Weersverwachting deze week: 6-10 mei 2024

 Vanaf woensdag schitterend lenteweer 

Zoals eerder gezegd is de maand mei met warmte en onweer van start gegaan. Zo werd het in de eerste twee dagen zomers warm met in Berkel-Enschot op beide dagen 27 graden. Dit werd dus afgestraft met donder en bliksem omdat koude lucht arriveerde. Zo werd het afgelopen vrijdag niet warmer dan 15 graden, maar die temperatuur werd pas in de avond gehaald. Overdag werd het slechts een graad of 11. Hierdoor kon de jas weer uit de kast gehaald worden en was van warm lenteweer geen sprake meer. Het leek ook meer op een herfstdag, want tot in de middag waren er perioden met regen afgewisseld met motregen. Gisteren, zaterdag, begon de dag nog prima. De zon kwam in de ochtend goed te voorschijn. In de middag nam de bewolking echter toe gevolgd door buien die soms met onweer gepaard ging. In de avond passeerde een regenzone en dat gebeurde ook afgelopen nacht. Dat gebeurde overigens ook in Amsterdam tijdens de Dodenherdenking.

De regenmeters werden in deze maand tot nu toe goed gevuld. In Berkel-Enschot is er al 37 mm gevallen, maar op andere plaatsen is al de complete maandhoeveelheid van 70 mm naar beneden gekomen. Zo ving Barneveld al 77 mm op en Venlo meer dan 80 mm. Dit heeft allemaal te maken met de zware regen- en onweersbuien die op donderdag over het land trokken. Zo tapte Venlo 76 mm af, Hengelo 67, Doetinchem 60, Kerkrade 58 en Weert 50 mm. Ondergelopen straten en kelders waren het gevolg. Ook afgelopen nacht vielen er weer tientallen millimeters in met name het noordwesten: Landsmeer 20 mm en Medemblik en Zuiderwoude ieder 18 mm. Tilburg ving 8 mm op. Vanochtend lag het neerslaggebied in het noordoosten en op veel plaatsen is deze Bevrijdingsdag dan ook droog van start gegaan. En deze dag doet haar naam eer aan, want we zijn vandaag ‘bevrijd’ van alle neerslag van de afgelopen dagen. De zon brak in Berkel-Enschot al eventjes door alle bewolking heen en dat gaat de komende uren nog meer gebeuren. Maar het mooiste nieuws is wel dat het droog blijft. En met 18 graden en een matige wind is het prima 5 mei-weer. Ga er maar heerlijk van genieten, want morgen moeten we de paraplu weer bij de hand houden. 

Op dit moment zijn we in een stabiele atmosfeer terecht gekomen, maar dat gaat morgen dus veranderen. Boven Frankrijk ligt namelijk een depressie en deze schuift in de loop van maandag onze kant op, waardoor buien ons kunnen bereiken. Dit kan opnieuw gepaard gaan met donder en bliksem. Temperatuur ligt met 18 graden op niveau voor begin mei. In de nacht van maandag op dinsdag krijgen we te maken met een nieuwe regenzone die overtrekt. Hierdoor kan het op dinsdagochtend nog nadruppelen. Het zullen de laatste druppels zijn van deze week, want daarna krijgen we te maken met prachtig lenteweer waarbij het steeds warmer zal gaan worden. We hebben dit te danken aan een hogedrukgebied voor de kust van Frankrijk en een hogedrukgebied boven Zweden die in de loop van dinsdag met elkaar een verbinding aangaan. Hierdoor een groot langgerekt hogedrukgebied waar we optimaal van gaan profiteren. Er ontstaat in eerste instantie een noordelijke stroming en deze brengt ons temperaturen van rond de 18 graden. Op donderdag draait het hogedrukgebied naar Rusland, waardoor de wind gaat draaien naar het noordoosten en later oosten. De aanvoer van warme lucht komt dan op gang en krijgen we aantal warme dagen van minstens 20 graden en dat begint vanaf donderdag, Hemelvaartsdag. In het weekeinde kan het zelfs 22 tot 24 graden worden. Het weerbeeld zelf ziet er vanaf woensdag heerlijk uit. Zon en (sluier)wolken wisselen elkaar af en van neerslag is voorlopig geen sprake meer. Eindelijk. 

Prettige week!

Het Weernieuws

BEVRIJDINGSWEER 

De officiële eerste viering van de bevrijding vond niet plaats op 5 mei 1945, maar op de verjaardag van koningin Wilhelmina, op 31 augustus 1945. In datzelfde jaar stelde, op voorspraak van de commissie Nationale Herdenking, het kabinet voor om met ingang van 1946 op 4 mei de oorlogsdoden te herdenken en op 5 mei de overwinning te vieren. 

Maar in de weerboeken wordt toch het weer van 5 mei 1945 meegenomen en dat komt vooral omdat meteen ná de bevrijding Nederland in een jubelstemming verkeerde. En dat gold niet alleen voor alle Nederlanders, maar ook voor het weer. De dag van 5 mei 1945 mei was met een temperatuur van rond de 12 graden nog een frisse dag, maar vormde wel de afsluiting van periode met guur weer en veel neerslag. Daarna volgde twee weken zonnig en warm zomerweer en zelfs tropische temperaturen tot 33 graden in Limburg. In Maastricht werd het vanaf 9 mei 1945 vijf dagen achtereen tropisch warm met meer dan 30 graden. In mei is zo'n reeks tropische dagen heel bijzonder.

TEMPERATUUR
Bevrijdingsdag zelf was in De Bilt nog nooit tropisch geweest, maar wel zomers warm met minstens 25 graden. Dat vond plaats in 1990, 1995, 2000 en 2006. De warmste Bevrijdingsdag hadden we in 1990 met een maximum van 27,8°C in De Bilt. Overigens leverde dat geen warmterecord op voor de warmste 5e mei ooit, want zowel in 1916 als in 1923 werd het nog warmer met respectievelijk 29,3°C en 28,3°C. In Brabant was het in 1990 ook zomers met 27,9°C in Eindhoven en 27,4°C in Gilze-Rijen en zo warm is Bevrijdingsdag nog nooit geweest. Daarna volgde nog de jaren 1995, 2000 en 2006 waar het kwik de 25 graden overschreed. In De Bilt is sinds 1948 zestien keer meer dan 20 graden gemeten en dan spreken we van een warme dag. De laatste keer was in 2018 toen het 22,0°C werd. 

ZONNESCHIJN

Met 14 uur zon waren 2000, 2008, 2018 en 2020 de zonnigste Bevrijdingsdagen. Acht jaar geleden was het in 2016 ook prachtig met 14 uren zonneschijn, maar ook in 1992, 1993 en 2007 was deze dag met bijna 12 zonuren fraai.

GRILLIG
De eerste helft van de bloeimaand vertoont nog alle kuren van het grillige voorjaarsweer. Zo viel er in mei 1979 nog bijna een week lang dagelijks sneeuw: op de stormachtige 2e mei lag de sneeuw plaatselijk enkele centimeters dik en ook op 5 en 6 mei vielen er nog sneeuwbuien. Ook in 1957 vielen op deze feestdag buien met sneeuw, hagel en onweer en was het, met de zware windstoten erbij en 14 mm aan neerslag, de guurste en natste Bevrijdingsdag. In 1997 kwamen er op 5 mei fikse onweersbuien tot ontwikkeling met plaatselijk tientallen millimeters regen (24 mm in Vlissingen en 21 mm in Tilburg) en ook hagel. Vorig jaar ontstonden in Berkel-Enschot net na de middag ook onweersbuien. Dit duurde tien minuten en leverde drie donderslagen op. In 2009 viel in het noordoosten van het land nog 13 tot 15 mm en in 2015 was het ook erg nat in Berkel-Enschot waar 16 mm werd afgetapt. Voor wat betreft Bevrijdingsdag 2015 later meer. In 2021 kregen we te maken met regen- en hagelbuien en twee dagen later viel er zelfs sneeuw in Berkel-Enschot. 

1957
Met middagtemperaturen in De Bilt van respectievelijk 7,8°C en 7,2°C was de vijfde mei in 1957 en 1979 de koudste in de serie. In beide jaren kwam het op en rond die datum op veel plaatsen tot lichte vorst, maar dat komt in de week voor IJsheiligen wel vaker voor. De koudste plaats in 1957 was Eindhoven waar het overdag niet warmer werd dan 6,4°C. Daarnaast stond er op die dag een stevige noordwestenwind, en werden we gegeseld door felle hagelbuien. De gevoelstemperatuur kwam in Den Helder daarbij uit op -4,8°C. Daardoor moesten ook enkele voetbalwedstrijden in Den Haag worden afgelast, een unicum voor mei. In België werd de wielerklassieker Luik-Bastenaken-Luik in de sneeuw verreden en op de Limburgse Vaalserberg lag een sneeuwtapijt van 15 cm.

Bevrijdingsdag 2011-2014

Op 5 mei 2011 werd een nieuw kouderecord gebroken. In de vroege ochtend registreerde Eelde namelijk een minimumtemperatuur van -3,2°C en Nieuw Beerta had -2,9°C. Zo koud is Bevrijdingsdag nog nooit begonnen. Het vorige record stond op -2,3°C waargenomen in 1996 en 2010 in respectievelijk Gilze-Rijen en Twenthe. Aan de grond op 10 cm hoogte was het in Eelde in 2011 allemaal nog kouder met een temperatuur van -8,0°C! Ook dat was een nieuw kouderecord. Veel gewassen, waaronder aardbeien en aardappelen, hadden onherstelbare schade opgelopen. Na die ijskoude start beleefden we een zeer zonnige Bevrijdingsdag van ruim 14 uur. Er hing wel veel sluierbewolking, maar de zon scheen er goed doorheen. Daarbij liep de temperatuur in Brabant en Limburg op tot boven de 20 graden. In 2012 was het een sombere en koude 5 mei. Het was de gehele dag bewolkt en in de middag viel daar wat lichte regen uit. Meer dan 10 graden werd het niet en bij dit alles stond er een zwak tot matige noordoostenwind. Zowel op Bevrijdingsdag 2013 als 2014 daarentegen kregen we prachtig weer voorgeschoteld. Met een afwisseling van wolken en zon liep het kwik in Berkel-Enschot nog op naar ruim 21 graden (2013) tot bijna 23 graden (2014) bij zo’n twaalf zonuren. Het bleef droog. 

Bevrijdingsdag 2015 - 70 jaar Bevrijding in een explosieve atmosfeer

Negen jaar geleden werd Bevrijdingsdag 70 jaar gevierd en de weergoden maakten er een compleet spektakel van. Het KNMI had voor de middag al een weerwaarschuwing doen uitgaan met code geel. Zware onweersbuien met zware windstoten zouden over het land trekken en dat gebeurde ook. De dag begon in Vlissingen toen volgens een NOS-verslaggever ‘de moeder aller wolkbreuken’ overtrok. Zelfs de 5-mei-lezing die daar in de kerk werd gehouden hield het niet droog. Daarna trokken de onweersbuien met hagel en windstoten verder het land in en zorgden voor veel problemen. In Gasselternijveen (Drenthe) vielen hagelstenen van zo’n 5 cm. In Lansingerland (Zuid-Holland) kwamen dakplaten naar beneden en werden er omgewaaide bomen gemeld in het oosten van het land. Bevrijdingsfestivals in het hele land werden dan ook tijdelijk stilgelegd of zelfs letterlijk afgeblazen. Pas op het einde van de middag was het noodweer ons land uitgetrokken en brak overal de zon door en werd het alsnog een stralende Bevrijdingsdag. Oorzaak was een zuidelijke stroming die op de avond van 4 mei subtropische lucht onze kant liet opkomen met aanvoer van warme en zeer vochtige lucht. In de nacht naar 5 mei werd het namelijk niet kouder van 14 graden en het regende flink door. In Berkel-Enschot en Veen viel 11 mm, Breda en Volkel hadden ieder 17 mm en in het Zeeuwse Westdorpe werd 23 mm afgetapt. Al die regen gaf nog meer vocht in de lucht en in combinatie met de zeer warme lucht (23 graden in Berkel-Enschot) explodeerde de atmosfeer met alle gevolgen van dien. 

Bevrijdingsdag 2016-2023

Wat een verschil met 2016 die opnieuw één van de mooiste Bevrijdingsdagen werd. Deze was namelijk zonovergoten en alleen sluierwolken en wat vliegstrepen bedekten de hemel. Het kwik liep op naar een prachtige 21 graden rondom Tilburg en het bleef droog en bij dit alles waaide er een matige oosten tot zuidoostenwind. Opvallend voor die dag was de waarschuwing die uitgegeven werd voor de zonkracht. Deze kwam namelijk uit op zonkracht 5 tot 6 en in deze tijd van het jaar betekent dit snelle verbranding van de huid na 20 minuten. Dat was dus goed insmeren in 2016. En toen kregen we 2017 die somber en kil verliep. In De Bilt werd het niet warmer dan 11,1°C en in Berkel-Enschot was dat 12,3°C. Het zou de koudste meidag worden van de maand. In Nieuw Beerta en Twenthe werd het op die dag allemaal nog kouder met ieder 9,4°C en in Hoogeveen zelfs 9,3°C. Daarmee was Bevrijdingsdag 2017 zelfs kouder dan de Kerst ervoor. In 2018 was 5 mei om door een ringetje te halen. De hele dag scheen de zon maximaal, er was geen wolkje aan de lucht en het kwik liet in Tilburg en omstreken 23 graden aantekenen. Het werd samen met 2000 en 2008 de zonnigste Bevrijdingsdag ooit waargenomen. Daarna zou de bloeimaand van 2018 alleen maar warmer worden en werd het de warmste mei ooit waargenomen, waarmee 2008 van de troon werd gestoten. Wat een verschil met 2019, waarbij je echt wel een jas nodig had. Die 5e mei begon al met temperaturen rond het vriespunt en op uitgebreide schaal vorst aan de rond. Overdag werd het niet warmer dan een graad of 12. Dat we in koude lucht zaten zagen we al in de nacht van 3 op 4 mei waar in de Limburgse heuvels sneeuw werd gemeld. Het Drielandenpunt had zelfs een sneeuwdek en in de Ardennen werd het helemaal wit. Bevrijdingsdag 2019 was dus kil, waarbij in de middag nog enkele buien vielen maar dat stelde niet veel voor. Zon en wolken bepaalden het weerbeeld wat nog zo’n 5 zonuren opleverde. In 2020 was het 75 jaar Bevrijdingsdag, maar door corona kon het nergens gevierd worden. Alle festivals en bijeenkomsten werden afgelast. En dat was erg jammer, want het weerbeeld was prachtig. Doordat het vrijwel helder was begon deze dag fris met 4 graden in Berkel-Enschot, maar in het oosten en noordoosten had het gevroren. Eelde en Hupsel melden beide -1,1°C en in Twente zakte het kwik tot -1,0°C. Aan de grond werd op dat laatste station zelfs bijna matige vorst geregistreerd, maar bleef steken op -4,9°C. Een koud begin dus en dat werd alleen nog kouder door de matige noordoostenwind, kracht 3. Maar toen de zon erbij kwam werd het heerlijk warm en liep het kwik op naar een graad of 17. Zon en sluierwolken wisselden elkaar af, waarbij we ruim 14 uur van de zon konden genieten. In 2021 zaten we in ijskoude en onstabiele lucht en dat zagen we op 4 mei al toen stevige buien over het land trokken met onweer, hagel en vooral zware windstoten. Door omgevallen bomen viel zelfs een dode. In de Bevrijdingsnacht hielden de buien aan en viel er in Brabant 3 mm. Op Bevrijdingsdag zelf vielen de hele dag regen- en hagelbuien en dat kwam omdat de lucht op 5 km hoogte ijskoud was tot -35 graden! Met nog geen 11 graden als maximum was het een vrij koude 5e mei. Pas in de avond was het droog. Wat een verschil met het jaar daarop. Overdag was het in 2022 overwegend bewolkt en pas in de loop van de middag begon de bewolking te breken. Het bleef droog. Daarbij liep de temperatuur nog op naar een aangename 20,8°C in het midden van Brabant bij een zwakke variabele wind. Vorig jaar begon nog met wat lichte bewolking, maar al snel nam de bewolking toe en later in de ochtend vielen al de eerste druppels. Na het middaguur ging de kraan open toen regen- en onweersbuien ons passeerden, waarbij in Berkel-Enschot 14 mm werd afgetapt bij een temperatuur die nog opliep naar zo’n 19 graden. Herwijnen had nog 15 mm en Lelystad eveneens 14 mm. 

Bevrijdingsdag 2024

Het weer voor Bevrijdingsdag ziet er beter uit dan op de dag van vandaag Dodenherdenking waar regen- en onweersbuien ons de komende uren zullen passeren. De zon laat zich namelijk op 5 mei nog meer zien en het blijft tot in de avond droog. Heerlijk weer dus voor alle festivals en om erop uit te trekken. Met 18 graden is het ook nog eens prima uit te houden bij een matige wind uit het zuiden.

Weerspreuk van de week: 3-9 mei 2024

 

Vóór IJsheiligen (11-14 mei) de bloemen buiten,

veelal kan je daar naar fluiten.

Wacht tot deze dagen zijn voorbij,

de bloemen zijn dan pas echt blij.

Weekendweersverwachting: 4-5 mei 2024

 Mix van zon, wolken en buien 

Wat een spectaculair begin van de maand mei. Deze was nog geen kwartier oud of onze regio werd al getrakteerd op een bliksemshow met 19 donderslagen dat tot 01:00 uur duurde. In de avond kregen we opnieuw bezoek van een onweerszone en deze kwam vanuit het oosten en koerste zo langs de grens met België. Dit leverde toch nog 14 donderslagen op. En dan vandaag die met veel zonneschijn van start ging. Maar al snel verschenen daar de bekende onweerverklikkers ofwel wolken die er kasteelachtig uitzien. Onweer was dus in aantocht, maar wanneer is altijd moeilijk aan te geven. Rond 15:00 uur vielen op mijn station in Berkel-Enschot ineens grote druppels, maar van onweer was nog geen sprake. Ook op radarbeelden was er niets te zien. En plotseling, binnen vijf minuten begon het stevig te onweren met af en toe een bliksemschicht en dat deed het bijna een half uur lang. Tevens regende het soms flink wat 6 mm opleverde. In totaal werden door mij 87 donderslagen geteld. Het meest bijzondere is wel dat op dat moment nergens anders in Nederland onweer werd gemeld. Pas tegen het einde van de middag en begin van de avond ging het op andere plaatsen helemaal los. Zo kreeg Ede te maken met hagelstenen als knikkers.

Het onweer zorgde in Berkel-Enschot meteen voor afkoeling, want het kwik zakte terug tot een graad of 18. Mei ging daarnaast ook zomers van start met op beide dagen ruim 27 graden rondom Tilburg en dat zijn meteen de hoogste temperaturen van dit jaar tot nu toe in het midden van Brabant. Hiermee laten we meteen ook april achter ons die warm, somber en vooral kletsnat verliep. Met 85 mm in de regenmeter komt deze maand op de 10^e plaats van natste aprilmaanden ooit sinds het begin van de metingen rondom Tilburg in 1878. 

Terug naar deze donderdagavond, want de atmosfeer is ondertussen ontploft. Losse onweersbuien zijn namelijk samengeklonterd tot een gigantische buienlijn die loopt vanaf Maastricht, Eindhoven naar Flevoland. En die lijn met onweer, hagel en windstoten schuift langzaam naar het westen en daar krijgen wij de komende uren dus ook mee te maken. Venlo meldt nu wolkbreuken, waarbij het water bijna tot kniehoogte staat. Ook Bennekom heeft wateroverlast en Renkum meldt 30 mm aan neerslag. Code geel is van kracht en dat is niet voor niets. Er kan plaatselijk 50 tot 70 mm vallen in korte tijd en dan spreken we inderdaad van wolkbreuken. Werd het op deze donderdag nog 27 graden, inmiddels is deze gezakt tot zo’n 16 graden en dat betekent dat de koele lucht onze regio heeft bereikt. In de komende nacht is het onweer eruit en hebben we alleen nog te maken met periode met regen. De vrijdag start dan ook kletsnat. Pas in de loop van de dag wordt het droog bij maximaal 14 graden. En dat scheelt een jas. 

De regen- en onweersbuien hebben we te danken aan depressies, maar die zien we op zaterdag langzaam naar het westen verdwijnen. Wij komen in een soort niemandsland terecht, waarbij zon en wolken elkaar afwisselen. In de middag kan daaruit een bui vallen. Met 16 graden wordt het iets zachter. Op zondag is het Bevrijdingsdag, maar van het wisselvallige weer zullen we niet bevrijd zijn. Integendeel, boven Denemarken ontstaat namelijk een nieuwe depressie en het lagedrukgebied dat naar het westen was teruggedrongen, keert terug. De dag kan nog met wat opklaringen van start gaan, maar in de middag gaan er buien vallen. In een zuid tot zuidwestelijke stroming stijgt het kwik naar een aangename 18 graden bij een zwak tot matige wind. Na het weekeinde wordt het met een graad of 20 op de maandag nog iets warmer. Opnieuw is er dan kans op een bui omdat depressies nog steeds de dienst uitmaken. Vanaf dinsdag is dat anders als er zowel boven Scandinavië als ten noorden van Spanje hogedrukgebieden ontstaan die met elkaar een verbinding aangaan. De neerslagkansen nemen af, maar de zon zullen we op dinsdag amper zien. Hierdoor zakt de temperatuur terug naar zo’n 16 graden. Op woensdag komt deze weer te voorschijn en op Hemelvaartsdag (donderdag) is het helemaal feest als we midden in een hogedrukgebied terechtkomen. De zon schijnt volop en de thermometer zal een heerlijke 20 graden gaan aanwijzen. 

Prettig weekend!

Weersverwachting deze week: 29 april - 3 mei 2024

 Warmte met donder en bliksem 

Toen gisteren Koningsdag 2024 aanbrak kwam er een einde aan een koude periode die op 15 april begon. Het kwik steeg namelijk naar bijna 18 graden in zowel Tilburg als Berkel-Enschot. En zo’n hoge temperatuur hebben we sinds de 13e niet meer gehad toen het meteen zomers was met precies 25 graden. Maar vanaf 15 tot 27 april werd het gemiddeld overdag slechts 11,7°C en in de nachten was dat 3,5°C gemiddeld. Normaal mogen we in die periode op 16 graden rekenen en 4 graden als nachttemperatuur. De wind kwam dan ook vaak uit het koude noorden tot noordwesten. Afgelopen donderdag draaide de wind naar het zuidwesten en stroomde langzaam de zachte lucht onze regio binnen. Temperaturen ging dan ook omhoog en die stijging zet de komende dagen door tot en met woensdag. Maar we komen wel in een onstabiele atmosfeer terecht met kans op regen- en onweersbuien. 

Deze zondag ziet er stukken beter uit dan Koningsdag. We zien nu veel meer de zon die afgewisseld wordt met stapelwolken en het blijft overwegend droog. De wind speelt vandaag de hoofdrol, want die neemt in de loop van de middag en avond toe en wordt matig tot vrij krachtig. Met dit alles wordt het een graad of 17. Oorzaak is een depressie ten westen van ons die op de Noordzee langs ons land schuift. Hierdoor krijgt het noordwesten en de Waddeneilanden vanavond te maken met een stormachtige wind die gepaard gaat met zware windstoten tot 85 km/uur. Het KNMI heeft voor die gebieden dan ook code geel afgekondigd. 

Op maandag is de depressie opgenomen in een lagedrukgebied boven de Britse Eilanden. Tegelijkertijd ligt er vanaf Duitsland tot aan Rusland een enorm hogedrukgebied waar we flink van gaan profiteren. De zon schijnt op de eerste werkdag volop gevolgd door hoge bewolking in de middag. Opnieuw blijft het droog en zal de thermometer zo’n 18 graden aanwijzen. Daarmee is het meteen de mooiste dag van de week, want daarna krijgen we elke dag wel te maken met buien. Dat komt omdat de Britse depressie aan de wandel gaat en naar het zuiden afzakt. Op dinsdag ligt deze ter hoogte van Ierland. Hierdoor draait de wind bij ons naar het zuidoosten en komt er warme lucht onze kant op en kan het 23 graden worden. Omdat er een matige wind staat zal het heerlijk aanvoelen. Maar er wordt ook onstabiele lucht aangevoerd, waardoor in de loop van dinsdag buien tot ontwikkeling komen die met donder en bliksem gepaard kunnen gaan. Woensdag wordt de warmste dag van de week, maar echt aangenaam zal het niet zijn, want het wordt drukkend warm. Temperatuur stijgt naar de 24 en plaatselijk 25 graden gevolgd door stevige regen- en onweersbuien die voor afkoeling gaan zorgen. Zo halen we op donderdag en vrijdag de 20 graden niet meer. De zon laat het namelijk afweten en plaatselijk kan er nog steeds een onweersbui vallen. Op zaterdag draait de wind heel even naar het zuidoosten en laat de zon zich regelmatig zien. Meteen gaat de temperatuur omhoog tot over de 20 graden. Als op zondag de bewolking dan weer overheerst wordt het minder zacht. Het ziet er naar uit dat vanaf het komende weekeinde tot aan volgende week het droog blijft bij temperaturen rond de 17 graden. 

Prettige week!

Het Weernieuws: Koningsdag 2024

Gisteren, zaterdag, was het de 11e Koningsdag en werd dit jaar in Emmen gevierd. Sinds 2014 wordt Koningsdag gehouden op de verjaardag van staatshoofd Willem-Alexander (27 april), behalve wanneer dit op een zondag is. In dat geval wordt het op zaterdag gevierd en dat gebeurde meteen al bij de eerste keer in 2014. Volgend jaar zal dat opnieuw het geval zijn en dus wordt Koningsdag 2025 op 26 april gehouden. 

Wilhelmina

Op 31 augustus 1885 werd in Nederland ter gelegenheid van de vijfde verjaardag van Prinses Wilhelmina de eerste Prinsessendag gevierd. Deze dag was de voorloper van Koninginnedag. Het initiatief komt van de liberalen, die met het feest de nationale eenheid wilden benadrukken. Na het overlijden van Koning Willem III op 23 november 1890 werd Wilhelmina koningin, onder regentschap van haar moeder Koningin Emma. In 1891 werd in Nederland de eerste echte Koninginnedag gevierd. Koningin Wilhelmina en haar familie waren echter niet aanwezig bij de festiviteiten op Koninginnedag. Koninginnedag was in die jaren ook de laatste dag van de schoolvakantie, waardoor deze dag al snel een feestdag voor kinderen werd. Op 31 augustus 1902 groeide Koninginnedag uit tot een echt volksfeest. De bevolking vierde toen namelijk ook het bericht dat Koningin Wilhelmina net hersteld was van een ernstige ziekte. 

Juliana

In september 1948 volgde Koningin Juliana haar moeder op. Zij vierde net als Koningin Wilhelmina Koninginnedag op haar eigen verjaardag: 30 april, voor het eerst in 1949. De Koningin en haar familie namen op het bordes van Paleis Soestdijk een defilé af. Veel Nederlanders liepen in een kilometerslange rij langs het bordes en gaven de Koninklijke Familie bloemen en geschenken. Dit bloemendefilé was vanaf midden jaren '50 op de televisie te zien. Onder Koningin Juliana werd Koninginnedag een officiële vrije dag en de viering groeide uit tot een nationale feestdag, die in het teken staat van saamhorigheid. 

Beatrix

Koningin Beatrix besloot bij haar aantreden in 1980 als koningin, uit respect voor haar moeder, Koninginnedag op 30 april te blijven vieren. Ze koos ervoor niet de mensen naar haar toe te laten komen, maar juist zelf naar de mensen toe te gaan. Een praktische overweging bij deze datum was dat de activiteiten die onlosmakelijk met deze dag waren verbonden doorgaans in de buitenlucht plaatsvonden en dus gebaat waren bij een gerede kans op weersomstandigheden die zich hiervoor lenen. Samen met andere leden van de Koninklijke Familie bezocht ze ieder jaar een of twee gemeenten in Nederland, om daar Koninginnedag te vieren. 

WEERBEELD

De allereerste Koningsdag was dus op 26 april 2014 en niet op de 27e omdat dat op een zondag is. Die zaterdag begon met een oranjezonnetje gevolgd door bewolking in de middag. De temperatuur liep nog op naar 20 graden. In 2015 liet de zon zich veel meer zien. Na wat lichte regen in de Koningsnacht was het overdag wisselend bewolkt en scheen de zon negen uur lang. Met 14 graden was het wel fris. Een jaar later was Koningsdag bar slecht. De hele dag vielen er in 2016 buien en de temperatuur kwam niet boven de tien graden uit met 9,9°C als maximum in Berkel-Enschot. In De Bilt werd het 10,7°C en in Maastricht werd het zelfs niet warmer dan 7,7°C. Overigens geen dagrecord, want dat staat voor 27 april op 5,5°C uit 1941 waargenomen in Den Helder (De Kooy). Voor Brabant staat het kouderecord op 7,7°C uit 1985 in Eindhoven en Volkel. Dat we in koude lucht zaten bleek een dag eerder wel. In de vroege ochtend van de 26ste lag op sommige plekken in Drenthe, Overijssel en het zuiden van Friesland 3 cm sneeuw! De buien zorgden voor veel neerslag, zoals 15 mm in Berkel-Enschot. In 2017 was het opnieuw koud. In De Bilt werd het 10,9°C en in Tilburg, waar de Koning met zijn gezin zijn 50^e verjaardag vierde, bleef het kwik steken op 11,3°C. De dag begon met een winterjas, want op grote schaal had het gevroren. Twenthe en Gilze-Rijen hadden temperaturen van respectievelijk -3,4°C en -3,2°C. Nog nooit was de minimumtemperatuur zo laag op 27 april, wat meteen een kouderecord opleverde voor diverse weerstations. Koningsdag 2018 begon fris met 3 graden, maar wel met veel zonneschijn. In de loop van de dag verschenen er wolken, waaruit enkele druppels vielen. Met 18 graden en weinig wind was het een prima dag om Koningsdag te vieren. Vijf jaar geleden was het geen beste feestdag. Van tijd tot tijd vielen op de 27e buien en warmer dan 13,8°C werd het in 2019 niet. Het leek meer op een herfstdag dan op een lentedag. In 2020 was het geen Koningsdag maar ‘Woningsdag’ in verband met corona. En dat was heel jammer, want voor het eerst was het weer om door een ringetje te halen. Het werd zelfs de warmste Koningsdag tot nu toe. De zon scheen meer dan 11 uur en werd afgewisseld met een enkele stapelwolk en later sluierwolken. Het bleef droog. De temperatuur liep in Berkel-Enschot en Tilburg op naar 23,7°C, gevolgd door Arcen en Ell met ieder 23,3°C en Eindhoven met 23,0°C. Deze feestdag werd dan ook veel in tuinen en op balkons gevierd. In 2021 was het opnieuw een schitterende feestdag. De zon scheen volop die het kwik nog deed oplopen naar bijna 18 graden in het midden van Brabant, maar in het noorden was het met 13 tot 14 graden fris. Het begon wel koud met 1,7°C in Tilburg en in het noordoosten had het gevroren tot -3,2°C in Leeuwarden. Aan de grond was daar zelfs sprake van matige vorst: -5,1°C. Van neerslag was geen sprake. 

In 2022 hadden we eveneens een schitterende Koningsdag. Maar in de ochtend was het bibberen geblazen. Tijdens opklaringen kon het sterk afkoelen. Zo daalde het kwik in de Koningsnacht van 26 op 27 april in Twenthe tot -1,6°C en in Deelen werd het -1,5°C. Aan de grond had het vrijwel overal gevroren tot -6,1°C in Twenthe en dan spreken we van matige vorst op 10 cm hoogte. Gilze-Rijen en Woensdrecht zagen het -4,4°C worden. De zon deed daarna flink haar best en scheen meer dan 12 uur, waarbij de temperatuur opliep tot 16 graden in Berkel-Enschot. In het noorden en langs de kust moesten ze het met een graad of 11 doen. Ook vorig jaar ging Koningsdag met een winterjas van start. Op veel plaatsen had het op neushoogte gevroren met -2,8°C in Eelde gevolgd door -2,7°C in zowel Deelen als Twenthe. Aan de grond vroor het zelfs matig. Zoals in Hupsel met -6,6°C en Twenthe met -6,0°C. In de middag liep het kwik in Brabant nog op naar 15 graden. Zon en sluierwolken wisselden elkaar af en het bleef droog bij een zwak tot matige oostenwind. Dit jaar ging Koningsdag 2024 nat van start ten een neerslaggebied over het land trok. Maar daarna werd het snel droog en in de middag kwam de zon er goed door. Daardoor kon het in Tilburg en Berkel-Enschot bijna 18 graden worden. 

KOUD

Een gure noordwester of noordenwind kan de temperatuur in deze tijd van het jaar ondanks de zon ook heel laag houden. De dag van 27 april begint dan soms met vorst zoals vorig jaar, in 2017 en 2022. Maar dat was ook in 2015 het geval met–3,3°C in Wijk aan Zee en op 10 cm hoogte vroor het toen zelfs 7,1°C graden in Twenthe! Dat laatste is geen record want dat staat op -7,3°C waargenomen in Eelde in 1989. In De Bilt kwam sinds 1901 elf keer lichte vorst voor, waarvan de laagste minimumtemperatuur -2,2°C was op 27 april 1989. De koudste dag ooit was die van 1907, 1929 en 1985 toen de gemiddelde etmaaltemperatuur in De Bilt uitkwam op 4,8°C. Daarbij werd de laagste maximumtemperatuur van 7,4°C waargenomen in 1985. 

WARM

Maar het kan ook warm zijn op 27 april. Zo werd het zelfs bijna tropisch in 1916 met in Vlissingen een kwikstand van 29,9°C. Maar zover hoeven we niet terug te gaan om het zomerswarm te hebben. In 2007 braken namelijk op vele weerstations hun dagrecord, waarbij het in Ell, Arcen, Gilze-Rijen en Marknesse afgerond 28 graden werd. In De Bilt werd het 27,3°C en daarmee was het de enige zomerse dag sinds 1901 dat de 25-gradengrens werd overschreden. Het aantal warme dagen, waarbij het minstens 20 graden werd, gebeurde daar sinds 1901 tien keer. Sinds 1967, toen Willem-Alexander geboren werd, was het zes keer. De laatste keer was in 2020 toen het 20,7°C werd. 

NEERSLAG

Een grotendeels of volledig verregende dag kwam niet zo vaak voor. Zo staat het record aantal neerslaguren namelijk op 13 uur en dat gebeurde op 27 april 1997 in Maastricht. Gevolgd door Valkenburg (Zuid-Holland) en Rotterdam met ieder 12 uur uit 1983. De natste dag met de meeste millimeters was 27 april 1983 toen in Tilburg 44 mm werd opgevangen en in Gilze-Rijen zelfs 64 mm. In 2019 vielen er geregeld buien, waarbij in De Bilt 9 mm werd afgetapt. Zoveel neerslag is op die dag sinds 1986 niet meer gevallen toen 11 mm naar beneden kwam. Maar in 1983 was het nog erger toen op 27 april 26 mm werd geregistreerd; de hoogste neerslagsom in De Bilt sinds de geboorte van de Koning in 1967. 

Net als voorheen op Koninginnedag kan ook op Koningsdag het weer dus van jaar tot jaar sterk uiteenlopen, zoals karakteristiek is voor het grillige weer in april. Gemiddeld mogen we op die dag een middagtemperatuur verwachten van ongeveer 16 graden, maar veel zegt dat niet. Sinds 1998, de oprichting van weerstation Berkel-Enschot, kwam de gemiddelde middagtemperatuur op 27 april zelfs uit op 17,4°C. Onder extreme omstandigheden is de temperatuur die dag in Nederland bij regen en wind ook wel eens onder de 8 graden gebleven of bij zonnig weer kan de temperatuur in de tweede helft van april tot ruim 30 graden oplopen.