Weersverwachting deze week: 1-5 mei

 Overgang naar aardig lenteweer van 18 graden 

Vandaag sluiten we april af die flink nat was met in Tilburg 87 mm en Berkel-Enschot 78 mm, tegen 47 mm normaal. Ook in 2016 en 2018 viel in onze regio in deze maand veel neerslag met respectievelijk 81 en 101 mm. De natste april ooit sinds het begin van de neerslagmetingen in 1878 rondom Tilburg was in 1903 toen 117,5 mm werd afgetapt. Het natste station in Brabant is vliegveld Gilze-Rijen die 99 mm in de regenmeter zag verdwijnen. In Gelderland vinden we de stations met de meeste neerslag: Deelen en Harskamp tapten ieder 113 mm af. Daarnaast was het ook een koude maand met een etmaalgemiddelde in Berkel-Enschot van 9,6°C tegen 10,2°C als langjarig gemiddelde (1988-2022). Tenslotte scheen de zon daar maar 176 uur tegen 202 normaal en dus was het ook een sombere maand. Kortom, van lente was geen sprake en beleef het beperkt tot enkele dagen met een lentegevoel. Zoals deze laatste aprildag die heerlijk zonnig is begonnen en later gevolgd zal worden door stapelwolken. Temperatuur loopt daarbij op naar een mooie 18 graden. En omdat er maar weinig wind staat is het genieten geblazen om naar buiten te gaan. Oorzaak is een hogedrukgebied dat aan de wandel is gegaan en richting Polen trekt. Met een oostelijke stroming wordt dan droge en die zachte lucht aangevoerd. 

Vervolgens schuift het hogedrukgebied verder op richting Rusland, waardoor een uitloper van een depressie boven Scandinavië richting de Noordzee trekt . Daardoor neemt in de komende nacht de bewolking toe en in de loop van de maandag gaat het daaruit regenen. Met 18 graden blijft het zacht voor de tijd van het jaar, maar de wind draait van west naar noordwest doordat een hogedrukgebied boven de Britse Eilanden dichterbij komt. Op dinsdag ligt deze boven de Noordzee en draait de wind verder naar het noorden met aanvoer van koelere lucht. Temperatuur blijft dan ook steken op een graad of 13 en in het noorden wordt het slechts 10 graden. De dagen erna wordt het hogedrukgebied versterkt met een ander hogedrukgebied bij IJsland en zet koers naar Scandinavië waar het donderdag aankomt. Een oostelijke stroming komt dan op gang met in eerste instantie aanvoer van droge en warme lucht. Woensdag is een overgangsdag, waarbij zon en wolken elkaar afwisselen en de temperatuur al langzaam omhoog gaat richting de 15 graden. Op donderdag is de zachte lucht gearriveerd en kan het zo’n 19 graden worden wat gepaard gaat met flinke zonnige perioden. Vanaf vrijdag zet een uitloper van een depressie op de Atlantische Oceaan de aanval in op het Scandinavisch hogedrukgebied. Dit gaat gepaard met veel bewolking waaruit een bui kan vallen. Het lijkt een ééndagsvlieg te zijn, want in het weekeinde neemt het hogedrukgebied de regie weer over. Zon en wolken wisselen elkaar af en het blijft droog. De wind blijft uit het oosten waaien, waardoor de aanvoer van zachte lucht van rond de 18 graden in stand blijft. De start van de laatste lentemaand mei ziet er dus niet slecht uit. 

Prettige week!

Weerspreuk van de week: 28 april - 3 mei

 

Was april nat en koud,

dan groeit straks het koren als een woud.

 

April en mei zowaar,

zijn de sleutels van 't hele jaar.

Weekendweersverwachting: 29-30 april

 Somber, maar droog 

Wat een schitterende Koningsdag hebben we toch achter de rug. Het bleef droog, de zon scheen door alle sluierbewolking heen en de temperatuur liep in het midden van Brabant op tot zo’n 15 graden. Overigens begon deze feestdag wel koud. Op neushoogte daalde het kwik tot -2,8°C in Eelde en -2.7°C in Deelen en Twenthe. Berkel-Enschot haalde nog precies de 0 graden. In De Bilt zag men de temperatuur dalen tot -1,2°C en daarmee is het derde keer op 27 april sinds Willem-Alexander koning is, en de elfde keer sinds 1901. Aan de grond was er zelfs sprake van matige vorst. En dat gebeurde alleen in Hupsel (-6,6°C) en Twenthe (-6,0°C). Ook gisteren begon de dag met lichte vorst op normale waarnemingshoogte, waarbij het in Brabant overal had gevroren tot -1,8°C in Gilze-Rijen en Eindhoven. Op tien centimeter hoogte was Eindhoven het koudst met een temperatuur van -5,1°C. Ook die dag verliep droog, maar dat kunnen we van de dagen ervoor, en dan met name de maandag, niet zeggen. De hemelsluizen gingen in de nacht van zondag op maandag open en pas in de loop van de middag werden deze gesloten. Wijk aan Zee had met 21 mm de meeste neerslag, gevolgd door Lelystad en Heino met ieder 19 mm, Berkel-Enschot had 16 en Marknesse 15 mm. Woensdag en deze donderdag waren dus droog, maar daar komt de komende uren verandering in. Vanuit het westen nadert een neerslaggebied verbonden aan een lagedrukgebied op de Atlantische Oceaan. In Zeeland regent het al en dat regengebied schuift langzaam naar Duitsland waar het pas op vrijdagmiddag aankomt. Dat betekent dat we een nacht krijgen met perioden met regen en dat de vrijdagochtend ook nog nat zal zijn. Door alle bewolking en nattigheid zakt de nachttemperatuur niet verder dan een graad of 8. Na de neerslag loopt het kwik in de middag nog op naar zo’n 15 graden. Daarbij staat er een matige west tot zuidwestenwind, kracht 3 tot 4. 

In het weekeinde zien we de depressie nog steeds op de Atlantische Oceaan liggen, maar nu komt er nog eentje om de hoek kijken en deze bevindt zich voor de kust van Noorwegen. Precies tussen deze twee weersystemen in wringt zich een hogedrukgebied waar we van gaan profiteren. Niet dat we de zon veel te zien krijgen, maar het blijft wel droog. Temperaturen liggen zaterdag op 13 en zondag op 17 graden. De wind draait daarbij alle kanten op. Door alle bewolking is van vorst in de nacht en ochtend geen sprake meer. Hiermee eindigt de aprilmaand die koud, nat en somber verliep. 

Na het weekeinde wordt het hogedrukgebied sterker en gaat zich uitbreiden. Zon en wolken wisselen elkaar af, het blijft droog en de temperaturen gaan verder omhoog tot wel 19 graden op maandag en dinsdag. Een prima begin van de meimaand. Op woensdag ligt het hogedrukgebied boven de Britse Eilanden en wordt met een noordenwind koude lucht aangevoerd. Temperatuur zakt even terug tot een graad of 16. Vervolgens steekt het hogedrukgebied de Noordzee over en ligt op donderdag boven Scandinavië. We komen dan in een oostelijke stroming terecht, waarmee droge en warme lucht wordt getransporteerd. Dat betekent dat de zon zich steeds meer laat zien en dat de temperaturen weer omhoog gaan. 

Prettig weekend!

Het Weernieuws

 KONINGSDAG 2023

A.s. donderdag is het de 10e Koningsdag en wordt dit jaar in Rotterdam gevierd. Sinds 2014 wordt Koningsdag gehouden op de verjaardag van staatshoofd Willem-Alexander (27 april), behalve wanneer dit op een zondag is. In dat geval wordt het op zaterdag gevierd en dat gebeurde meteen al bij de eerste keer in 2014. Pas in 2025 zal dat opnieuw het geval zijn.

 Wilhelmina

Op 31 augustus 1885 werd in Nederland ter gelegenheid van de vijfde verjaardag van Prinses Wilhelmina de eerste Prinsessendag gevierd. Deze dag was de voorloper van Koninginnedag. Het initiatief komt van de liberalen, die met het feest de nationale eenheid wilden benadrukken. Na het overlijden van Koning Willem III op 23 november 1890 werd Wilhelmina koningin, onder regentschap van haar moeder Koningin Emma. In 1891 werd in Nederland de eerste echte Koninginnedag gevierd. Koningin Wilhelmina en haar familie waren echter niet aanwezig bij de festiviteiten op Koninginnedag. Koninginnedag was in die jaren ook de laatste dag van de schoolvakantie, waardoor deze dag al snel een feestdag voor kinderen werd. Op 31 augustus 1902 groeide Koninginnedag uit tot een echt volksfeest. De bevolking vierde toen namelijk ook het bericht dat Koningin Wilhelmina net hersteld was van een ernstige ziekte.

 Juliana

In september 1948 volgde Koningin Juliana haar moeder op. Zij vierde net als Koningin Wilhelmina Koninginnedag op haar eigen verjaardag: 30 april, voor het eerst in 1949. De Koningin en haar familie namen op het bordes van Paleis Soestdijk een defilé af. Veel Nederlanders liepen in een kilometerslange rij langs het bordes en gaven de Koninklijke Familie bloemen en geschenken. Dit bloemendefilé was vanaf midden jaren '50 op de televisie te zien. Onder Koningin Juliana werd Koninginnedag een officiële vrije dag en de viering groeide uit tot een nationale feestdag, die in het teken staat van saamhorigheid.

 Beatrix

Koningin Beatrix besloot bij haar aantreden in 1980 als koningin, uit respect voor haar moeder, Koninginnedag op 30 april te blijven vieren. Ze koos ervoor niet de mensen naar haar toe te laten komen, maar juist zelf naar de mensen toe te gaan. Een praktische overweging bij deze datum was dat de activiteiten die onlosmakelijk met deze dag waren verbonden doorgaans in de buitenlucht plaatsvonden en dus gebaat waren bij een gerede kans op weersomstandigheden die zich hiervoor lenen. Samen met andere leden van de Koninklijke Familie bezocht ze ieder jaar een of twee gemeenten in Nederland, om daar Koninginnedag te vieren.

 WEERBEELD

De allereerste Koningsdag was dus op 26 april 2014 en niet op de 27e omdat dat op een zondag is. Die zaterdag begon met een oranjezonnetje gevolgd door bewolking in de middag. De temperatuur liep nog op naar 20 graden. In 2015 liet de zon zich veel meer zien. Na wat lichte regen in de Koningsnacht was het overdag wisselend bewolkt en scheen de zon negen uur lang. Met 14 graden was het wel fris. Een jaar later was Koningsdag bar slecht. De hele dag vielen er in 2016 buien en de temperatuur kwam niet boven de tien graden uit met 9,9°C als maximum in Berkel-Enschot. In De Bilt werd het 10,7°C en in Maastricht werd het zelfs niet warmer dan 7,7°C. Overigens geen dagrecord, want dat staat voor 27 april op 5,5°C uit 1941 waargenomen in Den Helder (De Kooy). Voor Brabant staat het kouderecord op 7,7°C uit 1985 in Eindhoven en Volkel. Dat we in koude lucht zaten bleek een dag eerder wel. In de vroege ochtend van de 26ste lag op sommige plekken in Drenthe, Overijssel en het zuiden van Friesland 3 cm sneeuw! De buien zorgden voor veel neerslag, zoals 15 mm in Berkel-Enschot. In 2017 was het opnieuw koud. In De Bilt werd het 10,9°C en in Tilburg, waar de Koning met zijn gezin zijn 50^e verjaardag vierde, bleef het kwik steken op 11,3°C. De dag begon met een winterjas, want op grote schaal had het gevroren. Twenthe en Gilze-Rijen hadden temperaturen van respectievelijk -3,4°C en -3,2°C. Nog nooit was de minimumtemperatuur zo laag op 27 april, wat meteen een kouderecord opleverde voor diverse weerstations. Koningsdag 2018 begon fris met 3 graden, maar wel met veel zonneschijn. In de loop van de dag verschenen er wolken, waaruit enkele druppels vielen. Met 18 graden en weinig wind was het een prima dag om Koningsdag te vieren. Vier jaar geleden was het geen beste feestdag. Van tijd tot tijd vielen op de 27e buien en warmer dan 13,8°C werd het in 2019 niet. Het leek meer op een herfstdag dan op een lentedag. In 2020 was het geen Koningsdag maar ‘Woningsdag’ in verband met corona. En dat was heel jammer, want voor het eerst was het weer om door een ringetje te halen. Het werd zelfs de warmste Koningsdag tot nu toe. De zon scheen meer dan 11 uur en werd afgewisseld met een enkele stapelwolk en later sluierwolken. Het bleef droog. De temperatuur liep in Berkel-Enschot en Tilburg op naar 23,7°C, gevolgd door Arcen en Ell met ieder 23,3°C en Eindhoven met 23,0°C. Deze feestdag werd dan ook veel in tuinen en op balkons gevierd. In 2021 was het opnieuw een schitterende feestdag. De zon scheen volop die het kwik nog deed oplopen naar bijna 18 graden in het midden van Brabant, maar in het noorden was het met 13 tot 14 graden fris. Het begon wel koud met 1,7°C in Tilburg en in het noordoosten had het gevroren tot -3,2°C in Leeuwarden. Aan de grond was daar zelfs sprake van matige vorst: -5,1°C. Van neerslag was geen sprake. 

Vorig jaar hadden we eveneens een schitterende Koningsdag. Maar in de ochtend was het bibberen geblazen. Tijdens opklaringen kon het sterk afkoelen. Zo daalde het kwik in de Koningsnacht van 26 op 27 april in Twenthe tot -1,6°C en in Deelen werd het -1,5°C. Aan de grond had het vrijwel overal gevroren tot -6,1°C in Twenthe en dan spreken we van matige vorst op 10 cm hoogte. Gilze-Rijen en Woensdrecht zagen het -4,4°C worden. De zon deed daarna flink haar best en scheen meer dan 12 uur, waarbij de temperatuur opliep tot 16 graden in Berkel-Enschot. In het noorden en langs de kust moesten ze het met een graad of 11 doen. Ook dit jaar zal Koningsdag met een winterjas van start gaan. Op veel plaatsen gaat het aan de grond vriezen. In de middag loopt het kwik nog op naar zo’n 14 graden. Zon en sluierwolken wisselen elkaar af, maar het blijft droog bij een zwak tot matige zuidoostenwind. 

KOUD

Een gure noordwester of noordenwind kan de temperatuur in deze tijd van het jaar ondanks de zon ook heel laag houden. De dag van 27 april begint dan soms met vorst zoals vorig jaar en in 2017. Maar dat was ook in 2015 het geval met–3,3°C in Wijk aan Zee en op 10 cm hoogte vroor het toen zelfs 7,1°C graden in Twenthe! Dat laatste is geen record want dat staat op -7,3°C waargenomen in Eelde in 1989. In De Bilt kwam sinds 1901 tien keer lichte vorst voor, waarvan de laagste minimumtemperatuur -2,2°C was op 27 april 1989. De koudste dag ooit was die van 1907, 1929 en 1985 toen de gemiddelde etmaaltemperatuur in De Bilt uitkwam op 4,8°C. Daarbij werd de laagste maximumtemperatuur van 7,4°C waargenomen in 1985. 

WARM

Maar het kan ook warm zijn op 27 april. Zo werd het zelfs bijna tropisch in 1916 met in Vlissingen een kwikstand van 29,9°C. Maar zover hoeven we niet terug te gaan om het zomerswarm te hebben. In 2007 braken namelijk op vele weerstations hun dagrecord, waarbij het in Ell, Arcen, Gilze-Rijen en Markness afgerond 28 graden werd. In De Bilt werd het 27,3°C en daarmee was het de enige zomerse dag sinds 1901 dat de 25-gradengrens werd overschreden. Het aantal warme dagen, waarbij het minstens 20 graden werd, gebeurde daar sinds 1901 tien keer. Sinds 1967, toen Willem-Alexander geboren werd, was het zes keer. De laatste keer was in 2020 toen het 20,7°C werd. 

NEERSLAG

Een grotendeels of volledig verregende dag kwam niet zo vaak voor. Zo staat het record aantal neerslaguren namelijk op 13 uur en dat gebeurde op 27 april 1997 in Maastricht. Gevolgd door Valkenburg (Zuid-Holland) en Rotterdam met ieder 12 uur uit 1983. De natste dag met de meeste millimeters was 27 april 1983 toen in Tilburg 44 mm werd opgevangen en in Gilze-Rijen zelfs 64 mm. In 2019 vielen er geregeld buien, waarbij in De Bilt 9 mm werd afgetapt. Zoveel neerslag is op die dag sinds 1986 niet meer gevallen toen 11 mm naar beneden kwam. Maar in 1983 was het nog erger toen op 27 april 26 mm werd geregistreerd; de hoogste neerslagsom in De Bilt sinds de geboorte van de Koning in 1967. 

Net als voorheen op Koninginnedag kan ook op Koningsdag het weer dus van jaar tot jaar sterk uiteenlopen, zoals karakteristiek is voor het grillige weer in april. Gemiddeld mogen we op die dag een middagtemperatuur verwachten van ongeveer 16 graden, maar veel zegt dat niet. Sinds 1998, de oprichting van weerstation Berkel-Enschot, kwam de gemiddelde middagtemperatuur op 27 april zelfs uit op 17,4°C. Onder extreme omstandigheden is de temperatuur die dag in Nederland bij regen en wind ook wel eens onder de 8 graden gebleven of bij zonnig weer kan de temperatuur in de tweede helft van april tot ruim 30 graden oplopen.

Weersverwachting deze week: 24-28 april

 Eerst nog koud en afnemende neerslagkansen 

Na een ijskoude donderdag met temperaturen van 10 graden op de Waddeneilanden tot 13 graden in Twenthe kregen we afgelopen vrijdag te maken met zeer warme lucht die vanaf Duitsland binnenstroomde. De temperatuur ging als een raket omhoog en dan vooral in het noordoosten waar de eerste warme dag van 20 graden van dit jaar werd genoteerd. Zo noteerde Nieuw Beerta 20,3°C en Eelde 20,5°C. Normaal valt zo’n dag rond 5 april, dus het is wat laat. In 2008 viel de eerste warme dag nog later enwel op 23 april. In onze regio hebben we dit jaar nog geen 20 graden kunnen registreren. De laatste keer dat dit plaatsvond was op 30 oktober toen Berkel-Enschot 20,6°C noteerde. Die plotselinge warmte van vrijdag werd in de avond afgesloten met stevige onweersbuien met hagel en windstoten. Het KNMI registreerde 14.280 ontladingen over het hele land. In Midden-Brabant viel het eigenlijk wel mee. Daar kregen we te maken met twee onweerszones die overtrokken. De eerste (19:00-19:15 uur) leverde 8 donderslagen op en de tweede (22:30-22.45 uur) 9 donderslagen. Het meeste actieve onweer lag in de lijn Goirle-Den Haag, Nijmegen-Den Helder en Enschede-Stavoren. Rondom Ede werd het zelfs even wit van de hagel en zorgde voor een tijdelijke afsluiting van de A12. In Meppel en Alkmaar sloeg de bliksem in een woning en in Breda in een boom aan de Marterring. Het is maar goed dat het KNMI een weerwaarschuwing (code geel) had doen uitgaan voor de vrijdagavond. 

Dit weekeinde is het een stuk rustiger met de buien. Gisteren vielen deze in de middag, maar onweer zat daar niet bij. In de ochtend zagen we de zon nog even en liep het kwik rond het middaguur nog op tot zo’n 17 graden. Deze zondag is kraakhelder begonnen met heel veel zonneschijn. Maar net als gisteren neemt in de middag de bewolking toe en gaan er opnieuw buien vallen. Temperatuur loopt op naar een graad of 16. Op dit moment worden we omringd door depressies, waarvan er eentje de komende uren boven ons land komt te liggen. Je ziet het ook aan de barometer die laag staat en aan het dalen is. In de komende nacht zet de depressie koers richting Denemarken waar het maandag aankomt. Hierdoor draait de wind van zuid naar west en wordt er een neerslaggebied aangevoerd. Het gaat regenen en daarbij neemt de wind flink toe. 

Op maandagochtend regent het nog steeds gevolgd door een enkele bui in de middag afgewisseld met opklaringen. Zodra de neerslag voorbij is zijn we in koude lucht beland en zal de thermometer maximaal 11 graden aanwijzen. Maar in combinatie met een matige tot vrij krachtige wind ligt de gevoelstemperatuur op slechts 7 graden. Een dikke jas is nodig en dat geldt ook voor de dagen erna. Op dinsdag probeert een hogedrukgebied boven Groenland zich via de Britse Eilanden uit te breiden. Deze wordt echter tegengehouden tussen de Deense depressie en een nieuwe depressie op de Atlantische Oceaan. Wij komen daar precies tussenin te zitten. De dinsdag kan dan nog met buien van start gaan, maar in de middag is het droog. Vervolgens krijgen we twee droge dagen, waarbij we de zon vooral op Koningsdag vaak zullen zien. De nachten worden ook helder en dan koelt het flink af tot rond het vriespunt bij de start van Koningsdag. Aan de grond gaat het op uitgebreide schaal vriezen. In de loop van de dag stijgt de temperatuur uiteindelijk naar een graad of 14. Prima weer dus voor buitenactiviteiten om Koningsdag te vieren. Geniet er maar van, want op vrijdag passeert alweer een volgend regengebied. In het weekeinde probeert het Groenlandse hogedrukgebied het opnieuw om door de depressies heen te wurmen. Het ziet er naar uit dat dit gaat lukken. We krijgen dan een mix van zon en wolken bij kwikstanden van zo’n 13 tot 15 graden. Daarmee eindigt de tweede lentemaand april die als koud, nat en somber de boeken in zal gaan. 

Prettige week!

Weerspreuk van de week: 21-27 april

 

Zolang voor St. Marcus (22 april) warm,

zolang na Marcus koud.

 

April is toch niet te vertrouwen,

hij is en blijft gewoon de ouwe.

Nu lacht hij met zonnegloren,

dan smijt hij met hagelstenen om de oren.

Weekendweersverwachting: 22-23 april

 Een warme zaterdag, daarna afkoeling met buien 

Het weer was afgelopen week net een jojo. Dan weer koud, dan weer warm. Zo werd het vorige week zondag slechts 10,7°C, maar een dag later steeg de temperatuur naar 17 graden in Berkel-Enschot. Ook op woensdag werd het bijna een graad of 17, terwijl op deze donderdag het kwik niet verder kwam dan 12 graden. En door de wind werd rond het middaguur zelfs een gevoelstemperatuur van slechts 6 graden gemeten. Gemiddeld is het rond deze tijd een graad of 17. Dat april alle kanten op kan schieten zien we ook in het verleden. Zo werd het op 20 april 2018 in Tilburg 28,8°C, maar in 2001 werd op die dag de 10 graden niet gehaald. Of wat dacht je van 2007 toen het op de 25e in Berkel-Enschot zelfs tropisch werd met 30,1°C, maar in 2016 moesten we op diezelfde dag een winterjas aan, want de temperatuur bleef steken op 9,3°C. April doet dus wat hij wil. 

Na een stralende woensdag met alleen maar zonneschijn, begon deze donderdag ook nog even helder en fris met slechts 4 graden. Aan de grond had het zelfs bijna gevroren. Dat deed het wel in Hupsel waar de temperatuur zakte tot -0,4°C. Al snel nam de bewolking toe waar in de middag in Tilburg een bui uitviel, terwijl het in Berkel-Enschot droog bleef. Inmiddels zijn er opklaringen verschenen, maar deze zullen in de komende uren alweer verdwijnen door de nadering van een neerslaggebied. De komende nacht ziet er dan ook nat uit. Tegen de ochtend druppelt het nog wat na en is het overwegend bewolkt. In de middag komt de zon erbij en klimt de temperatuur naar zo’n 17 graden bij voldoende zonneschijn. Maar tegelijkertijd daalt hoog in de atmosfeer het kwik tot -27 graden en dan wordt deze onstabiel en gaan er buien ontstaan die met een klap onweer gepaard kunnen gaan. 

In het weekeinde wordt met een matige tot vrij krachtige zuidelijke wind warme lucht aangevoerd en kan het 20 tot 21 graden worden! Oorzaak is de nadering van depressies vanuit het zuidwesten. Deze lenteachtige temperatuur lijkt een eendagsvlieg te worden, want in de middag vindt al de afkoeling plaats als er buien gaan vallen. Op zondag zet de afkoeling verder door en daalt het kwik naar een graad of 16. Daarbij is het de hele zondag een komen en gaan van buien en kan er bijna 10 millimeter vallen. De depressie bevindt zich dan inmiddels boven de Noordzee en begint daar rond te tollen. Van lenteweer is ineens geen sprake meer. Vervolgens zet die kou na het weekeinde door tot het dieptepunt op de dinsdag als de thermometer dan maar 10 graden zal aanwijzen wat gepaard gaat met een enkele bui. En dat wordt allemaal nog steeds veroorzaakt door die ene depressie die dan is opgeschoven boven Noorwegen. De wind draait naar het noordwesten met aanvoer van polaire afkomstig vanaf de poolstreken. Ook de nachttemperaturen gaan nu dalen en zit op Koningsdag rond het vriespunt en gaat het aan de grond op grote schaal vriezen. Als dit uitkomt dan is het goed aankleden voor degenen die de Koningsnacht ingaan van 26 op 27 april. Brrrrr. Maar als iedereen dit heeft doorstaan lijkt het erop dat we een prachtige, maar frisse Koningsdag krijgen. We komen dan namelijk precies tussen twee depressies in te zitten. De zon schijnt volop afgewisseld met sluierwolken en het blijft droog bij zo’n 13 graden. 

Prettig weekend!

Weersverwachting deze week: 17-21 april

 Geen lenteweer op komst 

De afgelopen week gaf een mooi voorbeeld van lenteweer in ons land, wat zich kenmerkt door buien afgewisseld met opklaringen. Dat hoort bij de overgang van het winterseizoen naar de zomer. Temperaturen lagen overdag op niveau met gemiddeld 15 tot 16 graden, maar de nachten werden steeds kouder. Zo daalde het kwik in de nacht naar dinsdag nog tot 7,4°C, in de nacht naar vrijdag was dat verder gedaald tot zo’n 2 graden. In Hupsel vroor het zelfs met -0,2°C. Aan de grond vroor het vrijwel in het hele land met uitzondering van het westen. Het koudst werd het in het Brabantse Volkel met -3,2°C gevolgd door Twenthe met -2,9°C en Eindhoven met -2,1°C. In onze regio vroor het één graad. Dat het steeds kouder werd had vooral te maken met de opklaringen die steeds breder werden en dat zien we ook aan het aantal zonuren die vanaf donderdag alleen maar opliepen tot ruim 11 uur gisteren. Die zaterdag was ook de mooiste dag van de week. De dag startte met veel zonneschijn. Daarna kwamen sluierwolken opzetten gevolgd door stapelwolken en een temperatuur die opliep naar de 15 graden. In de loop van de avond raakte het echter bewolkt en afgelopen nacht viel daar wat motregen uit. Op deze zondag houden we dat grijze weer met af toe wat gespetter en zal dus totaal anders verlopen dan gisteren. Temperatuur ligt met een graad of 13 wat lager, maar door de matige noordenwind zal het fris aanvoelen. Oorzaak van deze sombere zondag is een lagedrukgebied boven het midden van Europa, waarvan de randen ervan net onze kunnen bereiken. 

Op maandag duwt een hogedrukgebied boven Scandinavië de depressie naar het zuidoosten van Europa, waardoor we de zon weer te zien krijgen. Deze wordt afgewisseld met stapelwolken en daar kan in de middag nog een bui uitvallen. De temperatuur stijgt daarbij naar 14 graden en dat zijn normale waarden voor de tijd van het jaar. Vervolgens komen we in een noordoostelijke stroming terecht en krijgen we aantal prachtige dagen die droog verlopen en ons vergezellen van een mix van zon en wolkenvelden. Langzaam kruipt het kwik omhoog tot een graad of 16 op de woensdag, waarbij de wind aantrekt en matig tot vrij krachtig wordt. Op donderdag komt er een kink in de kabel als het hogedrukgebied zich terugtrekt naar het noorden. Depressies komen dan dichterbij en dat uit zich in veel bewolking waar in de loop van de dag een bui uit kan vallen. Met 14 graden doet de temperatuur een stapje terug. Vervolgens zich we op de Atlantische Oceaan een depressie verschijnen en deze wil zich gaan uitbreiden tot over onze omgeving. Het hogedrukgebied probeert dit tegen te houden, maar het ziet er naar uit dit niet gaat lukken. Voordat we onder invloed komen van de depressie schiet de temperatuur flink omhoog tot wel 20 graden op de vrijdag. En dat zou de eerste warme dag van dit jaar worden. In de middag ontstaan er echter buien en daar zou wel eens een klap onweer bij kunnen zitten. In het weekeinde is van het hogedrukgebied weinig meer over en nemen de lagedrukgebieden het weertoneel over. De wind neemt toe en in de loop van zowel zaterdag als zondag vallen er buien. Daarbij zakt de temperatuur terug naar zo’n 15 graden op de zondag. Dat betekent dat het warme, zonnige en droge lenteweer vanaf vrijdag, wat de hele week al in de verwachting stond, de prullenbak in gaat. Zo zie je maar dat april altijd zijn grillen heeft en het niet te vertrouwen is. Typische lenteweer in Nederland. 

Prettige week!

Weerspreuk van de week: 14-20 april

 

Na half april, warm of koud

zingt de nachtegaal in het hout.

 

Donder in april,

dat is wat de landman wil.

Weekendweersverwachting: 15-16 april

 Twee gezichten 

Met Pasen was het heerlijk weer en dan vooral eerste paasdag, die vrij zonnig verliep bij temperaturen die in Tilburg en Berkel-Enschot bijna de 18 graden aantikte. Tweede paasdag was echter een ander verhaal. Deze was overwegend bewolkt, waaruit het in de loop van de middag begon te regenen. Met 16 graden was het nog wel behoorlijk zacht voor de tijd van het jaar. Die neerslag was het begin van een periode van het gevecht tussen koude en warme lucht. En dat hebben we geweten. Want na de regen vielen er buien, waarvan enkele gepaard gingen met onweer, windstoten en hagel. In het Zuid- en Noord-Holland vond dat al op maandagavond plaats en trok zo de nacht in naar het oosten. In Purmerend vielen zelfs hagelstenen van 2 cm en de hemel bleef maar licht geven van alle bliksems. In totaal werden er 2700 bliksemontladingen geregistreerd. En dan de neerslag die soms intensief naar beneden kwam. In Drenthe viel op een enkele plaats zo’n 15 mm. Op dinsdag was onze regio aan de beurt toen fikse buien vanuit het zuidwesten binnen kwamen wandelen. Door het KNMI werd al eerder een weerwaarschuwing van code geel afgekondigd en dat was wel te begrijpen. Rond 16:15 uur trok zo’n bui het midden van Brabant over wat gepaard ging onweer, hagel en windstoten. Daarbij kwam 8 mm naar beneden. Met een temperatuur van 16 graden was het nog goed te doen. 

Deze donderdag begon met buien, maar in de loop van de ochtend werd het droog en dat hielden we tot vanavond. In de middag kwam de zon er steeds meer door, waardoor het kwik nog kon oplopen naar een graad of 15. In de komende uren zijn we nog niet van de buien af, want vanuit België zijn er een aantal in aantocht. In Terneuzen was rond 19:30 uur sprake van onweer. Na de buien wordt het droog en verschijnen er opklaringen en krijgen we een kraakheldere nacht. Temperatuur gaat daarbij flink onderuit, waarbij het vrijwel overal aan de grond licht gaat vriezen. De vrijdag begint met veel zonneschijn gevolgd door stapelwolken. Met een zuid tot zuidoostenwind loopt de temperatuur op naar zo’n 15 graden. 

In het weekeinde krijgen we te maken met een hogedrukgebied boven Scandinavië, maar ook met een depressie boven het midden van Europa. We komen dan in een noordelijke stroming terecht vanaf de Noordzee. Hierdoor kunnen er gemakkelijk wolken ontstaan, waaruit wat lichte regen kan vallen en dat zien we dan ook op de zaterdag afgewisseld met zonneschijn. Op zondag klonteren de wolken samen tot een wolkendek met opnieuw wat licht gespetter en dan krijgen we sporadisch nog te zon te zien. Temperaturen liggen op beiden dagen tussen de 14 en 15 graden.

Na het weekeinde begin het hogedrukgebied zich steeds verder uit te breiden tot over onze omgeving. De wind draait naar het noordoosten en zet koers naar de Britse Eilanden waar het pas op vrijdag aankomt. Tot die tijd is het droog en wisselen zon en wolken elkaar af. Daarbij beginnen de temperaturen in eerste instantie nog te dalen tot een graad of 12 op de donderdag. Vanaf vrijdag wordt het lenteachtig en schieten de temperaturen omhoog, waardoor in het weekeinde de 20 graden of meer gehaald gaat worden. 

Prettig weekend!

Het Weernieuws: Maart 2023

ZACHT, KLETSNAT EN SOMBER 

Maart 2023 was een vrij zachte, maar ook sombere en uiterst natte eerste lentemaand. Koude en zachte periodes wisselde elkaar daarbij af. Vooral de eerste helft van de maand verliep koud. Het meest bijzondere was het aantal dagen met sneeuw en dat we op 13 maart de eerste storm konden noteren. 

TEMPERATUUR

Met in De Bilt een gemiddelde etmaaltemperatuur van 7,0°C tegen normaal 6,5°C was maart vrij zacht. Het warmst KNMI-station staat in Zeeland met in Westdorpe een gemiddelde van 7,7°C en het koudst was het in het noordoosten waarbij zowel Nieuw Beerta als Eelde een gemiddelde hadden van 6,1°C. In Gilze-Rijen was dat 7,3°C en in Berkel-Enschot 7,8°C. Bij dat laatste station werd het overdag gemiddeld 11,5°C, wat normaal is, en in de nachten was dat 4,1°C tegen 3,1°C normaal. 

Opvallend in maart was het feit dat we vaak op de grens lagen van koude lucht in het noorden en warmere in het zuiden. Om de haverklap wisselden beide luchtsoort stuivertje in onze omgeving. Op 1 maart startte de meteorologische lente, maar meteen ook ijs- en ijskoud. Op maar liefst 13 weerstations was ’s ochtends sprake van matige vorst, waarbij het in het oosten van het land het koudst werd: -7,6°C in Twenthe, -7,3°C in Deelen en -7,2°C in het Drentse Eelde. Aan de grond -10,1°C in Hupsel en -10,2°C in Twenthe. We kwamen in een noordelijke stroming en werd er koude lucht vanuit het Noordpoolgebied richting onze omgeving getransporteerd. Dit ging gepaard met veel bewolking, waardoor de nachten niet veel kouder werden en het beperkt bleef tot lichte vorst. Maar overdag werd het wel kouder. Zo werd het op 7 maart niet warmer dan 4 tot 5 graden en een dag later was het helemaal waterkoud. Op de 8e lagen de kwikstanden in het zuiden net boven het vriespunt en werd het de koudste dag van deze lentemaand. In Woensdrecht bleef de temperatuur steken op 1,5°C, Ell 1,6°C, Eindhoven 1,7°C en Arcen had 1,8°C. In Berkel-Enschot en Tilburg werd het die dag niet warmer dan 2,2°C. Brrrrr. Vervolgens trok die kou naar het noorden en zagen we de volgende grote temperatuurverschillen in het land: in Maastricht zag men op de thermometer 12,1°C staan, maar in het midden van het land werd het nog geen 3 graden, zoals in De Bilt (2,5°C). Op de 10e bereikte de kou het noorden met 1,0°C als maxima in Eelde. Op 11 maart werden de nachten kraakhelder en begon het vrijwel overal te vriezen met -7,3°C in Eelde als laagste temperatuur en aan de grond was dat -8,0°C. Overdag werd het nog 6 tot 8 graden. Daarna was het gedaan met de kou en werd op 12 en 13 maart zachte lucht aangevoerd. Dat hadden we vooral te danken aan een storm die ons op de 13e passeerde en de temperatuur liet stijgen naar 18 graden in vrijwel geheel Brabant. Vervolgens werd het wat minder warm. Dat duurde slechts een paar dagen, want vanaf de 16e keerde de zachte lucht terug en konden we op 17 maart de warmste dag noteren van deze maand. Berkel-Enschot en Tilburg noteerde zelfs 19,2°C gevolgd door Ell met 18,7°C en Eindhoven en Maastricht met ieder 18,5°C. Het leek wel lente. Daarna bleven de temperaturen tot en met de 25e ruim boven de 10 graden. Vooral de nachttemperaturen waren erg hoog wat zelfs nieuwe warmte-dagrecords opleverden. Op 18 maart registreerde De Bilt als minimumtemperatuur 9,1°C, terwijl het vorige record op 8,9°C stond uit 1983. Op 22, 23 en 24 maart waren de minimumtemperaturen ook nog nooit eerder zo hoog sinds 1901, met respectievelijk 9,2°C, 10,5°C en 9,7°C. De oude records stamden uit 2005 (8,9°C), 1994 (8,5°C), en 1981 (9,2°C). Het aantal officiële warmterecords dit jaar is daarmee al tot acht opgelopen. Vanaf 26 maart kwamen we echter in koude lucht terecht, waarbij de nachten van de 27e met vorst gingen verlopen tot wel -4,4°C op 28 maart. Tenslotte eindige de maand zacht met 16 tot 17 graden op 30 en 31 maart. 

In totaal werden in De Bilt zes vorstdagen geteld, waarbij het heeft gevroren en normaal zijn dat er acht. In het zuidoosten en oosten van het land vroor het op 10 dagen en Eelde telde zelfs 14 vorstdagen, waarvan twee met matige vorst. Berkel-Enschot telde zes dagen met vorst. Warme dagen van 20 graden of meer werden nergens geregistreerd, terwijl we toch op één zo’n dag mogen rekenen. Door het gebrek aan zon en de wisselvalligheid kwam het aantal mooi-weerdagen uit op 1 tegen 5 normaal. Op zo’n dag is het droog, schijnt de zon meer dan de helft van de tijd en ligt de temperatuur boven normaal. We moeten terug naar 2001 voor een slechtere score. Vorig jaar was maart recordzonnig en -droog. De maand telde toen maar liefst 16 mooi-weerdagen. 

NEERSLAG

Met 98 mm gemiddeld over het land, tegen 53 mm normaal, was maart zeer nat en daarmee was het de op 5 na natste maart sinds 1901. Bovenaan staat 1981 met 126 mm. In het zuiden en zuidwesten viel de meeste neerslag, met plaatselijk meer dan 140 mm. Zo ving het Zeeuwse Kapelle 149 mm op, gevolgd door Schinnen met 146, Brielle 144 en Oss met 140 mm. Deelen was met 137 mm het natste KNMI-station. Rondom de Waddeneilanden en het IJsselmeer viel de helft minder zoals op Schiermonnikoog met 62 mm, Enkhuizen 63, Zwolle 66 en tenslotte Marknesse en Eemshaven die ieder 69 mm aftapten. In De Bilt viel 101 mm, tegen 58 mm normaal, goed voor een achtste plaats in de lijst met natste maartmaanden sinds 1901. Berkel-Enschot ving 117 mm op in de regenmeter. Daarmee is het voor dat station de op vier na natste maartmaand ooit gemeten sinds het begin van de neerslagmetingen in 1878 rondom Tilburg. Op 17 dagen werd minstens één millimeter opgevangen, waarvan op vier dagen minstens 10 mm. De natste dag was die 10 maart met 24 mm. Naast regen viel op twee dagen ook hagel (5 en 27 maart).

Bijna iedere dag regende het wel ergens of trok een bui over. Soms liepen de neerslaghoeveelheden flink op. Ook de laatste week van maart werd wisselvallig ingezet en op 27 maart kwamen ook weer winterse buien voor. Een dag eerder regende het lange tijd in de zuidelijke helft van het land. De laatste dag van de maand viel compleet in het water door een lagedrukgebied dat pal over ons land trok. De neerslag was vrij gelijkmatig verdeeld over de maand, alleen de eerste dagen waren geheel en overal droog. Op 8 en 9 maart samen viel in Zuid-Limburg 40 tot 50 mm en op 9, 10 en ook op de laatste dag van maart werd er op uitgebreide schaal 10 tot 20 mm afgetapt. In de Achterhoek viel bijna 40 mm op 10 maart. 

SNEEUW

Vanaf 7 maart kwamen we langere tijd in de buurt van de overgangszone tussen koude lucht en zachte lucht. Steeds weer trokken storingen hier doorheen naar het oosten. Ze brachten bij ons om de haverklap neerslag en in de periode van 7 tot en met 11 maart viel die geregeld ook in de vorm van sneeuw. Op 7 maart had vooral de zuidelijke helft met regen en sneeuw te maken. Verder naar het noorden trokken winterse buien over. Op 8 maart ontstond in het zuiden een sneeuwdek en gaf het KNMI code oranje uit voor Limburg en Noord-Brabant. Op veel plaatsen kwam in de ochtend tijdelijk een laagje van tussen 2 en 5 centimeter te liggen (Tilburg 3 cm). In de Limburgse heuvels groeide de sneeuwlaag tijdelijk tot 12 cm aan in Vaals en 15 cm op het Drielandenpunt. In de nacht en ook op de 9e overdag trokken nieuwe gebieden met regen- en natte sneeuw over het land. Vooral in het midden en noorden kregen er nu mee te maken. In de nacht naar de 10e sneeuwde het in het noorden en werd het daar op diverse plaatsen wit. Overdag trok een lagedrukgebied over het zuiden oostwaarts. Erachter drong de kou op en beleefden we in Nederland een klassieke winterinval, met regen die in sneeuw overging, een tijdje veel wind en in het midden en noorden een witte wereld. Opnieuw viel 2 tot 6 cm; in het noorden lag tussen 5 en 10 cm. Een koude nacht en een prachtige winterochtend volgden. Veel mensen trokken er in de sneeuwgebieden op uit om van de winterpracht te genieten. Later zorgde de fel schijnende ervoor dat de sneeuw snel wegsmolt. Op de 12e won de zachte lucht het pleit. In de ochtend viel nog wel wat natte sneeuw. In de nacht en in de vroege ochtend van de 15e (de dag waarop de verkiezingen voor de provinciale staten en waterschappen werden gehouden) trokken winterse buien over het land die het toch weer hier en daar wit maakten. Op de Vaalserberg kwam een laagje van 5 centimeter te liggen. 

Op 9 dagen viel ergens in het land sneeuw tegen 7 dagen normaal. Op 8 dagen bleef de sneeuw ook liggen en dat was 2x zo vaak als gemiddeld. In 2018 viel voor het laatst vaker sneeuw, namelijk op 10 dagen en in 2013 was dit op 18 dagen het geval. 

STORM

Op 13 maart waaide het fors. Op Vlieland, de Houtribdijk en bij IJmuiden kwam het tot een uurgemiddelde van windkracht 9. En daarmee was de eerste officiële storm van 2023 een feit. Berkhout noteerde met 108 km/uur de zwaarste windstoot, maar ook op andere plaatsen in het westen en noorden kwam het tot windvlagen boven 100 km/uur. 

ZONNESCHIJN

Met gemiddeld over het land 120 zonuren was maart een vrij sombere maand. De normale hoeveelheid zon bedraagt namelijk 145 zonuren. Hoewel de zon overal minder scheen dan normaal, was het in het uiterste zuiden duidelijk het somberst. Maastricht had met 98  de minste zonuren gevolgd door Westdorpe met 100 en Ell met 111 uren zonneschijn. De zon scheen het meest in het Waddengebied, met op Terschelling 143 uren zon. Lauwersoog en Den Helder volgden op een tweede en derde plaats met respectievelijk 136 en 134 zonuren. In zowel De Bilt als Berkel-Enschot scheen de zon 117 uur tegen respectievelijk 139 uur en 150 uur normaal. De meeste stations telden drie à vier zonloze dagen en dat waren 9, 10, 20 en 22 maart. De Bilt telde vijf zonloze dagen en dat is iets meer dan normaal (vier) en Tilburg zes. Tijdens de eerste dagen van de maand en op 11, 15 en 27 maart scheen de zon op de meeste plaatsen meer dan 80% van het maximum en soms zelfs onafgebroken, zoals op 1 en 2 maart. 

Weersverwachting deze week: 10-14 april

 Onstuimig, nat en fris 

Vrolijk Pasen! En dat kan ik op deze eerste paasdag wel zeggen, want het wordt de mooiste dag van de komende week. De zon zagen we vanochtend al en de komende uren komen daar wat onschuldige stapelwolken bij. Daarbij loopt de temperatuur op naar zo’n 16 graden en het blijft droog. En omdat er maar weinig wind staat zal het lenteachtig aanvoelen. Morgen, tweede paasdag, doen we daar nog een graadje bij alleen is het dan niet meer zo mooi. De bewolking neemt namelijk toe en in de loop van de dag gaat het regenen. Als dit pas in de avond gebeurt kunnen we nog heerlijk genieten en hebben we een prachtige Pasen achter de rug. Het mooie paasweer wordt veroorzaakt door een enorm hogedrukgebied boven Scandinavië dat zich uitstrekt tot over het zuiden van Europa. Tegelijkertijd zien we tussen IJsland en Groenland een depressie liggen die tegen het hogedrukgebied aan gaat duwen. Daardoor schuift het hogedrukgebied verder op naar het oosten. Op tweede paasdag heeft de depressie zich al over de Noordzee uitgebreid en de randen ervan dringen onze regio binnen. Daardoor zien we op maandag veel bewolking met soms een knipoog van de zon. In de middag en avond wordt de bewolking echter zo dik dat het gaat regenen. Daarbij trekt de wind flink aan en wordt matig tot vrij krachtig, kracht 4 tot 5. Voordat de neerslag gaat vallen wordt met een zuidelijke wind zachte lucht aangevoerd en kan het in Brabant een graad of 17 graden worden. Het is het begin van een herfstachtig scenario wat de hele week zal aanhouden. Regen en wind spelen de hoofdrol en de temperaturen duiken naar beneden. Soms regent het de hele dag en soms zijn het maar enkele buien. In ieder geval zullen we de paraplu bij de hand moeten houden en ook een dikke jas. Door de stevige wind liggen de gevoelstemperaturen namelijk rond de 10 graden. Van lenteweer is geen sprake. Maar in de loop van het weekeinde zien we dat de weerkaarten eindelijk geschud gaan worden. De neerslagkansen nemen af, doordat hogedrukgebieden zowel boven Spanje als boven Rusland zich binnen te roeren. Op maandag de 17e gaan ze met elkaar een verbinding aan, waardoor er een enorm hogedrukgebied ontstaat. Droge en warme lucht komt onze kant op, waardoor we de zon steeds meer zullen zien. De temperaturen gaan flink omhoog en kunnen op het einde van die week zelfs de 20 graden aantikken. Maar dat is allemaal veel te ver weg, want we weten ook hoe grillig het voorjaarsweer kan zijn. Afwachten maar. Eerst maar eens door deze onstuimige, natte en frisse week heen zien te komen. 

Vorig jaar verliep april ook wisselend. We hadden toen een ijskoud begin met sneeuw, gevolgd door lenteweer in het midden van de maand tot een fris einde van de grasmaand. Er sneuvelde toen koude records, maar we konden ook de eerste officiële warme dag van minstens 20 graden noteren. Desondanks werd het een koude maand, die overigens wel veel zonneschijn met zich meebracht. De hoeveelheid neerslag van april 2022 viel al in de eerste tien dagen. Het april van dit jaar lijkt hetzelfde te gaan verlopen. 

Prettige week!

Het Weernieuws: Paasweer

Het maken van een paasverwachting is één van de moeilijkste omdat Pasen altijd in het voorjaar valt en dan is de kans het grootst dat het weer plotseling kan omslaan. Het kenmerkende voor de lente is namelijk het grillige weer en dat komt juist tot uiting op de paasdagen, vooral ook omdat die feestdagen jaarlijks op wisselende data worden gevierd. En dit jaar is het niet anders met een weersomslag op paasmaandag. 

PAASDATUM

Eerste paasdag valt altijd op de eerste zondag die volgt op de eerste volle maan op of na 21 maart. Dus niet standaard aan het begin van de astronomische lente omdat die ook wel eens vóór 21 maart kan vallen. De kerk is altijd uitgegaan van een vereenvoudigde berekening met de gemiddelde posities van zon en maan en 21 maart als vaste datum voor het begin van de lente. Paaszondag valt ongeveer in het midden van de jaarlijkse paascyclus en bepaalt ook wanneer de andere kerkelijke feestdagen binnen deze cyclus vallen. De regels voor het berekenen van de paasdatum werden al in het jaar 325 vastgesteld tijdens het Concilie van Nicea, maar werden aanvankelijk op verschillende manieren toegepast. De Scytische monnik Dionysius Exiguus stelde in het jaar 525 in Rome tabellen en een rekenschema op die dankzij de pauselijke goedkeuring de overhand kregen. Dat betekent dat Pasen op zijn vroegst op 22 maart en uiterlijk op 25 april valt. Dat eerste gebeurde alleen in de 19^e eeuw (1818) en de eerstvolgende keer is pas vier eeuwen later in 2285. De vroegste Pasen die we de afgelopen eeuwen hebben meegemaakt was in 1913 toen deze feestdag op 23 maart viel. Overigens zal de volgende Pasen van 23 maart in 2160 vallen. 

PAASWEER

Dit jaar (9-10 april) wordt een Pasen met twee gezichten. Op eerste paasdag blijft het droog, waarbij zon en wolken elkaar afwisselen en de temperatuur naar de 16 graden gaat. Op tweede paasdag vindt een weersomslag plaats. De bewolking neemt toe en in de loop van de dag gaat het regenen en stevig waaien. Voordat de regenzone bereikt kan het nog een graad of 17 worden. Vorig jaar (17-18 april) verliep deze feestdagen recordzonnig met in totaal 25,1 zonuren. Eerste paasdag begon wel koud, waarbij het in het (noord)oosten had gevroren. Dat gebeurde in Hoogeveen en Twenthe waar het kwik zakte tot -0,5°C en in Nieuw Beerta werd het iets kouder met -0,9°C. Aan de grond daarentegen vroor het op heel veel plaatsen tot wel -4,0°C in Gilze-Rijen en -4,5°C in Twenthe. Zelfs De Bilt had nog een grondtemperatuur van -3,9°C. Overdag liep het kwik op tot 21 graden op eerste paasdag en 22 graden een dag later. Heerlijk genieten dus. Wat een verschil met twee jaar geleden (4-5 april) die een bewolkte eerste paasdag gaf bij slechts 9,4°C. Op tweede paasdag kregen we te maken met regen-, sneeuw- en hagelbuien en daardoor werd het niet warmer dan een graad of 6. Het werd op veel plaatsen een Witte Pasen. Ook in 2020 (12-13 april) vond er een weersomslag plaatsvindt van eerste op tweede paasdag. Op paaszondag stegen de temperaturen in Berkel-Enschot naar zomerse waarden van 25,6°C, maar een dag later moesten we het met ruim tien graden minder doen met maximaal 12,2°C. En omdat dit gepaard ging met veel wind lag de gevoelstemperatuur onder de 10 graden! Neerslag viel er nauwelijks en bleef beperkt tot enkele druppels op paaszondag. 

Vier jaar geleden kregen we één van de mooiste Pasen ooit waargenomen. Op Goede Vrijdag (19 april) werd het in het zuiden regionaal 25 á 26 graden en daarmee was het de eerste lokale zomerse dag van het jaar. Vervolgens noteerde De Bilt in 2019 de zonnigste eerste paasdag ooit en met 24,1°C de op één na warmste na 2011. Toen volgde tweede paasdag die de warmste ooit werd sinds 1901 met 24,8°C. En dat was in 2018 wel anders toen deze op 1 april viel. De eerste paasdag begon met regen in de nacht en daarna was het alleen maar grijs weer. De zon kwam er amper door en het was koud met 7,2°C in Berkel-Enschot. Op het einde van de avond begon het op te klaren en dook de temperatuur zelfs onder het vriespunt! Een dag later werd het bijna twee keer zo warm met 13,9°C, maar het weerbeeld was niet om naar huis te schrijven. Heel veel bewolking waaruit van tijd tot tijd wat lichte regen uitviel. In 2017 (16 april) zagen we nog wel vele uren de zon, maar was het eveneens koud. Hoger dan 12 graden op beide paasdagen kwamen we niet en daarbij viel er soms een bui en wat lichte regen. In 2016 verliep het paasweekeinde onstuimig met op tweede paasdag (28 maart) een officiële zuidwesterstorm van windkracht 9 in IJmuiden en op Vlieland met windstoten tot 115 km/u. De zeer zware windstoten speelden het paasverkeer parten en in de westelijke kustprovincies kwamen meldingen van stormschade door omgewaaide bomen. Lokaal ontstond ook schade aan gebouwen. Eerste paasdag was ook al niet best toen er vooral gedurende de nacht en in de vroege ochtend op veel plaatsen rond de 10 mm neerslag viel. De temperatuur lag op beide dagen tussen de 13 en 14 graden. Het enige positieve was de zon die op elke paasdag meer dan vijf uur scheen. 

In 2015 begon Pasen (5 april) erg koud met vrijwel overal lichte vorst. Door de zon die meer dan 10 uur scheen, liep het kwik nog op naar een graad of 12. Het was een prachtige eerste paasdag, want het bleef droog en er stond weinig wind. Een dag later overheerste de bewolking, maar op het einde van de middag kwamen er opklaringen. Het bleef droog bij opnieuw 12 graden. Wat een verschil met een jaar eerder (20 april 2014) toen Pasen zeer warm startte. In de nacht was het al een graad of 10 en deze liep in de middag nog op naar 22 graden in Berkel-Enschot. Daarbij bleef het de hele dag droog, al waren er wel wat dreigende wolken. Tweede paasdag begon nog met mooi weer en 17,5°C, maar al snel nam de bewolking toe waar in de avond wat lichte regen uit viel. Het paasweer met andere jaren wordt nog groter als we 2013 vergelijken. Dat was namelijk de koudste Pasen sinds 1964. In De Bilt werd het op eerste paasdag (31 maart) namelijk niet warmer dan 4,3°C en daarmee bleef het record uit 1964 met 3,9°C staan. De koudste plek had Lauwersoog met slechts 2,5°C gevolgd door Hupsel met 2,8°C. In Brabant werd het zo’n 4 graden overdag. Eerste paasdag begon overal bitterkoud. Zo meldde Gilze-Rijen, Herwijnen, De Bilt, Deelen, Heino allemaal matige vorst van minstens -5 graden. De koudste start had Deelen waar het -7,8°C werd. Zelfs langs alle kustgebieden kwam de temperatuur onder het vriespunt. In De Bilt kon meteen het volgende paasrecord worden bijgeschreven, want de laagste minimumtemperatuur sinds 1901 werd waargenomen. Het werd namelijk -5,3°C; het vorige stond op -4,4°C geregistreerd op 23 maart 2008. Aan de grond had het zelfs streng gevroren met in Herwijnen en Heino -10 graden. Het was gewoon een winterdag op 31 maart, want overdag vielen er verspreid sneeuwbuien. Tweede paasdag daarentegen maakte heel veel goed, want het was een stralende dag met alleen maar zonneschijn. Het kwik steeg daarbij naar de 8 graden. Elf jaar geleden verliep tweede paasdag op 9 april 2012 kletsnat, waarbij in Berkel-Enschot meer dan 12 mm werd opgevangen. Temperaturen lagen met Pasen tussen de 11 en 13 graden. In 2011 beleefden we de warmste eerste paasdag die ooit is waargenomen. Het werd zelf zomers. Met 26,0°C kwam De Bilt anderhalve graad hoger uit dan het oude record uit 1949 toen het op 17 april 24,5°C werd. De warmste plek was het midden van Brabant: Berkel-Enschot en Tilburg noteerde op 24 april 2011 27,7°C en in Gilze-Rijen werd het 27,2°C. Een dag later was het met 24 tot 25 graden nog steeds zomers warm in Brabant. 

WARME PASEN

Door de grote spreiding over het voorjaar kan het paasweer dus zowel een winters als een zomers karakter hebben en dat hebben we de afgelopen jaren wel gemerkt. Op 17 april 1949 was het ook erg warm met 24,5°C in De Bilt, de op twee na hoogste temperatuur van eerste paasdag sinds tenminste 1901. Tweede paasdag was nog warmer en in een groot deel van het land werd bij zonnig weer 25 tot 30 graden bereikt. Een warme eerste paasdag, met een temperatuur van minstens 20 graden kwam in De Bilt sinds 1901 acht keer voor; het laatst in 2020, 2019, 2014 en daarvoor was het 2011. Uit het paasweer blijkt ook dat het voorjaar een zonnige periode is: sinds 1901 registreerde De Bilt op eerste paasdag in 24 gevallen minstens 10 uur zon. Opvallend is wel, dat dit steeds meer uitzondering wordt. Tussen 1978 en 2014 gebeurde dat namelijk nog maar vier keer. De zonnigste sinds 1901 was die van 2019 én van 2022 toen de zon op eerste paasdag 13,2 uur scheen. Hiermee ging het record van 1974 met 12,6 zonuren eraan. 

KOUDE PASEN

Sinds 1901 begon eerste paasdag in De Bilt 20 keer met vorst, waarvan de laatste keer in 2015. Maar op twee van dergelijke vorstdagen werd het in de middag bij zonnig weer toch nog 18 tot 19 graden. Dit gebeurde in 1909 en 1976. In 2013 werd in De Bilt de laagste minimumtemperatuur gebroken van koudste eerste paasdag sinds 1901 met -5,3°C. De laatste keer dat er zo’n record werd verbroken was in 2008: De Bilt registreerde toen op 23 maart -4,4°C. Daarvoor was 10 april 1977 het koudst toen het bij het KNMI -3,0°C was, terwijl er overdag ook sneeuwbuien vielen. De laatste keer dat het in De Bilt op eerste paasdag vroor was vijf jaar geleden met -2,2°C. Overdag was Pasen het koudst op 29 maart 1964 met in dat etmaal een maximumtemperatuur van 3,9°C. De koudste paasdagen ooit, dat wil zeggen in drie eeuwen, had ons land in de recordkoude maart 1845. Op het Amsterdamse IJ was het ijs zo dik dat op eerste paasdag (23 maart) de eieren op het ijs werden gegeten. Ook op 31 maart 1771 was dat gelukt en zover bekend zijn dat de enige twee paasdagen met ijs op de Hollandse waterwegen. Maart 1845 was de grootste uitzondering: alle rivieren in ons land waren bevroren. Paarden met karren en sleeën baanden een weg over het ijs. De winter hield het tot de laatste week van maart vol met herhaaldelijk strenge vorst. Vooral midden maart 1845 was het koud met -21°C in Groningen.  

Een sombere, natte en koude Pasen kwam minder vaak voor. Sinds 1901 waren er 35 eerste paasdagen waarop de temperatuur overdag de 10 graden niet haalde. Het koudst was het in 1964 toen de temperatuur met Pasen (29 maart) bij zeer somber en nevelig weer overdag plaatselijk bij 3 graden bleef steken. Op tweede paasdag viel er in 1964 ook natte sneeuw. Ook in 1994 was dat het geval toen de zeer natte tweede paasdag (4 april) met 20 tot 30 millimeter neerslag uitermate guur afsloot met zware sneeuwbuien, onweer en wind. Op Goede Vrijdag ondervond het verkeer ook al hinder van het weer: een felle storm met zeer zware windstoten van meer dan 100 kilometer per uur blies talloze caravans en aanhangwagens van de weg.
Sneeuwbuien met Pasen waren er ook in 1977 toen het op eerste paasdag (10 april) in de ochtend plaatselijk ook nog eens 7 graden vroor. Op de ochtend van tweede paasdag in 1982 (12 april) lag op een aantal plaatsen enkele centimeters sneeuw. Paaszaterdag 2001 was een echte winterdag: ’s ochtends vroor het licht tot matig waarna het sneeuwde. De laatste sneeuwbedekte en zeer koude Pasen hadden we in 2008 met in Vlissingen zelfs 11 cm sneeuw. Vorig jaar kregen we op tweede paasdag (5 april) nog met sneeuwbuien te maken, maar leverde geen sneeuwdek op. 

WEERSOMSLAG
Zoals eerder gezegd staat het voorjaar bekend om abrupte weersomslagen en ook het paasweer valt daar wel eens onder. Het opmerkelijkste voorbeeld is Pasen 1979: eerste paasdag (15 april) had zonnig zomerweer met temperaturen tussen 20 en 23 graden en weinig wind. De tweede paasdag was uitgesproken guur met regen en een krachtige wind, waarbij de thermometers midden op de dag amper 6 graden aanwezen. Ook in 1998 was dat op tweede paasdag (13 april) het geval: De Bilt noteerde een hoogste temperatuur van 6 graden en er vielen talrijke winterse buien. In 2020 duikelden we van ruim 25 graden op eerste paasdag naar een gevoelstemperatuur van onder de 10 graden op paasmaandag. 

Ik wens iedereen alvast prettige paasdagen en geniet er maar van.

Weerspreuk van de week: 7-13 april 2023

 

Zoals de wind op de Paasmorgen waait, 

zo waait hij hoofdzakelijk het hele jaar.

 

Komt Pasen begin april,

dan valt de vriezeman stil.

Weekendweersverwachting: 8-9 april

 Mooi paasweer met hogere temperaturen 

Na drie schitterende dagen met veel zonneschijn viel deze Witte Donderdag letterlijk in het water. We zagen het vanochtend al aan de rode gloed aan de horizon. Een weerspreuk zegt namelijk: ‘Ochtendrood geeft water in de sloot’. En dat hebben we geweten. De dag begon met veel bewolking, waaruit tegen het middaguur de eerste druppels vielen en dat hield de hele middag aan. In de avond ging deze over in buien. Daarbij deed de temperatuur meteen een stap terug, omdat de zon achterwege bleef. Warmer dan een graad of 8 werd het niet, terwijl in het oosten en noordoosten het kwik nog opliep naar 12 tot 14 graden. Daar scheen de zon dan ook zo’n 6 uur; onze regio noteerde een zonloze dag. Dat was de dagen ervoor wel anders. Maandag en woensdag verliepen namelijk stralend en op dinsdag was er sprake van lichte bewolking. Een wolkenloze hemel betekent wel koude nachten en toen begon het te vriezen. Dat gebeurde al afgelopen zondag, maar de dagen daarna zette dat door. Op maandag zakte de temperatuur tot -3,5°C in Woensdrecht met aan de grond zelfs matige vorst: -6,3°C in Eelde, -5,5°C Hupsel, -5,4°C Volkel en -5,1°C in Heino. Op de ochtend van 4 april vroor het nog harder. Op normale waarnemingshoogte werd het zowel in Deelen als in Hupsel -4,4°C en aan de grond tot -7,9°C in Volkel. Voor Volkel is dat een nieuw kouderecord voor 4 april. Rondom Tilburg dook het kwik op tien centimeter hoogte tot -7,3°C en dat is een evenaring van het kouderecord uit 2003. Dan gisteren met -5,0°C in de weerhut in Eelde en wat lager bij de grond vroren de stenen de grond uit: -9,0°C in opnieuw Eelde. Daarmee is het de koudste 5e april ooit waargenomen op die hoogte. Het vorige record stond op -8,4°C in Volkel en Eindhoven uit 1990. Deze donderdag is de laatste vorstdag van deze week, want daarna vriest het niet meer. Hoogeveen haalde vanochtend nog -3,5°C en aan de grond tot -6,5°C in Eelde. Maar ja, daar was het ook helder. 

De regen van vandaag wordt veroorzaakt door een uitloper van een depressie bij Schotland, waardoor neerslaggebieden ons konden bereiken. Vervolgens schuift het onze kant op en ligt morgen in onze omgeving. Kijk maar eens naar je barometer die met een daling bezig is. Dat betekent dat de vrijdag een dag met buien zal zijn waar we soms een knipoog van de zon zullen zien. Met 10 graden is het wat minder koud dan vandaag, maar de matige wind maakt het wel fris. In de avond wordt het eindelijk droog en kunnen we ons gaan opmaken voor een prima paasweekeinde. We komen namelijk onder invloed van een hogedrukgebied boven Scandinavië. Drogere, maar ook zachte lucht wordt aangevoerd en de temperaturen beginnen te stijgen. Wolken en zon wisselen elkaar af en het blijft droog. Op zaterdag is het 13 graden en op eerste Paasdag wordt het nog iets warmer. Vervolgens doen we op tweede Paasdag daar nog een schepje bovenop als de thermometer een graad of 17 zal aanwijzen. Wel neemt in de loop van de dag de bewolking toe en in de avond kan het gaan regenen. Dat is het begin van een wisselvallige week, waarbij de temperaturen naar beneden gaan en op 11 tot 12 graden uitkomen. Daarbij gaat het steeds harder waaien. Op maandag is het nog een matige wind, kracht 4, maar neemt in de loop van de week steeds meer toe. De gevoelstemperaturen komen dan zelfs onder 10 graden te liggen en dat is wel erg koud voor de tijd van het jaar. 

Prettig weekend!

Weersverwachting deze week: 3-7 april

 Zonnig, maar vrij koud 

Maart sloot klets- en kletsnat af. In totaal viel er in de laatste twee dagen 25 tot 30 mm, waardoor het totaal in Berkel-Enschot op 117,3 mm uitkwam. Daarmee is de op vier na natste maartmaand ooit gemeten sinds het begin van de neerslagmetingen in 1878 rondom Tilburg. Heel bijzonder dus. De regenzones van vrijdag en zaterdag gingen tergend langzaam, waardoor de vrijdag best meeviel. Pas op het einde van de middag ging het flink regenen afgewisseld met motregen. Dat weerbeeld hield de hele zaterdag aan. Pas afgelopen nacht werd het droog en stroomde vanuit het noorden koude lucht onze regio binnen. En dat hebben we gemerkt. In Nieuw-Beerta heeft het vanochtend zelfs gevroren toen het daar begon op te klaren. Maar dat was niet in Brabant het geval. De dag begon namelijk met veel bewolking en dat was het ook aan het begin van de middag. Pas rond 14:30 uur kwam eindelijk de zon erdoor en verdwenen de wolken. Onder die bewolking was het op deze zondag ontzettend koud. Rond het middaguur was het nog steeds maar 5 graden met een gevoelstemperatuur van slechts één graad! En dat heeft te maken met de wind die is gaan opsteken. Muts en een winterjas zijn vandaag dan ook echt nodig. Als de zon erdoor komt stijgt het kwik richting de 10 graden net als gisteren overigens. Een koud begin van april hadden we ook vorig jaar wat zelfs drie kouderecords opleverden. Op 1 april lag de gevoelstemperatuur in onze provincie de hele dag onder het vriespunt. Met een maximumtemperatuur van 1,8°C in Maastricht werd het zelfs de koudste 1 april allertijden. Met een ijskoude noordoostelijke stroming werd lucht vanuit de poolstreken aangevoerd, inclusief een sneeuwgebied. Daardoor ging in de nacht van 1 april de neerslag over in sneeuw, die bleef liggen tot diep in de middag. Maar de verwachting was zo hoog gespannen dat het rondom Tilburg eigenlijk tegenviel. Alleen op grasvelden, daken en auto’s lag gemiddeld 1 cm sneeuw; op wegen en stoepen vrijwel niets. Maar in de rest van het land ging het helemaal los. Zo werd Berg en Dal wakker met 13 cm sneeuwdek en op de Veluwe, tussen Rozendaal en Rheden, lag zelfs 17 cm. Daarna volgde twee koude nachten. Op 2 april noteerde Eelde een kwikstand van -5,2°C en dat is matige vorst. Daarna volgde de ijskoude nacht van 3 april, waarbij Deelen en Twenthe tot respectievelijk -6,3°C en -6,0°C kwamen. En daar sneuvelde het volgde koude-dagrecord. Aan de grond vroren de keien uit de grond met strenge vorst in Hupsel: -10,8°C. En zo koud is het op tien centimeter hoogte op 3 april nog nooit geweest. Zulke lage temperaturen zullen we de komende dagen niet krijgen, maar het gaat wel de eerste dagen vriezen. 

Op dit moment ligt de depressie, die al die regen van de afgelopen dagen heeft veroorzaakt, boven het zuidoosten van Europa. Deze wordt opgevolgd door een hogedrukgebied en dat kun je goed zien aan de barometer die enorm aan het stijgen is. Met een noordoostelijke stroming wordt niet alleen droge, maar ook koude lucht aangevoerd. De wolken zullen dan ook verdwijnen, waardoor de nachten helder zullen verlopen bij temperaturen die onder het vriespunt uitkomen. De maandag wordt een prachtige dag, waarbij we de zon de hele dag zullen zien schijnen. Met 9 graden is het wel vrij koud. Tellen we daarbij op de matige wind die er staat, dan zal er echt geen lentegevoel zijn. Op dinsdag komt het centrum van het hogedrukgebied wat dichterbij en dan krijgen we te maken met wolkenvelden afgewisseld met zonneschijn. Omdat de wind wat afneemt en het kwik de 10 graden aantikt zal het wat minder koud aanvoelen. Vervolgens gaat het hogedrukgebied aan de wandel en ligt woensdag boven Finland, maar strekt zich nog steeds uit tot over onze omgeving. De wind draait naar het oosten en dan keert het zeer zonnige weer terug. Op donderdag probeert een uitloper van een depressie rondom IJsland onze regio te bereiken. Hierdoor ontstaan er stapelwolken waar wat druppels uit kunnen vallen. Vanaf Goede Vrijdag wordt het Finse hogedrukgebied sterker en begint zich uit te breiden tot over heel Scandinavië en Rusland. Wij komen dan op die vrijdag aan de rand van het hogedrukgebied te zitten en dat betekent een toename van de bewolking. In het Paasweekeinde zijn we helemaal onder invloed gekomen van het hogedrukgebied. Het is dan overwegend droog met een mix van wolkenvelden en zon. Uit die wolken zou een buitje kunnen vallen, maar dat mag de pret niet drukken want de temperaturen schieten omhoog richting de 15 graden met Pasen. 

Prettige week!