Weerspreuk van de week: 30 september-6 oktober

 

Als het regent op St. Bavis (1 oktober),

komt er een natte Kerstmis.

 

De herfst met nevel doortrokken,

toont een winter met sneeuwvlokken.

Weekendweersverwachting: 1-2 oktober

 Onstuimig en nat,

maar na het weekeinde een nazomertje

 Deze donderdag was eindelijk droog nadat we voor de rest van de week te maken hebben gehad met regen en buien. Inmiddels staat de regenmeter in Berkel-Enschot in deze maand op 146 mm en daar komt waarschijnlijk niets meer bij. Daarmee komt het op de 3^e plaats van natste septembermaanden in onze regio ooit sinds het begin van de metingen in 1878. Aan kop gaat 2001 met 190 mm gevolgd door 1957 toen er 171 mm werd afgetapt. Op andere plaatsen is in deze maand veel meer neerslag gevallen. Zo ving Dirksland tot nu tot 279 mm op, ’s Heerenhoek 255 mm, Kapellebrug 245 mm en Brouwershaven 241 mm. De natste Brabantse plaats is Steenbergen met 228 mm. Afgelopen dinsdag was de natste dag van de week toen Wilhelminadorp 37 mm aftapte en Woensdrecht 28 mm. Gilze-Rijen had 26 mm en Berkel-Enschot 23 mm. Genoeg nu over al die nattigheid, want gisteravond begon op te klaren waarbij op enkele plaatsen mist ontstond. Dat laatste zette zich vanochtend door, waardoor het op veel plaatsen een kleine wereld werd. Behalve in de grote steden van Brabant, aan de kustgebieden en in Zuid-Limburg. Maar wat was het koud. De temperatuur zakte tot 1,2°C in Eelde en Twenthe en 1,4°C in Woensdrecht. Aan de grond was het helemaal bibberen geblazen en heeft het zelfs gevroren zoals in Twenthe, Eindhoven Eelde en in Gilze-Rijen. Dat kan de komende nacht opnieuw gebeuren als het gaat opklaren en er wederom op veel plaatsen mist gaat ontstaan. 

Op vrijdag krijgen we, nadat de zon al het grijs heeft gebrand, flinke opklaringen. Ondertussen zien we hoge sluierwolken binnenschuiven vanuit het westen die in de loop van de dag steeds dikker wordt. Het blijft nog wel droog en met 17 graden is het een prima temperatuur. Daarbij staat er een matige zuidwestenwind, kracht 3 tot 4. In de avond is het helemaal bewolkt geworden en in de nacht naar zaterdag gaat het regenen. Deze neerslag hoort bij een depressie tussen Schotland en IJsland dat zich heeft uitgestrekt tot over de Noordzee en breidt zich op zondag helemaal uit tot over Zwitserland en Frankrijk. Het wordt dan ook een compleet onstuimig herfstweekeinde met regen en wind. Op zaterdagochtend zijn er perioden met regen die in de middag overgaat in pittige buien die met een klap onweer vergezeld kunnen gaan. Op zondag is het een komen en gaan buien en krijgen we zon niet te zien. Wel neemt de wind dan wat af. Met op beide dagen 16 graden is het iets te fris voor de tijd van het jaar. 

Na het weekeinde krijgen we totaal ander weer en zullen we de mooiste kant van de herfst gaan zien. Dat betekent veel zonneschijn afgewisseld door wolkenvelden. Daarbij blijft het droog en de temperaturen gaan omhoog tot wel 22 graden op de woensdag. Vanaf maandag komen we namelijk onder invloed van een hogedrukgebied waar we de hele week van zullen profiteren. Kortom, een klein nazomertje in de eerste week van oktober en dat noemen we dan een Kranenzomer. 

Prettig weekend!

Weersverwachting deze week: 26-30 september 2022

 Herfstachtig met een optocht van buien 

De afgelopen week hadden we op woensdag en donderdag nog een aantal warme dagen met veel zonneschijn en droog weer. Maar toen op vrijdag de zon om precies 03:04 uur boven de evenaar stond werden de bordjes verhangen. De astronomische herfst ging namelijk van start en daar hebben we meteen al iets van gemerkt. De wisselvalligheid keerde terug, de temperatuur daalde en de zon kreeg het steeds moeilijker. De zaterdag was daar een mooi voorbeeld van: geen zon, van tijd tot tijd wat lichte regen en warmer dan 14 graden werd het niet. Daarmee is het niet alleen de koudste dag van deze maand tot nu toe, maar ook de eerste zonloze dag. De laatste keer dat we geen straaltje zonneschijn konden waarnemen was ruim een maand geleden op 17 augustus. Afgelopen nacht werd het droog en klaarde het flink op, waardoor het kon afkoelen. In Tilburg en Berkel-Enschot zakte het kwik tot 6,8°C en in Gilze-Rijen tot 4,5°C. In Eelde, Deelen en Twenthe dook de temperatuur onder de 4 graden met 3,2°C in Twenthe als laagste temperatuur. Aan de grond is het net niet tot vorst gekomen; in Eelde bleef het kwik steken op 0,2°C. Op veel plaatsen ontstond ook mist, zoals in onze regio, maar de zon brandde al het grijs weg. We zien dan ook vandaag veel zonneschijn die in de loop van de dag zullen worden afgewisseld met stapelwolken. Daaruit zou nog een bui kunnen vallen. Vanochtend lag al een aantal buien voor de kust en deze trekken verder het land in, maar of ze ook Tilburg en omstreken kunnen bereiken is maar de vraag. De Tilburg Ten Miles, die vandaag gelopen wordt, ziet er in ieder geval prima uit. Het is overwegend droog en de temperatuur schommelt rond de 17 graden. En die eventuele bui zal de pret niet drukken. 

Op deze zondag zitten we in een soort niemandsland, met een hogedrukgebied op de Atlantische Oceaan en een depressie tussen IJsland en Noorwegen. Dat verklaart ook het rustige weer van vandaag. Maar dat gaat vanaf morgen veranderen. De eerder genoemde depressie zakt namelijk naar beneden, waarbij neerslaggebieden ons weten te bereiken en duwt het hogedrukgebied verder de oceaan op. De bewolking neemt de komende nacht toe en het gaat regenen wat de hele dag aanhoudt. Op dinsdag ligt de kern van depressie boven de Noordzee en krijgen we opnieuw een natte dag voor de kiezen. De zon krijgen we op beide dagen niet te zien, waardoor de temperaturen niet verder zullen komen dan een graad of 13. Op woensdag gaat de regen over in buien die afgewisseld worden met opklaringen. Met 15 graden wordt het dan wat zachter. Dat weerbeeld herhaalt zich op de donderdag al zien we wel dat de neerslag in de loop van de dag steeds minder wordt. En dat heeft te maken dat de depressie in kracht afneemt. En dan is het wachten op de volgende depressie waar we op zaterdag last van zullen krijgen. Dat houdt in dat we op vrijdag, net als vandaag, opnieuw in een soort niemandsland gaan bevinden en we bij kunnen komen van al dat kletsnatte herfstweer. Het is op vrijdag namelijk droog, we zien regelmatig de zon en de temperatuur zit in de lift en stijgt naar zo’n 17 graden. Op zaterdag keert het wisselvallige weer nog even terug, maar vanaf zondag is het droog en krijgen we een mix van wolken en zon. We komen dan onder invloed van een hogedrukgebied waar we de hele volgende week van zullen profiteren. Kortom, we sluiten september af met herfstachtig weer, maar de eerste week van oktober start met een nazomertje. 

Prettige week!

Weerspreuk van de week: 23-29 september

 Is het vies op St. Cleopatras (25 september),

dan valt de winter in een plas.

 

Spreiden zich pareltjes over het water,

harde wind volgt later.

Weekendweersverwachting: 24-25 september

 Zaterdag kletsnat, zondag droog 

Na alle regen van de afgelopen week, waarbij in onze regio al meer dan honderd millimeter is gevallen (om precies te zijn 102 mm) werd het vanaf woensdag droog en begon het op te klaren. Maar dat gebeurde ook in de nacht en toen kelderde de temperatuur naar beneden wat leidde tot de eerste vorst aan de grond van na de zomer. In Eelde daalde het kwik namelijk op klomphoogte tot -1,8°C en Twenthe zag men het -1,0°C worden. Vervolgens scheen de zon daarna uitbundig, waardoor het heerlijk warm werd en Berkel-Enschot zelfs de 20 graden aantikte. Ook deze donderdag begon koud en eindigde met een warme dag. Zo vroor het opnieuw op tien centimeter hoogte in Eelde (-1,4°C), Twenthe (-1,1°C) en Heino met -0,2°C. In Brabant heeft het nergens gevroren, maar het scheelde niet veel want in Eindhoven zakte de temperatuur tot 0,2°C. Rondom Tilburg was het met 4,6°C best wel koud te noemen. De laatste keer dat het zo koud werd was in de vroege ochtend van 3 mei met 4,7°C in Berkel-Enschot. En opnieuw deed de zon op deze donderdag goede zaken en liet op de thermometer een waarde zien van 20,7°C. Ook waren er enkele sluierwolken te zien en die zullen de komende uren alleen maar dikker worden waar de vrijdag mee zal starten. Daardoor kan het de komende nacht ook niet meer zo koud worden en blijft het kwik op een graad of 10 steken. 

Op vrijdag gaat de astronomische herfst van start en meteen past het weer er zich aan. De bewolking neemt namelijk overdag steeds verder toe door de nadering van een neerslaggebied dat ons pas in de loop van de nacht naar zaterdag weet te bereiken. Daar vooruit stijgt de temperatuur nog naar een aangename 18 tot 19 graden. In de nacht gaat het dus regenen wat vrijwel de hele zaterdag zal aanhouden. Met 17 graden is het dan ook wat frisser geworden. Zondag ziet er een stuk beter uit. De dag start nog met grijs weer, maar in de middag verschijnen er opklaringen. Wel wordt het met 16 graden nog minder warm en staat er een matige wind. 

Na het weekeinde krijgen we te maken met een depressie bij Noorwegen, waarvan de neerslaggebieden over onze regio zullen trekken en gepaard gaat met veel wind. De maandag kan nog droog beginnen, maar al snel trekken de eerste regenzones over Brabant. De temperatuur gaat steeds verder naar beneden en komt met al die neerslag op zo’n 14 graden uit. Dinsdag is helemaal een dag om te vergeten. Van tijd tot tijd valt er regen, waardoor het niet warmer kan worden dan een graad of 12. En daarbij staat er een matige westenwind, waardoor het nog kouder zal aanvoelen. We hebben dan wel de slechtste dagen gehad, althans daar lijkt het op. Sommige weermodellen laten namelijk het herfstweer doorlopen tot aan het weekeinde en daarna zou het pas opknappen. Ander weermodellen laten het vanaf woensdag al droog worden met opklaringen. Waar ze wel allemaal eensgezind in zijn, is dat vanaf het weekeinde het droog is en de temperaturen in de eerste week van oktober stijgen tot wel 18 graden. 

Prettig weekend!

Herfst begint op 23 september

Morgen, 23 september om 03:04 uur staat de zon precies boven de evenaar, waardoor dag en nacht overal op aarde even lang duren. Dat betekent dat op het noordelijk halfrond, dus bij ons, de astronomische herfst is begonnen. Net als in 2014, 2015, 2018 en 2019 gebeurde dat ook op de 23e. Maar op andere jaren vond dat een dag eerder plaats: op 22 september zoals vorig jaar en in 2020. Heel opvallend is dat voor de andere seizoenen (winter, lente en zomer) het begin vrijwel altijd op de 21e plaatsvindt. Maar dus vrijwel nooit voor de herfst. Dat heeft onder andere te maken met het feit dat de baan van de aarde geen cirkel is. De verschillende data zijn het gevolg van het feit dat we eens in de vier jaar een schrikkeljaar hebben dat één dag meer telt dan de andere jaren. In het begin van de vorige eeuw viel de eerste herfstdag enkele keren zelfs op 24 september, het laatst in 1931. 

Dit jaar begint de herfst aardig. In de ochtend wisselen zon en wolken elkaar af, maar al snel neemt de bewolking toe. Op het einde van de dag kunnen daar al wel druppels uitvallen en met 17 graden en een zwakke wind is het prima vertoeven buiten. Vorig jaar was het op 22 september schitterend. De zon scheen er flink op los afgewisseld met wat sluierwolken en met 21 graden was het genieten geblazen. In 2020 was het wel anders, want de weergoden hielden zich helemaal aan de herfstkalender. Na een prachtige nazomer van drie weken werden de bakens verzet en gingen we na de warme 22 september 2020 met 26,5°C over op een herfstachtig scenario met regen en wind. Vervolgens duikelen de temperaturen met zo’n tien graden naar beneden en werd het drie dagen later slechts 14 graden. In 2019 gingen we na het nazomerse weekeinde met 25 tot 27 graden ook over op onstuimig en nat herfstweer. De dag van 23 september zelf was een overgangsdag en was het nog rustig met een enkele bui in de middag. In 2018 hadden we op de 23e een spectaculaire start van het herfstseizoen. We kregen namelijk te maken met ex-hurricane Florence. In de ochtend was er nog niets aan de hand en was het letterlijk stilte voor wat er komen ging. Na het middaguur gingen alle remmen los. De wind nam flink toe en het ging langdurig regenen, waarbij rondom Tilburg 14 mm werd opgevangen. Het werd ook koud, waarbij in De Bilt zelfs de koudste 23e september ooit werd geregistreerd. Het werd daar namelijk niet warmer dan 10,9°C en in Berkel-Enschot bleef het kwik steken op 11,6°C. In 2017 zagen we bij de start van de herfst tussen alle bewolking maar drie uurtjes de zon. Het bleef overwegend droog, waarbij het kwik net onder de 20 graden bleef. In 2016 kregen we een prachtig begin van het herfstseizoen, maar we starten toen wel koud met kwikstanden van onder de 9 graden. Met een maximum van een graad of 22 werd het in de middag heerlijk warm en dat hadden we vooral te danken aan de zon die alle ruimte kreeg. In 2015 hadden we op 23 september letterlijk een herfstachtige start met een komen en gaan van buien. De zon liet zich pas op het einde van de middag zien. Daardoor kon het kwik niet verder oplopen dan een graad of 15 in Berkel-Enschot. In Maastricht werd het maximaal 13,2°C en dat is gewoon koud. 

In 2014 begon de astronomische herfst ook koud, maar dan alleen in de vroege ochtend. Twenthe meldde aan de grond (op 10 cm hoogte) een temperatuur van 0,0°C. Op de normale waarnemingshoogte van anderhalve meter zakte het kwik in Twenthe tot 3,8°C en in De Bilt tot 4,4°C. Na de heldere ochtend volgde er steeds meer bewolking. De temperatuur steeg aan het begin van de middag naar ruim 18 graden. In 2013 hadden we een bewolkte start en kwam in de middag de zon erbij. Hierdoor liep de temperatuur op naar ruim 20 graden. In 2012 begon de herfst ook grijs en viel er wat regen uit, maar de zon kwam er snel door en liet deze nog negen uur schijnen en het kwik stijgen naar 17 graden. Elf jaar geleden startte de astronomische herfst met bewolkt weer. In de loop van de middag werd al het grijs weggebrand door de zon en werd het nog ruim een graad of 19. In 2010 was de start van herfst veel mooier die met zonneschijn begon en de temperatuur deed oplopen naar bijna 24 graden. Later op de dag nam de bewolking toe en vielen er buien. In 2009 was het alleen maar zon wat de klok sloeg. Er was geen wolkje aan de lucht en het kwik liep naar ruim 23 graden.

De astronomische seizoensindeling rond 21 september is gebaseerd op de positie van de aarde ten opzichte van de zon. De seizoensverschillen vinden hun oorzaak in de schuine stand van de as waar de aarde om draait. Hierdoor komt de zon op het noordelijk halfrond in de zomer hoger boven de horizon dan in de winter en schijnt daardoor in de zomer langer dan in andere jaargetijden. Om praktische redenen en volgens een internationale afspraak gebruiken alle weerkundigen voor het berekenen van klimatologische gemiddelden een andere seizoensindeling en worden steeds drie opeenvolgende kalendermaanden als één seizoen beschouwt. Volgens de klimatologische seizoensindeling is de herfst dus al begonnen op 1 september en duurt dit seizoen tot en met 30 november. De astronomische herfst zal overigens eindigen op 21 december 2022 om 22:48 uur als de zon boven de Steenbokskeerkring staat en de winter begint.