Als St. Lucia (13
december) komt,
lengen de dagen met een
vlooiensprong.
Brengt december veel
regen en slijk,
dan worden de doktoren
rijk.
Als St. Lucia (13
december) komt,
lengen de dagen met een
vlooiensprong.
Brengt december veel
regen en slijk,
dan worden de doktoren
rijk.
Zaterdag droog, zondag motregen bij oplopende temperaturen
Toen Sint en Piet op 6 december naar het warme Spanje vertrokken werd het bij ons ineens een stuk kouder. Overdag werd het niet namelijk warmer dan 3,9°C. In het Groningse Nieuw-Beerta werd het zelfs maar 3,0°C. De dag begon overigens met dichte mist die overging in laaghangende bewolking. En toen kwam de neerslag. Aan het begin van de avond begon het te regenen die een aantal uren later in Berkel-Enschot overging in sneeuw. Deze viel daar tot over middernacht die op auto’s en grasvelden bleef liggen. Het kwik zakte dan ook tot rond het vriespunt. Op andere plaatsen had het nog gevroren tot -1,1°C in Volkel. Zelfs in Zeeland gebeurde dat met -0,2°C in Wilhelminadorp en -0,1°C in Westdorpe. En dat komt in die provincie niet vaak voor, want slechts vier keer sinds 1950 heeft het in Wilhelminadorp gevroren op de 6e december. Opvallend is dat in Tilburg de neerslag alleen maar in de vorm van wat regen en natte sneeuw viel, waardoor het vrijwel nergens wit werd. Toen deze neerslag voorbij was begonnen de temperaturen tijdelijk te stijgen met 6 graden op dinsdag en 7 op de woensdag. Gisteravond passeerde een regenzone en daarachter stroomde weer koude lucht onze regio binnen, waardoor het vandaag niet warmer werd dan een graad of 5. Opnieuw was Nieuw-Beerta het koudst met 3,7°C als maximumtemperatuur. En doordat op veel plaatsen wegen nat waren was het vanochtend op veel plaatsen glad door opvriezing van natte weggedeelten. Gelukkig verdween dat snel en kregen we nog een knipoog van de zon te zien, terwijl de bewolking overheerste. Daar viel in de loop van de middag wat motregen uit.
Op dit moment hebben we nog te maken met storm Barra die boven Schotland ligt, waarvan de randen van dit lagedrukgebied ons net raken. Op vrijdag ontstaat een nieuwe depressie boven de Noordzee en daar zullen we de hele dag last van hebben. Van tijd tot tijd gaat het regenen en kan er meer dan 10 millimeter vallen. De wind neemt toe tot matig en de thermometer zal die dag maar 4 graden aanwijzen. Die combinatie leidt tot een gevoelstemperatuur van rond het vriespunt. Ook in de avond houden we het niet droog en zakt het kwik richting het vriespunt.
In het weekeinde trekt de depressie weg en komt op zaterdag aan in Denemarken. Bij ons wordt het dan een stuk beter dan op de vrijdag. Het blijft namelijk droog en in de ochtend kunnen er opklaringen verschijnen. Met 8 graden wordt het meteen ook een stuk zachter. Op zondag komt daar nog een graadje bij, maar droog houden we het niet. Een warmtefront trekt namelijk over en dat gaat vrijwel altijd gepaard gaat met lichte regen of motregen. Daarna stroomt langzaam de zachte lucht onze regio binnen en dat merken vooral de eerste dagen na het weekeinde. Op maandag en dinsdag komen we namelijk in de dubbele cijfers terecht met respectievelijk 11 en 10 graden. Op dit moment lijkt maandag de mooiste dag van de week te worden. Zon en wolken wisselen elkaar af en het blijft droog. Voor alle andere dagen is het somber en heeft de zon het moeilijk om door al het grijs van de bewolking heen te breken. Vanaf woensdag beginnen de temperaturen weer te dalen tot zo’n 6 graden op het einde van de week en blijft het vooralsnog droog.
Prettig
weekend!
November was op veel plaatsen en vrij zachte maand, maar niet in de driehoek Tilburg-Arnhem-Maastricht. Die beleefden juist een koude slachtmaand. Wel konden we de eerste officiële vorst van het seizoen noteren. Daarnaast viel er maar weinig neerslag. Deze ging op de 26e in het oosten van Brabant, Gelderland en Overijssel gepaard met de eerste sneeuwvlokken van het seizoen. Tenslotte scheen de zon deze maand het normale aantal zonuren.
TEMPERATUUR
Met een gemiddelde etmaaltemperatuur van 7,4°C tegen een langjarig gemiddelde van 7,0°C gaat november als vrij zacht de boeken in. De eerste dag van de maand lag de temperatuur nog rond normaal met een maximumtemperatuur van 12 tot 13 graden. Het warmst werd het daarbij in Ell en Arcen met respectievelijk 13,7°C en 13,4°C. De dagen erna viel vooral in de nachten de wind weg en meteen begon het af te koelen met kwikstanden tot onder het vriespunt. Zo noteerde Woensdrecht op 2, 3 en 4 november lichte vorst. En op dat weerstation werd het zo koud met achtereenvolgens -0,2°C, -1,3°C en -0,3°C, dat het voor al deze dagen bijna allemaal koude-dagrecords opleverde. In de rest van het land lag de temperatuur iets boven het vriespunt. Vanaf de 8e kregen we elke dag te maken met vorst aan de grond en vanaf de 10e begon het op neushoogte in Limburg en in het oosten van Brabant te vriezen. Daarbij noteerde Eindhoven -1,1°C en Arcen -1,8°C. Aan de grond vroor het op tien centimeter allemaal nog harder: Ell had -3,0°C, Eindhoven -3,1°C en Volkel had de laagste temperatuur met -3,8°C. In de nacht van 10 op 11 november was het in de weerhut in diezelfde regio opnieuw raak: -2,2°C in Ell tot -0,7°C in Eindhoven en aan de grond werd het daar respectievelijk -3,8°C en -3,0°C. Rondom Tilburg was van vorst geen sprake en bleef het kwik onder een pak bewolking steken op 5 graden in Berkel-Enschot tot 7 graden in Gilze-Rijen. Opvallend was dat het in het Limburgse Arcen tot aan de middag bleef vriezen. Overdag was het echter overal zacht en vanaf de 4e kwam de temperatuur een week lang zelfs in de dubbele cijfers terecht. Op 12 november lukte dat net niet, maar wel een dag later toen de warmste novemberdag werd geregistreerd. Den Helder (De Kooy) en Schiphol hadden ieder 14,4°C, Berkhout 14,1°C en op Terschelling werd de 14 graden ook bereikt. Dat is een groot verschil met de hoogste temperatuur van vorig jaar. Op 2 november 2020 werd het 19 graden in De Bilt en in Berkel-Enschot steeg het kwik net boven 20 graden. Vervolgens bleef het dit jaar aanhoudend zacht tot en met de 21e, behalve op 16 november die een koude dag voor ons in petto had. In Deelen werd het in de middag niet warmer dan een graad of 5 en in Tilburg werd het slechts 5,7°C. Vanaf 22 november kwamen we onder invloed van een noordelijke stroming en deed de temperatuur een duidelijke stap terug. En dan met name de nachten die op veel plaatsen met vorst gingen verlopen. In De Bilt zakte de temperatuur voor het eerst deze herfst onder het vriespunt (-0,8°C) en dat betekent dat de eerste officiële vorst kon worden genoteerd van na de zomer. Vorig jaar gebeurde dat op 29 november toen het kwik bij het KNMI zakte tot -3,6°C. In onze regio vroor het zo’n 2 graden en het koudst werd het in Eelde waar het -3,2°C werd. Aan de grond kwam het zelfs tot matige vorst: -5,1°C in Twente. Deelen had -4,8°C en Herwijnen -4,3°C. De daarop volgende nacht kregen we opnieuw te maken met lichte vorst, van Westdorpe tot aan Twenthe toe. Volkel en Eindhoven hadden de laagste temperaturen met ieder -2,6°C. In de nacht naar 24 november vroor het alleen nog in Maastricht en Volkel met beide -0,9°C. Op de 25e was het wederom muts en handschoenen aan toen de temperatuur voor de vierde nacht achtereen, ergens in ons land, onder het vriespunt dook. Deze keer gebeurde het alleen in het oosten van Brabant en in Limburg. Volkel werd opnieuw het koudst met een temperatuur van -3,6°C gevolgd door -2,5°C in Ell. Dit leidde aan de grond op tien centimeter hoogte tot matige vorst in Volkel: -5,7°C. De laagste minimumtemperatuur werd gemeten op de 27e waar het in Woensdrecht -4,2°C werd. Ook overdag werd het nu kouder, met slechts 4 tot 5 graden op 28 november. In Twenthe werd dat zelfs niet gehaald: 3,9°C als maximumtemperatuur. Pas op de laatste novemberdag werd de kou de das omgedaan en steeg het kwik in de avond tot wel 10 graden. In totaal telde De Bilt twee vorstdagen tegen vijf normaal. Aan de grond, op 10 cm, kwam de temperatuur op vier dagen onder het vriespunt, normaal zijn dat tien dagen.
De gemiddelde etmaaltemperatuur in Gilze-Rijen kwam uit op 6,8°C (normaal 7,0°C) en in Berkel-Enschot op 7,0°C tegen normaal 7,4°C. Het is opvallend dat Gilze-Rijen een zachte november had en Berkel-Enschot juist een koude. En voor dat weerstation was het al de 7e koude maand van het jaar. De hoogste temperatuur werd op de 13e waargenomen met 13,9°C. Ook op 1 en 19 november werd de 13 graden bereikt. Koud was het op de 28e toen het in middag niet warmer werd dan 4,9°C. Daarnaast heeft deze maand op drie nachten gevroren en dat is normaal met -2,1°C op 27 november als laagste minimumtemperatuur.
NEERSLAG
Regen
Met gemiddeld over het land van 58 mm neerslag tegen een langjarig gemiddelde van 76 mm was november een droge maand. De verschillen in het land waren echter groot. Aan de kust viel juist meer neerslag dan gebruikelijk en dan vooral in Noord-Holland. Bergen had met 142 mm de meeste neerslag gevolgd door Wognum met 138, Haarlem 113, Vlaardingen 112 en Den Helder (De Kooij) had nog 111 mm afgetapt. Hoe verder naar het oosten hoe droger het werd, waarbij uiteindelijk in Heino slechts 23 mm in de regenmeter viel. Montfort ving nog 24 mm op, Maastricht 29 en Delfzijl 32. In Brabant waren de natste plaatsen Steenbergen en Prinsenbeek met respectievelijk 78 en 72 mm en de minste neerslag werd geregistreerd in Vierlingsbeek en Overloon met 39 en 43 mm. Berkel-Enschot ving nog 44 mm op in 19 dagen, waarvan 8 mm op zowel 27 als 30 november.
Op 4 november bleef een storing lang bij de kust hangen en veroorzaakte daar veel neerslag; in Hoek van Holland viel die dag 16 mm neerslag. In het noorden van het land viel die dag bij buien lokaal rond 10 mm neerslag en dat gebeurde ook op 6 november, waarbij Eelde 10 mm opving en Nieuw Beerta 7 mm. Vervolgens kreeg het midden en westen van het land op de 13e, lokaal 10 tot 20 mm. Zoals in Hoorn en Giessenburg waar ieder 17 mm werd afgetapt en in Uitgeest zelfs 22 mm. Daarna werd het weer wat rustiger, alleen op 21 november trok een gebied met buien over het land zuidoostwaarts. Op 26 en 27 november regende het langdurig met gemiddeld over het land 16 mm neerslag, met uitschieters in het midden en westen van het land met lokaal zelfs 30 tot 35 mm. In Wijk aan Zee werd in deze twee dagen 35 mm gemeten. Op 30 november trok een laatste storing over het land, met in het midden van het land zo’n 15 mm en plaatselijk 20 mm.
Sneeuw
En daar was ie dan, de eerste sneeuwvlokken van het seizoen. Dat gebeurde overigens niet rondom Tilburg, maar in het oosten van Brabant dat vervolgens naar de Veluwe trok en daar als het waar helemaal uitsneeuwde. Het leidde ook tot een sneeuwdek van wel 6 cm, zoals in Hoenderloo. Het begon allemaal in de avond van 26 november waar Eindhoven, Helmond, Veghel en Best te maken kregen met natte sneeuw. Doordat de temperatuur toen rond het vriespunt lag kon deze blijven liggen. Vervolgens trok dat gebied naar het noorden en toen was Gelderland aan de beurt en dan met name de Veluwe. Het leverde prachtige plaatjes op, waarbij het landschap op de 27e wit kleurde in het oosten van Brabant, Gelderland en Overijssel. In de nacht van zondag 28 november op maandag 29 november werd in vrijwel het hele land gestrooid in verband met gladheid door bevriezing en winterse neerslag die op bevroren wegen viel.
Mist
Door het rustige weer ontstond er in een groot deel van het land op 2 en 3 november dichte mist, die op sommige plaatsen lang bleef hangen. Rondom Tilburg werd op 3, 4, 23 en 27 november mist waargenomen, waarvan die van de 4e in de ochtend minder dan 100 meter zicht opleverde.
ZONNESCHIJN
De
zon scheen gemiddeld 68 uur over het land en dat is vrijwel gelijk aan het
langjarig gemiddelde van 70 uur. Bijna elke dag was de zon wel ergens in het
land even te zien, alleen op 15, 16 en 20 november liet de zon zich in het
geheel niet zien. Het zonnigst was het in Vlissingen met 76 zonuren
gevolgd door Maastricht met 75 zonuren en Lelystad en Ell met ieder 73 uren
zonneschijn. Opvallend dat tientallen kilometers verder op in Ell de somberste
plek werd geregistreerd: Arcen had maar 55 uren zon. In De Bilt en
Berkel-Enschot werd respectievelijk 58 en 71 zonuren waargenomen. Bij dat
laatste station werden over de hele maand zes zonloze dagen geregistreerd en
vier zeer zonnige dagen waarop de zon minstens 6 uur scheen. Op de 22e scheen
de zon de hele dag met ruim 7 uur zonneschijn.
Licht winters
Wat een troosteloos begin van de feestmaand, zoals december ook wel genoemd wordt. Van de eerste vier dagen tot nu toe hebben we slechts 3 uur de zon gezien. Op woensdag was dat slechts vijftien minuten, op donderdag drie uur en op vrijdag en zaterdag zagen we geen enkele zonnestraal. Daarbij was het behoorlijk koud, behalve bij de start van de meteorologische winter op 1 december toen de temperatuur opliep naar de 10 graden. Daarna viel de kou in, waardoor we het de overige dagen met de helft moesten doen van een graad of 5. Vervolgens waaide het soms flink, wat het ook nog eens guur maakte omdat de gevoelstemperatuur overdag rond het vriespunt kwam te liggen. Om het sombere weer compleet te maken viel er elke dag neerslag, waarvan op donderdag de eerste sneeuw van het seizoen rondom Tilburg viel. Deze bleef echter niet liggen, maar mooi was het wel. Ook deze Sinterklaaszondag geeft hetzelfde weerbeeld: veel bewolking waaruit wat lichte neerslag gaat vallen bij temperaturen van rond de 5 graden. Op dit moment hebben we te maken met een lagedrukgebied dat via onze regio naar Duitsland trekt. Je kunt het al aan de barometer zien die nu aan het stijgen is. Daarom draait de wind ook in de loop van de dag van zuid naar noord tot noordoost en kan er nog steeds wat lichte (mot)regen vallen. Als het in de nacht opklaart duikt de temperatuur richting het vriespunt en kan er wat nevel of mist ontstaan.
De maandag begint grijs en dat blijft het eigenlijk de hele dag. Overdag blijft het droog en ligt de temperatuur op een graad of 5, maar op het einde van de middag nadert vanuit het westen een neerslaggebied, waardoor de avond rondom Tilburg nat zal verlopen. Oorzaak is een depressie bij IJsland die zich tot over de Noordzee heeft uitgebreid. Op dinsdag wordt deze depressie verdreven door een nieuw lagedrukgebied dat vanaf de Atlantische Oceaan komt aandenderen en bij Ierland komt te liggen. In eerste instantie hebben we daar nog geen last van en begint de dinsdag aardig met een afwisseling van zon en wolken. In de loop van de dag zien we dat de bewolking toeneemt als gevolg van een neerslagzone dat in de avond en nacht overtrekt. Omdat deze depressie gevuld is met lucht vanaf de poolstreken kan de neerslag overgaan in (natte) sneeuw. Op woensdag ligt de depressie inmiddels boven Engeland en gaan er opnieuw (winterse) buien vallen afgewisseld met opklaringen. Vanaf donderdag krijgen we te maken met een winterprik. Het wordt kouder en in de nachten gaat het vriezen. Op donderdag en vrijdag wordt het overdag niet warmer dan een graad of 2 tot 3 en daarbij houden we niet droog. Daarbij overheerst de bewolking, waaruit af en toe wat winterse neerslag valt bestaande uit natte sneeuw of hagelkorrels. Wat erna gebeurt met deze winterprik is nog niet te zeggen. De verschillende weermodellen wisselen namelijk heel sterk. De ene laat het licht winters blijven met in de nachten lichte vorst en overdag zo’n 3 graden, terwijl andere modellen juiste zacht lucht onze kant laat opsturen tot wel 10 graden. Dit heeft alles te maken met hoe de straalstroom, waar alle weersystemen langslopen, zich gaat bewegen. Afwachten hoe dit gaat aflopen.
Prettige
week!
Het
weer geeft op 5 december dit jaar aanleiding tot klagen,
en
is ook voor Sint en Piet niet naar behagen.
Het
is bewolkt, koud en nevelig met amper wat zon,
en
er valt zelfs wat neerslag in de regenton.
Vorig
jaar daarentegen was het prima weer,
de
zon scheen namelijk regelmatig, keer op keer.
Met
vorst in de ochtend en 5 graden overdag,
kon
Sinterklaas overal de cadeautjes brengen, met gemak.
In
2019 was deze Surprisedag waardeloos,
we
kregen namelijk dichte mist en was het bijna zonloos.
Met
3 tot 4 graden was het ijskoud,
en
door wat zon in de middag werd het niet benauwd.
Gelukkig
bleef het droog en vielen er op Pakjesavond geen buien,
en
kwam er dus ook geen sneeuw aankruien.
Al
eeuwenlang brengen Sint en Piet ons in deze tijd een bezoek,
en bladeren voor hun komst door het enorme weerboek.
Daarin
lezen ze vooral over wind en regenvlagen,
maar ook over kou en warmte die ons belagen.
Koud
In
2016 was het begin van die dag ijskoud,
prima
weer natuurlijk als je van winterweer houdt.
Leeuwarden
meldde in de ochtend -9 graden,
Hupsel,
Heino en Twenthe was met -8 ook niet te versmaden.
‘Matige
vorst met bijna -7 graden’ noteerde het KNMI in De Bilt,
de
weerkamer werd vijf jaar geleden helemaal wild.
Want
sinds 1969 hebben ze zulke kou op die dag niet meer beleefd,
toen de matige vorst van -5 graden voorbij werd gestreefd.
In
1995 bleef het overdag zelfs vriezen bij een snijdende oostenwind,
5 december van dat jaar was de eerste ijsdag sinds 1943 voor de Sint.
Toch
kunnen de schaatsen meestal pas later uit het vet,
en biedt de vijfde december zelden ijspret.
Meer
dan 10 graden vorst kwam sinds 1901 in De Bilt vier maal voor:
in 1921 en 1925 moesten Sint en Piet er zelfs bij -14 tot -16 graden door.
Maar
dat was nog niets wat de stad Sittard liet zien,
daar
vroor het op 5 december 1925 maar liefst een graad of 18!
Warm
In
2007 werd er op 't heerlijk avondje zachte lucht aangevoerd,
en was het kwik met 13 graden zelfs naar Spaanse maatstaven niet beroerd.
Zacht winterweer gaat vaak samen met wolken, regen en wind,
vooral als zich een actieve depressie in onze buurt bevindt.
Op
5 december 1985 wees de thermometer in Limburg al 15,7 graden,
en ook in 1979 was die dag met 14 graden niet te versmaden.
In
2006 was het op de vijfde december helemaal zweten,
want
in Tilburg en Ell werden toen recordtemperaturen van 16 graden gemeten.
Neerslag
Sneeuw
heeft Sint al acht jaar niet meer gezien,
en
dat is opvallend, want dat was wel het geval in 2012, 2011 en 2010.
Maar
ook veel eerder, want zo lag er 1980 in het noorden tien,
en
in 1998 in Drenthe zelfs sneeuw van een centimeter of vijftien.
Wind
In
2015 voelde pakjesavond winderig aan,
want
er waaide een stevige zuidwestenwind door de bomen, maar net geen orkaan.
Er
stond langs onze kust wel bijna windkracht negen,
en kwamen Sint en Piet zware windstoten tegen.
In
2013 was het helemaal erg, met de zwaarste Sinterklaasstorm ooit,
dus
werden er heel wat pepernoten en cadeaus door de lucht gestrooid.
In
Vlieland stond minstens een uur lang windkracht tien,
dus
hielden Sint en Piet het daar voor gezien.
In
1965 en 1985 bereikte de wind op de vijfde december ook al stormkracht,
maar meestal waait er een milde wind door deze decembernacht.
Het
is dus met storm op pakjesavond eigenlijk wel meegevallen,
zo blijkt tenminste uit de vele door de Weerpiet verzamelde getallen.
Mist
In
2004 hadden we ’s morgens en in de avond alleen maar mist,
het
was toen een klein wereldje, maar wel met veel cadeaus in de kist.
Zowel
in 2019 als in 2012 was het in de ochtend ook mistig en grijs,
en
daarbij vroor het zelfs een klein beetje, en zo ging de Sint op reis.
Als
Sint en Piet op maandag naar Spanje zijn vertrokken,
is
het tijd voor dikke warme sokken.
Want
de Weerpiet heeft voor de komende dagen verwacht,
dat
het weerbeeld koud blijft en dus niet zacht.
Overdag
ligt het kwik op een graad of 5,
en
in de nachten rond het vriespunt en dat is buiten kijf.
Daarnaast
houden we het ook niet droog,
met
regen en soms hagel en natte sneeuw als knipoog.
Nu
wenst Sint en Piet jou op zondagavond veel plezier,
dus
pak de (weer)cadeaus dan maar snel uit, met veel vertier.
Overigens
vraagt deze Weerpiet aan de Sint maar één cadeau,
wellicht
raadt je het al: het is een wervelende tornadóóóóóó.
Als rond St. Nicolaas
de sneeuw u plaagt,
met Kerstmis de
depressies u overjaagt.
Want onze Sinterklaas,
lapt het weer namelijk compleet
aan zijn laars.
Afkoeling en warmte wisselen elkaar af De astronomische zomer is met stijl begonnen. Terwijl gisternacht om precies 04:42 uur de zon b...