Vriest het op de elfde
nacht,
zes weken vorst wordt
er verwacht.
Als het in januari
mistig is,
dan wordt de lente
fris.
Vriest het op de elfde
nacht,
zes weken vorst wordt
er verwacht.
Als het in januari
mistig is,
dan wordt de lente
fris.
Somber en koud
Dat betekent oppassen op de vrijdagochtend. De wegen zijn behoorlijk nat en als er niet gestrooid is is het glibberen geblazen. Het wordt een stralend begin van de dag met heel veel zon. In de middag komen wat wolkenvelden voorbij, maar het blijft droog bij zo’n 4 graden. In het weekeinde komt een hogedrukgebied vanuit het westen steeds dichterbij en komt op zondag boven de Britse Eilanden te liggen. Voor ons betekent dat echter niet zo mooi weer. Zowel de zaterdag al zondag starten koud met lichte vorst én met nevel of mist die overgaat in laaghangende bewolking. Wellicht dat de zon toch nog kans ziet om door het wolkendek heen te breken. Maar voor de temperatuur maakt dat niet uit, want dit ligt op maximaal 3 graden.
Na het weekeinde zal maandag de mooiste dag van de week worden. De zon heeft de overhand bij een wind die langzaam toeneemt tot matig, kracht 3. Ondanks al die zonneschijn blijft het kwik op een graad of 3 steken. Op dinsdag en woensdag ligt het hogedrukgebied boven Frankrijk en dan wordt vochtige en zachte lucht aangevoerd. De bewolking overheerst waar soms wat motregen uit zal vallen en de temperatuur stijgt naar 7 graden op dinsdag tot 9 op de woensdag. De vorst is dan verdwenen. Op donderdag breekt het wolkendek en wisselen zonneschijn en wolken elkaar af bij zo’n 8 graden.
Prettig
weekend!
ZEER ZACHT en ZEER SOMBER
De eerste wintermaand bracht geen winterweer ondanks dat het soms waterkoud aanvoelde. Over het geheel werd het een zeer zachte december. Het opvallende hierbij is, dat we dat niet aan de zon te danken hadden, want die hebben we zelden gezien. Het werd zelfs de somberste december sinds 1993. De neerslag lag in deze maand op normaal niveau. Tenslotte kregen we op 6 december te maken met de eerste winterstorm van het seizoen.
TEMPERATUUR
December was dus een zeer zachte maand. De gemiddelde etmaaltemperatuur in De Bilt kwam uit op 6,1°C tegen normaal 4,2°C en komt daarmee op de 8e plaats van warmste decembermaanden ooit sinds 1901. Bovenaan staat 2015 met een gemiddelde temperatuur over vierentwintig uur van 9,6°C. Vrijwel alle stations waren dit jaar zachter dan het langjarig gemiddelde. Zo was Maastricht de koudste plek met gemiddeld 4,6°C (normaal 4,0°C). De hoogste gemiddelden lagen langs de kust. Zo werd het op Vlieland en Den Helder respectievelijk 7,3°C en 7,2°C gemiddeld tegen beide 5,0°C als normaal. In Berkel-Enschot en Tilburg kwam het etmaalgemiddelde van deze maand uit op 5,6°C tegen 4,7°C over de periode 1998-2023. Daarbij werd het overdag gemiddeld 7,6°C (normaal 7,0°C) en in de nachten werd het 3,5°C gemiddeld tegenover het langjarig gemiddelde van 2,4°C.
De maand begon met een koude ochtend. In Ell dook het kwik naar -2,1°C, Maastricht had -1,7°C en Hupsel -1,0°C. Op tien centimeter hoogte was alleen in Ell sprake van matige vorst: -5,6°C. Meteen daarna stroomde zachte lucht binnen en steeg de temperatuur in de middag naar bijna 10 graden in Zeeland. Op de tweede dag was van vorst geen sprake meer en kwamen overdag vrijwel overal de temperaturen in de dubbele cijfers terecht tot 12,5°C in Eindhoven en 12,0°C in Volkel en Tilburg. Daarna werd het wat frisser tot een graad of 6 en vroor het op enkele plaatsen in de nachten van 3 en 4 december. Vervolgens werd het opnieuw zeer zacht op de 7e tot 11,3°C in Arcen, gevolgd door afkoeling de dagen erna. Maar tot vorst kwam het niet meer. Dat gebeurde wel in de nacht van 12 op 13 december toen het gehele land net boven het vriespunt. Alleen in Maastricht en Ell had het gevroren met respectievelijk -2,9°C en -2,5°C. Halverwege de maand kwamen we in een zuidwestelijke stroming terecht met aanvoer van warme lucht. Dagelijks kwam het kwik tot en met de 19e boven de 10 graden uit en verdween de vorst weer. In die periode werd de hoogste temperatuur van de maand bereikt. In Westdorpe werd het op 19 december 14,0°C, Woensdrecht had 13,9°C en Berkel-Enschot 13,6°C. En deze kwikstanden werden overigens ’s nachts rond 04:00 uur geregistreerd. Daarna werd het, tot en met de kerst, minder zacht met 7 tot 10 graden. Na de kerstdagen werd het een paar dagen kouder en doken de nachttemperaturen onder het vriespunt. De laagste temperatuur van de maand werd op 28 december in Maastricht gemeten waar het -3,2°C werd. Voor De Bilt was het meteen ook de koudste dag, want warmer dan 2,7°C werd het toen niet. Op 28 december werd tevens de eerste lokale ijsdag van het jaar genoteerd. In Wijster werd het niet warmer dan -0,9°C, Hoogeveen had -0,3°C en ook in Heino bleef het de hele dag vriezen en kwam de maximale temperatuur uit op -0,1°C.
In De Bilt had het in deze feestmaand maar op drie nachten gevroren, terwijl we op 11 vorstdagen mogen rekenen. In Deelen werden zes vorstdagen genoteerd. Er waren in De Bilt geen ijsdagen, waarop de temperatuur de hele dag onder het vriespunt bleef; normaal zijn dat er twee. IJsdagen in december komen deze eeuw steeds minder vaak voor. Inmiddels noteerden al 14 van de 24 jaren deze eeuw (58%) geen ijsdag in de laatste maand van het jaar. De laatste decembermaand met officiële ijsdagen was 2022. Daarvoor moeten we terug naar 2016 en daarvoor naar december 2010. Regionaal kwam het deze maand wel tot een ijsdag en dat gebeurde op de 28e. Berkel-Enschot kende slechts één dag met vorst, -0,4°C op 28 december, tegen normaal negen. Tevens werd het de koudste dag toen de temperatuur niet verder steeg dan 1,2°C.
NEERSLAG
Met gemiddeld over het land 75 mm neerslag, tegen een langjarig gemiddelde van 78 mm, viel vrijwel de normale hoeveelheid regen. De natste plaatsen waren Maasland met 140 mm, gevolgd door Zoetermeer 120, Gouda 119, Bergen 118 en Voorschoten met 115 mm. In het oosten en uiterste zuidwesten viel de minste neerslag. Zo ving Reuver maar 53 mm op, Gendringen 54, Gemert 56 en Krabbendijke 57 mm. De natste Brabantse plaatsen waren Oudenbosch en Gilze-Rijen met beide 103 mm. Gemert was dus het droogste Brabantse station gevolgd door Maarheeze en Volkel met ieder 64 mm. Berkel-Enschot tapte 81 mm af, waarbij 6 december met 14 mm de natste dag was. In totaal viel op dat station op 14 dagen minstens één millimeter, waarvan twee dagen minstens tien millimeter. Naast 6 december gebeurde dat ook op de 23e met 10,8 mm. Naast regen viel op twee dagen ook hagel (22 en 23 december) en werden er 6 mistdagen geteld, waarvan vijf dagen achtereen in de periode 25-29 december.
Tot en met 7 december was het nat met iedere dag regen. De dag van 5 december was een natte dag met in het midden en noorden 20 tot 40 mm regen. Opvallend was de neerslag op pakjesavond. Er viel in De Bilt 12,4 mm en daarmee was het de natste pakjesavond sinds het begin van de metingen. Depressie Dorothea zorgde op 18-19 december voor flink wat neerslag met in het noorden en westen 10 tot 20 mm neerslag. Tijdens de kerstdagen viel nog regelmatig motregen, maar de hoeveelheden bleven beperkt tot enkele millimeters.
SNEEUW
In de nacht van 21 op 22 december was er en optocht van buien die een winters karakter kregen bestaande uit hagel en natte sneeuw. Dat laatste werd in Roermond gemeld. In het Limburgse Ysselsteyn werd zelfs onweer geregistreerd en rond 9:00 uur op de 22e was dat ook het geval in het midden van het land.
WIND
Op 6 december kregen we te maken met de eerste winterstorm en tevens zevende storm van het jaar. Vlieland en Lauwersoog noteerde minstens een uur lang windkracht 9. Den Helder (De Kooy) had als maximale wind ook kracht 9, maar dat duurde geen zestig minuten en dan mag het geen storm heten. Tilburg kreeg windracht 6 te verwerken oftewel een krachtige wind. De storm ging gepaard met zeer ware windstoten. Texel en Vlieland kregen 108 km/uur om de oren, Lauwersoog 102, Terschelling 97 en het Friese Stavoren 96 km/uur. In het midden van Brabant bleef het beperkt tot 63 km/uur. Op 22 december gingen gure buien gepaard met veel wind. Texel en IJmuiden meldde een stormachtige wind, kracht 8, en Hoek van Holland tikte zelfs even windkracht 9 aan. Daarbij werden windstoten gemeten van zo’n 90 km/uur. In Brabant bleef het beperkt tot een vrij krachtige wind, kracht 5, met windstoten tot 60 km/u.
ZONNESCHIJN
De
zon scheen deze maand gemiddeld over het land 29 uur terwijl het langjarig
gemiddelde 58 uur is en daarmee werd het een zeer sombere feestmaand. Het was
sowieso de somberste december in deze eeuw en de somberste december sinds 1993.
Toen scheen de zon gemiddeld over het land 24 uur. Het somberst was december in
1911 met 14 zonuren. De somberste stations in deze december van 2024 waren
Voorschoten, Twenthe en Berkel-Enschot met ieder 22 zonuren. De zonnigste
stations waren Vlissingen en Wilhelminadorp met beide 34 uur. In De Bilt scheen
de zon 28 uur. Voor wat betreft Berkel-Enschot werd geen enkele zeer zonnige dag
waargenomen, maar wel 22 zonloze dagen. En dat is voor december een nieuw
record. De meeste zon zagen we op 1 december (ruim 5 uur in Tilburg), daarna
was de zon slechts af en toe en vooral niet te zien. De periode 8 tot en met 19
december waren zonloos. Op maar liefst elf
dagen achtereen scheen de zon in De Bilt niet en sinds 1990 zijn er
niet zoveel zonloze dagen op rij geweest. Ook de week vanaf 24 tot en met 31
december verliepen zonder zonneschijn. Daarnaast beleefden we dit jaar een
sombere kerst, waarbij we de zon helemaal niet gezien hebben. De laatste keer
dat dit in het midden van Brabant plaatvond was in 2019 en daarvoor in 2011,
2006, 2003 en 2000. Gemiddeld komt dit eens in de vier jaar voor. In De Bilt
moeten we voor deze zonloze feestdagen teruggaan naar 2006 gevolgd door 2003,
1994, 1992 en 1990.
Maandag boterzacht en regen, daarna koud met winterse buien
Na het winterweer van de afgelopen dagen krijgen we op maandag dus te maken met onstuimig herfstweer met regen en een vrij krachtige wind uit het zuidwesten, kracht 5. Daarbij wordt nog meer zachte lucht aangevoerd en kan het 12 tot plaatselijk 13 graden worden. Deze temperaturen halen we aan het begin van de middag, want daarna begint het kwik te dalen. Het zachte weer is namelijk tijdelijk, want vanaf dinsdag keert het winterweer terug. De depressie is verder doorgeschoven naar Noorwegen en dan komen we op grote hoogte in een noordelijke stroming terecht met aanvoer van koude lucht. Op dinsdag wordt het maximaal zo’n 5 graden. Daarbij is het meest bewolkt en valt er nog enkele winterse buien. Op woensdag komen we precies tussen twee depressies in te liggen. Het is dan ook overwegend droog, waarbij we een enkele opklaring nog te zien krijgen. Temperatuur daalt in de nacht naar het vriespunt en overdag is het graad of 4. Die kwikstanden voor zowel ’s nachts als overdag houden we tot en met vrijdag. Het weerbeeld is echter wel anders. In de loop van donderdag passeert namelijk een sneeuwzone, waardoor het even wit kan worden. Vanaf vrijdag breekt een periode met droog weer aan, waarbij we de zon steeds vaker zullen gaan zien. Boven het Verenigd Koninkrijk zien we namelijk een uitloper van een hogedrukgebied die zich steeds verder uitbreidt, waardoor neerslaggebieden op afstand worden gehouden. In het weekeinde krijgen we dan te maken met een krachtig hogedrukgebied. En deze keer betekent dat geen bewolking, zoals we afgelopen december hebben gehad, maar flinke opklaringen. Dat houdt in dat de nachten nu helder gaan worden en het licht gaat vriezen en vanaf zondag kan het zelfs matig zijn. Temperaturen gaan in de middag nog verder naar beneden en komen net boven het vriespunt uit. De laatste weerkaarten laten zien dat dit daarna nog een week aanhoudt. Heerlijk!
Prettige
week!
Na Nieuwjaar,
duurt de vorst zelden
tien dagen.
Als Driekoningen (6
januari) is in het land,
Zaterdag droog en koud,
zondag sneeuw overgaand in regen en
zacht
Wat een onstuimig begin van het nieuwe jaar. We kregen namelijk te maken met de 7e Nieuwjaarsstorm sinds 1901. Als eerste kreeg Vlieland in de Nieuwjaarsnacht een uur lang windkracht 9 gevolgd door IJmuiden en in de vroege ochtend kwam Texel daarbij. Later die dag kwam IJmuiden zelfs tijdelijk tot windkracht 10. Daarbij werden windstoten gemeten tot 111 km/uur in IJmuiden, Vlieland noteerde 104 km/uur en Berkhout 101 km/uur. Pas op het einde van de middag nam de wind af. In onze regio kwam het tot maximaal windkracht 6 met windstoten tot meer dan 60 km/uur. Op veel plaatsen was sprake van omgevallen bomen. De laatste keer dat op 1 januari een storm plaatsvond was in 1995. Dat was ook het geval in 1981, 1976, 1949, 1925 en 1916. Tevens was deze storm na 6 december de tweede winterstorm van het seizoen. Toen de wind ging liggen trok in de avond en nacht een enorm neerslaggebied over die in Berkel-Enschot in totaal 12 mm achterliet. De meeste neerslag viel op Schiphol (22 mm) en in Voorschoten met 21 mm. In De Bilt werd op Nieuwjaarsdag 15 mm afgetapt, waarmee het op de 4e plaats komt van natste Nieuwsjaardagen ooit gemeten. Bovenaan staat 1943 toen op 1 januari 19 mm in de regenmeter verdween. Na alle neerslag ontstond afgelopen nacht mist die steeds dikker werd. Vanochtend brandde de zon alle mist weg en kregen we een mix van zon en wolkenvelden. Eindelijk zagen we in het midden van Brabant de zon weer eens, want die hebben we tijdens de feestdagen totaal niet gezien. De laatste keer was namelijk op 23 december. Na de storm en de regen stroomde koude lucht onze regio binnen en dat merkte je goed op deze donderdag. Ondanks de zonneschijn werd het vandaag zo’n 6 graden. Daarnaast kregen we vanmiddag te maken met buien die met hagel gepaard gingen. En daar zullen we de komende uren meer van krijgen en daar kan nu ook natte sneeuw bij zitten. Temperatuur daalt daarbij in de nacht richting het vriespunt.
Vrijdag kan dus glad van start gaan door opvriezing van natte weggedeelten. Opletten dus. De zon schijnt in de ochtend volop die de gladheid snel zal verdwijnen. In de middag volgen er stapelwolken en vallen er winterse buien. En dat allemaal bij een zwak tot matige wind uit het westen, waarbij de temperatuur op 4 tot 5 graden blijft steken. Ondertussen zien we een depressie boven de Azoren liggen die in de loop van het weekeinde via de Britse Eilanden onze kant op komt. Zaterdag wordt een overgangsdag. De bewolking overheerst met soms een opklaring, maar het blijft droog bij maximaal 3 graden. Op het einde van de avond wordt de bewolking zo dik dat het gaat sneeuwen en dat houdt de hele nacht aan bij temperaturen rond het vriespunt. Als we zondagochtend de gordijnen opendoen bevinden we ons (hopelijk) in een winterwonderland met enkele centimeters sneeuw. Probleem is dat er meteen ook zachte lucht wordt aangevoerd en dat betekent dat de sneeuw overgaat in regen en het sneeuwdek snel verdwijnt. Wanneer die overgang precies plaatsvindt is niet te zeggen. Wellicht kunnen we nog lang van de sneeuw profiteren. Wel stijgt het kwik overdag en is het ’s avonds al een graad of 10. Daarbij neemt de wind toe en wordt matig, kracht 4. Op maandag ligt de depressie boven de Noordzee. Waardoor neerslaggebieden over onze regio trekken en het nog harder gaat waaien. Perioden met regen staan dan op het programma en met 11 graden wordt het nog iets zachter. Het lagedrukgebied trekt vervolgens op dinsdag verder naar Scandinavië, waardoor koude lucht wordt aangevoerd. Temperaturen duiken naar beneden tot een graad of 3 op het einde van de week. In de nachten kan het licht gaan vriezen. Dit gaat in eerste instantie nog gepaard met winterse buien op dinsdag. Vanaf woensdag nemen echter de neerslagkansen af en krijgen we een aantal droge dagen met een mix van zonneschijn en wolkenvelden.
Prettig
weekend!
Is Sint Pieter (29 juni) helder en klaar, dan wordt het een goed bijenjaar. Brengt juli hete gloed, zo gedijt september goed.