donderdag 30 maart 2023

Weerspreuk van de week: 31 maart - 6 april

 

Op koekoekgeroep overdag,

volgt vaak een regenslag.

 

Op 1 april geen zon,

dan vaak water in de ton.

Weekendweersverwachting: 1-2 april

 Koud met een kletsnatte zaterdag 

‘Maart roert zijn staart’. Nou, dat hebben we wel geweten en morgen, vrijdag, zal het hoogtepunt zijn van deze week. De eerste dagen waren namelijk koud tot onder de 10 graden, gevolgd door zeer zachte dagen van een graad of 16. Dat geldt ook voor de nachten die op maandag en dinsdag plaatselijk met vorst verliepen. Op maandag gebeurde dat in heel Brabant, waarbij Eindhoven en Woensdrecht de koudste plekken van ons land waren met respectievelijk -2,2°C en -2,0°C. Vervolgens vielen er die dag buien die in Oisterwijk gepaard gingen met sneeuw en in Berkel-Enschot met hagel. Ook op andere plaatsen werden sneeuwbuien gemeld, zoals in Apeldoorn, Arnhem, Doetichem, Zwolle en Joure. Daarna volgde een koude nacht naar dinsdag en vroor het nog harder met -3,3°C in zowel Maastricht als Woensdrecht en -4,4°C in Deelen. Aan de grond was zelfs sprake van matige vorst. Zoals in Eelde met -6,6°C, Deelen had -6,3°C en Volkel met -6,0°C. Overdag was het droog en pas in de avond viel wat lichte regen. Met die neerslag kwam ook zachte lucht mee, waardoor het kwik op de woensdag en deze donderdag naar de 16 graden is gegaan; in Eindhoven werd het vandaag nog 17 graden. Opvallend was dat Tilburg vanmiddag te maken kreeg met soms felle buien, terwijl Berkel-Enschot heerlijk weer had met een afwisseling van zon en wolken. Maar het weer gaat drastisch veranderen als een depressie bij Engeland de komende uren via ons land naar Duitsland trekt en daar in de loop van zaterdag aankomt. Hierdoor kan 30 uur lang neerslag vallen. Niet normaal. 

In de komende nacht neemt de bewolking toe en gaat het regenen, waarbij de wind flink aantrekt. Vervolgens gaan de hemelsluizen open en krijgen we een regenachtige vrijdag voorgeschoteld die de regenmeters op de laatste dag van maart flink laten stijgen. In Oss staat deze nu al op 133 mm en er wordt verwacht dat in die regio 20 tot 30 mm erbij komt. Dit zou betekenen dat we dan landelijk gezien de natste maart ooit kunnen bijschrijven. Want het record staat op maart 1981 toen in Soesterberg 149 mm werd opgevangen. De neerslagteller in onze regio staat inmiddels op 105 mm en zal morgen richting de 120 mm gaan. Hiermee sluiten we de eerste lentemaand af, maar 1 april zal hier ook mee starten en dat is geen grap. 

De depressie ligt in de nacht naar zaterdag precies boven ons land en schuift verder op naar het oosten. Overdag valt er dan van tijd tot tijd regen en met 9 graden en een stevige wind uit het noordwesten zal het kil aanvoelen. Geen dag om erop uit trekken en dus wordt het binnenactiviteiten uitvoeren. En dan krijgen we een weersomslag. Voor de kust van Portugal ligt namelijk een hogedrukgebied dat zich helemaal uitstrekt tot voor de kust van Schotland. En dat verplaatst zich op zondag tot over onze omgeving, waardoor we ineens van alle nattigheid zijn verlost. De dag begint nog wel met bewolking, maar die neemt in de middag flink af. De wind draait naar het noordoosten tot oosten en dan wordt er droge, maar ook koude lucht aangevoerd. Opklaringen spelen de hoofdrol en dat betekent dat de nachten met lichte vorst gaan verlopen. Overdag is het op zondag maar een graad of 9. Na het weekeinde zijn de maandag en dinsdag de beste dagen van de week, want vanaf woensdag neemt de bewolking toe en ook de kans op neerslag. Oorzaak is het draaien van de wind naar het noordwesten, waarmee lucht over de Noordzee wordt aangevoerd. Vochtige lucht stroomt dan over onze regio wat zich uit in wolkenvelden waaruit wat neerslag kan vallen. Temperatuur stijgt naar zo’n 11 graden en dat is veel te koud voor begin april. 

Prettig weekend!

zondag 26 maart 2023

Weersverwachting deze week: 27-31 maart

 Eerste dagen koud, daarna kletsnat en tijdelijk zachter 

Vorig jaar was maart een schitterende lentemaand. Deze verliep landelijk recordzonnig (250 zonuren) en plaatselijk ook recorddroog, waarbij Berkel-Enschot met 0,9 millimeter de droogste plaats in Nederland was. Daarnaast konden we de eerste warme dag van 20 graden noteren en een recordwarme 22e maart. Nadat de astronomische lente vorig jaar ook op 20 maart van start ging verliepen de dagen erna in warme sferen. Berkel-Enschot noteerde van 21 t/m 24 maart zelfs vier warme dagen van minstens 20 graden met 21,6°C op de 22e als hoogste temperatuur. Wat een verschil met dit jaar. De neerslagteller staat inmiddels in Berkel-Enschot al op 95 mm, tegen normaal 60 mm, en er komt deze week nog meer dan 10 millimeter bij. Hierdoor gaan we in onze regio voor de 10e keer sinds 1878 in de eerste lentemaand over de 100 mm-grens heen. Kortom, het is heel bijzonder dat het zo nat is. Overigens is de natste plaats in Brabant op dit moment Oss waar tot nu toe 115 mm is afgetapt gevolgd door Eersel met 102 mm. En daarnaast houdt de temperatuur ook niet over en zitten we gemiddeld op normale kwikstanden. De 20 graden is dit jaar nog nergens geregistreerd; het hoogste was 19,2°C op de 17e. Tenslotte staat het aantal zonuren in Tilburg en omgeving op 96, tegen normaal 150 uur over de hele maand. 

Dit laatste weekeinde staat en stond in het teken van wisselvallig weer. Gisteren kregen we te maken met buien die in Breda, Gilze-Rijen en het oosten van Brabant gepaard gingen met onweer. Vandaag staan er perioden met regen op het programma. Oorzaak is een depressie die vandaag vanaf Het Kanaal via België naar Duitsland trekt. Je kunt het aan de barometer zien die gedaald is. De neerslaggebieden komen precies over Brabant heen en pas vanavond verlaat het de provincie. De wind is dan gedraaid naar het noordwesten en dan komen we in koudere lucht terecht waar we op maandag en dinsdag mee te maken krijgen. De depressie heeft dan inmiddels plaats gemaakt voor een hogedrukgebied. Dat betekent dat we steeds meer de zon te zien krijgen, vooral op dinsdag. Op maandag echter is het nog wisselvallig, waarbij er buien vallen die in de loop van de dag een winters karakter kunnen krijgen met hagel en/of natte sneeuw. Tussendoor zullen we regelmatig de zon zien. Een dikke jas is wel nodig, want de thermometer zal niet meer dan 8 graden aanwijzen. Daarbij gaat het ook nog eens harder waaien en dan zal het nog meer een winters gevoel geven. Vervolgens schuift het hogedrukgebied in de loop van de dag verder op naar het oosten. In de nacht naar dinsdag verdwijnen de wolken en gaat het licht vriezen. De dag zelf start zonnig, maar eindigt met veel bewolking. Het blijft droog. Inmiddels zien we een nieuwe depressie op de Atlantische Oceaan dat onze kant op komt en dat gaat het weer voor de laatste dagen van maart bepalen. Buien en perioden met regen staan dan op het weermenu, waarbij het zelfs onstuimig gaat worden. Het enige voordeel is de temperatuur, want die komt vanaf woensdag boven de 10 graden uit. Donderdag wordt met 15 graden de warmste dag van de week, maar het weerbeeld is niet om naar huis te schrijven. De wind trekt aan en er zijn perioden met regen overgaand in buien. Vrijdag is een kopie van de donderdag, alleen gaat het dan nog harder waaien! En dat komt omdat de kern van de depressie steeds dichterbij komt. In het weekeinde vindt een hogedrukgebied voor de kust van Portugal het welletjes en zet de aanval in. De wind draait naar het westen en later noordwesten, maar dan keert de koude lucht terug. Temperaturen beginnen in de eerste dagen van april te dalen tot onder de 10 graden op zondag. De depressie is inmiddels verhuisd naar Rusland, maar de neerslaggebieden daarvan weten ons nog steeds te bereiken. Met een stevige wind blijft het herfstachtig. 

Prettige week!

donderdag 23 maart 2023

Weerspreuk van de week: 24-30 maart

 

De maand maart,

heeft het venijn in de staart.

 

Dondert 't in de maand maart,

in mei dekt sneeuw de aard.

Weekendweersverwachting: 24-30 maart

 Herfstachtig en kouder 

Vandaag, 23 maart, is het feest voor weerkundigen want het is Wereld Meteorologische Dag. En dat is de verjaardag van de WMO, de Wereld Meteorologische Organisatie die met 185 aangesloten landen in 1950 werd opgericht. Deze dag valt overigens samen met de 150e verjaardag van de Internationale Meteorologische Organisatie, de voorganger van de WMO. Zonder de WMO zou het weerbericht in zijn huidige vorm onmogelijk zijn. De weersverwachtingen zijn immers gebaseerd op meteorologische waarnemingen uit de hele wereld ook die vanuit onze regio. Eén van de belangrijkste taken van het WMO is het in stand houden van een mondiaal waarnemingsnetwerk. Dagelijks verwerken 3 mondiale, 185 nationale en 34 regionale meteorologische diensten meer dan vijftien miljoen gegevens.

Toen drie dagen geleden de zon precies boven de evenaar stond, begon bij ons de astronomische lente. Maar van lenteweer was geen sprake. Integendeel, het leek wel herfst. Dagelijks viel er neerslag en de wind nam de afgelopen dagen ook nog eens toe. Daarbij was het zeer zacht met 14,6°C in Tilburg tot 15,3°C in Eindhoven. Ook op deze donderdag lagen de temperaturen boven normaal en werd het de warmste dag van de week. De warmste plekken lagen in het westen en midden van Brabant. Zo noteerde Berkel-Enschot en Woensdrecht ieder 16,3°C en Gilze-Rijen had 16,2°C. Het weerbeeld was vandaag wel wisselend. De dag begon met regen gevolgd door een strak blauwe hemel op het einde van de ochtend. Vervolgens nam de bewolking toe afgewisseld door opklaringen. Wel ontstonden er felle buien, maar die gingen langs ons heen. Rond 16:00 uur werd in de omgeving van Volkel onweer gemeld. Inmiddels zijn de buien het land uit, maar deze wordt gevolgd door een enorm neerslaggebied dat de komende uren over onze regio zal trekken wat de hele nacht aanhoudt. Daarbij kan er zo’n 10 tot 15 mm vallen bij zo’n 10 graden. Oorzaak is een lagedrukgebied bij Ierland dat zich heeft uitgebreid tot over het noorden van Frankrijk. Daar omheen cirkelen neerslaggebieden en deze verlaten ons pas in de loop van vrijdagochtend, maar dan komen we in een onstabiele atmosfeer terecht. In de ochtend wordt het dan droog, maar in de middag gaan er buien vallen die steeds feller worden en met een klap onweer en windstoten gepaard kunnen gaan. Met 13 graden is het nog steeds zacht. 

In het weekeinde, als de zomertijd in de nacht van zaterdag op zondag ingaat, zullen we de paraplu regelmatig bij de hand moeten houden en vooral op zondag. De zaterdag staat in het teken van buien. In eerste instantie is het nog een regenbui, maar in de loop van de dag wordt de atmosfeer alsmaar kouder. En dan kan er ook onweer, hagel en windstoten bij zitten. Ook aan de grond wordt het langzaam kouder. Is het op zaterdag nog 12 graden, op de zondag blijft het kwik steken op een graad of 9. En alsof dat nog niet genoeg is trekt de wind verder aan. Dat betekent dat de gevoelstemperaturen een flink stuk lager zijn en het kil zal aanvoelen. De depressie is namelijk aan de wandel gegaan en ligt op zondag boven Frankrijk. Dat komt door een hogedrukgebied boven de Atlantische Oceaan die als het ware de depressie het land opduwt. Na het weekeinde rukt het hogedrukgebied verder op richting onze regio waar het dinsdag aankomt. We komen we dan in een noordwestelijke stroming terecht met aanvoer van lucht rechtstreeks vanaf de poolstreken. Op maandag vallen er buien die een winters karakter zullen krijgen met korrelhagel en natte sneeuw. Met 8 graden is het wel gedaan voor die dag. Als het hogedrukgebied is gearriveerd begin het op te klaren en wel zodanig dat het in de nacht naar dinsdag gaat vriezen. De dinsdag zelf begint zonnig gevolgd door stapelwolken in de middag. Het blijft droog en dat zal ook de enige dag van de week zijn. Want vanaf woensdag krijgen we te maken met een nieuwe depressie op de oceaan die het wisselvallige herfstweer laat terugkeren. De wind draait vervolgens naar het zuiden en de aanvoer van zachte lucht komt weer op gang; op donderdag kan het 14 graden worden. 

Prettig weekend!

zondag 19 maart 2023

Het Weernieuws: Lente begint

LENTE BEGINT OP 20 MAART OM 22:24 UUR 

Sinds 2012 is de start van de astronomische lente op 20 maart en deze gaat morgen in om 22:24 uur. En dat is eigenlijk de juiste datum in maart en niet de 21e zoals velen geleerd hebben. In 2011 was dit wel het geval en hoe gek het ook klinkt, dat was uniek. Het was namelijk de tweede keer in deze eeuw dat de lente op die datum begon en meteen ook de laatste. We moeten nu helemaal wachten tot het jaar 2102 (!) als dit seizoen pas weer op 21 maart begint. 

WEERBEELD

De eerste lentedag zal morgen vooral grijs zijn. Er is veel bewolking en af en toe valt er wat neerslag uit, veel stelt het niet voor. Daarbij wordt het zo’n 11 tot 12 graden. Vorig jaar kregen we op 20 maart te maken met regen- en sneeuwbuien in de ochtend. In de middag was het droog en kwam de zon er steeds meer door. Warmer dan een graad of 10 werd het niet. In 2021 was het een prachtig, maar koud begin van de lente. Na lichte vorst in de ochtend, met -4,8°C in Twenthe (aan de grond -8,3°C) en -4,5°C in zowel Eelde als Hupsel, werd het met ruim 10 zonuren een zonnige lentedag. Tegen de avond werd het pas bewolkt en liep het kwik overdag in Berkel-Enschot op naar 10,8°C. In de loop van de avond viel uit die bewolking wat motregen. In 2020 zagen we op de eerste lentedag met 9 graden helemaal geen zon. Het bleef bewolkt waar in de middag en avond wat lichte regen uitviel. In 2019 waren er op deze dag verkiezingen van de Provinciale Staten en Waterschappen en toen eveneens een bewolkte hemel waar rond het middaguur wat lichte regen uitviel. Maar met 13 graden was het wel zacht. In 2018 was het op 20 maart winters. In de ochtenduren lag er op veel plaatsen een dun laagje sneeuw, nadat de temperaturen op enkele plaatsen al flink onderuit waren gegaan. In het oosten van het land werd het in Twenthe en Arcen respectievelijk -5,5°C en -5,0°C. In Brabant waren Gilze-Rijen en Eindhoven het koudst met ieder -4,4°C. Nadat de ochtend nog met bewolking begon werd het daarna een stralende voorjaarsdag met maximaal 9 graden. Zes jaar geleden hadden we opnieuw een sombere start van de lente. De gehele dag viel er motregen en daarbij was het zo’n 11 graden en de zon zagen we niet. In 2016 was het een fris begin van het lenteseizoen. Er verschenen in de ochtend opklaringen die de temperatuur in Berkel-Enschot deed oplopen naar 10 graden rond het middaguur. In de middag nam de bewolking steeds meer toe gevolgd door wat druppels en motregen in de avond. Het kwik zakte vervolgens terug naar 8 tot 9 graden. In 2015 hadden we een valse start van de lente. De dag begon mistig en nevelig die ook nog eens de gehele dag bleef hangen. Hierdoor konden we geen glimp opvangen van de gedeeltelijke zonsverduistering die in de ochtend plaatsvond. De mist maakte het koud, want op deze eerste lentedag werd het maximaal 5,4°C in Berkel-Enschot en in het Limburgse Arcen werd het niet warmer dan 4,4°C. Toen vervolgens de astronomische lente om 23:45 uur begon, passeerde een uur later een regengebied onze regio. 

Wat een contrast met negen jaar geleden die op 20 maart 2014 fantastisch verliep met volop zon en temperaturen die naar de 22 tot 23 graden gingen. Een heerlijk warm begin van de astronomische lente. Maar dat was in 2013 wel anders toen het gewoon winterweer was. Er viel van tijd tot tijd sneeuw en warmer dan 2,0°C werd het niet. De dagen erna werd het kouder en kouder. Tot en met het einde van de maand ging het elke nacht vriezen en overdag was het een graad of 5. Maar door de stevige wind lag de gevoelstemperatuur ver onder het vriespunt. Er werden zelfs waarden gemeten van -10 tot -12 graden in de ochtend. Ongelooflijk! In de jaren ervoor begon de lente zowel in 2011 als 2012 prachtig. De zon scheen volop en deze liet de temperatuur in 2012 naar de 15 graden gaan en in het jaar daarvoor was het nog een graadje warmer. De start was wel koud met in 2012 vorst aan de grond. In 2011 was het nog kouder waar in Twenthe op 21 maart, toen op deze dag de lente begon, net geen matige vorst werd waargenomen en op een kwikstand van -5,0°C bleef steken; aan de grond vroor het zelfs een graad of 8. In 2010 werd de lente ingeluid met regen- en onweersbuien. Dat hadden we vooral te danken aan de hoge temperatuur op die dag: op 20 maart werd het namelijk 18 graden in Berkel-Enschot. 

BETEKENIS

De lente van dit jaar zal overigens eindigen op 21 juni om 16:58 uur, want dan begint de astronomische zomer. De astronomische lente begint pas als de zon loodrecht boven de evenaar staat. Voor deze eeuw gebeurde het op de ‘normale’ datum van 21 maart slechts twee keer: namelijk in 2007 en in 2011. Na deze datum kunnen we dus pas in het jaar 2102 de start van de lente op de 21e verwelkomen. Dat betekent dat de lente de komende jaren vrijwel altijd op 20 maart zal aanvangen en in 2048 begint deze zelfs al een dag eerder op de 19e. 

Sterrenkundigen rekenen in tropische jaren. Dat staat voor de tijd die verloopt tussen twee opeenvolgende zogenaamde equinoxen (begindatum van de lente of begindatum van de herfst). De lengte van een tropisch jaar is om precies te zijn 365 dagen, 5 uur en 49 minuten. Daardoor valt bijvoorbeeld de astronomische lente jaar na een jaar bijna zes uur later. In 2015 begon de lente om 23:45 uur en dan zou je denken dat zes uur later het in 2016 de dag van 21 maart zou moeten zijn. Maar in dat jaar was 20 maart echter de opening van het lenteseizoen enwel om 05:30 uur. Dat kwam omdat we in dat jaar een schrikkeldag hadden en dan zal de lente een sprong naar achteren maken van één dag. Aangezien vier tropische jaren iets korter duren dan vier jaren van 365,25 dagen zal na iedere vier jaar de lente tevens zo’n drie kwartier vroeger beginnen. 

Dag en nacht duren bij het begin van de lente overal op de wereld even lang en dat betekent dat de zon dan precies boven de evenaar staat. Vandaar ook dat de astronomische lente tussen 19 en 23 maart kan beginnen, maar niet exact. In ons land duurt de dag waarop de lente begint alweer ongeveer 10 minuten langer dan de nacht. Verschillen die het gevolg zijn van het feit dat de tijdstippen van opkomst en ondergang van de zon betrekking hebben op de bovenrand van de zon. Bovendien is de zon door breking van stralen in de atmosfeer nog kort zichtbaar terwijl zij in werkelijkheid al onder is.

De seizoensindeling is gebaseerd op de positie van de aarde ten opzichte van de zon. De seizoensverschillen vinden hun oorzaak in de schuine stand van de as waar de aarde om draait. Hierdoor komt de zon op het noordelijk halfrond (waar ook Nederland ligt) in de zomer hoger boven de horizon dan in de winter en schijnt daardoor in de zomer langer dan in de winter.

Als de luchttemperatuur direct en alleen op de zon zou reageren dan zou 21 juni, de langste dag van het jaar, ook de warmste dag moeten zijn en precies midden in de zomer moeten vallen. In werkelijkheid loopt de temperatuur langzamer op vooral onder invloed van oceanen en zeeën. De opwarming van zeewater door de zon gaat langzamer dan de opwarming van landoppervlak. Onder invloed van het nog koude water van de Noordzee begint aan de Nederlandse kust het warmere seizoen later dan in het binnenland. Als we de seizoensindeling volledig zouden laten afhangen van de gemiddelde temperatuur op verschillende plaatsen in het land, kunnen we uitrekenen dat de lente in Zuid-Limburg gemiddeld eigenlijk al op 9 maart begint en op Terschelling pas op 23 maart.

Om praktische redenen en volgens internationale afspraak gebruiken weerkundigen voor het berekenen van klimatologische gemiddelden een andere seizoensindeling en worden steeds drie opeenvolgende kalendermaanden als één seizoen beschouwt. Volgens de klimatologische indeling is de lente dus al begonnen op 1 maart en duurt dit seizoen tot en met 31 mei.



Weersverwachting deze week: 20-24 maart

 Herfstachtig met veel regen en wind 

Wat een heerlijke lentedagen hebben we achter de rug. Zaten we vorige week nog in de sneeuw, afgelopen vrijdag en zaterdag waren om te genieten. De vrijdag sprong er helemaal uit. Eindelijk konden we weer eens een droge dag noteren en de temperatuur schoot omhoog tot 19,2°C in Berkel-Enschot, 18,7°C in Ell en 18,5°C in zowel Eindhoven als in Maastricht. En zo warm is het dit jaar nog niet geweest. De laatste keer dat het zo warm werd in onze regio was op 30 oktober toen het kwik naar de 20,6°C ging en dat was toen de laatste warme dag van het jaar. Gisteren was het ook genieten met 16,8°C in Tilburg tot 17,6°C in Twenthe. Tot aan de avond was het overwegend droog met soms wat druppels. In de avond echter kwamen vanuit het zuiden buien opzetten die nog 1 millimeter opleverde. In Drenthe ontstonden aan het einde van de middag ook buien die behoorlijk pittig waren en met donder en bliksem gepaard gingen. In de avond trokken deze verder naar Groningen waar de buien nog 7 millimeter achterlieten. Ook afgelopen nacht hebben we het niet droog gehouden. 

Deze zondag is prachtig begonnen met veel zonneschijn. Ondertussen is er meer bewolking binnengeschoven, waaruit een buitje kan vallen maar veel stelt het allemaal niet voor. Met 14 graden is het wel wat minder warm dan we de afgelopen dagen gewend waren. Op dit moment ligt er een depressie tussen Schotland en Noorwegen en deze trekt verder naar het oosten. Hierdoor kunnen neerslaggebieden ons nog net bereiken. Inmiddels zien we op de Atlantische Oceaan een nieuwe depressie liggen en deze wordt groter en groter en zal ons weer voor de hele week gaan bepalen. Houd de paraplu maar bij de hand! Maandag is een overgangsdag. Deze geeft ons veel bewolking waar af en toe wat motregen uitvalt. Met 11 tot 12 graden is het nog wat frisser, maar wel normaal voor de tijd van het jaar. Op dinsdag bereiken de randen van de depressie inmiddels onze regio. In de ochtend valt er af en toe wat neerslag, maar in de middag wordt het serieus en vallen de eerste buien. Vanaf woensdag zijn we helemaal in de ban gekomen van een enorm langgerekt lagedrukgebied dat zich heeft uitgebreid vanaf de Atlantische Oceaan tot aan Rusland toe. Woensdag staat dan ook in het teken van perioden met regen, waarbij de wind ook nog eens flink zal aantrekken en vrij krachtig wordt, kracht 5. Op donderdag gaat de regen over in buien deze kunnen wel eens stevig uitpakken. Oorzaak is het kouder worden van de bovenlucht op 5 km hoogte. Daar zakt de temperatuur namelijk tot -30 graden en dan kunnen de buien gepaard gaan met hagel en onweer. Ook op vrijdagmiddag daalt het kwik in de atmosfeer naar zulke lage waarde, waardoor er opnieuw onweersbuien kunnen ontstaan. Daarbij waait het nog steeds flink en lijkt het wel herfst. In het weekeinde probeert een hogedrukgebied vanuit het zuiden van Europa de enorme depressie te verdrijven. In eerste instantie lukt dat ook wat tot een droge zaterdag zal leiden, maar wel met veel bewolking. Maar op zondag keert de invloed van de depressie weer terug. Een neerslagzone trekt over Tilburg en omstreken en zorgt voor perioden met regen. De temperatuur zal de komende week rond de 12 graden liggen, maar door de matige tot vrij krachtige wind zal het wat kil aanvoelen. Ondanks dat morgen, maandag, de astronomische lente van start gaat is van lenteweer dus geen sprake. 

Prettige week!

donderdag 16 maart 2023

Weerspreuk van de week: 17-23 maart

 

Een koekoeksroep ter helft van maart,

is voor de boer een daalder waard.

 

20 Maart, het begin van de lente,

dan is het niet altijd rijst met krenten.

Weekendweersverwachting: 18-19 maart

 Wisselvallig en zacht 

De temperaturen vlogen de afgelopen dagen alle kanten op. Liep de temperatuur afgelopen maandag in onze regio nog op naar een lenteachtige 18 graden, twee dagen later was het zo koud dat de 10 graden zelfs niet gehaald werd. Bij dit alles viel er dagelijks regen, waardoor de totale neerslag in Berkel-Enschot in deze maand inmiddels is opgelopen tot 76 mm. In Limburg viel op woensdag zelfs nog wat sneeuw, maar dat hebben we hier niet gehad. De hoge temperaturen van de maandag werden aangevoerd door een harde wind uit het zuidwesten. Het waaide zelfs zo hard dat de eerste officiële storm sinds 22 februari 2022 werd gemeten. Vlieland, de Houtribdijk en IJmuiden kregen namelijk minstens een uur lang windkracht 9 om de oren. Daarbij werden windstoten gemeten tot 116 km in het Groningse Roodeschool, 108 km in het Noord-Hollandse Berkhout en 104 km/uur in Vlissingen, op de Houtribdijk en op Schiphol. En dat is omgerekende allemaal windkracht 11. In Tilburg en omstreken was het een stuk rustiger met een windsnelheid van kracht 6 en windstoten tot 76 km/uur (kracht 9). Het was dus meer dan vier seizoenen geleden dat we geen storm hebben gehad. Sinds het begin van de windmetingen in 1910 is het nog nooit gebeurd dat zowel in de lente, zomer, herfst als winter een uur lang geen windkracht 9 is gemeten. Heel bijzonder. Deze donderdag was met 15,4°C in Berkel-Enschot en 15,1°C in Woensdrecht alweer zeer zacht na de koude woensdag die toen op veel plaatsen met lichte vorst van start ging. Dat was vanochtend niet het geval, behalve in het Groningse Nieuw-Beerta die het kwik nog liet zakken tot -0,2°C. 

Op deze avond ligt voor de kust van Ierland een depressie en ten oosten van ons een hogedrukgebied. Hierdoor stroomt er de komende nacht en op vrijdag zachte lucht Brabant binnen. De vrijdag begint dan ook met wat sluierwolken afgewisseld met zonneschijn. In de middag neemt de bewolking echter toe en kan er een enkele bui vallen. Temperatuur loopt op tot een aangename 17 graden bij een matige wind, kracht 3. Vervolgens trekt de depressie op zaterdag verder over de Britse Eilanden, waardoor gebieden met buien over zullen trekken. Tussendoor is het droog en zien we de zon regelmatig bij een kwikstand van een graad of 16. Zondag is er meer bewolking, waaruit een enkele bui valt. Daarbij neemt de wind verder af en laat de thermometer een waarde zien van zo’n 15 graden. Vervolgens zien we bij IJsland een nieuwe depressie liggen en begint daar wat rond te cirkelen en breidt zich verder uit tot voor de kust van Frankrijk op dinsdag. Op maandag hebben we daar nog geen last van en ziet er prima uit met een mix van wolken en zonneschijn. Daarbij wordt het met 17 graden wat warmer. Op dinsdag heeft een regenzone ons bereikt en valt er wat lichte regen. Woensdag ziet er dan weer droog uit, maar wel met veel bewolking en een stevige zuidwestenwind die de temperatuur laat stijgen tot wel 18 graden. Tenslotte kunnen we op donderdag opnieuw de paraplu tevoorschijn halen. Kortom, droge en natte dagen wisselen elkaar af en dat allemaal als op maandag 20 maart om 22:24 uur de astronomische lente gaat beginnen. 

Prettig weekend!

zondag 12 maart 2023

Het Weernieuws: Winter 2022-2023

 ZEER ZACHT EN ZONNIG

Ondanks enkele sneeuwsituaties en een relatief koud begin van de winter, eindigde de winter van 2022-2023 veel zachter dan normaal. Daarmee is het de 10e zachte winter op rij, een verscherping van het record dat vorig jaar werd gezet. Naast zeer zacht was de winter ook zonnig. Opvallend was de koude periode 12-18 december, waar zelfs geschaatst kon worden, gevolgd door de recordwarme Oudejaarsdag en Nieuwjaarsdag. En tenslotte de sneeuwrijke dag van 20 januari. 

TEMPERATUUR

Met in De Bilt een gemiddelde etmaaltemperatuur van 5,1°C tegen 3,9°C normaal was de winter zacht, goed voor een 13e plek op de lijst van zachtste winters ooit. Dat is nog wel iets lager dan de veel recentere winters van 2019, 2020 en 2022 die nog wat zachter waren. Op 29 dagen liep de temperatuur op tot 10 graden of meer tegen 18 dagen normaal, goed voor een 6e plek. Bijna één op de 3 winterdagen verliepen dus zeer zacht. December was iets kouder dan normaal met gemiddeld 3,9°C tegen 4,2°C normaal, maar januari en februari daarentegen waren allebei zacht met respectievelijk 5,8°C tegen 3,6°C en 5,7°C tegen 3,9°C normaal. In Berkel-Enschot kwam de gemiddelde etmaaltemperatuur uit op 5,0°C tegenover het langjarig gemiddelde van 4,4°C over de periode 1998-2020. Daarbij werd het overdag gemiddeld 7,6°C (normaal 7,0°C) en in de nachten was dat 2,4°C gemiddeld (normaal 1,7°C). 

De winter begon meteen koud met tot en met 18 december bijna allemaal temperaturen die dagelijks onder normaal lagen. Het koudst was het van 12 tot en met 18 december, met in De Bilt etmaalgemiddelde temperaturen onder het vriespunt. De maxima bedroegen daar -1,4°C en -0,3°C op respectievelijk 13 en 17 december en daarmee waren het de eerste en tevens laatst ijsdagen van deze winter, want in januari en februari bleven de maximumtemperaturen in De Bilt niet meer onder het vriespunt. De laagste temperatuur van de winter werd dan ook in deze periode van de winter gemeten: op 13 december daalde het kwik tot -10,6°C  in Eelde. Het was koud genoeg voor wat schaatspret, op zowel schaatsbanen als écht natuurijs. Maar daarna sloeg het weer om en stroomde zachte tot zeer zachte lucht het land binnen. Met name rond de jaarwisseling en begin januari. Op 31 december werd het in het Limburgse Ell en Arcen 17,6°C en dat was meteen de hoogste temperatuur van het winterseizoen en een record voor december. Ook in De Bilt was het met 15,9°C nog nooit zo warm in december sinds het begin van de waarnemingen. Op 1 januari werd vervolgens het temperatuurrecord van januari verbroken. In Eindhoven werd het die dag 16,9°C en in De Bilt 15,6°C. Ook de dagen erna bleef het zeer zacht. De eerste tien dagen van januari verliepen in De Bilt zelfs recordzacht met een gemiddelde etmaaltemperatuur van 9,3°C. Halverwege januari werd het tijdelijk weer wat kouder met ’s nachts regelmatig lichte tot matige vorst en overdag temperaturen enkele graden boven nul. Vanaf 25 januari liep de temperatuur echter geleidelijk weer op tot waarden boven normaal. De sprokkelmaand begon ook zacht, maar van 6 tot en met 9 februari hadden we te maken met temperaturen onder normaal. Halverwege de maand werd het in een zuidelijke stroming zacht met in het zuiden van het land lokaal 15 graden. Aan het einde van de maand kwam de temperatuur opnieuw onder normaal te liggen. 

De Bilt telde deze winter 33 dagen waarop het heeft gevroren, normaal zijn het 35 vorstdagen. Daarvan waren er twee ijsdagen (dagen waarop de temperatuur niet boven het vriespunt komt) en dat vond plaats in december; normaal zijn dit er zes.

Het kwam deze winter niet tot officiële strenge vorst van lager dan -10 graden, terwijl dat gemiddeld 1 à 2 keer gebeurt. De laatste keer was in 2021. Verder naar het oosten kwam het lokaal wel tot strenge vorst met op 14 december respectievelijk -10,5°C en -10,6°C in Twente en Eelde. Verder kwam het alleen nog op 18 december lokaal tot strenge vorst met -10,3°C in Hupsel. Normaal komt het landinwaarts tot 2 à 3 dagen met strenge vorst. Berkel-Enschot telde 31 vorstdagen tegen 30 als langjarig gemiddelde. Daarvan waarvan er vijf dagen, waarop er sprake was van matige vorst. Opvallend is dat in Berkel-Enschot zowel de hoogste als laagste temperaturen van de winter in december werden gemeten. Op 31 december werd het namelijk 16,3°C, wat vooraf ging met de warmste winternacht toen de temperatuur niet verder zakte dan 11,3°C. De koudste dag was die van 13 december toen het de hele dag vroor met als maximumtemperatuur -1,2°C. Bijna een week later werd de koudste nacht gemeten: -8,4°C op 18 december. 

NEERSLAG

De hoeveelheid neerslag lag met landelijk gemiddeld 208 mm neerslag net iets boven normaal van 204 mm. De verschillen tussen de maanden waren echter groot.  December had een normale hoeveelheid neerslag met 80 mm tegen 78 mm normaal, januari was echter zeer nat met gemiddeld 108 mm neerslag tegen een langjarig gemiddelde van 68 mm en februari was daarna juist een zeer droge maand met landelijk gemiddeld 20 mm, tegen 56 mm normaal. De meeste neerslag viel deze winter in de eerste twintig dagen van januari in het westen, midden en delen van het noorden van het land. In De Bilt viel zelfs 142 mm, de hoogste neerslagsom daar in januari sinds 1901. Daarna kwam in De Bilt de op één na langste reeks neerslagdagen ooit ten einde. De natste dag van deze winter was 12 januari met in De Bilt 40,0 mm, waarmee het officieel de natste 12e januari ooit is geregistreerd sinds 1901. Landelijk werd het ook de natste ooit, want Herwijnen ving 45,4 mm op. Voor het winterseizoen zijn dit uitzonderlijke neerslaghoeveelheden, want alleen in 1946 (8 februari, 53,9 mm in De Bilt) en 1960 (3 december 73,3 mm in Den Helder) hadden we nog nattere winterdagen. De grote hoeveelheid neerslag leidde rond 14 januari in de Betuwe, langs de Linge, voor wateroverlast. 

Het natst was het deze winter in het Drentse Roden met 331 mm gevolgd door Zeewolde met 315 mm, Alblasserdam 311, Holsloot 308, Kapelle 307, Nieuwerkerk a/d IJssel 303 en Leiden met 302 mm. De minste neerslag werd in het Noord-Hollandse Cocksdorp opgevangen met 86 mm. Daarna volgen Nieuw Beerta met 153 mm, Amsterdam 155, Montfort 159 en Maastricht waar 167 werd afgetapt. In De Bilt viel 251 mm tegen 218 mm normaal. Berkel-Enschot kreeg 222 mm in de regenmeter en dat is vrijwel gelijk aan het langjarig gemiddelde daar van 224 mm. De natste dag was die 31 december toen 27 mm werd geregistreerd. In totaal werd daar op 38 winterdagen minstens één millimeter opgevangen, waarvan op zeven dagen minstens 10 millimeter. Naast regen werd op 17 dagen ook mist geregistreerd en dat is veel voor de winter, want normaal is het maar op 9 dagen een kleine wereld. 

SNEEUW

Op 22 dagen viel neerslag in de vorm van (smeltende) sneeuw tegen 33 sneeuwdagen normaal in ons land. Wit was het bijna nooit, alleen lokaal op sommige dagen in december en januari. Op 5 december viel er in de Limburgse heuvels plaatselijk ongeveer 5 centimeter sneeuw. In het zuiden van het land was het wit van 19 tot 27 januari en lag lokaal meer dan 10 centimeter. Dat begon in de nacht en vroege ochtend van 19 januari waar op de Veluwe en in het midden en oosten van Brabant 2 tot 5 centimeter sneeuw werd gemeten. De dag van 20 januari was de meest sneeuwrijke dag van deze winter. Verschillende buiengebieden trokken over het land en vooral in het midden en zuiden viel veel sneeuw. Op de Hilversumse heide kwam het tot 10 centimeter sneeuw, in de Limburgse Heuvels viel zelfs tot 13 cm. Het KNMI gaf voor deze provincies code oranje voor sneeuw uit. In totaal viel in januari op 7 dagen ergens in ons land sneeuw (tegen 11 normaal), maar op 9 dagen was er lokaal sprake van een sneeuwdek. Daarmee had de winter qua sneeuw zijn kruit grotendeels verschoten, want in februari kwam het alleen de eerste dag en laatste dagen van de maand lokaal tot wat (natte) sneeuw. Berkel-Enschot telde in dit winterseizoen 4 sneeuwdagen (1 dag in december en 3 dagen in januari), waarbij de sneeuw op vijf dagen bleef liggen. Daarbij werd op 20 januari de hoogste sneeuwdek van 8 cm gemeten, maar smolt daarna snel weg. 

IJZEL

Het KNMI gaf drie keer een code oranje uit voor ijzel. De eerste keer was in de avond van 15 december in het westen van het land. Daar zorgden regenbuien op een bevroren ondergrond voor plaatselijke ernstige gladheid. De tweede keer was in de avond van 18 december en in de nacht naar 19 december toen de kou verdreven werd. Bij Rijkswaterstaat werden zo'n 500 incidenten gemeld als gevolg van de gladheid. In de avond van 25 en de nacht naar 26 januari ging regen in de zuidoostelijke helft van Nederland gepaard met ijzel en daarmee was het derde keer dat code oranje werd uitgegeven. In Berkel-Enschot kwam het op 18 december en 26 januari tot ijzel. 

WIND

Voor wat betreft de wind hield de winter zich rustig. Nieuw-Beerta noteerde op 1 februari nog een windstoot van 101 km/uur. Het was één van de weinige momenten deze winter waarop de wind echt uithaalde, want de gemiddelde windsnelheid lag juist lager dan gemiddeld met 18,4 km/uur tegen 19,8 km/uur normaal en veelal uit de zachte zuidwesthoek. Het kwam dan ook tot geen enkele keer tot een officiële winterstorm en dat is pas voor de 12e keer sinds het begin van de windmetingen in 1910. Opvallend genoeg kwam het afgelopen herfst ook al niet tot storm. Een stormloze herfst én winter kwam sinds het begin van de metingen maar één keer eerder voor, namelijk in het winterhalfjaar van 1932-1933. 

ZONNESCHIJN

Met landelijk gemiddeld 237 uren zon tegen een langjarig gemiddelde van 218 uur was de winter zonniger dan normaal. In december en januari week de hoeveelheid zonneschijn niet veel af van het langjarig gemiddelde met respectievelijk 62 uur zonneschijn tegen normaal 58 uur en 64 uur tegen normaal 68 uur. Februari was zonnig met 111 uur zon tegen 92 uur normaal. Het zonnigst was het deze winter in Vlissingen met 287 uur zon en het somberst was het in Arcen met 185 uur zonneschijn. In De Bilt scheen de zon 214 uur (tegen 212 uur normaal) en in Berkel-Enschot waren dat 209 zonuren tegen 222 normaal. Bij dat laatste station waren er 30 winterdagen zonloos en op 14 winterdagen was het juist zeer zonnig. 


Weersverwachting deze week: 13-17 maart

 Onstuimig begin met een weersomslag op dinsdag 

Afgelopen week is er in onze regio zoveel neerslag gevallen dat nu al de normale hoeveelheid van de hele maand maart is gevallen waar 60 millimeter normaal is. Tilburg heeft namelijk al dat gehaald met precies 60 mm, Berkel-Enschot ving 66 mm op, Chaam en Esbeek 72, Zundert 73 en de meeste neerslag viel in het Zuid-Hollandse Dirksland waar de regenmeter al gevuld is met 83 mm. En we zijn er nog niet, want de komende week staat ook weer in het teken van wisselvalligheid. Met die neerslag hebben we vier dagen achtereen ook sneeuw gezien wat afgelopen woensdag nog tijdelijk in Tilburg tot een sneeuwdek kwam van 2 tot 3 cm. Afgelopen vrijdag viel de meeste neerslag toen een depressie precies over ons land trok. Het leverde meteen een nieuw neerslagrecord op van natste 10e maart ooit waargenomen sinds 1901. Twenthe tapte 25,7 mm af, gevolgd door Berkel-Enschot met 23,8 mm en Hupsel met 21,8 mm. Daarmee werd het record van 10 maart 2019 gebroken toen in De Bilt 20,8 mm werd opgevangen. Die depressie zorgde voor een scheidingslijn tussen koude en zachte lucht. Want in het noorden viel de neerslag in de vorm van sneeuw, terwijl Brabant vrijwel de hele vrijdag in de regen zat. Pas laat in de middag ging deze over in sneeuw. Daarbij nam de wind flink toe en werden er windstoten gemeld tot 94 km/uur in Hoek van Holland en 86 km/uur in IJmuiden. In Brabant werden windstoten gemeten tot 68 km/uur. In combinatie met die sneeuwval leek het wel of er sprake was van een blizzard (sneeuwstorm), want overal zag je afgebroken takken op de weg. Gelukkig trok de depressie snel weg en was de zaterdag een dag om bij te komen. De wind verdween, het was droog en de zon scheen bijna 9 uur in Berkel-Enschot. Wel begon de dag ijskoud, want vrijwel overal had het gevroren tot een kwikstand van -7,3°C in Eelde en aan de grond was het -8 graden. 

Deze zondag ziet er weer totaal anders uit. Afgelopen nacht trok al een neerslaggebied over en dat is zojuist ook weer gebeurd. In de middag is het droog en loopt de temperatuur op tot een graad of 11. Die neerslag hoort bij een reeks lagedrukgebieden dat zich uitstrekt vanaf de Atlantische Oceaan tot aan Rusland toe. Alleen boven Spanje zien we een hogedrukgebied liggen en werd gisteren zelfs de eerste 30 graden van het seizoen geregistreerd in de buurt van Valencia. Vervolgens komt een Atlantische depressie snel dichterbij en ligt op maandag boven de Noordzee. De komende nacht gaat het regenen en dat houdt de hele ochtend aan. In de middag gaat deze over in buien afgewisseld met opklaringen. Dit gaat allemaal gepaard met heel wind, kracht 5 tot 6, en zijn zware windstoten mogelijk. Kortom, een onstuimige maandag. De wind komt uit het zuidwesten en daarmee krijgen we wat mee van de warme lucht uit Spanje en schiet de temperatuur omhoog richting de 16 graden. Op dinsdag komen we aan de achterzijde van de depressie en draait de wind naar het westen en wordt koude lucht aangevoerd, waardoor het niet warmer zal worden dan zo’n 8 graden en dat scheelt een jas met de maandag. Vooral omdat het onstuimig blijft en de buien nu ook een winters karakter krijgen met hagel en natte sneeuw. De gevoelstemperatuur daalt naar een graad of 3 tot 4! Brrrrr. Op woensdag word het met 6 graden nog wat kouder en kan de dag met lichte vorst beginnen. Inmiddels heeft de depressie zich boven Scandinavië gevestigd, maar de uitlopers ervan trekken alsmaar over onze regio. We houden het dan ook niet droog, maar het blijft beperkt tot een enkele bui, waarbij de zon het erg moeilijk heeft. Vanaf donderdag wordt het zachter omdat we in een zuidelijke stroming terechtkomen. Temperaturen stijgen vanaf 8 graden op de donderdag tot een graad of 12 in het weekeinde. Maar van lenteweer is geen sprake, want het blijft wisselvallig met weinig zonneschijn. 

Prettige week!

donderdag 9 maart 2023

Weerspreuk van de week: 10-16 maart

 

Zoals het weer de Veertig Martelaren (10 maart) vindt,

zo blijft het veertig dagen met z'n wind.

 

De eerste donder bromt,

als St. Mathilde (14 maart) komt.

Weekendweersverwachting: 11-12 maart

 Overwegend droog en zachter 

Dat maart zijn staart heeft geroerd werd deze week wel duidelijk. De temperatuur duikelde zo hard naar beneden dat we de winter ingingen. Overdag zakte het kwik van 7 graden op maandag tot slechts een graad of 2 op de woensdag. Dit ging allemaal gepaard met neerslag die vanaf dinsdag in de vorm van natte sneeuw viel. Dat gebeurde pas op het einde van de middag, terwijl in de rest van het land al veel verder sneeuwvlokken werden gesignaleerd. Gisterenochtend was het eindelijk de beurt aan onze regio en viel vanaf 7:00 tot 12:15 uur urenlang sneeuw wat tijdelijk zorgde voor een sneeuwdek van 2 tot 3 cm. Delen van Zeeland, Brabant en Limburg kregen 5 cm en in de Limburgse heuvels sneeuwde het nog veel harder en kwam het tot meer dan 15 cm op de Vaalserberg. Voor deze provincies werd code oranje afgekondigd vanwege zware sneeuwval. Ook vanochtend rond 6:15 uur werd nog een sneeuwbui in Berkel-Enschot waargenomen, maar daarna nam de regen het over. Ten noorden van ons was er nog steeds sprake van sneeuw, want het scheidingsvlak tussen koude en zachte lucht lag precies boven ons. Dat is vooral goed te zien in de temperaturen. In het midden van het land werd het niet warmer dan 2 tot 3 graden, terwijl in Maastricht de thermometer op 12,1°C stond. Tilburg noteerde overigens 4,3°C. Ook op deze donderdagavond zijn we nog niet van de neerslag af. Ten noorden van de rivieren is dat (natte) sneeuw en ten zuiden is het alleen maar regen. Ondertussen is in de afgelopen dagen enorm veel neerslag afgetapt. In Berkel-Enschot vanaf dinsdag al 30 mm en dan te bedenken dat februari over de hele maand maar 17 mm had. De komende uren plenst het nog gewoon verder en dat gaat morgen door. Daar komt nog bij dat de wind op vrijdag flink gaat toenemen en draait naar het noordwesten. Het gekke daarbij is dat ook koude lucht weer onze kant op komt. En dat betekent dat de neerslag in de loop van de dag een winters karakter krijgt. Met 9 graden is het gewoon kil als gevolg van de neerslag en de harde wind. Oorzaak is een depressie die op deze donderdagavond nog boven Ierland ligt, maar heel snel over Wales naar België koerst en vervolgens op vrijdag over Brabant. 

In het weekeinde zien we de depressie al boven Polen en wij komen dan in wat rustiger vaarwater terecht. De bewolking begint te breken en in de nacht naar zaterdag duikt het kwik onder het vriespunt en gaat het zelfs licht vriezen. Vervolgens blijft het de hele dag droog en krijgen we een afwisseling van wolken en zonneschijn bij een temperatuur van zo’n 7 graden. Op zondag daarentegen komt er meer bewolking opzetten, waaruit een buitje kan vallen. Met 10 graden wordt het wel een stuk zachter en dat komt door de zuid- tot zuidwestenwind die in kracht toeneemt. Dat heeft alles te maken met een depressie boven de Atlantische Oceaan die koers zet richting de Noordzee en daar in de loop van maandag aankomt. De wind trekt nog verder aan en kan zelfs stormachtig worden aan de kust, kracht 8. In het midden van Brabant krijgen we te maken met een vrij krachtige tot harde wind. Vanuit het zuidwesten komt dan nog meer warme lucht onze kant op en kan het 15 graden worden. Dit gaat echter wel gepaard met regen en buien die stevig kunnen uitpakken en wellicht met een klap onweer vergezeld kunnen gaan. Op dinsdag heeft de depressie zich boven Zweden gevestigd. De wind draait dan naar het noordwesten en is het komen en gaan van buien vanaf de Noordzee. Ook de dagen erna hebben we last van wisselvalligheid. En dan wordt het spannend omdat de weermodellen over elkaar heen rollen. Het Amerikaanse model laat vanaf dinsdag de temperatuur dalen tot een graad of 4 op het einde van de week. Maar het Europese model laat het juist warmer worden tot mogelijk 17 graden. De onzekerheid is dus erg groot. Dus laten we maar van het komende weekeinde genieten, want dat worden in ieder geval de beste dagen. 

Prettig weekend!

Het Weernieuws: Februari 2023

ZEER ZACHT, ZEER DROOG EN ZONNIG

Februari 2023 was geen wintermaand, want er was nauwelijks sprake van sneeuw en ijs. De temperaturen waren daarvoor dan ook veel te hoog en dus werd het een zachte maand. Verder was het opvallend droog, waarbij alleen februari 2003 in deze eeuw nog droger was. Tot slot was het ook een zeer zonnige maand die goed is voor een 10e plek sinds het begin van de metingen van begin 1900. 

TEMPERATUUR

Met een gemiddelde etmaaltemperatuur in De Bilt van 5,7°C tegen normaal 3,9°C was februari zeer zacht. De kustgebieden waren het warmst met een gemiddelde etmaaltemperatuur van 6,4°C in o.a. Vlissingen, Hoek van Holland en op Vlieland. Het koudst was het aan de oostgrens met in Nieuw-Beerta, Deelen en Hupsel een gemiddelde van 5,0°C. In Gilze-Rijen was dat gemiddeld 5,6°C en in Berkel-Enschot 6,0°C. Bij dat laatste station werd het overdag gemiddeld 9,5°C en in de nachten was dat 2,6°C gemiddeld tegen normaal respectievelijk 7,8°C en 1,4°C. 

De maand begon meteen al zeer zacht met op 3 en 4 februari  kwikstanden van plaatselijk 10 tot 11 graden, zoals in Eindhoven en Herwijnen met ieder 11,1°C. Vanaf de 6e veranderde dit en kregen we te maken met temperaturen onder normaal. Overdag lagen de maximumtemperaturen tussen 6 en 8 graden en in de nachten koelden het af tot waarden onder het vriespunt tot zelfs matige vorst. Dat gebeurde op 7 februari in o.a. Twenthe en Hupsel met ieder -6,0°C en een dag later vond dat op veel meer stations plaats, waarbij Twenthe en Woensdrecht de koudste waren met ieder -6,4°C. Gilze-Rijen noteerde -5,5°C en Berkel-Enschot -4,2°C en dat was rondom Tilburg meteen de laagste temperatuur van deze maand. Als afsluiting van deze tijdelijke koude periode werd op de 9e in Berkel-Enschot de koudste februaridag geregistreerd waar het niet warmer werd dan 5,8°C. In het Groningse Nieuw-Beerta bleef het kwik steken op 3,6°C. De dagen erna kroop de temperatuur omhoog, waarbij we vanaf 13 t/m 19 februari in de dubbele cijfers terechtkwamen. De hoogste temperatuur werd in deze periode geregistreerd: 15,1°C in het Limburgse Ell. Vanaf de 20e zakte het kwik eerst nog rond de 10 graden om vanaf 24 februari het gevoelig kouder te laten worden. Overdag lag de temperatuur rond een graad of 7 en in de nachten begon het weer te vriezen. Met een temperatuur van -7,1°C op de 27e in Twenthe werd de laagste temperatuur van ons land in deze maand gemeten.

Er waren in De Bilt 13 dagen waarop het heeft gevroren tegen 12 normaal, waarvan een keer met matige vorst (normaal drie keer). IJsdagen kwamen deze keer niet voor, terwijl we op 2 mogen rekenen dat het de hele dag het kwik onder het vriespunt blijft. In Berkel-Enschot werd 11 vorstdagen genoteerd tegen 10 normaal. 

NEERSLAG

Februari was met gemiddeld over het land 20 mm (tegen 58 mm normaal), zeer droog. Op 2 februari zorgde een neerslaggebied boven het midden en oosten van het land voor 16 mm in Deelen en 13 mm in Hoogeveen. Van 6 tot en met 15 februari was het in het hele land zo goed als droog. Van 17 tot en met 20 februari viel er in het oosten van het land 10 tot 15 millimeter en op de 24e  kwam daar nog 5 tot 10 mm bij. Het droogst was het in deze sprokkelmaand in Zeeland, waarbij in Vrouwenpolder en Kloosterzande 7 mm werd afgetapt. Maar de minste neerslag viel in Westdorpe waar slechts 5,4 mm werd opgevangen en dat is meteen daar een nieuw neerslagrecord. Sinds de oprichting ervan in 1991 is er nog nooit zo weinig neerslag daar gevallen. Het vorige droogterecord stamt uit 1998 toen 13,3 mm werd opgevangen. Overigens was het in deze provincie in 1986 nog droger met in Vlissingen 1,9 mm. De meeste neerslag viel in het oosten van het land met in het Achterhoekse Woold 56 mm gevolgd door Beekbergen met 51 mm en Oosterbeek en Aalten met ieder 50 mm. In De Bilt viel 21 mm tegen 63 mm normaal en in Berkel-Enschot werd 17 mm afgetapt tegenover het langjarig gemiddelde (1998-2020) van 66 mm. Daar viel op acht dagen minstens één millimeter, waarbij 18 februari de natste dag was met 4 mm. Naast regen werd op maar liefst 8 dagen met mist waargenomen; normaal zijn dat er maar 2. 

SNEEUW

Alleen op 1 februari en de laatste dagen van de maand viel lokaal een (natte) sneeuwbui. Het aantal sneeuwdagen over het land lag met 4 veel lager dan de 11 sneeuwdagen die februari gemiddeld telt. In Berkel-Enschot en Tilburg viel op geen enkele dag sneeuw, terwijl we toch op 5 van zulke dagen mogen rekenen. 

WIND

Op 1 februari sprake was van dynamisch en onstuimig weer met (winterse) buien en windstoten tot 101 km/uur in Nieuw Beerta en 86 km/uur op Vlieland. Maar over het algemeen werd het weer in februari toch gedomineerd door hogedrukgebieden en was het eigenlijk rustig. Net als in de voorgaande wintermaanden kwam het niet tot storm en de gemiddelde windsnelheid was sinds het begin van de metingen slechts 8 keer nog lager. 

ZONNESCHIJN

Doordat het zo zacht werd hebben we vooral te danken aan het aantal zonuren. Dat kwam deze maand gemiddeld over het land uit op 111 uur zon tegen 92 normaal en daarmee was de maand zonnig. De maand kende een afwisseling van sombere en zeer zonnige perioden. De maand begon somber, maar vanaf de 4e liet de zon zich steeds vaker zien. Daarbij scheen deze uitbundig op 7 en 8 en van 13 tot en met 15 februari. Daarna volgde tot de 25e een periode van weinig zon, maar de maand eindigde wederom met volop zonneschijn. Het zonnigst was het in de kustgebieden met op Terschelling 133 uur zon en Vlissingen met 127 zonuren. Het minst zonnig was het in Gilze-Rijen, Tilburg,  Berkel-Enschot en Deelen met ieder 98 uur zon. Daarbij werden zes dagen geteld, waarbij de zon verstek liet gaan, maar daar tegenover staan wel acht zeer zonnige dagen waarbij de zon minstens 7 uur scheen. In De Bilt liet de zon zich 102 uur zien, normaal is dat 90 uur.


zondag 5 maart 2023

Weersverwachting deze week: 6-10 maart

 Maart roert zijn staart 

Vorige week eindigde niet alleen de zachte en droge februari, maar ook de winter. Deze verliep in onze regio zacht en somber met vrijwel de normale hoeveelheid neerslag. Voor weerkundigen was het een enorme tegenvaller omdat deze keer met vertrouwen uitgekeken werd naar een echte winter met schaatsweer. De meeste modellen gaven dit in november aan en dat was al bijzonder. Zelfs de natuur gaf signalen af dat het een koud winterseizoen zou worden. December begon meteen goed en werd een koude maand, vooral de eerste drie weken, waarbij er geschaatst kon worden. Daarna was het eigenlijk wel gedaan. Het werd soms zo zacht dat er zelfs warmterecords sneuvelden, zoals die van Oudejaarsdag en Nieuwjaarsdag. Sneeuw hebben we ook alleen maar in de wintermaand december gezien. Wat een teleurstelling. Het blijkt wel dat het maken van seizoensverwachtingen erg moeilijk is en blijft. Waarschijnlijk heeft Koning Winter dit gehoord en probeert de komende week de schade in te halen en juist op het moment dat we in de meteorologische lente zijn beland. De afgelopen dagen was het nog behoorlijk zacht met gemiddeld een graad of 9 in Berkel-Enschot. Daarnaast verdween ook de vorst in de nachten doordat er vanaf vrijdag bewolking kwam opzetten en het niet meer voldoende kon afkoelen. Afgelopen nacht had het alleen nog in Woensdrecht gevroren (-0,5°) en rondom Tilburg bleef het kwik steken op 3 graden. Vanmiddag loopt de temperatuur op tot zo’n 7 graden en het blijft daarbij niet droog. Afgelopen nacht trokken de eerste buien over Brabant en de komende uren gaat dat door. Tussendoor zijn er droge momenten. Tevens stroomt dan de koude lucht binnen en kunnen de buien in de avond en komende nacht gepaard gaat met natte sneeuw en wat hagelkorrels. Als het tussen de buien opklaart daalt de temperatuur naar het vriespunt en kan er gladheid ontstaan door opvriezing van natte weggedeelten. 

Al deze winterse buien hebben te maken met een hogedrukgebied boven IJsland en een depressie boven Finland. Daar tussendoor ontstaat een glijbaan van koude lucht die over de Noordzee dendert. Boven het relatief warme zeewater komen dan buien tot ontwikkeling en in combinatie met de koude atmosfeer op vijf kilometer hoogte tot -30 graden, gaan deze gepaard met winterse neerslag. Zowel op maandag als dinsdag is het een komen en gaan van maartse buien die met name op dinsdag steeds intensiever worden. De kans op een sneeuwdek is dan ook het grootst. Tijdens buien zakt het kwik richting het vriespunt en als het droog is laat de thermometer een waarde zien van maximaal 5 graden. Vanaf woensdag wordt het droger met opklaringen en kan er nog een enkel winters buitje vallen, maar veel stelt het allemaal niet door. Vervolgens moeten we ons gaan richten op een stormdepressie boven de Atlantische Oceaan die langzaam onze kant op komt en ons een weersomslag zullen geven, maar dan naar onstuimig herfstweer. Op donderdag hebben we daar nog geen last van en is het meest droog en met 5 graden nog steeds koud voor de tijd van het jaar. Vanaf vrijdag worden de weerbordjes verhangen en begint de wind al flink aan te trekken. Vervolgens krijgen we bakken met regen over ons heen dat gepaard gaat met zachte lucht tot wel 12 graden in het weekeinde. Zondag lijkt een droge dag te worden, maar wel eentje om uit te waaien. Want de wind neemt nog verder toe. Kortom, maart roert zijn staart: vanaf winterweer deze week tot herfstweer in het weekeinde. 

Prettige week!

donderdag 2 maart 2023

Weerspreuk van de week: 3-9 maart

 

Het is in het begin of in het eind

dat maart ons zijn gaven wendt.

 

Daar is geen maart zo goed,

of het sneeuwt op de boer zijn hoed.

Weekendweersverwachting: 4-5 maart

 Weersomslag naar winterweer 

De meteorologische lente is schitterend begonnen, want zowel gisteren als vandaag keken we tegen een strakblauwe hemel aan. De zon kreeg daarbij alle ruimte en dat vond ook in de laatste dagen van februari plaats. De laatste vier dagen van die maand zorgden ervoor dat de sprokkelmaand van 2023 als zonnig de boeken is ingegaan. De nachten verliepen daarbij helder en vanaf dat moment is het weer gaan vriezen. En niet zo’n klein beetje ook. Afgelopen maandagochtend was op enkele plaatsen sprake van matige vorst, zoals in Hupsel (-5,4°C), Eelde (-6,0°C) en Twenthe waar het -7,1°C werd. Zelfs aan de kust was het ijskoud met in Wijk aan Zee -5,5°C. Aan de grond was net geen sprake van strenge vorst, want in Twenthe bleef het kwik op tien centimeter hoogte steken op precies -10,0°C. In onze regio zakte de temperatuur op die hoogte overigens tot -8 graden. Woensdag startte dus de lente, maar meteen ook ijs- en ijskoud. Op maar liefst 13 weerstations was sprake van matige vorst, waarbij het in het oosten van het land het koudst werd: -7,6°C in Twenthe, -7,3°C in Deelen en -7,2°C in het Drentse Eelde. Aan de grond -10,1°C in Hupsel en -10,2°C in Twenthe. Recordlage kwikstanden zijn dat overigens niet bij de opening van de lente, want dat staat op de normale waarnemingshoogte van anderhalve meter op -13,5°C (Eelde, 1963). Ook vanochtend stonden we op in een wereld, waarbij handschoenen en muts nog steeds nodig waren. Maar zo koud als de afgelopen ochtenden was het niet meer, want de laagste temperatuur was die in Maastricht met -3,2°C, gevolgd door Gilze-Rijen en Volkel met respectievelijk -2,7°C en -2,6°C. Een zonnige start dus van de lentemaand, maar desondanks was het voor het gevoel ijskoud. Gisteren liet de thermometer in Berkel-Enschot overdag 8,0°C aantekenen en op deze donderdag kwamen we met 10,4°C zelfs weer in de dubbele cijfers. Maar de gevoelstemperaturen lagen rond de 5 graden door een strakke noordoostenwind. 

Dat wordt veroorzaakt door een hogedrukgebied tussen IJsland en Schotland waar we optimaal van hebben geprofiteerd. Maar in het noordoosten van Rusland ligt een omvangrijke depressie en deze begint zich op vrijdag uit te breiden en duwt het hogedrukgebied richting Groenland. De wind draait dan naar het noorden en wordt er vanaf de Noordzee vochtige lucht aangevoerd. De vrijdag zal dan met veel bewolking starten bij temperaturen rond het vriespunt. In middag verschijnen er opklaringen en wordt het zo’n 9 graden. Daarmee hebben we meteen de hoogste temperatuur te pakken voor de komende tien dagen, want vanaf het weekeinde wordt het alleen maar kouder. Het weekeinde zal namelijk in het teken staan van een weersomslag naar winterweer. Op zaterdag probeert het hogedrukgebied terug te keren naar de Britse Eilanden. Dit gaat gepaard met veel bewolking waar in de middag een enkele bui uit kan vallen. Zodra die neerslag voorbij is stroomt de koude lucht Brabant binnen. Op zaterdag is het nog een graad of 7, zondag wat lager en de dagen erna wordt het alsmaar kouder. Maar dat niet alleen, want vanaf zondag passeren ook neerslaggebieden onze regio. En deze zijn afkomstig van de Russische depressie die zich alsmaar uitbreidt. In eerste instantie valt de neerslag in de vorm van regen, maar later zit daar ook natte sneeuw en hagel bij. Op maandag is vrijwel geheel Europa ondergedompeld in alleen maar depressies en de daarbij behorende neerslagzones. Op maandag is het dan ook een komen en gaan van winterse buien bij temperaturen die niet hoger uitkomen dan 4 graden. Op dinsdag krijgen we te maken met een depressie boven Frankrijk en deze zou ons wel eens een wit tapijt kunnen geven. De buien worden namelijk feller en de wind begint verder toe te nemen. De atmosfeer wordt kouder en kouder en dan valt er uiteindelijk alleen maar neerslag in de vorm van sneeuw. Het kwik ligt daarbij rond het vriespunt. Na de sneeuw verschijnen er opklaringen en als er inderdaad een sneeuwdek is ontstaan gaat het stevig vriezen in de nacht naar woensdag. Op woensdag zitten we nog steeds in de trein met winterse buien afgewisseld door zonneschijn. Inmiddels is depressie dan verder doorgeschoven over de Alpen en koerst richting de Oekraïne waar het donderdag aankomt. Bij ons verandert er niets, want de buien met hagel en (natte)sneeuw houden gewoon aan bij temperaturen van een graad of 4 en dat is veel te koud voor de eerste week van maart waar 9 graden normaal is voor het midden van Brabant. 

Prettig weekend!

Weersverwachting deze week: 16-20 juni 2025

  Prachtig zomerweer   Wat een hitte op het einde van de week. Nadat we afgelopen donderdag al de tropische grens van 30 graden haalden (3...