals in Eelde dat -2,1°C noteerde en Eindhoven met -1,9°C. De zon zal snel alle mist wegbranden en dan krijgen we een prachtige feestdag, waarbij het droog blijft en de temperatuur zal oplopen tot 19 á 20 graden. 

KOUD

Een gure noordwester of noordenwind kan de temperatuur in deze tijd van het jaar ondanks de zon ook heel laag houden. De dag van 27 april begint dan soms met vorst zoals in 2017, 2022 en 2023. Maar dat was ook in 2015 het geval met–3,3°C in Wijk aan Zee en op 10 cm hoogte vroor het toen zelfs 7,1°C graden in Twenthe! Dat laatste is geen record want dat staat op -7,3°C waargenomen in Eelde in 1989. In De Bilt kwam sinds 1901 elf keer lichte vorst voor, waarvan de laagste minimumtemperatuur -2,2°C was op 27 april 1989. De koudste dag ooit was die van 1907, 1929 en 1985 toen de gemiddelde etmaaltemperatuur in De Bilt uitkwam op 4,8°C. Daarbij werd de laagste maximumtemperatuur van 7,4°C waargenomen in 1985. 

WARM

Maar het kan ook warm zijn op 27 april. Zo werd het zelfs bijna tropisch in 1916 met in Vlissingen een kwikstand van 29,9°C. Maar zover hoeven we niet terug te gaan om het zomerswarm te hebben. In 2007 braken namelijk op vele weerstations hun dagrecord, waarbij het in Ell, Arcen, Gilze-Rijen en Marknesse afgerond 28 graden werd. In De Bilt werd het 27,3°C en daarmee was het de enige zomerse dag sinds 1901 dat de 25-gradengrens werd overschreden. Het aantal warme dagen, waarbij het minstens 20 graden werd, gebeurde daar sinds 1901 tien keer. Sinds 1967, toen Willem-Alexander geboren werd, was het zes keer. De laatste keer was in 2020 toen het 20,7°C werd. 

NEERSLAG

Een grotendeels of volledig verregende dag kwam niet zo vaak voor. Zo staat het record aantal neerslaguren namelijk op 13 uur en dat gebeurde op 27 april 1997 in Maastricht. Gevolgd door Valkenburg (Zuid-Holland) en Rotterdam met ieder 12 uur uit 1983. De natste dag met de meeste millimeters was 27 april 1983 toen in Tilburg 44 mm werd opgevangen en in Gilze-Rijen zelfs 64 mm. In 2019 vielen er geregeld buien, waarbij in De Bilt 9 mm werd afgetapt. Zoveel neerslag is op die dag sinds 1986 niet meer gevallen toen 11 mm naar beneden kwam. Maar in 1983 was het nog erger toen op 27 april 26 mm werd geregistreerd; de hoogste neerslagsom in De Bilt sinds de geboorte van de Koning in 1967. 

Net als voorheen op Koninginnedag kan ook op Koningsdag het weer dus van jaar tot jaar sterk uiteenlopen, zoals karakteristiek is voor het grillige weer in april. Gemiddeld mogen we op die dag een middagtemperatuur verwachten van ongeveer 16 graden, maar veel zegt dat niet. Sinds 1998, de oprichting van weerstation Berkel-Enschot, kwam de gemiddelde middagtemperatuur op 27 april zelfs uit op 17,4°C. Onder extreme omstandigheden is de temperatuur die dag in Nederland bij regen en wind ook wel eens onder de 8 graden gebleven of bij zonnig weer kan de temperatuur in de tweede helft van april tot ruim 30 graden oplopen.

Weerspreuk van de week: 25 april-1 mei 2025

 St. Marcusdag (25 april) zaait zonne,

om pompoenen te krijgen, gelijk tonnen.

 

Op een droge april,

wil wel eens een droge zomer volgen.

Weekendweersverwachting: 26-27 april 2025

 Lenteweer van minstens 20 graden breekt aan

 Nadat de eerste helft van deze maand droog verliep, zijn we vanaf de 13e in wisselvallig weer beland. De zon laat zich steeds minder zien en uit enkele wolkvelden vielen buien. Deze donderdag was het hoogtepunt door de regen dat sinds afgelopen nacht is gaan vallen. Het regent in onze regio al meer dan 15 uur en op andere plaatsen is dat nog langer. Dit levert aardig wat millimeters op. Tot 19:00 uur viel in Tilburg en Berkel-Enschot zo’n 15 mm, maar in Drenthe, Overijssel en Flevoland werd nog meer gemeten. Zo ving Emmen 28 mm op, Zwolle, De Wijk en Steenwijk ieder 25 mm, Wijster 24, Diever 22 en Hoogeveen en Hardenberg 20 mm. En we zijn er nog niet, want het neerslaggebied sleept deze avond nog steeds over ons land. Ondanks de langdurige neerslagduur zal het geen dagrecord opleveren van natste 24 april ooit waargenomen. Want dat staat op 34 mm uit 2014 dat door station De Bilt werd geregistreerd. Wel is het Brabantse record gebroken van natste 24 april. Gilze-Rijen heeft al 18 mm opgevangen en dat is al meer dan het oude neerslagrecord uit 2023 toen 13 mm naar beneden kwam. Tja, en dan kan het vandaag ook niet echt warm worden. De temperatuur bleef dan ook steken op een graad of 12 tot 13. Gisteren vielen trouwens ook felle buien, waarbij het Gelderse Zieuwent 30 mm te verwerken kreeg; Heusden-Vesting tapte binnen een uur 13 mm af. Oorzaak van al die nattigheid is een zogenaamde occlusie. Dat is als een hogedrukgebied en een lagedrukgebied samensmelten tot een nieuw front. En dat trok precies over ons land. De komende nacht is deze naar Duitsland getrokken en dan houden we alleen nog bewolking over. Temperatuur zakt daarbij terug naar 8 graden. 

De vrijdag start nog met veel bewolking, maar langzaam begint het wolkendek te breken en dan houden we een reeks stapelwolken over. Het blijft droog en het kwik stijgt, bij een zwakke noord tot noordoostenwind, naar de 16 graden. Vervolgens breekt in het weekeinde een warme periode aan met dagelijks temperaturen van minstens 20 graden. We komen namelijk onder invloed van een hogedrukgebied boven Scandinavië en breidt zich uit tot over de Britse Eilanden en over onze omgeving. Op zaterdag is het Koningsdag en die ziet er prima uit. De dag begint zonnig gevolgd door onschuldige stapelwolken. De thermometer laat daarbij een waarde zien van maximaal 19 graden. De zondag doet haar naam helemaal eer aan, want de hele tijd schijnt de zon die de temperatuur naar de 20 graden tilt. 

En dan krijgen we een week om door een ringetje te halen. De zon schijnt volop die soms afgewisseld wordt door wat windveren en/of sluierwolken. Het blijft dus droog en de temperatuur zit in de lift, van 20 graden op de maandag tot wel zomerse waarde van minstens 25 graden vanaf woensdag! Van neerslag is geen sprake. Wel beginnen vanaf vrijdag de temperaturen wat te dalen omdat de wind naar het noorden draait. Ook het weerbeeld verandert met een mix van wolkenvelden en zonneschijn. 

Prettig weekend!

Weersverwachting deze week: 21-25 april 2025

 Tot Koningsdag enkele buien

Dit paasweekeinde begon prachtig met op zaterdag heel veel zonneschijn die afgewisseld werden met sluierwolken en onschuldige stapelwolkjes. Temperatuur liep daarbij op richting de 18 graden bij een zwak tot matige noordoostenwind. In de zon was het heerlijk vertoeven. Dat kunnen we op deze eerste paasdag in de eerste uren ook nog doen. De start was echter wel behoorlijk fris. Gisteravond klaarde het namelijk op, waardoor de temperatuur op de eerste paasochtend onderuit kon gaan. In onze regio was het 4 tot 5 graden, maar in Drenthe, de Achterhoek en Noord-Holland was het een stuk kouder. In Twenthe kwam het met 0,1°C net niet tot vorst. Hoogeveen registreerde 0,9°C en Berkhout 1,0°C. Als je met Pasen op de camping zat in een tentje was het in die regio bibberen geblazen. Want aan de grond dook het kwik op 10 cm hoogte, in een brede strook vanaf Wijk aan Zee tot aan Twenthe, onder het vriespunt. Het koudst was het in Twenthe met -3,2°C, gevolgd door Lelystad (-2,0°C), Marknesse (-1,7°C), Berkhout (-1,4°C), Wijk aan Zee (-1,2°C), Hupsel (-0,9°C) en tenslotte Heino dat -0,5°C registreerde. Dat het zo koud kon worden had ook te maken met mist die vooral in de Achterhoek aanwezig was. 

Boven Frankrijk ligt op deze eerste paasdag een depressie, waarvan storingen in de loop van de dag over onze regio zullen trekken. Dat betekent dat de bewolking toeneemt en dat er buien gaan vallen die met een klap onweer gepaard kunnen gaan. Hopelijk vallen deze pas vanavond, waardoor we nog een mooie zondag krijgen. En voordat de buien arriveren kan het nog zo’n 19 tot 20 graden worden. Genieten dus met het zoeken naar de paaseieren en allerlei andere evenementen. Op tweede paasdag zetten de buien verder door met wederom kans op donder en bliksem. Tussendoor zijn er opklaringen, waarbij de thermometer een waarde zal aangeven van maximaal een graad of 16. Op dinsdag vallen er nog steeds buien, maar dan worden er wel minder. In de middag gaat dit gepaard met opklaringen en klimt de temperatuur naar de 17 graden. Tevens zien we boven Ierland een venijnige depressie liggen die koers zet naar onze regio waar het woensdag aankomt. Van tijd tot tijd vallen er op woensdag dan buien en zullen we de zon maar weinig zien. Bij dit alles wordt het z’n 17 graden bij weinig wind. Op donderdag proberen hogedrukgebieden zowel vanuit het noorden als vanuit het zuiden de depressie weg te duwen. Dit gaat gepaard met een afwisseling van wolkenvelden en zonneschijn, waarbij we het niet droog houden. Temperatuur gaat daarbij een graadje achteruit. Vrijdag lijkt met 15 graden de koudste dag te worden van de week, maar het weerbeeld wordt er steeds beter wordt omdat we onder invloed komen van een hogedrukgebied. En dat komt mooi uit richting Koningsdag die dit jaar op 26 april wordt gevierd omdat de 27^e (de verjaardag van de Koning) op een zondag valt. En volgens de laatste weerkaarten verloopt Koningsdag 2025 droog met een mix van wolken en zon bij een temperatuur van 16 graden. Ook de dagen erna profiteren we tot het einde van de maand van het hogedrukgebied. Dat betekent dat neerslag op afstand wordt gehouden en opklaringen en stapelwolken het weerbeeld bepalen. 

Prettige week!

Weernieuws: Paasweer 2025

Het maken van een paasverwachting is één van de moeilijkste omdat Pasen altijd in het voorjaar valt en dan is de kans het grootst dat het weer plotseling kan omslaan. Het kenmerkende voor de lente is namelijk het grillige weer en dat komt juist tot uiting op de paasdagen, vooral ook omdat die feestdagen jaarlijks op wisselende data worden gevierd. En dit jaar is het niet anders met een weersomslag op paasmaandag. 

PAASDATUM

Eerste paasdag valt altijd op de eerste zondag die volgt op de eerste volle maan op of na 21 maart. Dus niet standaard aan het begin van de astronomische lente omdat die ook wel eens vóór 21 maart kan vallen. De kerk is altijd uitgegaan van een vereenvoudigde berekening met de gemiddelde posities van zon en maan en 21 maart als vaste datum voor het begin van de lente. Paaszondag valt ongeveer in het midden van de jaarlijkse paascyclus en bepaalt ook wanneer de andere kerkelijke feestdagen binnen deze cyclus vallen. De regels voor het berekenen van de paasdatum werden al in het jaar 325 vastgesteld tijdens het Concilie van Nicea, maar werden aanvankelijk op verschillende manieren toegepast. De Scytische monnik Dionysius Exiguus stelde in het jaar 525 in Rome tabellen en een rekenschema op die dankzij de pauselijke goedkeuring de overhand kregen. Dat betekent dat Pasen op zijn vroegst op 22 maart en uiterlijk op 25 april valt. Dat eerste gebeurde alleen in de 19^e eeuw (1818) en de eerstvolgende keer is pas vier eeuwen later in 2285. De vroegste Pasen die we de afgelopen eeuwen hebben meegemaakt was in 1913 toen deze feestdag op 23 maart viel. Overigens zal de volgende Pasen van 23 maart in 2160 vallen. 

PAASWEER

Dit jaar zal Pasen start met ene afwisseling van zon en wolken. In de middag ontstaan steeds meer wolken waar later een bui uit gaat vallen met kans op onweer. Met 20 graden is het heerlijk paasweer. Op tweede paasdag zetten die (onweers)buien verder door. Maar tussendoor zijn er opklaringen bij een graad of 18. Vorig jaar kregen op paaszondag (31 maart) te maken met flinke buien die 9 mm achterlieten en dat allemaal bij zo’n 16 graden. Op paasmaandag bleef het kwik op 15 graden steken, maar bleef het wel droog en was het half tot zwaar bewolkt. In 2023 (9 april) werd het een Pasen met twee gezichten. Op eerste paasdag bleef het droog, de zon scheen in de ochtend uitbundig gevolgd door stapelwolken in de middag. Met bijna 18 graden en weinig wind was het genieten geblazen. Op tweede paasdag vond er een weersomslag plaats. De bewolking overheerste en in de loop van de middag ging het regenen en stevig waaien. Voordat de regenzone bereikt kon het nog een graad of 17 worden. In 2022 (17 april) verliep deze feestdagen recordzonnig met in totaal 25,1 zonuren. Eerste paasdag begon wel koud, waarbij het in het (noord)oosten had gevroren. Dat gebeurde in Hoogeveen en Twenthe waar het kwik zakte tot -0,5°C en in Nieuw Beerta werd het iets kouder met -0,9°C. Aan de grond daarentegen vroor het op heel veel plaatsen tot wel -4,0°C in Gilze-Rijen en -4,5°C in Twenthe. Zelfs De Bilt had nog een grondtemperatuur van -3,9°C. Overdag liep het kwik op tot 21 graden op eerste paasdag en 22 graden een dag later. Heerlijk genieten dus. Wat een verschil met vier jaar geleden (4 april 2021) die een bewolkte eerste paasdag gaf bij slechts 9,4°C. Op tweede paasdag kregen we te maken met regen-, sneeuw- en hagelbuien en daardoor werd het niet warmer dan een graad of 6. Het werd op veel plaatsen een Witte Pasen. Ook in 2020 (12 april) vond er een weersomslag plaatsvindt van eerste op tweede paasdag. Op paaszondag stegen de temperaturen in Berkel-Enschot naar zomerse waarden van 25,6°C, maar een dag later moesten we het met ruim tien graden minder doen met maximaal 12,2°C. En omdat dit gepaard ging met veel wind lag de gevoelstemperatuur onder de 10 graden! Neerslag viel er nauwelijks en bleef het beperkt tot enkele druppels op paaszondag. 

Zes jaar geleden kregen we één van de mooiste Pasen ooit waargenomen. Op Goede Vrijdag (19 april) werd het in het zuiden regionaal 25 á 26 graden en daarmee was het de eerste lokale zomerse dag van het jaar. Vervolgens noteerde De Bilt in 2019 de zonnigste eerste paasdag ooit en met 24,1°C de op één na warmste na 2011. Toen volgde tweede paasdag die de warmste ooit werd sinds 1901 met 24,8°C. En dat was in 2018 wel anders toen deze op 1 april viel. De eerste paasdag begon met regen in de nacht en daarna was het alleen maar grijs weer. De zon kwam er amper door en het was koud met 7,2°C in Berkel-Enschot. Op het einde van de avond begon het op te klaren en dook de temperatuur zelfs onder het vriespunt! Een dag later werd het bijna twee keer zo warm met 13,9°C, maar het weerbeeld was niet om naar huis te schrijven. Heel veel bewolking waaruit van tijd tot tijd wat lichte regen uitviel. In 2017 (16 april) zagen we nog wel vele uren de zon, maar was het eveneens koud. Hoger dan 12 graden op beide paasdagen kwamen we niet en daarbij viel er soms een bui en wat lichte regen. In 2016 verliep het paasweekeinde onstuimig met op tweede paasdag (28 maart) een officiële zuidwesterstorm van windkracht 9 in IJmuiden en op Vlieland met windstoten tot 115 km/u. De zeer zware windstoten speelden het paasverkeer parten en in de westelijke kustprovincies kwamen meldingen van stormschade door omgewaaide bomen. Lokaal ontstond ook schade aan gebouwen. Eerste paasdag was ook al niet best toen er vooral gedurende de nacht en in de vroege ochtend op veel plaatsen rond de 10 mm neerslag viel. De temperatuur lag op beide dagen tussen de 13 en 14 graden. Het enige positieve was de zon die op elke paasdag meer dan vijf uur scheen. 

In 2015 begon Pasen (5 april) erg koud met vrijwel overal lichte vorst. Door de zon die meer dan 10 uur scheen, liep het kwik nog op naar een graad of 12. Het was een prachtige eerste paasdag, want het bleef droog en er stond weinig wind. Een dag later overheerste de bewolking, maar op het einde van de middag kwamen er opklaringen. Het bleef droog bij opnieuw 12 graden. Wat een verschil met een jaar eerder (20 april 2014) toen Pasen zeer warm startte. In de nacht was het al een graad of 10 en deze liep in de middag nog op naar 22 graden in Berkel-Enschot. Daarbij bleef het de hele dag droog, al waren er wel wat dreigende wolken. Tweede paasdag begon nog met mooi weer en 17,5°C, maar al snel nam de bewolking toe waar in de avond wat lichte regen uit viel. Het paasweer met andere jaren wordt nog groter als we 2013 vergelijken. Dat was namelijk de koudste Pasen sinds 1964. In De Bilt werd het op eerste paasdag (31 maart) namelijk niet warmer dan 4,3°C en daarmee bleef het record uit 1964 met 3,9°C staan. De koudste plek had Lauwersoog met slechts 2,5°C gevolgd door Hupsel met 2,8°C. In Brabant werd het zo’n 4 graden overdag. Eerste paasdag begon overal bitterkoud. Zo meldde Gilze-Rijen, Herwijnen, De Bilt, Deelen, Heino allemaal matige vorst van minstens -5,1 graden. De koudste start had Deelen waar het -7,8°C werd. Zelfs langs alle kustgebieden kwam de temperatuur onder het vriespunt. In De Bilt kon meteen het volgende paasrecord worden bijgeschreven, want de laagste minimumtemperatuur sinds 1901 werd waargenomen. Het werd daar namelijk -5,3°C; het vorige stond op -4,4°C geregistreerd op 23 maart 2008. Aan de grond had het zelfs streng gevroren met in Herwijnen en Heino -10 graden. Het was gewoon een winterdag op 31 maart, want overdag vielen er verspreid sneeuwbuien. Tweede paasdag daarentegen maakte heel veel goed, want het was een stralende dag met alleen maar zonneschijn. Het kwik steeg daarbij naar de 8 graden. Dertien jaar geleden verliep tweede paasdag op 9 april 2012 kletsnat, waarbij in Berkel-Enschot meer dan 12 mm werd opgevangen. Temperaturen lagen met Pasen tussen de 11 en 13 graden. In 2011 beleefden we de warmste eerste paasdag die ooit is waargenomen. Het werd zelf zomers. Met 26,0°C kwam De Bilt anderhalve graad hoger uit dan het oude record uit 1949 toen het op 17 april 24,5°C werd. De warmste plek was het midden van Brabant: Berkel-Enschot en Tilburg noteerde op 24 april 2011 27,7°C en in Gilze-Rijen werd het 27,2°C. Een dag later was het met 24 tot 25 graden nog steeds zomers warm in Brabant. 

WARME PASEN

Door de grote spreiding over het voorjaar kan het paasweer dus zowel een winters als een zomers karakter hebben en dat hebben we de afgelopen jaren wel gemerkt. Op 17 april 1949 was het ook erg warm met 23,9°C in De Bilt, de op twee na hoogste temperatuur van eerste paasdag sinds tenminste 1901. Tweede paasdag was nog warmer en in een groot deel van het land werd bij zonnig weer 25 tot 30 graden bereikt. Een warme eerste paasdag, met een temperatuur van minstens 20 graden kwam in De Bilt sinds 1901 acht keer voor; het laatst in 2020, 2019, 2014 en daarvoor was het 2011. Uit het paasweer blijkt ook dat het voorjaar een zonnige periode is: sinds 1901 registreerde De Bilt op eerste paasdag in 24 gevallen minstens 10 uur zon. Opvallend is wel, dat dit steeds meer uitzondering wordt. Tussen 1978 en 2014 gebeurde dat namelijk nog maar vier keer. De zonnigste sinds 1901 was die van 2019 én van 2022 toen de zon op eerste paasdag 13,2 uur scheen. Hiermee ging het record van 1974 met 12,6 zonuren eraan. 

KOUDE PASEN

Sinds 1901 begon eerste paasdag in De Bilt 20 keer met vorst, waarvan de laatste keer in 2015. Maar op twee van dergelijke vorstdagen werd het in de middag bij zonnig weer toch nog 18 tot 19 graden. Dit gebeurde in 1909 en 1976. In 2013 werd in De Bilt de laagste minimumtemperatuur gebroken van koudste eerste paasdag sinds 1901 met -5,3°C. De laatste keer dat er zo’n record werd verbroken was in 2008: De Bilt registreerde toen op 23 maart -4,4°C. Daarvoor was 10 april 1977 het koudst toen het bij het KNMI -3,0°C was, terwijl er overdag ook sneeuwbuien vielen. De laatste keer dat het in De Bilt op eerste paasdag vroor was tien jaar geleden met -2,2°C. Overdag was Pasen het koudst op 29 maart 1964 met in dat etmaal een maximumtemperatuur van 3,9°C. De koudste paasdagen ooit, dat wil zeggen in drie eeuwen, had ons land in de recordkoude maart 1845. Op het Amsterdamse IJ was het ijs zo dik dat op eerste paasdag (23 maart) de eieren op het ijs werden gegeten. Ook op 31 maart 1771 was dat gelukt en zover bekend zijn dat de enige twee paasdagen met ijs op de Hollandse waterwegen. Maart 1845 was de grootste uitzondering: alle rivieren in ons land waren bevroren. Paarden met karren en sleeën baanden een weg over het ijs. De winter hield het tot de laatste week van maart vol met herhaaldelijk strenge vorst. Vooral midden maart 1845 was het koud met -21°C in Groningen.  

Een sombere, natte en koude Pasen kwam minder vaak voor. Sinds 1901 waren er 35 eerste paasdagen waarop de temperatuur overdag de 10 graden niet haalde. Het koudst was het in 1964 toen de temperatuur met Pasen (29 maart) bij zeer somber en nevelig weer overdag plaatselijk bij 3 graden bleef steken. Op tweede paasdag viel er in 1964 ook natte sneeuw. Ook in 1994 was dat het geval toen de zeer natte tweede paasdag (4 april) met 20 tot 30 millimeter neerslag uitermate guur afsloot met zware sneeuwbuien, onweer en wind. Op Goede Vrijdag ondervond het verkeer ook al hinder van het weer: een felle storm met zeer zware windstoten van meer dan 100 kilometer per uur blies talloze caravans en aanhangwagens van de weg. Sneeuwbuien met Pasen waren er ook in 1977 toen het op eerste paasdag (10 april) in de ochtend plaatselijk ook nog eens 7 graden vroor. Op de ochtend van tweede paasdag in 1982 (12 april) lag op een aantal plaatsen enkele centimeters sneeuw. Paaszaterdag 2001 was een echte winterdag: ’s ochtends vroor het licht tot matig waarna het sneeuwde. De laatste sneeuwbedekte en zeer koude Pasen hadden we in 2008 met in Vlissingen zelfs 11 cm sneeuw. Vorig jaar kregen we op tweede paasdag (5 april) nog met sneeuwbuien te maken, maar leverde geen sneeuwdek op. 

WEERSOMSLAG
Zoals eerder gezegd staat het voorjaar bekend om abrupte weersomslagen en ook het paasweer valt daar wel eens onder. Het opmerkelijkste voorbeeld is Pasen 1979: eerste paasdag (15 april) had zonnig zomerweer met temperaturen tussen 20 en 23 graden en weinig wind. De tweede paasdag was uitgesproken guur met regen en een krachtige wind, waarbij de thermometers midden op de dag amper 6 graden aanwezen. Ook in 1998 was dat op tweede paasdag (13 april) het geval: De Bilt noteerde een hoogste temperatuur van 6 graden en er vielen talrijke winterse buien. In 2020 duikelden we van ruim 25 graden op eerste paasdag naar een gevoelstemperatuur van onder de 10 graden op paasmaandag. 

Ik wens iedereen alvast prettige paasdagen en geniet er maar van.