St. Elooi (1december),
brengt de eerste dooi,
begint het echter die
dag te vriezen,
dan krijgen we vier
weken vorst voor de kiezen.
Als St. Barbara (4
december) wil,
St. Elooi (1december),
brengt de eerste dooi,
begint het echter die
dag te vriezen,
dan krijgen we vier
weken vorst voor de kiezen.
Als St. Barbara (4
december) wil,
Zaterdag mooi, zondag winterse buien
Deze week trad de winter in en dat ging op enkele plaatsen gepaard met onweer, hagel en sneeuw. De temperaturen duikelden naar beneden met vandaag de laagste temperaturen. Het begon allemaal afgelopen maandag toen een bak met regen naar beneden kwam, waarbij Berkel-Enschot met 34 mm de natste plaats van het land was. Op de tweede plaats was Arcen en Eindhoven met ieder 32 mm gevolgd door Volkel en Gilze-Rijen die 31 mm in de regenmeter opvingen. Warmer dan 6 graden werd het die dag niet, want inmiddels stroomde koude lucht onze regio binnen. Op dinsdag werd het nog geen 5 graden en op deze donderdag werd met moeite de 2 graden gehaald. Het was dan ook waterkoud. De nachten verliepen vanaf dinsdag elke dag met vorst. Vervolgens kwam de winterse neerslag die op dinsdagavond in Tilburg en Berkel-Enschot rond 20:30 uur zorgde voor de eerste sneeuwvlokken van het seizoen. De laatste keer dat er in onze regio sneeuw viel was in de middag van 10 maart. In de nacht naar woensdag trok vanuit het westen een gebied met onweersbuien het westen van Brabant binnen. Een weerspreuk zegt daarover ‘Onweersbuien in winterse buien, dan komt er sneeuw aan kruien’. Dat was echter niet bij ons het geval, maar wel in het oosten waar op enkele plaatsen een sneeuwdek ontstond van 5 cm. De nachten werden nu ook kouder en dan met name in het noorden. In Leeuwarden was vanochtend sprake van matige vorst tot -5,4°C. Eelde had nog -4,9°C en zelfs op Terschelling werd het -4,3°C. In Tilburg kwam de temperatuur net onder het vriespunt. Het was vandaag zo koud dat het in Nieuw Beerta en Eelde de hele dag bleef vriezen en dan spreken we van een ijsdag. Daar vielen de hele dag ook sneeuwbuien wat zorgde voor een dun sneeuwdekje.
Op deze donderdagavond ligt het midden van ons land onder een dik mistveld met een zicht van maximaal 200 meter. En dat breidt zich de komende uren verder uit. De temperatuur is daarbij onder het vriespunt gedoken en dat zal het vannacht nog verder doen tot opnieuw -5 graden, daar waar sneeuw ligt. De mist gaat daarna over in laaghangende bewolking waar de vrijdag mee van start gaat. Inmiddels is de klimatologische winter en tevens december begonnen en het weerbeeld past zich daar prima bij aan. In de loop van de ochtend verdwijnt alle neveligheid en krijgen we een afwisseling van zon en wolken bij een kwikstand van zo’n 2 graden. Het eerste weekeinde van december ziet er goed uit, vooral op de zaterdag. Dan krijgen we een mix van wolkenvelden en zonneschijn en het blijft droog. Zondag begint ook nog met wat zonneschijn, maar in de middag neemt de bewolking toe en gaan er winterse buien vallen die uit sneeuw en korrelhagel zullen bestaan. Zowel de zaterdag als zondag beginnen met lichte vorst en eindigen met maximaal 3 graden.
Na het weekeinde rollen de weermodellen over elkaar heen en is de onzekerheid erg groot. Het kan letterlijk vriezen of dooien en dat zien we vooral vanaf dinsdag gebeuren als Sint en Piet naar Spanje zijn vertrokken. Ik heb het mijn collega de Weerpiet gevraagd, maar ook die zit met zijn handen in het haar. Kortom, we zien wel wat er rond de verjaardag van de Sint gaat plaatsvinden.
Prettig
weekend!
Koning winter treedt binnen
met mogelijk een sneeuwstorm op het einde van de week
Voor alle liefhebbers van het weer was afgelopen vrijdag een fantastische weerdag. De hele dag was het een komen en gaan van buien, waarvan enkele gepaard gingen met hagel, onweer en windstoten. Tussendoor waren er opklaringen en toen konden er prachtige weerfoto’s gemaakt worden. Het hoogtepunt vond op het einde van de middag plaats toen de derde storm van deze herfst werd geregistreerd, nadat we op 19 september en 2 november er al eentje om onze oren kreeg. IJmuiden en Hoek van Holland waren afgelopen vrijdag de ‘gelukkigste’ toen daar een uur lang windkracht 9 werd gemeten. Deze storm ging gepaard met enorme zware windstoten in het noorden van het land. Lauwersoog meldde een windstoot van 118 km/uur en dat is orkaankracht! De laatste keer dat er zoveel stormen in een herfstseizoen plaatsvond was zes jaar geleden in 2017. In onze regio bleef het beperkt tot windkracht 5 en windstoten tot 65 km/uur. Toen de storm voorbij was stroomde koude lucht binnen. Zo bleef het kwik op zaterdag steken op 7 tot 8 graden. Voor de komende weken hoeven we niet meer op dubbele cijfers van temperaturen te rekenen, want we gaan de winter in. Nadat de zaterdag een afwisseling gaf van buien en zonneschijn, begon het in de avond op te klaren en koelde het sterk af. Rond middernacht lag de temperatuur in Berkel-Enschot op een graad of 2, maar toen kwam bewolking opzetten. Daar waar de bewolking pas later binnenkwam is het gaan vriezen. Zelfs in De Bilt, waar het kwik zakte tot -0,6°C en daarmee is de eerste officiële vorst van het seizoen gemeten. Deelen was de koudste plaats met -1,8°C. Normaal mogen we bij het KNMI rond 3 november al een vorstnacht verwachten. Vorig jaar gebeurde dat op 22 november en drie jaar geleden pas op 29 november.
Een koude start dus vandaag. Maar inmiddels is de temperatuur weer opgelopen om vanmiddag op een graad of 8 uit te komen. Ook zien we alweer de eerste buien aankomen en deze zullen begin van de middag in onze regio arriveren. In de avond verdwijnen de buien en is het tijdelijk droog. Dan is het wachten op een enorme neerslagzone die op het einde van de nacht en op maandag ons zal passeren. Er zijn dan perioden met regen die in de loop van de dag steeds meer een winters karakter kunnen krijgen. Het kan nog wel een graad of 8 worden, maar zal in de middag verder dalen als de koude lucht binnen gaat stromen. Dinsdag begint met opklaringen gevolgd door enkele winterse buien. Daarbij wordt het niet warmer dan 4 graden. Op woensdag draait de wind naar het zuidwesten wat voor een overwegend droge dag met enkele opklaring zorgt. In de middag kan er een winters buitje vallen, maar veel stelt het niet voor. Op donderdag, de laatste novemberdag, kan het opnieuw een interessante weerdag worden. We krijgen namelijk te maken met een stormdepressie die in de ochtend nog tussen Engeland en Frankrijk ligt en daarna via Het Kanaal ons in de avond gaat bereiken. De wind neemt steeds verder toe en aan de kust kan zelfs op vrijdag een heuse storm ontstaan. Dit gaat gepaard met windstoten en ook met veel neerslag. En aangezien we in de koude lucht zitten zal dit alleen maar uit sneeuw bestaan. Je moet dan op vrijdagochtend niet vreemd opkijken als er ineens een sneeuwdek ligt van enkele centimeters. De wind trekt op vrijdag dus nog verder aan. Als er dan een sneeuwdek ligt kan de sneeuw gaan opstuiven en kunnen er sneeuwduinen ontstaan. Overdag vallen er verspreid nog winterse buien. Hierdoor wordt het een gure dag met gevoelstemperaturen die onder het vriespunt zullen liggen. Het is dan inmiddels december geworden en tevens de eerste dag van de klimatologische winter. Wat een start van het winterseizoen!
Prettige
week!
Rond de tijd van Sint
Katrien (25 november),
wil het graag winteren.
Ligt de kat met haar
rug naar het vuur,
dan volgt wind en
regen, koud en guur.
Nat en fris. Vanaf maandag winterweer
Toen Sint en Piet ons land inkwamen hadden ze in eerste instantie Spaanse warmte meegenomen. Afgelopen zondag steeg de temperatuur namelijk naar bijna 14 graden. Maar echt standvastig was het niet, want de dagen erna begon het kwik te dalen. Ook de nachten werden kouder. Het dieptepunt was de woensdag toen er verkiezingen werden gehouden voor de Tweede Kamer. De temperatuur ging in de nacht naar woensdag zo hard onderuit dat het vanaf Woensdrecht tot aan Nieuw Beerta had gevroren op de normale waarnemingshoogte van anderhalve meter. Dat was voor het eerst dit seizoen. Het koudst werd het in Twenthe waar de temperatuur zakte tot -3,4°C. Daarna volgt Eelde met -2,6°C en vervolgens heel Brabant. Zo had Eindhoven -2,0°C, Volkel -1,7°C, Woensdrecht -1,6°C en Gilze-Rijen -1,5°C. In grote steden bleef de temperatuur net boven het vriespunt. Aan de grond vroor het nog harder tot wel matige vorst in Twenthe: -5,4°C. Volkel had op tien centimeter hoogte nog -4,3°C, Deelen -3,9°C, Eelde -3,8°C en Gilze-Rijen kreeg een temperatuur van -3,4°C te verwerken. De verkiezingsdag begon dus ijskoud en bewolkt. Maar al snel kwam mist opzetten, waardoor het niet warm kon worden. De gevoelstemperaturen lagen dan ook de hele ochtend tot onder het vriespunt. Pas toen de mist optrok krabbelde de temperatuur omhoog om tot maximaal 6,5°C uit te komen, maar die stand werd pas op het einde van de avond gehaald. Daarmee is het meteen de koudste dag tot nu toe. De laatste keer dat we zo’n koude dag meemaakten was op 9 maart toen het in Berkel-Enschot overdag niet warmer werd dan 4,3°C. Voor wat betreft de neerslag viel het de afgelopen week met zo’n 2 mm wel mee. Deze donderdag verliep droog en overheerste de bewolking en met 12,6°C in Tilburg was het zacht voor de tijd van het jaar. Ook de komende uren en vannacht is het grijs en daalt het kwik naar een graad of 7.
Inmiddels is de wind dan naar het noordwesten gedraaid en trekt een koufront over die ons in de loop van vrijdag in onstabiele lucht laat belanden. Daarbij gaat het steeds harder waaien en kan dit op de Waddeneilanden zelfs leiden tot een heuse storm. Wij krijgen een gure vrijdag voor onze kiezen met een komen en gaan van buien die in de middag gepaard kunnen gaan met onweer en hagelstenen. Bij dit alles laat de thermometer maar 8 graden aanwijzen, maar door de harde wind zal het als een graad of 4 tot 5 aanvoelen.
In het weekeinde krijgen we te maken met een hogedrukgebied boven de Britse Eilanden, waardoor de noordwestelijke stroming aanhoudt. Vanaf de Noordzee worden dan buien aangevoerd. De wind neemt wel iets af, maar met een gevoelstemperatuur van een graad of 6 is het behoorlijk fris. Vervolgens schuift het hogedrukgebied via België naar Frankrijk, waardoor de zondag met veel bewolking zal verlopen. Daaruit kan nog een enkele bui vallen en wordt het zo’n 8 graden. Na het weekeinde krijgen we te maken met winterweer, waarbij het steeds kouder wordt. Overdag zakt het kwik van 5 graden op maandag tot een graad of 3 op het einde van de week. Daarnaast gaat het vanaf woensdag in de nachten ook licht vriezen. De overgang vindt maandag plaats, waarbij het eerst gaat regenen en die langzaam over gaat in winterse buien met natte sneeuw. Vanaf dinsdag is het droog en krijgen eindelijk weer eens te maken met opklaringen. De dikke winterjas kan weer uit de kast.
Prettig
weekend!
Eindelijk enkele droge dagen
Vol verwachting klopt ons hart. Dat was wat er gisteren gebeurde toen Sinterklaas en zijn pieten in Gorinchem aankwamen. Want zou het droog zijn? Dat viel uiteindelijk flink tegen. In de ochtend kwam het neerslaggebied namelijk al opzetten en dat betekende dat de Sint in een herfstachtige Nederland arriveerde. Daarbij was het met 6 tot 7 graden ook nog eens kil. Het werd op veel plaatsen een compleet verregende zaterdag, inclusief Sinterklaasintocht. Berkel-Enschot kreeg 9 mm, Tilburg 12, Chaam 13 en Esbeek 14 mm in de regenmeter. De meeste regen in ons land werd opgevangen in Lisse met 18 mm, gevolgd door Kessel-Eik (Limburg) en Venlo met ieder 17 mm. Wat opvallend was dat met de regen ook warme lucht werd aangevoerd. Overdag bleef het kwik steken op een graad of 8, maar op het einde van de avond werd pas de hoogste temperatuur van de dag bereikt. Zo werd het in Berkel-Enschot nog bijna 14 graden. Afgelopen nacht klaarde het op, maar door de warme lucht kon het niet echt afkoelen en bleef de temperatuur op zo’n 11 graden steken. En dat zijn temperaturen die we normaal overdag moeten hebben. Deze zondag begon zonder wolken en met alleen maar zonneschijn. In de loop van de ochtend nam echter de bewolking toe en vielen de eerste buien. De intocht in Berkel-Enschot was net afgelopen toen daar de buien vielen. In Tilburg arriveerde de Sint rond 11:30 uur nog droog, maar tijdens zijn tocht door de stad had hij wel een paraplu nodig van één van de pieten. Voor de rest van de middag valt er vrijwel geen neerslag meer en probeert de zon door alle bewolking heen te breken. Met 13 graden is het prima uit te houden. Ook hier geldt dat de hoogste dagtemperatuur afgelopen nacht al werd gemeten tot 14 graden in Gilze-Rijen. Vanavond neemt de bewolking alweer toe en vallen er buien die in de nacht weer verdwijnen.
Op dit moment hebben we te maken met een depressie boven Schotland die zich helemaal uitstrekt tot over Brabant. Dat verklaart meteen ook de aanvoer van buien. Op maandag ligt de depressie boven de Noordzee, maar is niet meer zo actief. Dat komt omdat er op de Atlantische Oceaan een enorm hogedrukgebied ligt en deze duwt de depressie naar het oosten. Hierdoor start de maandag nog met droog weer. waarbij we af en toe de zon zullen zien. Vanuit het westen nadert een neerslagzone die in de middag voor enkele buien zullen zorgen. Temperatuur ligt daarbij rond de 11 graden bij een matige wind uit het westen tot zuidwesten. Op dinsdag heeft het hogedrukgebied zich uitgebreid vanaf Spanje tot aan Finland toe. Wij komen precies op de rand ervan te liggen. Dit gaat vaak gepaard met veel bewolking, waaruit nog wat druppels kunnen vallen. Veel stelt het allemaal niet voor. Met maximaal 9 graden is het wat frisser geworden. Woensdag (verkiezingsdag) wordt gewoon koud als het kwik in de thermometer niet verder stijgt dan een graad of 6. In de ochtenduren liggen de temperaturen zelfs rond het vriespunt. Het centrum van het hogedrukgebied komt namelijk dichterbij en dan valt de wind helemaal weg, waardoor het flink kan afkoelen. Niet dat het helder wordt, maar het is vooral de mist die op veel plaatsen gaat ontstaan. In de loop van de dag gaat deze over in laaghangende bewolking. De zon krijgen we niet te zien en dus kan het ook niet warm worden. Op donderdag zien we boven Scandinavië een depressie ontstaan die de tegenaanval opent op het hogedrukgebied. We krijgen dan te maken met een overgangsdag, waarbij het overwegend droog blijft en we enkele opklaringen zullen zien. En dan stijgt het kwik ineens naar de 12 graden. Een dag later echter hebben de neerslaggebieden van de Scandinavische depressie ons bereikt en gaat het licht regenen. Op zaterdag valt er nog meer regen en neemt de wind toe, tot vrij krachtig. Inmiddels strekt de depressie zich uit tot aan zuidkant van de Middellandse Zee en tegelijkertijd komt er een hogedrukgebied te liggen ten westen van Ierland. De wind draait hierdoor naar het noordwesten en dan stroomt koelere onze regio binnen. Overdag is het een graad of 7 en als het in de nachten opklaart kan het gaan vriezen.
Prettige
week!
St. Elisabeth (19 november) doet verstaan,
hoe de winter zal vergaan.
Stijgt in november het
water tot aan de lippen,
maak dan hogere stokken
voor uw kippen.
Sinterklaasintocht: droog of nat?
Inmiddels is ook in onze regio de duizend millimetergrens gepasseerd over het hele jaar. Berkel-Enschot staat vandaag namelijk al op 1014 mm. De laatste keer dat het zo nat was vond plaats in 2001 toen het record aantal van 1104 mm werd geregistreerd sinds het begin van de waarnemingen in 1878. Op de tweede plaats staat het jaar 2000 met 1069 mm gevolgd door 1998 met 1054 mm. Maar we hebben nog zes weken te gaan voordat 2023 om is en de kans is groot dat we een nieuw neerslagrecord over een heel jaar kunnen bijschrijven. Ongelooflijk. Deze week was het opnieuw raak, waarbij afgelopen maandag en dinsdag de regenmeters met respectievelijk 12 en 21 mm goed gevuld werden. Op die 14e werd in Westdorpe nog 27 mm afgetapt, Eindhoven had 26 mm en Arcen 24 mm. Overigens leverde dat geen dagrecord op, want de natste 14 november ooit werd in 1993 waargenomen toen Volkel 34 mm in de regenmeter zag verdwijnen. Deze donderdag begon nog met wat lichte regen, maar snel werd het droog. Het werd echter wel een sombere dag, want de zon hebben we niet gezien. Dat is bij onze zuiderburen in België wel anders waar zelfs in bepaalde provincies het rampenplan actief is. Dit als gevolg van overstromingen door zware en langdurige regenval. Dijken kunnen het water amper aan. Ook vandaag heeft het daar de hele dag geregend. Oorzaak was een depressie die via het noorden van Frankrijk naar de Alpen trok.
Na al die neerslag stroomt koude lucht Brabant binnen en dat merken we vannacht. Temperatuur zakt terug naar een graad of 5 en als het opklaart rond het vriespunt. Wel ontstaat er nevel en mist waar de vrijdag mee van start gaat. Na het optrekken van het ochtendgrijs krijgen we een afwisseling van zon en wolken waar nog een bui uit kan vallen. Bij dit alles wordt het zo’n 9 graden. Inmiddels ligt er op de Atlantische Oceaan een enorme depressie en daar krijgen we in het weekeinde mee te maken. Op zaterdag arriveert deze boven Ierland, maar de neerslaggebieden weten ons dan in de middag te bereiken. In de ochtend is er al veel bewolking, maar is het nog wel droog. Als Sint en Piet in Gorinchem op die dag aanmeren valt er hopelijk nog geen neerslag, want dat zou voor de kinderen erg jammer zijn. De intocht van Sinterklaas verliepen in deze eeuw zowel droog als nat. Opvallend is dat vanaf 2008 t/m 2017 het vaak nat was als de Sint ons land bezocht. De laatste jaren is het juist droog en daar houden we ons maar aan vast. Maar bij de intochten daarna in dorpen en stad zullen we de paraplu echt bij de hand moeten houden. Op zondag krijgen we te maken met enkele buien die afgewisseld worden met zonneschijn. Ook hier geldt dat we geluk moeten hebben als Sinterklaas zowel Berkel-Enschot als Tilburg aandoet. Inmiddels ligt de depressie dan boven Schotland en dan begint het ook harder te waaien tot windkracht 5. ‘Hoor de wind waait door de bomen’ zal dan overal klinken. De Sint brengt overigens wel Spaanse warmte mee. Want is het op zaterdag slechts een graad of 8, op zondag is het al 13 graden.
Na het weekeinde kunnen we onze schoen zetten. Waarschijnlijk treffen we daar een paraplu en een regenjas aan, want het wisselvallig weer houdt op maandag nog aan. Op maandag zien we eindelijk ook een hogedrukgebied op de weerkaarten verschijnen die zich langzaam uitbreidt tot over onze omgeving. Deze zorgt ervoor dat vanaf dinsdag het steeds droger wordt en we op woensdag de zon volop zien schijnen. De wind draait daarbij van zuidwest naar het noordoosten en dan wordt er koude lucht aangevoerd. Overdag zakt het kwik naar de 5 tot 7 graden en de nachten gaan vooral aan de grond op grote schaal met vorst verlopen. En plaatselijk ook op neushoogte.
Prettig
weekend!
Een komen en gaan van depressies
Eindelijk, eindelijk konden we in dit weekeinde na drie weken (!) bijkomen van het onstuimige herfstweer dat gepaard ging met veel regen. In de nacht naar zaterdag viel in onze regio de laatste bui, maar overdag was het droog en kregen we een afwisseling van zon en wolken. De dag begon met 4 tot 5 graden in Berkel-Enschot, maar liep in de middag verder op tot een graad of 10. In het noorden van het land was het totaal ander weer met een komen en gaan van buien, waarvan enkele met onweer gepaard gingen. In de afgelopen nacht begon het op te klaren en ontstond er mist, waar deze zondag ook mee van start is gegaan. De temperaturen gingen flink onderuit, waardoor we de allereerste vorst van het seizoen konden noteren. Dat is wel bijna drie weken later dan normaal, want gemiddeld valt de eerste vorst rond 23 oktober. In het Limburgse Ell zakte de temperatuur namelijk tot -0,8°C. Woensdrecht had nog 0,7°C, Eelde 0,8°C en rondom Tilburg werd het zo’n 2 graden. De laatste keer dat het op anderhalve meter had gevroren was op 3 mei toen Twenthe -2,2°C registreerde. Vorig jaar moesten we tot 14 november wachten totdat het voor eerst ging vriezen, waarbij Woensdrecht tot -1,4°C kwam. Kijken we naar onze regio dan vroor het voor het laatst op 26 april van dit jaar. En vorig jaar moesten we voor de eerste vorst tot 19 november wachten met -0,4°C in Berkel-Enschot. Aan de grond vroor het vannacht op meer plaatsen, zoals in Woensdrecht (-0,9°C), Wijk aan Zee (-0,2°C) en Eelde had eveneens -0,2°C. Ell was daar op tien centimeter het koudst met -1,8°C.
Inmiddels is de mist overgegaan in laaghangende bewolking, waarbij de zon de komende uren probeert door te breken en dan kan het nog 9 graden worden. In de loop van de dag neemt de bewolking toe en daar kan wat lichte regen uitvallen. Vervolgens wordt het even droog met opklaringen. In de komende nacht komt er een einde aan de herfstpauze en keert het herfstweer in al haar kracht weer terug. Tegen de ochtend gaat het regenen en dat houdt de hele maandag aan, waarbij meer dan 10 millimeter wordt verwacht. Daarbij neemt de wind flink toe en wordt vrij krachtig, kracht 5. Koud wordt het niet, want met die neerslag wordt met een zuidwestenwind zachte lucht aangevoerd en stijgt de temperatuur naar de 15 graden. We krijgen namelijk te maken met een depressie die in de loop van de dag boven de Noordzee komt te liggen. Op dinsdag is het lagedrukgebied verder doorgeschoven naar Denemarken en wij krijgen dan te maken met een komen en gaan van buien, waarbij het nog steeds stevig waait. Met 12 graden wordt het wel wat minder zacht. Daarna krijgen we opnieuw te maken met een pauze omdat we tussen twee depressies in komen te liggen. De woensdag is dan ook de beste dag van de week met een mix van zon en wolken, waaruit wel nog een enkele bui valt. Op donderdag moeten we ons weer schrap gaan zetten als een heuse stormdepressie boven de Britse Eilanden komt te liggen. In de ochtend valt het nog mee, maar in de loop van de dag trekt de wind flink aan en gaat het regenen. Vervolgens gaat deze op vrijdag over in buien. In het weekeinde zien we eindelijk wat hogedrukgebieden die het gevecht aangaan met al die depressies. Hierdoor wisselen natte en droge dagen met elkaar af en dat heeft ook invloed op de temperatuur. Maar wie dit uiteindelijk gaat winnen is maar de vraag. Als het depressies zijn dan houdt het herfstachtige weer aan, maar als hogedrukgebieden de boventoon voeren dan zouden we volgende week wel eens een vorstperiode kunnen krijgen. Afwachten maar.
Prettige
week!
Wolken op St. Maarten
(11 november),
geven een onbestendige
winter aan.
Zijn droevig de
novemberdagen,
winterkoude zal ons
zeker plagen.
Rustig en overwegend droog
Het blijft maar nat. Op alle dagen van november is er al regen gevallen en staat de teller in Berkel-Enschot inmiddels op 35 mm. De laatste keer dat we een droge dag konden noteren was op 17 oktober. Dat betekent dat we al drie weken achtereen de paraplu bij de hand hebben gehad. In die periode is er tot nu toe 130 mm afgetapt, waarmee het jaartotaal in onze regio al op 970 mm is uitgekomen, tegen normaal 847 mm. Kortom, 2023 is niet alleen een zeer warm jaar maar ook een kletsnat jaar en dat kunnen we nu al zeggen. Aan de kust werd het allemaal nog natter. Mijn collega Jan Visser uit Purmerend ving tot nu toe al 1170 mm op. Daar hebben ze al zeven maanden minstens 100 mm opgevangen. In De Bilt is overigens ook al meer dan 1000 millimeter gevallen. Door alle nattigheid bleven de temperaturen deze week overdag met 11 tot 12 graden rond normaal. Het weerbeeld was niet echt slecht, want er waren ook droge momenten waarbij we de zon zelfs even zagen. Zo verliep afgelopen dinsdag best aardig. Overdag was het droog en pas in de avond kregen we te maken met buien. Ook vandaag was het prima weer. Pas op het einde van de middag passeerde een actieve buienlijn onze regio, waaruit ook onweer werd gemeld in Berkel-Enschot. Al snel werd het droog en is het wachten op de volgende buienzone die de komende uren gaat overtrekken. In de nacht zijn er wat opklaringen en zakt de temperatuur terug naar een graad of 7.
De vrijdag begint bewolkt en dat blijft het de hele dag. In de middag wordt de bewolking dikker en dikker door de komst van een neerslaggebied dat over onze regio gaat trekken. Daarbij staat er een matige wind en loopt het kwik op naar 10 graden. We hebben te maken met een depressie die de naam Elisa heeft gekregen en die op vrijdag boven de Noordzee ligt. Vervolgens trekt deze in het weekeinde weg naar Polen. Ondertussen ligt er op de Atlantische Oceaan een nieuw lagedrukgebied klaar. Maar deze ligt nog ver weg, waardoor we in het weekeinde precies tussen deze twee weersystemen in komen te liggen. Dat betekent dat de wind afneemt, het droog wordt en we regelmatig de zon zullen zien. Eindelijk kunnen we dan even bijkomen van het onstuimige en natte herfstweer. In de loop van zaterdag passeren nog wel enkele buien, maar daar blijft het dan wel bij. Zondag wordt helemaal de mooiste dag als we een mix krijgen van zon en wolken en van neerslag geen sprake is. Met 9 tot 10 graden is het wel fris. Dat zal het vooral zondagochtend zijn, waarbij de temperatuur aan de grond tot onder het vriespunt gaat dalen en wellicht dat het plaatselijk zelfs tot de eerste vorst komt op neushoogte.
Na het weekeinde hebben uitlopers van de Atlantische Oceaan-depressie onze regio bereikt. De wind trekt aan, van matig tot vrij krachtig, en er vallen regelmatig buien. Wel komen we tijdelijk in wat zachtere lucht terecht en kan het op maandag nog zo’n 15 graden worden. Vanaf dinsdag draait de herfst weer op volle toeren. Er zijn perioden met regen afgewisseld met buien. Wel neemt de wind elke dag af en beginnen de temperaturen te dalen. Is het op dinsdag nog een graad of 13, op het einde van de week zitten we weer op de normale waarden van 10 graden.
Prettig
weekend!
Hondenweer
Wat een onstuimig begin van de maand november die het weer van oktober heeft voortgezet. Het hoogtepunt was wel storm Ciarán die afgelopen donderdag over ons land raasde en een nieuw luchtdrukrecord vestigde voor 2 november. Veel neerslag werd daarbij niet achtergelaten. Dat was wel het geval in oktober die we achter ons hebben gelaten. Die maand is de boeken ingegaan als zeer warm en officieel als recordnat. Zo kwam het op de vijfde plaats van warmste wijnmaanden ooit sinds 1901 en de neerslag kwam uit op 219,9 mm. En zoveel neerslag is er in De Bilt in oktober nog nooit afgetapt sinds het begin van de metingen. Het record stond op 215 mm waargenomen in 1852. Voor onze regio kwamen we uit op 165 mm en dat is goed voor een derde plaats van natste oktobermaanden ooit. Aan kop gaat 1932 met 198 mm gevolgd door 1960 toen Tilburg 177 mm aftapte. En dan nog even over de luchtdruk die afgelopen donderdag recordlaag was voor 2 november met 965,2 hpa op Vlieland. Want het bleef niet alleen op deze dag, want zowel op vrijdag als gisteren sneuvelden opnieuw luchtdrukrecords. Zo daalde het kwik in de barometer op 3 november tot 969,5 hPa op Vlieland, waarmee het oude record van die dag van 971,8 hPa (Den Helder, 1930) naar de tweede plaats werd verdreven. Vervolgens ging het luchtdrukrecord van 4 november eraan, waarbij Vlieland opnieuw recordhouder werd met 968,4 hPa. Vorige record stond op 978,8 hPa (Vlissingen, 1910). Tja, en dan vandaag, want het gaat maar door. Afgelopen nacht zakte de barometer op alle weerstations tot onder het oude luchtdrukrecord van 5 november van 973,4 hPa die in 1985 in Leeuwarden werd waargenomen. Om 03:00 uur in Vlissingen werd het zelfs 968,3 hPa en kunnen we het vierde dagrecord achterelkaar noteren.
Genoeg over al die cijfers. Dit weekeinde begon nog aardig met zonneschijn op zaterdagochtend. Maar als snel nam de bewolking toe en begon het in de middag te regenen gevolgd door felle buien in de avond. Daarbij viel in Berkel-Enschot 12 mm. Oorzaak was een nieuwe stormdepressie die de naam Domingos heeft gekregen die vandaag via de Noordzee naar Denemarken trekt. Vandaag zetten de buien dan ook gewoon door, waarbij het met 12 graden iets zachter wordt dan gisteren. Daarbij trekt de wind de komende uren flink aan en kunnen in het (noord)westen zware windstoten voorkomen. KNMI heeft daarvoor een weerwaarschuwing uitstaan (code geel).
Op maandag ligt de depressie boven Scandinavië en heeft zich uitgebreid tot aan de Middellandse Zee. Bij ons begint de dag nog met opklaringen en droog weer, maar in de middag ontstaan buien en moeten we de paraplu weer bij de hand houden. Daarbij wordt het een graad of 12 en dat is een normale waarde voor de tijd van het jaar. Op datzelfde moment zien we voor de kust van Portugal een hogedrukgebied liggen en deze duwt de enorme depressie op dinsdag naar het noorden. Hierdoor zal het op dinsdag overwegend droog blijven, maar wel bewolkt waar verspreid een enkele bui uitvalt. Vanaf woensdag keert het onstuimige en vooral natte herfstweer opnieuw terug. Oorzaak is een nieuwe depressie die op dinsdag nog bij Groenland ligt en daarna met grote stappen naar Schotland koerst die daar in de loop van donderdag aankomt. Daaromheen draaien allemaal neerslaggebieden die ons zullen gaan passeren. De woensdag start nog met droge momenten, maar in de loop van de dag is het gedaan en vallen er van tijd tot buien afgewisseld met perioden met regen. Op vrijdag ligt de depressie boven de Noordzee en dan trekt de wind stevig aan tot vrij krachtig, kracht 5. De temperaturen deze week zakken terug van 12 graden op maandag tot een graad of 10 op het einde van de week. In het weekeinde neemt de wind iets af omdat het lagedrukgebied naar het oosten trekt. Maar een volgende depressie ten zuiden van Groenland ligt alweer klaar. Het lijkt erop dat deze daar blijft rondtollen en niet echt onze kant op komt.
Prettige
week!
ZEER WARM EN KLETSNAT
Oktober 2023 was de op vijf na zachtste oktobermaand ooit gemeten in De Bilt. Ook was de maand uitzonderlijk nat, waarbij in De Bilt een recordhoeveelheid regen viel. Wat zonneschijn betreft was het een iets te sombere maand. Daarnaast kregen we te maken met de randen van storm Babet die voor veel onstuimig weer zorgde.
TEMPERATUUR
Met een gemiddelde etmaaltemperatuur van 13,2°C in De Bilt, tegen 10,9°C normaal, gaat oktober als zeer zacht de boeken in. De maand eindigt daarmee op de zesde plek in de top tien van warmste oktobermaanden sinds 1901. Het warmste station dit jaar was Vlissingen met gemiddeld 14,5°C en de koudste plaats moeten we zoeken in het uiterste noordoosten waarbij Eelde 12,2°C als gemiddelde had. In Berkel-Enschot kwam het etmaalgemiddelde uit op 13,8°C. Deze was verdeeld over een gemiddelde middagtemperatuur van 17,3°C en in de nachten werd het gemiddeld 10,3°C, tegen normaal respectievelijk 15,8°C en 8,2°C.
De maand kende een duidelijke tweedeling. Het zeer zachte septemberweer zette zich aanvankelijk voort aan het begin van oktober. Op zowel 1 als 2 oktober werden in het zuiden van het land nog zomerse temperaturen behaald van minstens 25 graden. In Berkel-Enschot werd het respectievelijk 25,3°C en 26,1°C. In Beek bij Maastricht werd het op de 2e ook 26,1°C en daarmee was het de hoogste temperatuur van deze maand. De nacht van 2 naar 3 oktober was ongekend. Eerst koelde het nog af naar een graad of 18, maar rond vier uur stroomde warme lucht het land binnen. In De Bilt werd het meer dan 20 graden en dat is daar in een oktobernacht nog nooit geregistreerd. In Tilburg steeg het kwik naar 19,2°C en het Limburgse Ell maakte het helemaal bont: 21,6°C. Het waren meteen de maximumtemperaturen van die dag voor die weerstations. Daarna koelde het wat af, maar vanaf de 5e kwamen we weer boven de grens van 20 graden uit tot 23,6°C op 7 oktober en 24,5°C drie dagen later, beide waargenomen in Tilburg. Dit alles zorgde ervoor dat de eerste decade (1-10 oktober) recordwarm verliep met in De Bilt een gemiddelde temperatuur van 16,6°C tegen normaal 12,2°C. Ofwel meer dan vier graden verschil! Daarmee werd oktober 2001 met een gemiddelde van 15,5°C naar de tweede plaats verdreven en staan 1995 en 1997 met ieder 14,9°C over de eerste tien oktoberdagen, op de derde plaats. Daarna lag de temperatuur nog steeds ruim boven normaal, met op 13 oktober in het hele land nog maximumtemperaturen van ruim boven de 20 graden. Zoals in Eindhoven met 23,7°C en Ell met 24,0°C. Tijdens de nachten lag het kwik in deze periode tussen de 11 en 15 graden. Op de 13e gebeurde nog iets bijzonders. Het was namelijk de 149e dag op rij met een maximumtemperatuur van 15 graden of meer in De Bilt en dat is een record. Het vorige record stond op 148 dagen uit 1982 (10 mei t/m 4 oktober). Inmiddels is het record later in de maand verder aangescherpt. In De Bilt werden in de eerste helft van de maand (t/m de 16e) zeven warme dagen genoteerd met een maximumtemperatuur van 20 graden en meer. In Westdorpe, Gilze-Rijen en Ell werden zelfs tien warme dagen genoteerd. Een record is dat niet, want in oktober 1921 noteerde Maastricht zestien warme dagen. Normaal komt het in De Bilt in die periode tot twee warme dagen; in het zuiden zijn drie warme dagen de norm. Vanaf de 14e werd het tijdelijk kouder, waarbij op 15 oktober het overdag niet warmer was dan 11 tot 12 graden. In zowel Maastricht als Hupsel bleef de thermometer zelfs steken op 10,6°C. Het was voor het eerst sinds 2 mei dat nergens meer in het land de 15 graden gehaald werd. Vervolgens koelde het in de avond al heel snel af en daalde de temperatuur in Deelen op klomphoogte naar -0,2°C oftewel vorst aan de grond. In de daaropvolgende nacht daalde de temperatuur ook in Ell op tien centimeter hoogte tot onder nul: -1,1°C. Op normale neushoogte werd daar met 0,8°C de laagste temperatuur van de maand gemeten. In de nacht naar 16 oktober werd het daar met -1,5°C nog kouder aan de grond. Tot en met het einde van de maand lag de temperatuur op de meeste dagen boven normaal. Op 25 oktober werd de koudste dag van de maand genoteerd met in het midden van het land kwikstanden tussen 10 en 11 graden. Daarbij was De Bilt met 10,3°C de koudste plaats.
De Bilt telde in deze wijnmaand zeven warme dagen van minstens 20 graden en dat zijn er normaal drie. Oktober telde geen enkele vorstdag, terwijl we toch op één dag mogen rekenen dat het heeft gevroren. Berkel-Enschot had nog negen warme dagen, waarvan er twee zomers waren met minstens 25 graden.
NEERSLAG
Oktober was klets- en kletsnat. Gemiddeld over het land viel namelijk 150 mm neerslag en dat is precies twee keer zoveel als de normale hoeveelheid van 75 mm. In De Bilt was het zelfs de natste oktobermaand sinds het begin van de waarnemingen met 220 mm neerslag. Het vorige record stond op 215 mm, waargenomen in 1852. Het natst was het deze maand in het midden van het land en langs de kust. Vlieland had met 221 mm de meeste neerslag, gevolgd door Oost-Vlieland en De Bilt met ieder 220 mm, Terschelling 219 en Honselersdijk tapte 217 mm. Het minst nat was het in Limburg, met in Beek (Maastricht) 81 mm neerslag. Daarna komen Echt met 85 mm en Oost-Maarland en Roermond met ieder 87 mm. Voor Brabant waren de natste plaatsen Volkel (171 mm) en daarna Berkel-Enschot en Esbeek die beide 165 mm in de regenmeter hadden. Naast regen had Berkel-Enschot ook nog drie dagen met mist te maken, waarbij op 26 oktober sprake was van dichte mist met een zicht minder dan 100 meter.
De maand begon rustig, met alleen op 3 oktober een storing die in het hele land voor wat neerslag zorgde. Verder viel er tot en met de 10e weinig neerslag, alleen in het noorden van het land viel af en toe wat regen. Vanaf de 11e werd het in het hele land uiterst wisselvallig. De eerste neerslag viel in de nacht naar 12 oktober met 21 mm in Lauwersoog en Wapse; Diever en Terschelling tapte nog 17 mm af. Nadat deze regenzone het land uit was naderde vanuit het westen nog veel meer neerslag. Het kwam er overdag met bakken uit met soms ook onweer. Rijnsburg kreeg 43 mm in de regenmeter, gevolgd door Voorschoten 41, Hoek van Holland 39, De Bilt 35, Leiden 34 en Kijkduin 30 mm. In De Bilt viel in twee dagen tijd 73 mm. Ook in de avond van 13 oktober ging het flink te keer, waarbij plaatselijk ook onweer werd gemeld. Vanaf 18 oktober trok storm Babet over de Britse Eilanden noordwaarts. In Nederland veroorzaakte dit in het hele land voor veel neerslag. Op 18 en 19 oktober viel 10 tot 20 mm en op 20 oktober gemiddeld over het land 23 mm. Daarmee was het de natste dag van de maand. De meeste neerslag viel die dag in het noorden met op Lauwersoog 36 mm. Ook in Noord-Brabant viel veel neerslag nadat het 11 uur lang achtereen had geregend: Tilburg 34, Berkel-Enschot 37, Luijksgestel 40 en Eindhoven had 46 mm. Dit leverde landelijk de natste 20e oktober ooit waargenomen. Het vorige record stond namelijk op 32,3 mm waargenomen in Rotterdam in 2021. Daarnaast is het ook officieel de natste sinds 1901, want in De Bilt werd 19,4 mm afgetapt. Daarmee werd het neerslagrecord van 20 oktober 1986 met 19,1 mm naar de tweede plaats gedreven. Vervolgens trok het regengebied verder naar het noorden waar eveneens meer dan 30 mm werd opgevangen. Zo kreeg Lauwersoog 36 mm, Hitzum 35, Dieverbrug 34 en Terschelling had nog 31 mm. Op de 25e trok een klein lagedrukgebied over het zuidoosten van het land, waarbij Volkel 23 mm aftapte. Ook 29 en met 30 oktober waren erg natte dagen met lokaal 15 tot 20 mm neerslag. Op 31 oktober viel tijdens felle (onweers)buien in de noordwestelijke helft van land op veel plaatsen nog 20 tot 25 mm.
WIND
In de avond van vrijdag de 13e ging het flink te keer, waarbij plaatselijk ook onweer werd gemeld. Deze buien gingen gepaard met zware windstoten. Zo registreerde Texel een windstoot van 114 km/uur en Lauwersoog 95 km/uur. Bij dat laatste station werd zelfs even windkracht 9 gemeten. Maar omdat dit geen uur lang was, is het officieel geen storm. Vanaf 18 oktober trok storm Babet over de Britse Eilanden noordwaarts. In Nederland kwam het niet tot storm, maar het lagedrukgebied veroorzaakte in het hele land wel veel wind. Storm Babet zorgde twee dagen later, op 20 oktober, ook voor een uitzonderlijk sterke stormachtige oostenwind in het noorden. Dit zorgde ervoor dat veerboten van en naar Friesland uitvielen. De harde wind zorgde er namelijk voor dat het water vanaf de kustgebieden en de Waddeneilanden de zee werd opgeblazen, waardoor er lage waterstanden stonden. En wel zodanig dat veerboten er niet doorheen konden. In de nacht naar 29 oktober werd in IJmuiden windkracht 8 gemeten net als op Texel en Vlieland en dan spreken we van een stormachtige wind. Daarbij werden ook windstoten gemeten tot wel 109 km/uur in IJmuiden, en dat is kracht 11.
ZONNESCHIJN
Oktober
was iets aan de sombere kant, met gemiddeld over het land 111 uren
zon tegen 120 zonuren normaal. De eerste tien dagen was zonniger dan normaal, maar
daarna verliep de maand somberder dan normaal. Het zonnigst was het in het
zuiden van het land, met in Vlissingen en Beek (Maastricht) 132 uren zonuren.
Het minst zonnig was het in het noorden van het land, waarbij Leeuwarden de zon
maar 90 uur zag schijnen. In De Bilt scheen de zon 101 uur tegen 119
uur normaal en in Berkel-Enschot 125 tegen 124 normaal. Zowel De Bilt als
Berkel-Enschot kende vier zonloze dagen, terwijl we op vijf van zulke dagen
mogen rekenen. Dat geldt overigens ook voor het aantal zeer zonnige dagen,
waarbij de zon minstens 8 uur scheen. Dat kwam in Tilburg uit op vier dagen,
tegen normaal vijf. De zonnigste was meteen de allereerste oktoberdag met ruim
tien zonuren.
Houdt de tak het blad
nu vast,
dan wordt een strenge
winter onze gast.
Het weer van
Leonardusdag (6 november),
blijft tot de Kerstdag.
Treurig met een krachtige wind
Vandaag was het hoogtepunt van het onstuimige herfstweer van de afgelopen weken. Storm Ciarán trok namelijk vanaf de Atlantische Oceaan naar de kust van Frankrijk en ging daarna via Het Kanaal naar de Noordzee. Meest opzienbarende is wel dat ik deze storm al vorige week had aangekondigd en de weerinstituten daar nog geen enkele aandacht aan had besteed. Dat maakt het weer zo fascinerend. Pas sinds dinsdag werd duidelijk dat het stormachtig zou worden, waarvoor code geel werd afgekondigd. Maar een dag later werd deze omgezet in code oranje, want het zou wel eens uit de hand kunnen lopen. En dat gebeurde ook. Zowel Vlissingen als Hoek van Holland kregen op deze donderdag te maken met minstens een uur lang windkracht 9, en dan spreken we officieel van een storm. Aan het begin van de avond sloten Texel en Vlieland zich daarbij toen de storm op de Noordzee aankwam. In IJmuiden kwam het zelfs tijdelijk tot windkracht 10. Bij dit alles werden windstoten gemeten tot 115 km/u in IJmuiden, 112 km/u in Hoek van Holland en 110 km/u in Vlissingen. In Brabant was de maximale wind kracht 7 met windstoten tot 100 km/u in Eindhoven en 97 km/u rondom Tilburg. Opvallend hierbij zijn de windstoten in Brabant en Limburg, waardoor het KNMI ook voor deze provincies code oranje had moeten uitgeven. Het gaf dan ook enorme overlast door vooral omgevallen bomen. Daarbij viel er één dode en tientallen gewonden. Zoals op de N65 bij Berkel-Enschot waar een boom op rijdende auto’s viel en voor enkele gewonden zorgde. Storm Ciarán liet de barometers gigantisch dalen, waardoor dagrecords sneuvelden. Het record stond op 973 hPa waargenomen op 2 november 1930 in Den Helder (De Kooy), maar vandaag gingen vrijwel alle weerstations er flink onder. De laagste luchtdruk werd op Vlieland gemeten met 965,3 hPa. Op de platforms op de Noordzee werd zelfs 956,2 hPa afgelezen. Op deze avond hebben we nog steeds last van zware windstoten, maar de piek is er in onze regio wel af. De barometer is dan ook flink aan het stijgen. Naast alle wind hielden we het ook niet droog en viel er regelmatig regen en motregen. Tussendoor was het droog en zagen we af en toe de zon. Met 14 graden op de thermometer is het zacht voor begin november en meer naar het oosten werd op veel plaatsen nog de 15 graden gehaald.
De komende uren krijgen we te maken met een nieuw regengebied, inclusief zware windstoten tot meer dan 70 km/u. Het is echt hondenweer. Pas in de nacht neemt de wind af, maar valt er van tijd tot tijd nog steeds regen. Vrijdag start ook regenachtig gevolgd door enkele buien in de middag. Bij een matige tot vrij krachtige wind loopt het kwik op naar slechts 11 graden, maar het zal veel kouder aanvoelen.
Het eerste weekeinde van november ziet er maar treurig uit. De bewolking overheerst met alleen op zondag kans op een opklaring. Daarnaast krijgen we op zaterdag te maken met een regenzone die ons zal passeren, gevolgd door buien die op zondag aanhouden. De wind neemt verder toe en zal op zondag stevig zijn, kracht 5. Dat komt omdat we te maken krijgen met een nieuwe stormdepressie die op zaterdag bij Ierland komt te liggen. Op zondag is deze verhuisd naar de Noordzee en dat verklaart meteen de toename van de wind. De barometers schieten dan meteen weer naar beneden. Na het weekeinde houdt het onstuimige herfstweer aan. We komen namelijk in een west tot zuidwestelijke stroming terecht met een komen en gaan van lagedrukgebieden. Dit wordt in stand gehouden door hogedrukgebieden rond de Middellandse Zee. Het ene na het andere neerslaggebied brengt ons dan een bezoek, waardoor de regenmeters goed gevuld zullen worden bij temperaturen die rond de 12 graden komen te liggen.
Prettig
weekend!
Prachtig zomerweer Wat een hitte op het einde van de week. Nadat we afgelopen donderdag al de tropische grens van 30 graden haalden (3...