Dit
weekeinde is het heerlijk zomerweer. Gisteren, zaterdag, steeg de temperatuur
al naar de 25 graden en vandaag wordt het allemaal nog warmer en halen we de
tropische waarde van een graad of 30. Maar voordat het op zaterdag zo warm kon
worden kregen we te maken met een frisse nacht. Het kwik dook in onze regio, op
de normale waarnemingshoogte van anderhalve meter, naar de 7 tot 8 graden. In
Eelde en Deelen werd het respectievelijk 6,2°C en 6,5°C. Aan de grond was het
een flink stuk kouder: Eelde 2,6°C en Eindhoven en Hupsel ieder 2,8°C. Op deze
zondag is daar geen sprake van omdat we in warme lucht zijn beland.
Temperaturen bleven dan ook overal in het land boven de 11 graden. In Vlissingen
werd het zelfs niet kouder dan 17,1°C. Oorzaak is een hogedrukgebied boven het
oosten van Europa die warme en droge lucht aanvoert. Daarom schijnt de zon vandaag
volop, waarop de temperatuur naar de 30 graden kan gaan. Dit zou kunnen leiden
tot de warmste 7e september ooit waargenomen, want dat staat op 30,5°C waargenomen
in 1934 in Maastricht. Voor Brabant staat het record op 30,3°C uit 2023
(Gilze-Rijen). Als we naar de barometer kijken zien we dat deze op dit moment aan
het dalen is. En dat komt door een depressie bij Ierland die zich vandaag gaat
uitbreiden. In de loop van de avond draait de wind naar het zuiden en later
naar het westen en dan begint de bewolking ook toe te nemen.
Hopelijk
kunnen we dan de totale maansverduistering nog zien die vanavond tussen 19:31
uur en 20:53 uur zal plaatsvinden. Het begin ervan zullen we waarschijnlijk
niet kunnen zien omdat de zon pas rond 20:15 uur onder gaat. Tien minuten later
is het zover is en is de eclips in het oosten zichtbaar. Als je goed kijkt kun
je naast de maan ook een geel gekleurd hemellichaam waarnemen en dat is de
planeet Saturnus. Ook bijzonder.
In
de nacht naar maandag is de bewolking zover toegenomen dat daar buien uit
kunnen ontstaan die op maandagochtend over onze regio trekken. In de middag
verschijnen er opklaringen en dan stijgt de temperatuur nog naar de zomerse
waarde van 25 graden. Het is dan ook meteen de warmste dag van de week, want
daarna gaan we over op koeler weer en later in de week is het zelfs
herfstachtig. Op dinsdag heeft de depressie zich helemaal teruggetrokken tot
aan IJsland, maar boven Duitsland zien we een koufront liggen en deze heeft de
neiging om zich tot over onze regio uit te breiden. Hierdoor zouden we een
kletsnatte dinsdag kunnen krijgen. Als dat gebeurt zal het niet warmer worden
dan 18 tot 19 graden. Andere modellen laten het neerslaggebied op de grens
liggen met Duitsland en dan zou het bij ons mee kunnen vallen met alleen veel
bewolking en zo’n 20 graden. Woensdag wordt een overgangsdag naar het
herfstachtige weer wat de dagen erna zal plaatsvinden. Het blijft droog met ’s
ochtends veel bewolking gevolgd door een afwisseling van zon en wolkenvelden en
een kwikstand van zo’n 21 graden. Ondertussen wordt de depressie bij IJsland
sterker en schuift op donderdag verder op naar het zuiden en blijft dan tot in
het weekeinde liggen tussen IJsland en Schotland. Wij komen dan in een
zuidwestelijke stroming terecht met een komen en gaan van buien. De thermometer
zal geen hogere waarden geven dan 18 tot 19 graden. Voor zaterdag wordt zelfs
een temperatuur verwacht van een graad of 16 en dat is behoorlijk fris. Tevens staat
er op donderdag en vrijdag veel wind, kracht 4 tot 5, en dat alles maakt het
gewoon koud. Dus een (regen)jas is dan ook geen overbodige luxe. In de loop van
het weekeinde beginnen hogedrukgebieden zich te roeren, zowel boven Rusland als
boven grote delen van Europa. Zondag gaan we daar al iets van zien als de
neerslagkansen afnemen. Na het weekeinde profiteren we er volop van met veel
zonneschijn en droog weer bij temperaturen rond de 21 graden.
Augustus
gaat de boeken in als een warme, zeer droge en zonnige maand. Het ging van een hittegolf naar een zeer
vroege nacht met grondvorst.
TEMPERATUUR
Augustus
was met een gemiddelde etmaaltemperatuur van 18,2°C tegen normaal 17,9°C warmer
dan normaal. Het was vaak gematigd zomerweer met maximumtemperaturen tussen 20
en 25 graden. Van 11 tot en met 15 augustus was het heet, wat de tweede officiële
hittegolf van de zomer opleverde. In De Bilt werd het op slechts twee dagen, 22
en 23 augustus, geen 20 graden. In het zuiden was het deze maand een stuk
warmer. Maastricht noteerde een etmaalgemiddelde van 19,5°C, Vlissingen had
19,3°C en Eindhoven 19,1°C. Rondom Tilburg werd het gemiddeld 19,8°C tegen
normaal 19,1°C over de periode 1998-2023. Daarbij werd het overdag gemiddeld 26,0°C
(normaal 24,4°C) en de gemiddelde nachttemperatuur kwam uit op 13,6°C tegen
13,8°C normaal. Fris was het deze maand in het noordoosten, waarbij Eelde een
etmaalgemiddelde scoorde van 17,4°C, gevolgd door Leeuwarden en Nieuw Beerta
met ieder 17,6°C.
Tot
en met 10 augustus lagen de middagtemperaturen vaak tussen 20 en 25 graden. In het
zuiden was het vanaf de 7e echter zomers warm die het begin zou inluiden van de
tweede hittegolf deze zomer. Vanaf 11 augustus werd de stroming zuidelijk en steeg
het kwik in Brabant en Limburg tot over de 30 graden. In Tilburg en
Berkel-Enschot werden zelfs vijf tropische dagen achtereen geregistreerd. In De
Bilt bleef het beperkt tot drie dagen en dat was genoeg om van een officiële
hittegolf te spreken, want zowel de dag ervoor als daarna werd een zomerse dag
van 25 graden waargenomen. Het was de 32e officiële hittegolf in De Bilt sinds
1901. Opvallend is dat er daarvan zestien gemeten zijn in de vorige eeuw en we
deze eeuw nu ook al zestien hittegolven hebben beleefd. Regionaal duurde deze
hittegolf nog langer en in Eindhoven en Berkel-Enschot was van 7 tot en met 15
augustus in totaal negen dagen sprake van een regionale hittegolf. In die hete
periode werd ook de hoogste temperatuur van de maand gemeten: 34,6°C op 13
augustus in Volkel. Dit werd gevolgd door een tropische nacht van zo’n 22
graden. Ook heel Zeeland, Zuid-Holland, Maastricht en Lauwersoog kregen te
maken met een temperatuur die niet onder de 20 graden daalde. Het zorgde zelfs
voor een nieuw dag-warmterecord. Nog nooit is de nacht van 14 augustus zo warm
geweest. Want Wilhelminadorp, Lauwersoog en Cabauw scoorde respectievelijk
21,1°C, 21,0°C en 20,8°C, waarmee het vorige record uit 2020 (met 20,6°C in
zowel Lauwersoog als Vlieland) werd gebroken. Daarbij evenaarden de stations
Gilze-Rijen, Hoek van Holland en Vlissingen met ieder 20,6°C het vorige record.
In De Bilt was het overdag op 14 augustus het warmst met 31,4°C en op die dag
werd landelijk zelfs de warmste 14e augustus ooit gemeten. In Horst werd het
34,3°C, in Volkel en Ell 34,2°C, Eindhoven had 33,9°C en Arcen 33,6°C. Daarmee is
het vorige record uit 2022 met 33,4°C in Gilze-Rijen nu naar de vijfde plaats
verdreven. Op de 16e was het gedaan met de warmte en werd nergens in het land
de 25 graden meer gehaald. Ook ’s nachts werd het fris. In de nacht van 16 op
17 augustus daalde de temperatuur in Deelen en Hupsel tot respectievelijk 6,5°C
en 6,7°C. Aan de grond op tien centimeter hoogte werd het zelfs gewoon koud:
3,0°C op de vliegvelden van Eindhoven en Twenthe. De afkoeling duurde maar
even, want vanaf 18 augustus keerde de zomerse warmte voor drie dagen weer
terug. Maar enkele dagen later werd vanuit het noorden koude lucht aangevoerd
en dat hebben we op de 22e wel gemerkt. Het kwik haalde vrijwel overal in het
land de 20 graden niet en werd het ook de koudste dag van deze oogstmaand. In
Berkel-Enschot bleef de temperatuur steken op 19,6°C en in het oosten en noordoosten
liet de thermometer zelfs geen hogere waarden zien dan van een graad of 17! In
de heldere en windstille nachten kon het sterk afkoelen. Op 23 augustus daalde
de temperatuur in Hupsel tot 5,6°C en in Twenthe en Deelen tot 5,7°C. De daarop
volgende nacht werd het allemaal nog wat kouder en werd de laagste temperatuur
van de maand gemeten: 3,8°C in Ell. Vervolgens bleef de kou hangen en kregen we
op 25 augustus opnieuw te maken met een temperatuur van 3,8°C die deze keer in Twenthe
en Hupsel werden gemeten. Maar dat is nog niet alles, want in de nacht van 23
op 24 augustus vroor het aan de grond op 10 cm hoogte in zowel Volkel (-0,2°C) als
Eindhoven (-0,3°C). Dit was de eerste vorst aan de grond in augustus ergens in
Nederland sinds 29 augustus 1993 en de derde keer sinds het begin van de
waarnemingen dat het in Nederland in augustus op een KNMI-station aan de grond
vroor. De eerste keer dat het ooit in de oogstmaand vroor was op 22 augustus
1973. Het zorgde voor een dag-kouderecord op, want nog nooit was het sinds 1901
op 24 augustus op die hoogte zo koud geweest. Maar liefst zes stations braken
het record uit 2000 toen de temperatuur op 24 augustus niet verder daalde dan
0,7°C in Eelde. De daarop volgende nacht was het wederom bibberen geblazen. Op
vliegveld Eindhoven werd een temperatuur gemeten van precies 0,0°C, gevolgd
door Volkel, Ell en Hupsel met ieder 0,5°C, Twenthe had 0,6°C en Gilze-Rijen
0,7°C. Het leverde wederom een dag-kouderecord op, want nog nooit werd het op 25
augustus zou koud. Vorige record stond op 0,5°C waargenomen in Soesterberg uit
1980. Na die koude nachten stroomde weer warme lucht het land binnen en zorgde
vanaf de 25e alweer voor zomerse temperaturen. Een dag later werd het midden
van Brabant de warmste plek van het land: 30,6°C in Tilburg en 30,3°C in
Gilze-Rijen. Daarna kregen we tot het einde van de maand nog te maken met drie zomerse dagen van minstens 25
graden.
Er
werden in De Bilt 29 warme dagen van minstens 20 graden geregistreerd, tegen
normaal 24. Daarvan waren er acht zomers (en dat is ook het langjarig
gemiddelde) en daarvan weer drie tropisch met minstens 30 graden, tegen normaal
twee tropische dagen. Berkel-Enschot noteerde 30 warme dagen, waarvan er 18
zomers waren en 6 tropisch. De hoogste temperatuur werd op de 13e gemeten met
34,2°C en de laagste kwikstand op 22 augustus met 19,6°C.
NEERSLAG
Gemiddeld
over het land viel 35 mm neerslag tegen een langjarig gemiddelde van 83 mm en
dan kunnen we spreken van een zeer droge augustus. In het noordoosten viel met
plaatselijk 70 tot 90 mm de meeste regen. Het Groningse Roodeschool kreeg 96 mm
in de regenmeter, Uithuizen 92, Zaandijk 89, Eemshaven 81 en Westerbork 74 mm. In
het oosten en zuiden was het extreem droog met plaatselijk maar 10 tot 20 mm
aan neerslag. De minste neerslag had Helmond met 11 mm, gevolgd door Deurne en
Ysselstein met ieder 12, het Gelderse Vorden had 13, Someren en Rosmalen ieder
14, Aarle-Rixtel 15 en tenslotte vingen Oploo, Geffen, Vierlingsbeek en
Vortum-Mullem allemaal nog 16 mm op. Het natste KNMI-station was Hoek van
Holland met 68 mm en het droogste KNMI-stations waren Hupsel en Woensdrecht met
15 mm. Berkel-Enschot tapte 23 mm af tegen normaal 83 mm. Daarbij viel de
meeste neerslag op 2 augustus toen 10 mm naar beneden kwam. Naast regen en
buien werd op één dag ook mist waargenomen en dat vond in de ochtend van 9
augustus plaats.
Het
grootste deel van de regen viel in de eerste vijf dagen van de maand. Op 1
augustus was het een komen en gaan van buien, waarbij op en rond de
Waddeneilanden de meeste neerslag werd opgevangen: Terschelling noteerde 18 mm,
Leeuwarden 15 en Lauwersoog en Den Helder hadden ieder 13 mm. In de nacht naar 2
augustus en ’s ochtends kwam het in het noorden helemaal met bakken naar
beneden. Het Noord-Hollandse Lutjewinkel tapte 36 mm, Almere 35, Westerbork 31,
Siegerswoude 30, Winkel en Noordbeemster 25, Dokkum 24, Hensbroek 23 en
Stavoren ving nog 20 mm op. Overdag waren we nog niet van de buien af en zorgden
in Berkel-Enschot voor een goed gevulde regenmeter van 10 mm. Lelystad
registreerde 31 mm, Nieuw Beerta 25, Berkhout 19, Lauwersoog 17 en zelfs
Rotterdam tapte nog 15 mm. Daarna was het vrijwel droog tot en met 23 augustus.
Op 28 augustus werden de kustgebieden geteisterd door regen- en onweersbuien
teisterden die vervolgens naar het noordoosten trokken. In Roodeschool viel
maar liefst 47 mm, Bedum had 22 mm, Rijnsburg 20, Ten Boer 19 en Hoek van
Holland 16 mm. In Venhuizen werd 14 mm afgetapt en dat viel in tien minuten
tijd. Vanaf de 28e viel er tot het einde van de maand overal wat neerslag. Op
de meeste plaatsen bleven de hoeveelheden echter beperkt, zodat er geen einde
kwam aan de droogte.
ZONNESCHIJN
Augustus
was tenslotte een zonnige maand met landelijk gemiddeld 236 uur zon tegen
normaal 205 uur. Het zonnigst was het in het zuidwesten met in Wilhelminadorp
253 uur, gevolgd door Hoek van Holland met 248 zonuren. Het minst zonnig was
het in het Hupsel met 212 uur, gevolgd door Schiphol en Twenthe met ieder 216
uren zonneschijn. In zowel De Bilt als Berkel-Enschot kwam het aantal zonuren
uit op 237 tegen 201 zonuren normaal in Berkel-Enschot. Bij dat laatste station
werd geen enkele zonloze dag geregistreerd en werden er negen dagen genoteerd
waar de zon minsten 10 uur scheen. De maand begon vrij somber, maar vanaf 5 tot
en met 27 augustus scheen de zon vaak. Alleen op 16, 17 en 22 augustus was het
overwegend bewolkt.
Nog even terugkomen op de maand augustus die
we achter ons hebben gelaten. Deze was uitzonderlijk droog met 11 mm in
Helmond, 12 in Deurne en Ysselstein, 14 in Someren en Rosmalen, 15 in Aarle-Rixtel
en tenslotte werd er 16 mm opgevangen in Geffen. In onze regio viel 23 mm
terwijl we gemiddeld op 83 mm mogen rekenen in de oogstmaand. De maand
september heeft het weerbeeld van de laatste dagen van augustus voortgezet. En dat
hield in dat het wisselvallig was en dat de temperaturen rond de 23 graden
lagen. Vooral de buien die gisteren met onweer gepaard gingen sprongen eruit.
Dat begon in de middag al, waarbij vooral het noorden de buien over zich heen
kregen. Hensbroek ontving 22 mm in de regenmeter, Terschelling 21, Medemblik 18
en Wijk aan Zee 17. In de avond zagen we vanuit België een enorm onweerscomplex
onze kant op komen en zorgde in Berkel-Enschot voor slechts twee donderslagen
aan het begin van de avond. Op andere plaatsen ging het flink te keer, zoals
rond Den Bosch en Zundert. Met name Limburg en Gelderland hadden overlast van
zware onweersbuien die met windstoten gepaard gingen. Dit zorgde voor plaatselijk
wat stormschade in beide provincies. Deze donderdag verliep grotendeels droog,
maar op het einde van de middag nam de bewolking toe door de nadering van
nieuwe onweersbuien vanuit het zuiden. Rond 17:00 uur kwam de eerste buien
Brabant binnen en rond half acht arriveerden ze in Berkel-Enschot. Het waren de
laatste, want daarna blijft het droog en zakt de temperatuur op het einde van
de nacht naar een graad of 12 en zal het steeds meer gaan opklaren.
De vrijdag start dan zonnig afgewisseld met
wat sluierwolken in de loop van de ochtend. In de middag neemt de bewolking toe
en kan er een enkele bui vallen. Bij dit alles staat er een matige westenwind
en wordt het zo’n 22 graden. Op dat moment komt er boven Frankrijk een
hogedrukgebied te liggen. In het weekeinde schuift deze op naar Scandinavië en
maakt dan verbinding met een Russisch hogedrukgebied. Hierdoor draait de wind
bij ons naar het zuidoosten en wordt droge en vooral warme lucht aangevoerd. Op
zaterdag stijgt het kwik naar de 25 graden en op zondag kan het plaatselijk
zelfs tropisch worden van een graad of 30. De zuidoostenwind neemt op zaterdag
iets af, maar trekt op zondag weer aan. En dat laatste heeft te maken met een
depressie die op zondag voor de kust van Ierland ligt.
Op maandag is de depressie verder opgeschoven
boven de Britse Eilanden. De dag begint dan nog met zonnige perioden en wat
hoge sluierwolken. In de loop van de dag naderen vanuit het zuidwesten
stapelwolken waar enkele buien uit gaan vallen. Voordat deze buien arriveren kan
het zomers warm worden tot wel 26 graden. Vervolgens zit de depressie niet stil
en komt tussen IJsland en Schotland te liggen waar het tot in het weekeinde
daar blijft rondtollen. Wij komen dan in een zuidwestelijke en later westelijke
stroming terecht. Dit gaat gepaard met een afwisseling van zon en wolken waar
enkele buien uit kunnen vallen. Temperaturen zakken terug tot een graad of 23 tot
24 en dat is warm voor de tijd van het jaar. Normaal is het zo’n 21 tot 22
graden.
Vandaag
is de laatste dag van augustus en we kunnen zeggen dat deze maand vrij warm,
droog en zonnig is verlopen. Daarbij werd in onze regio een hittegolf
geregistreerd van 7 tot en met 15 augustus. In die periode viel ook de hoogste
temperatuur van de maand: 34,2°C op de 13e in Berkel-Enschot. Op 22 augustus
werd met 19,7°C de laagste temperatuur gemeten. Neerslag viel er amper en dat
gebeurde eigenlijk alleen in de eerste en laatste dagen van de maand. Met het
einde van augustus is ook meteen het einde van de zomer van 2025 ingeluid. En dat
seizoen verliep, over de maanden juni, juli en augustus, ook vrij warm met een gemiddelde
etmaaltemperatuur van 19,8°C tegen 18,8°C normaal. Daarbij werd het rondom
Tilburg overdag 25,7°C (normaal 24,2°C) en ’s nachts werd het gemiddeld 13,8°C
tegen 13,5°C normaal. Dit ging gepaard met twee hittegolven; de eerst was vanaf
27 juni t/m 2 juli. Met zo’n 140 mm was het een extreem droog zomerseizoen, want
normaal mogen we op 240 mm aan neerslag rekenen. Tenslotte was het een zonnige
zomer met circa 730 zonuren tegen 653 uren als langjarig gemiddelde in het
midden van Brabant.
Morgen,
maandag, begint de meteorologische september en we zien in de laatste dagen dat
deze langzaam is binnengeslopen. Temperaturen gingen naar beneden, er viel wat
neerslag en vooral de wind nam in kracht toe. Op deze zondag trok afgelopen nacht
en begin van de ochtend een neerslaggebied over, maar dat leverde allemaal nog geen
millimeter op. Gisterochtend was dat wel anders toen rondom Den Haag hoosbuien
die regio teisterde. Hoek van Holland had nog 31 mm en in het Westland kwam
plaatselijk 50 tot 60 mm naar beneden! Inmiddels is het droog geworden en zagen
we vanochtend af en toe de zon en dat weerbeeld houden we nog een aantal uren.
In de loop van de dag wordt de bewolking steeds dikker en kan er wat regen uit
vallen. Als de zon er lang genoeg doorkomt kan het nog een graad of 23 worden
en anders blijft het kwik op 21 graden steken. Oorzaak is een depressie bij
Ierland die zich tot onze regio heeft uitgebreid.
Op
maandag blijft deze op haar plaats liggen, maar het weerbeeld wordt wel iets
anders. We zullen veel meer de zon zien, waardoor het warmer wordt en zelfs de
zomerse waarde van 25 graden in beeld komt. Daarnaast neemt de wind in kracht
toe en wordt matig, kracht 4. In de middag kan er dan weer een bui vallen. Op
dinsdag verandert er weinig, alleen wordt het iets minder warm. Vervolgens
wordt de Ierse depressie op woensdag wat actiever en duikt Schotland in. Het
gaat wat harder waaien, er gaan buien vallen en met 25 graden kan het nog even lekker
warm worden. Op donderdag echter moeten we de paraplu er bijhouden als een
neerslagzone overtrekt met een komen en gaan van buien. Hierdoor koelt het af
en ligt de maximumtemperatuur rond de 20 graden. Tegelijkertijd zien we op de
Atlantische Oceaan voor de kust van Portugal een hogedrukgebied liggen die zich
op vrijdag gaat uitbreiden tot over Frankrijk. Zon en wolken wisselen elkaar dan
af, waaruit nog wat druppels kunnen vallen en dat allemaal bij zo’n 21 graden. In
het weekeinde gebeurt er totaal iets anders. Het hogedrukgebied trekt zich
terug naar de Atlantische Oceaan en vervolgens probeert een depressie voor de
kust van Ierland dit gat op te vullen. Maar een nieuw hogedrukgebied vanaf het
noordwesten van Rusland begint zich ermee te bemoeien en breidt zich uit tot
over Scandinavië. Deze houdt de depressie dan ook tegen. De wind begint in onze
regio te draaien naar het zuidoosten met aanvoer van warme en droge lucht. Het
blijft droog en het wordt zomers warm met 25 graden op zaterdag tot een graad
of 27 op de zondag. Na het weekeinde gaat de depressie het gevecht aan met het
hogedrukgebied en kan het herfstachtig worden.
